Ευρωπαϊκός στρατός στη Λιβύη; – Τι προτείνει ο Ίσινγκερ στο Βερολίνο

Μεσούσης της κρίσης στη Λιβύη και της αντιπαράθεσης ανάμεσα στο Παρίσι και την Άγκυρα, η οποία πλέον έχει μεταφερθεί στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ, έπεσε στο τραπέζι και η πρόταση για το ενδεχόμενο ανάληψης ευρωπαϊκής στρατιωτικής δράσης στην αφρικανική χώρα. Ή τουλάχιστον για την διατύπωση της απειλής ενός τέτοιου ενδεχομένου. Το γεγονός μάλιστα ότι αυτή η πρόταση γίνεται από τον επικεφαλής της Διάσκεψης του Μονάχου για την Ασφάλεια, της προσδίδει μια ιδιαίτερη βαρύτητα.

Με αφορμή την ανάληψη της προεδρίας της ΕΕ από την Γερμανία, την Τετάρτη 1^η Ιουλίου, ο Βόλφγκανγκ Ίσινγκερ εξέφρασε την πεποίθησή του, ότι η ΕΕ θα πρέπει, στην ανάγκη, να απειλήσει ακόμα και με στρατιωτική δράση στον εμφύλιο πόλεμο στη Λιβύη. Παρουσίασε μάλιστα, λίγο έως πολύ, αυτή την εκδοχή ως μονόδρομο, εάν η Ευρώπη θέλει να ακουστούν πραγματικά οι θέσεις της για την επίτευξη ανακωχής.

«Η Ευρώπη θα μπορούσε να ρίξει το στρατιωτικό της βάρος στη ζυγαριά με τέτοιο τρόπο ώστε να επιτευχθεί ανακωχή» είπε ο Ίσινγκερ για να προσθέσει, ότι στις διεθνείς συγκρούσεις «όποιος δεν μπορεί να απειλήσει στρατιωτικά, βλέπει πολύ συχνά τη διπλωματία του να παραμένει (απλή) ρητορική». Σημείωσε επίσης ότι η ΕΕ «πρέπει να μάθει τη γλώσσα της δύναμης», για να μπορεί να εκπροσωπεί καλύτερα τα συμφέροντά της και επισήμανε με νόημα, ότι αυτό προϋποθέτει ότι «και η Γερμανία πρέπει να μάθει τη γλώσσα της δύναμης».

Ώρα για αποφάσεις  

Ο επικεφαλής της “Διάσκεψης του Μονάχου για την Ασφάλεια” αν και τόνισε ότι η γερμανική κυβέρνηση προετοίμασε με πολύ δυναμικό τρόπο την Διεθνή Διάσκεψη του Βερολίνου, τον περασμένο Ιανουάριο, επισήμανε, ότι μέχρι στιγμής τα αποτέλεσμα είναι σχεδόν μηδενικά. Απέδωσε μάλιστα αυτήν την εξέλιξη στο γεγονός ότι οι χώρες που εμπλέκονται στη λιβυκή σύγκρουση, όπως η Ρωσία, η Τουρκία και η Αίγυπτος, «αγνόησαν τις εκκλήσεις της Γερμανίας και των εταίρων της». Και φυσικά πρόσθεσε, ότι οι παραπάνω χώρες συμπεριφέρθηκαν κατ’ αυτόν τον τρόπο, γιατί «αυτό που μετράει είναι ποιος έχει το λόγο σε στρατιωτικό επίπεδο».

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο Ίσινγκερ είναι επικεφαλής ενός θεσμού, η εμβέλεια του οποίου ξεπερνά το Βερολίνο και τις Βρυξέλλες. Στην ετήσια σύνοδο της “Διάσκεψης για την Ασφάλεια”, που γίνεται κάθε χρόνο στο Μόναχο, εξετάζονται όλες οι τοπικές και περιφερειακές συγκρούσεις, αλλά και θέματα παγκόσμιων εξοπλισμών, τρομοκρατίας και διεθνών απειλών. Από την άποψη αυτή, η παρέμβασή του, ειδικά όταν γίνεται μία ημέρα πριν την ανάληψη της προεδρίας της ΕΕ από την Γερμανία, αποκτά ιδιαίτερη σημασία.

Πολύ περισσότερο, όταν συνοδεύεται και από τις δηλώσεις του Γερμανού υπουργού Εξωτερικών, Χάικο Μάας, ότι η επιθυμία του Βερολίνου είναι να κατονομασθούν οι χώρες που παραβιάζουν το εμπάργκο όπλων στη Λιβύη, προκειμένου να μπορεί να τους ασκηθεί μεγαλύτερη πίεση. Ο Μάας έβαλε μάλιστα μπροστά την Ευρώπη, αναφέροντας ότι συνολικά στην ΕΕ αυτή η βούληση «αυξάνεται διαρκώς».

Επικαλούμενος πρόσφατες δηλώσεις του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ, ότι η Τουρκία, η Αίγυπτος, τα ΗΑΕ και η Ρωσία είναι ανάμεσα στις χώρες που «στέλνουν όπλα στη Λιβύη», ο Γερμανός υπουργός σημείωσε ότι η ΕΕ, μέχρι σήμερα, απέχει από την ανοιχτή άσκηση κριτικής σε αυτές τις χώρες. Εξέφρασε πάντως την πεποίθηση ότι «αυτό θα έρθει», ενώ ξεκαθάρισε ότι δεν είναι, αυτή τη στιγμή, στα σχέδια της γερμανικής κυβέρνησης, μια δεύτερη σύνοδος κορυφής για τη Λιβύη.

Θα τολμήσει το Βερολίνο; 

Οι δηλώσεις Μάας δείχνουν την πρόθεση του Βερολίνου να υπάρξει μια ευρωπαϊκή απάντηση σε όσους προκαλούν με την στάση τους στη Λιβύη, η οποία θα είναι περισσότερο δυναμική από ότι η σχεδόν καταγραφική δράση της “Επιχείρησης Ειρήνη”. Μια επιχείρηση, που όπως έδειξαν και τα πρόσφατα γεγονότα με την γαλλική φρεγάτα, καθιστά τους Ευρωπαίους απλώς “πορτιέρηδες του Ερντογάν” στην περιοχή.

Το ερώτημα, ωστόσο, είναι πόσο βαθιές αλλαγές στην ευρωπαϊκή πολιτική σχετικά με τη Λιβύη θα επιδιώξει το Βερολίνο. Θα εντάξει σε αυτές και την πρόταση του Ίσινγκερ για «τη γλώσσα της δύναμης» που πρέπει πρώτα να μάθει η Γερμανία και μετά η υπόλοιπη ΕΕ; Ή θα χαθεί, για άλλη μία φορά, αυτή η «γλώσσα», στα γερμανικά συμφέροντα στην Τουρκία;

Το βράδυ της Δευτέρας πάντως η Μέρκελ δεν είπε και πολλά πράγματα, στην κοινή συνέντευξη με τον Γάλλο πρόεδρο. Η συνάντησή τους αφορούσε, άλλωστε, στο μεγαλύτερο μέρος της, τις πολιτικές που θα προωθήσει το Βερολίνο, στο πλαίσιο της γερμανικής προεδρίας για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας. Ο Μακρόν, ωστόσο, αφιέρωσε μεγάλο μέρος των δηλώσεών του, στην κρίση της Λιβύης, εστιάζοντας κυρίως στις τουρκικές προκλήσεις. Κατέληξε βέβαια, λέγοντας ότι το Παρίσι και το Βερολίνο δεν συμμετέχουν σε αυτόν τον “πόλεμο διά αντιπροσώπων”.

Από την πλευρά της, η Άγκυρα δείχνει να μην καταλαβαίνει τίποτα και συνεχίζει τον ίδιο “αμανέ”. Πριν από λίγο, άλλωστε, ο Τσαβούσογλου απέρριψε για άλλη μία φορά τις καταγγελίες του Μακρόν και υποστήριξε ότι η Γαλλία εμπλέκεται στη Λιβύη για να προωθήσει τη δική της ατζέντα και να εδραιώσει την παρουσία της Ρωσίας! Η τουρκική εμμονή δικαιώνει όμως τον Ίσινγκερ και είναι άλλος ένας λόγος για να λάβει σοβαρά υπόψη του το Βερολίνο την πρότασή του.