Γιατί πρέπει η Ελλάδα να ανησυχεί για τα τουρκικά drones

Ο αναλυτής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων Γκούσταβ Γκρέσελ σε άρθρο του, καλεί τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες «να ανησυχούν» από την όλο και μεγαλύτερη εμπλοκή των τουρκικών drones στα πολεμικά μέτωπα που εμπλέκεται η Άγκυρα. Αν και o Ευρωπαίος αναλυτής δεν κάνει ειδική αναφορά στα ελληνοτουρκικά, προφανώς και τα συμπεράσματα του άρθρου του αφορούν άμεσα την Αθήνα.

Ήταν οι Αμερικανοί που προηγουμένως χρησιμοποίησαν εκτενώς μη επανδρωμένα αεροσκάφη, στον επονομαζόμενο “Πόλεμο κατά της τρομοκρατίας”, βομβαρδίζοντας τα μέλη της Αλ Κάιντα στο Πακιστάν και στο Αφγανιστάν, όπως και πρόσφατα εναντίον πρωτοκλασάτων στόχων του ιρανικού καθεστώτος, όπως με την εξόντωση του Ιρανού στρατηγού των Φρουρών της Επανάστασης Κασέλ Σολεϊμανί στο Ιράκ, ακριβώς έναν χρόνο πριν.

Η Τουρκία, που έχει το δικό της μέτωπο με τους Κούρδους του PKK, πήρε από καιρό την απόφαση να μπει δυναμικά στην νέα πολεμική εποχή. Ο Γκρέσελ σημειώνει πως η Τουρκία έχει αναπτύξει θεαματικά την εγχώρια παραγωγή drone, με την μαζική παραγωγή Bayraktar και Anka-S, φτάνοντας να ανταγωνιστεί τις ΗΠΑ στην νέα μορφή πολέμου του αιώνα μας, την οποία ο Βρετανός υπουργός Άμυνας έχει χαρακτηρίσει ως «αλλαγή του πολεμικού παιχνιδιού».

Τα τουρκικά drones Bayraktar έχουν περίοπτη θέση στην στρατιωτική συνεργασία που υπέγραψε η Τουρκία με την Ουκρανία στα μέσα του περασμένου Οκτωβρίου, όπου μεταξύ άλλων συμφωνήθηκε η προμήθεια αλλά και η συμπαραγωγή μη επανδρωμένων οχημάτων, την αποτελεσματικότητα των οποίων έδειξε να υπολογίζει το Κίεβο στην «υπεράσπιση της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας», προφανώς από την Ρωσία.

“Φόβος και τρόμος” των Αρμενίων

Ο Ευρωπαίος αναλυτής επισημαίνει πως ένας από τους παράγοντες της νίκης των Αζέρων στον πόλεμο του Ναγκόρνο Καραμπάχ ήταν τα τουρκικά drones, όπως τα Bayraktar TB2 που αποδείχτηκαν ο “φόβος και ο τρόμος” των Αρμενίων. Τα συγκεκριμένα μη επανδρωμένα αεροσκάφη μπορούν να πετούν μέχρι και 24 ώρες συνεχώς και είναι εφοδιασμένα με “έξυπνα” βλήματα, όπως και με κάμερες, με τα πολεμικά τους “κατορθώματα” να κάνουν τον γύρο των τουρκικών μέσων ενημέρωσης και των social media.

Τα drones είχαν κομβικό ρόλο και στην πολεμική εμπλοκή της Τουρκίας στην Συρία, με την Τουρκία να πλήττει αποτελεσματικά άρματα μάχης και τεθωρακισμένα του συριακού στρατού, ενώ ήταν τα Bayraktar που είχαν συμβάλλει στην αποτροπή κατάληψης της Τρίπολης από τον στρατηγό Χαφτάρ, που από τον Απρίλιο του 2019 πολιορκούσε το λιβυκή πρωτεύουσα. Όμως καλή πολεμική “διαφήμιση” στα drones δεν έκαναν μόνο οι Τούρκοι, αλλά και οι Ιρανοί, συγκεκριμένα στο πολεμικό μέτωπο της Υεμένης.

Τον Σεπτέμβριο του 2019 οι σιίτες αντάρτες της Υεμένης Χούθι είχαν καταφέρει με ορισμένα φτηνά drone ιρανικής κατασκευής να πλήξουν τις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της Aramco, του καλύτερα φυλασσόμενου στόχου στην Σαουδική Αραβία, την στιγμή που το σουνιτικό βασίλειο είχε καταβάλει πακτωλό δισεκατομμυρίων για την αγορά των πιο σύγχρονων αμερικανικών οπλικών συστημάτων.

Σε μία επισήμανση του ο Γκρέσελ, που θεωρούμε πως έχει ιδιαίτερη σημασία, αναφέρει πως «οι περισσότεροι ευρωπαϊκοί στρατοί θα τα πήγαιναν άσχημα στο πεδίο της μάχης, όπως οι Αρμένιοι», καθώς δεν έχουν προσαρμόσει την αμυντική τους βιομηχανία στην αντιμετώπιση ενός «σμήνους από drone», όπως χαρακτηριστικά αναφέρει. Οι ανησυχίες του Ευρωπαίου αναλυτή, αν και δεν λαμβάνουν υπόψιν ορισμένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της ελληνικής αποτροπής, είναι απολύτως δικαιολογημένες.

Τα drones στην πρώτη γραμμή

Μία χώρα που ομνύει σε νεοοθωμανικούς μεγαλοϊδεατισμούς και θεωρίες “Γαλάζιας Πατρίδας”, που θυμίζουν έντονα τις μεσοπολεμικές θεωρίες περί “ζωτικού χώρου”, μπορεί να φτάσει να έχει μία “στρατιά” φονικών μη επανδρωμένων οχημάτων, που έχουν χαμηλότερο κόστος από την συμβατική πολεμική αεροπορία και φυσικά ένα απαραίτητο πλεονέκτημα στο πεδίο της μάχης: εφεδρείες, με εύκολη αναπλήρωση των όποιων απωλειών.

Καθώς η τουρκική πολεμική αεροπορία είναι “στιγματισμένη” για την εμπλοκή πιλότων της στο πραξικόπημα του 2016, τα drones θα έχουν σίγουρα περίοπτη θέση και στον ακήρυχτο πόλεμο του Αιγαίου, όπως έδειξε η “υβριδική” επίθεση του περασμένου Σεπτεμβρίου, με τουρκικό drone με περιλούζει με κόκκινη μπογιά την ελληνική σημαία στο Καστελλόριζο, υπό την συνοδεία στρατιωτικών εμβατηρίων.

Με την Τουρκία να βάζει τα drones στην πρώτη γραμμή των πολεμικών μετώπων που εμπλέκεται, προφανώς και η ελληνική πολεμική αεροπορία δεν μπορεί να σηκώνει F-16, Rafale, ή F-35 για να αναχαιτίζει ένα ενδεχόμενο “σμήνος” από τουρκικά μη επανδρωμένων που θα πραγματοποιούν “επιθέσεις” ψυχολογικού πολέμου, εκτεταμένες παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου και φωτογραφήσεις ελληνικών στρατιωτικών εγκαταστάσεων. Το οικονομικό κόστος και η κόπωση του προσωπικού θα είναι δυσβάσταχτα.

Ως απάντηση στην απειλή των τουρκικών drones, η Ελλάδα συμφώνησε στην ενοικίαση με leasing ισραηλινών drone Heron, τα οποία τους προσεχείς μήνες θα ενταχθούν στην ελληνική πολεμική αεροπορία, ενώ πρόσφατα η Intracom Defence κατασκεύασε το drone Lotus για την ΕΕ, το οποίο θα χρησιμοποιείται για την επιτήρηση των συνόρων. Αυτά είναι ορισμένα πρώτα βήματα, αλλά η ελληνική αποτροπή πρέπει να φτάσει να «αντιμετωπίζει και να αναχαιτίζει» τα τουρκικά drones, όπως αναφέρει ο Γκρέσελ για τις ευρωπαϊκές αμυντικές βιομηχανίες, καθώς τα “σμήνη” των μη επανδρωμένων αποτελούν μία από τις όψεις της πολεμικής πραγματικότητας της εποχής μας.