Αμερικανικό μπλόκο σε ουκρανικές επιθέσεις με ΑΤΑCMS

Πιο συγκεκριμένα, μια εσωτερική διαδικασία υψηλού επιπέδου στο Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ —η οποία δεν έχει δημοσιοποιηθεί— απαιτεί έγκριση για κάθε πιθανή χρήση των πυραυλικών συστημάτων ATACMS (Army Tactical Missile Systems) εντός ρωσικού εδάφους. Από τα τέλη της άνοιξης, καμία τέτοια χρήση δεν έχει εγκριθεί.

Σε τουλάχιστον μία περίπτωση, αίτημα της Ουκρανίας για επίθεση με ATACMS σε ρωσικό στόχο απορρίφθηκε, ανέφεραν δύο αξιωματούχοι.

Η απόφαση των ΗΠΑ να μπλοκάρουν τέτοιες επιθέσεις εντάσσεται σε μια ευρύτερη πολιτική προσέγγιση, με στόχο να δημιουργηθούν συνθήκες για ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία, όπως επιδιώκει ο Λευκός Οίκος.

Ο «μηχανισμός αναθεώρησης» του Πενταγώνου

Η διαδικασία αυτή καθιερώθηκε από τον Έλμπριτζ Κόλμπι, αναπληρωτή υπουργό Άμυνας, και προβλέπει ότι κάθε αίτημα της Ουκρανίας για χρήση αμερικανικών ή ευρωπαϊκών πυραυλικών συστημάτων που βασίζονται σε αμερικανική τεχνολογία ή πληροφορίες πρέπει να περνά από αξιολόγηση. Ο τελικός λόγος ανήκει στον Υπουργό Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ.

Τα πυραυλικά συστήματα ATACMS έχουν εμβέλεια έως και 300 χιλιόμετρα, επιτρέποντας επιθέσεις σε στόχους βαθιά εντός του ρωσικού εδάφους. Ωστόσο, η Ουκρανία δεν έχει τη δυνατότητα να τα χρησιμοποιήσει χωρίς ειδική έγκριση.

Η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Καρολίν Λίβιτ, δήλωσε πως «ο Πρόεδρος Τραμπ έχει ξεκαθαρίσει ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία πρέπει να τελειώσει» και ότι συνεργάζεται στενά με τον Υπουργό Χέγκσεθ.

Η θέση αυτή διαφοροποιείται από την πολιτική του Προέδρου Μπάιντεν, ο οποίος το 2024 είχε άρει προηγούμενους περιορισμούς και είχε εγκρίνει τη χρήση των ATACMS εντός ρωσικού εδάφους, ειδικά μετά την είσοδο βορειοκορεατικών στρατευμάτων στο μέτωπο υπέρ της Ρωσίας.

Σε πρόσφατη ανάρτησή του, ο Τραμπ δήλωσε ότι η Ουκρανία δεν μπορεί να νικήσει τη Ρωσία χωρίς επιθετική στρατηγική. «Είναι αδύνατο να κερδίσεις έναν πόλεμο χωρίς να επιτεθείς στην εχθρική χώρα», έγραψε χαρακτηριστικά. Ωστόσο, Αμερικανοί αξιωματούχοι ξεκαθαρίζουν ότι αυτή η δήλωση δεν συνιστά αλλαγή πολιτικής. Παρ’ όλα αυτά, δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο ο Τραμπ να αναθεωρήσει τη στάση του, ανάλογα με τις εξελίξεις.

Παρά την παροχή πυραύλων όπως τα ATACMS και οι βρετανικοί Storm Shadow, η στρατηγική ισορροπία δεν έχει μεταβληθεί ριζικά. Ωστόσο, οι Ουκρανοί έχουν καταφέρει να απειλήσουν κρίσιμες ρωσικές εγκαταστάσεις, όπως κέντρα διοίκησης και αεροδρόμια, μακριά από τη γραμμή του μετώπου.

Σύμφωνα με Αμερικανούς και Βρετανούς αξιωματούχους, ακόμη και η χρήση των Storm Shadow απαιτεί έγκριση από το Πεντάγωνο, καθώς εξαρτάται από αμερικανικά δεδομένα στόχευσης. Το Λονδίνο δεν έχει σχολιάσει επισήμως το θέμα.

Όπλα υπό διαπραγμάτευση και οι δεσμεύσεις Τραμπ

Ο Τραμπ έχει δηλώσει ότι θα αυξήσει τις κυρώσεις και τους δασμούς προς τη Ρωσία αν δεν υπάρξει συμφωνία για κατάπαυση πυρός, αν και σχετικές αποφάσεις μετατέθηκαν για μετά τη συνάντησή του με τον Πούτιν.

Τον Ιούλιο, ο Τραμπ δεσμεύθηκε να εγκρίνει νέα όπλα για την Ουκρανία, υπό την προϋπόθεση ότι το κόστος θα καλυφθεί από ευρωπαϊκές χώρες. Τόνισε επίσης ότι δεν υπάρχει πρόθεση να σταλούν συστήματα με δυνατότητα επίθεσης απευθείας στη Μόσχα.

Η τελευταία αποστολή ATACMS από την κυβέρνηση Μπάιντεν έγινε την άνοιξη. Οι ΗΠΑ έχουν αποστείλει εκατοντάδες τέτοια συστήματα από το 2023, αλλά πλέον το Κίεβο διαθέτει περιορισμένα αποθέματα.

Εν τω μεταξύ, η Ουκρανία αναπτύσσει δικά της μέσα για να πλήξει στόχους εντός Ρωσίας, όπως drones που έχουν χρησιμοποιηθεί για επιθέσεις σε διυλιστήρια και ρωσικά αεροσκάφη. Ο Πρόεδρος Ζελένσκι ανακοίνωσε ότι βρίσκεται υπό ανάπτυξη ένας νέος πύραυλος κρουζ, ονόματι Flamingo, ο οποίος αναμένεται να τεθεί σε μαζική παραγωγή στο τέλος του 2025 ή στις αρχές του 2026.