Χορός πρακτόρων σε Ουάσινγκτον και Μόσχα
01/01/2019Οι Ρώσοι πράκτορες είναι της μόδας τελευταία καθώς, πέρα από την πολύκροτη υπόθεση της εμπλοκής τους στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές και την περίπτωση Σκριπάλ, η Μόσχα κατηγορείται συχνά από χώρες της Δύσης για εμπλοκή στα εσωτερικά τους. Σήμερα ωστόσο οι ρωσικές μυστικές υπηρεσίες ανακοίνωσαν την σύλληψη ενός Αμερικανού για κατασκοπεία, δείχνοντας με την σειρά τους ότι ο πόλεμος των κατασκόπων καλά κρατεί.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών FSB ο Αμερικανός συνελήφθη την Παρασκευή «καθώς διέπραττε πράξη κατασκοπείας». Οι ίδιες υπηρεσίες ανακοίνωσαν ότι διεξάγεται ποινική έρευνα, χωρίς να δώσουν οποιαδήποτε άλλη πληροφορία. Το μόνο που έχει διαρρεύσει για την υπόθεση είναι το όνομα του Αμερικανού, το οποίο σύμφωνα με τα ρωσικά μέσα ενημέρωσης είναι Paul Whelan.
Η σύλληψη του Αμερικανού γίνεται την ώρα που η Ρωσία βρίσκεται στο στόχαστρο για μια σειρά υποθέσεις κατασκοπείας, τόσο στην Ευρώπη όσο και στις ΗΠΑ. Πριν δέκα ημέρες άλλωστε, η Ρωσία ζήτησε από Σουηδό διπλωμάτη να εγκαταλείψει την χώρα, μετά την άρνηση της Στοκχόλμης να χορηγήσει διπλωματικές βίζες σε δύο Ρώσους, οι οποίοι φέρονται να έχουν σχέση με τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες.
Η περίπτωση της Μαρίας Μπούτινα
Από την άλλη, μόλις πριν δύο εβδομάδες, η 29χρονη Ρωσίδα Μαρία Μπούτινα, η οποία κατηγορείται στις ΗΠΑ για κατασκοπεία, παραδέχθηκε την ενοχή της ενώπιον αμερικανικού δικαστηρίου.
Η Μόσχα, αν και δήλωσε ότι θα υποστηρίξει οποιαδήποτε απόφαση λάβει η συλληφθείσα, σχετικά με την απελευθέρωσή της, χαρακτηρίζει την Μπούτινα «πολιτική κρατούμενη» και τις κατηγορίες εναντίον της «αβάσιμες». Το ίδιο είχε κάνει άλλωστε και τον περασμένο Ιούλιο, όταν συνελήφθη η 29χρονη Ρωσίδα, παραμονές της συνάντησης Τραμ-Πούτιν στο Ελσίνκι.
Η ρωσική πλευρά επιμένει ότι ασκήθηκαν πιέσεις στην κρατούμενη το δικαστήριο ωστόσο απεφάνθη ότι η ίδια παραδέχθηκε την ενοχή της, σε ένα από τα σημεία του κατηγορητηρίου, και ότι η επόμενη συνεδρίαση θα γίνει στις 12 Φεβρουαρίου.
Η υπόθεση Σκριπάλ
Η υπόθεση που απασχόλησε ωστόσο περισσότερο, μετά την έρευνα του δικαστή Μάλερ για την εμπλοκή Ρώσων πρακτόρων στην προεκλογική εκστρατεία του Τραμπ, ήταν εκείνη του διπλού πρώην Ρώσου πράκτορα Σκριπάλ.
Η απόπειρα δολοφονίας του Σεργκέι Σκριπάλ και της κόρης του Γιούλια, στις αρχές Μαρτίου, με τον νευροτοξικό παράγοντα Novichok, προκάλεσε σοβαρή δοπλωματική κρίση ανάμεσα στην Βρετανία και την Ρωσία και έφερε την Μόσχα αντιμέτωπη με κυρώσεις. Το Λονδίνο απέλασε τότε 23 Ρώσους διπλωμάτες και η Μόσχα απέλασε σε αντίποινα αντίστοιχο αριθμό Βρετανών διπλωματών.
Η υπόθεση έμεινε αρκετούς μήνες στο προσκήνιο, επηρεάζοντας το σύνολο των ρωσoβρετανικών σχέσεων και μόλις προχθές Μόσχα και Λονδίνο κατέληξαν σε συμφωνία για την επιστροφή ορισμένων διπλωματών στις αντίστοιχες πρεσβείες τους. Η Ρωσία αρνείται από την αρχή οποιαδήποτε ανάμειξη στην υπόθεση, ενώ το Λονδίνο έδειξε πολλές φορές ως υπεύθυνο τον ίδιο τον Πούτιν.
Ο Ρώσος πρόεδρος πάντως στην διάρκεια της καθιερωμένης ετήσιας συνέντευξης Τύπου, πριν μία εβδομάδα, απάντησε συνολικά στις κατηγορίες των δυτικών κατά της Ρωσίας για κατασκοπεία, τονίζοντας ότι δεν είναι παρά μόνο «προσχήματα» με σκοπό «να φρενάρουν την ανάπτυξη» της χώρας του. Έκανε μάλιστα ειδική αναφορά στην υπόθεση του διπλού πρώην πράκτορα, λέγοντας ότι «αν δεν υπήρχε ο Σκριπάλ, θα είχαν φαντασθεί κάτι άλλο».
Παντού υπάρχει ένας Ρώσος πράκτορας
Παρακολουθώντας κάποιος την ειδησιογραφία τείνει να πιστέψει ότι δεν υπάρχει ευρωπαϊκή πρωτεύουσα που να στερείται της δράσης Ρώσων κατασκόπων. Πρόσφατα μάλιστα βρετανικά δημοσιεύματα ήθελαν την ύπαρξη ρωσικής εμπλοκής ακόμη και και στις κινητοποιήσεις των Κίτρινων Γιλέκων στην Γαλλία.
Στα μέσα του μήνα, κρίση ξέσπασε και στις σχέσεις Ρωσίας-Σλοβακίας, μετά την απόφαση της δεύτερης να απελάσει Ρώσο διπλωμάτη, επειδή, σύμφωνα με τις μυστικές υπηρεσίες του στρατού διενεργούσε κατασκοπευτική δραστηριότητα σε χώρα μέλος του ΝΑΤΟ και της ΕΕ. Η Ρωσία απάντησε με την απέλαση του στρατιωτικού ακόλουθου της Σλοβακικής πρεσβείας στη Μόσχα, δίνοντας του διορία δύο ημερών για να εγκαταλείψει την χώρα, χαρακτηρίζοντας «μη φιλική την απόφαση της σλοβακικής πλευράς».
Ανάλογο πρόβλημα προέκυψε τον Νοέμβριο και στην Αυστρία, όταν ένας 70χρονος απόστρατος κατηγορήθηκε για κατασκοπεία υπέρ της Μόσχας. Η υπόθεση πήρε μάλιστα τέτοια έκταση, καθώς την υπόθεση είχε παρουσιάσει ο ίδιος ο καγκελάριος Κουρτς σε έκτακτη συνέντευξη τύπου με τον υπουργό Άμυνας, που ο πρόεδρος Βαν ντερ Μπέλεν, σε συνέντευξή του στην δημόσια τηλεόραση είπε ότι δεν θα πρέπει να γίνεται «υπερδραματικοποίηση» της υπόθεσης.
Δραματοποιημένη ή όχι πάντως η όλη κατάσταση θυμίζει κατασκοπευτικό θρίλερ του Ψυχρού Πολέμου, με την Μόσχα και την Ουάσινγκτον να επιχειρούν να μάθει η μια τις κινήσεις της άλλης. Προσφιλές πεδίο δράσης είναι βεβαίως, όπως και τότε, η Ευρώπη, η οποία λικνίζεται και αυτή σε αυτόν τον ιδιότυπο “χορό των κατασκόπων”.