Γιατί το πυρηνικό ντόμινο πλανιέται πάνω από την Ουκρανία

Ο ουκρανικός στρατός μπορεί να πάσχει από πυρομαχικά πυροβολικού, από μαχητικά αεροσκάφη και από συστήματα αεράμυνας, αλλά το μείζον πρόβλημά του είναι ότι δεν είναι σε θέση να αναπληρώσει τις μεγάλες απώλειες σε ανθρώπινο δυναμικό. Η Ρωσία, αν και είναι πολύ προσεκτική στη διαχείριση του δικού της ανθρώπινου δυναμικού στο μέτωπο, έχει πολύ μεγαλύτερες εφεδρείες και βεβαίως πολύ πιο αποτελεσματική πολεμική βιομηχανία.

Ξεκάθαρη απάντηση στο δίλημμα της Δύσης, με το οποίο έχουμε επανειλημμένως ασχοληθεί σε προηγούμενα άρθρα, προς το παρόν δεν υπάρχει. Είναι, ωστόσο, σαφές ότι διολισθαίνει ολοένα και περισσότερο σε μεγαλύτερη εμπλοκή στον πόλεμο. Αυτό φαίνεται όχι μόνο από την παραχώρηση πυραύλων ολοένα και μεγαλύτερου βεληνεκούς (μετά τους HIMARS δόθηκαν και ATACMS), αλλά και από την έμμεση πλην σαφή παραχώρηση άδειας στο Κίεβο να πλήττει στόχους βαθιά στο εσωτερικό της Ρωσίας.

Πριν λίγες ημέρες, μάλιστα, επλήγη από τους Ουκρανούς ρωσικό ραντάρ, το οποίο έχει αποστολή να προειδοποιεί κυρίως για πυραύλους (εννοείται και πυρηνικούς) που κατευθύνονται εναντίον της Ρωσίας από νοτιοδυτικά. Δεν είναι γνωστό πόσο χρόνο θα χρειαστεί η επισκευή του εν λόγω ραντάρ (βλέπει σε απόσταση πάνω από 6.000 χλμ και μπορεί να εντοπίζει μέχρι και 500 επιτιθέμενους πυραύλους). Είναι προφανώς, ωστόσο, πως και μόνο το γεγονός ότι η Μόσχα χάνει, έστω και προσωρινά, ένα κομμάτι από τη στρατηγική “όρασή” της, τής προκαλεί έντονη ανησυχία. Κι όχι αδικαιολόγητα, αφού θεωρητικά την καθιστά πιο τρωτή σε πρώτο πυρηνικό πλήγμα.

“Αυτά δεν γίνονται”

Ο αναγνώστης θα σκεφτεί ότι αυτά δεν γίνονται, αλλά η πείρα του παλαιού Ψυχρού Πολέμου έχει αποδείξει ότι το πρώτο πυρηνικό πλήγμα ήταν στο τραπέζι και είχε συζητηθεί επανειλημμένως ως επιλογή. Αυτό που δεν επέτρεψε να γίνει το βήμα ήταν η πεποίθηση και στις δύο πλευρές ότι θα οδηγούσε σε αμοιβαία ολοκληρωτική καταστροφή. Όταν, όμως, περιορίζεται η δυνατότητα της μίας πλευράς (εν προκειμένω της Ρωσίας) να εντοπίσει εγκαίρως μία πυρηνική επίθεση για να έχει τον χρόνο να απαντήσει, ο πειρασμός για την άλλη πλευρά μεγαλώνει.

Αυτή, άλλωστε, είναι και η κύρια αιτία της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Η Μόσχα είχε προειδοποιήσει σε όλους τους τόνους τη Δύση ότι η επέκταση του ΝΑΤΟ προς Ανατολάς και δη στην Ουκρανία –εκτός των άλλων– συνιστά ζωτική απειλή για τη εθνική ασφάλεια της Ρωσίας. Πράγματι, οι πυρηνικοί πύραυλοι του ΝΑΤΟ θα μπορούσαν να πλήξουν την καρδιά του ρωσικού κράτους σε μερικά λεπτά. Δεν θα υπήρχε, δηλαδή χρόνος απάντησης και κατά συνέπεια δεν θα λειτουργούσε επαρκώς η αποτροπή της αμοιβαίας καταστροφής.

Έχοντας χάσει κάθε εμπιστοσύνη στις προθέσεις των Δυτικών, η ρωσική ηγεσία υποψιάζεται ότι πίσω από τον εξοπλισμό του Κιέβου με ATACMS και σύγχρονα drones με μεγάλο βεληνεκές και υψηλή καταστροφική ικανότητα, υπάρχει –εκτός των άλλων– και η ανομολόγητη πρόθεση να πληγεί και η δυνατότητα της Ρωσίας να εντοπίζει εγκαίρως ενδεχόμενη πυρηνική επίθεση. Προφανώς, η Μόσχα δεν πιστεύει πως είναι σήμερα πολύ πιθανή μία αιφνιδιαστική πυρηνική επίθεση. Τα πράγματα, όμως, είναι πολύ πιθανόν να αλλάξουν.

Νατοϊκός στρατός στην Ουκρανία

Το σενάριο να στείλει το ΝΑΤΟ 100.000 στρατό με τον πλήρη οπλισμό του στην Ουκρανία για να αποτρέψει την κατάρρευση της ουκρανικής άμυνας και της συνακόλουθης ρωσικής προέλασης συζητείται ανεπισήμως από συστημικούς αναλυτές και σχολιαστές στη Δύση. Σε μία τέτοια περίπτωση, η Μόσχα θα βρεθεί σε επώδυνο δίλημμα: ή να συνεχίσει να πολεμάει στην ίδια “πίστα”, αλλά από πολύ μειονεκτική θέση, ή να απαντήσει στην κλιμάκωση με κλιμάκωση.

Ας μην ξεχνάμε ότι ο πόλεμος αυτός είναι υπαρξιακός όχι μόνο για την Ουκρανία, αλλά και για τη Ρωσία. Στην περίπτωση που αυτός ο πόλεμος πάψει να είναι πόλεμος δια αντιπροσώπου και μετεξελιχθεί σε απευθείας πόλεμο ΝΑΤΟ-Ρωσίας, δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο η Μόσχα να θέσει τελεσίγραφο ότι θα χρησιμοποιήσει τακτικά πυρηνικά για να αποτρέψει την εμπλοκή του ΝΑΤΟ. Εάν, όμως, το ΝΑΤΟ έχει αποφασίσει να στείλει ισχυρές δυνάμεις στην Ουκρανία δεν πρόκειται να υποχωρήσει λόγω του ρωσικού τελεσιγράφου, επειδή θα ακυρωνόταν πολιτικά το ίδιο.

Η άρνηση της Ατλαντικής Συμμαχίας, όμως, να υποχωρήσει, θα υποχρεώσει τον Πούτιν να κάνει χρήση τακτικών πυρηνικών, έστω σε μικρή κλίμακα, για να εμποδίσει τις νατοϊκές δυνάμεις. Αυτό, άλλωστε, προβλέπει και το ρωσικό πυρηνικό δόγμα. Εάν, όμως, παραβιαστεί το πυρηνικό κατώφλι, τίποτα δεν εγγυάται πως δεν θα ακολουθήσει ένα πυρηνικό ντόμινο. Τότε, θα έχει και πρακτικά κρίσιμη σημασία να έχουν πληγεί από ουκρανικές επιθέσεις με ATACMS και drones ρωσικά ραντάρ ανίχνευσης εχθρικών πυρηνικών πυραύλων.

Η δήλωση-αποκάλυψη Σικόρσκι

Στο σημείο αυτό είναι χρήσιμο να υπενθυμίσουμε δήλωση του Πολωνού υπουργού Εξωτερικών Σικόρσκι. Αποκάλυψε ότι οι ΗΠΑ έχουν προειδοποιήσει τη Μόσχα ότι εάν χρησιμοποιήσει τακτικά πυρηνικά, ακόμα κι αν δεν υπάρξει ένας νεκρός από αυτά (αυτό μπορεί να συμβεί ένα οι Ρώσοι πραγματοποιήσουν μία πυρηνική έκρηξη ψηλά στην ουκρανική ατμόσφαιρα), θα πλήξουν μαζικά με κάθε διαθέσιμο συμβατικό όπλο τους όλες τις ρωσικές δυνάμεις στην Ουκρανία.

Είναι προφανές πως έχει ήδη αρχίσει εμμέσως πλην σαφώς ένα chicken game, ποια από τις δύο πλευρές θα κάνει πίσω. Στην πραγματικότητα, εάν αληθεύει η αποκάλυψη του Πολωνού υπουργού (δεν διαψεύσθηκε), η Ουάσινγκτον επιχειρεί εκ των προτέρων να αποτρέψει δυναμική αντίδραση των Ρώσων εάν το ΝΑΤΟ αποφασίσει να συμμετάσχει άμεσα στον πόλεμο. Σήμερα, είναι πλέον ομολογημένο ότι στέλνει με τον μανδύα μισθοφόρων και εθελοντών στρατιωτικούς να χειρίζονται σύγχρονα οπλικά συστήματα, να εκπαιδεύουν Ουκρανούς και να προσφέρουν πολύτιμες πληροφορίες από δορυφόρους για ρωσικούς στόχους. Θα πρόκειται, όμως, για άλλο επίπεδο εμπλοκής εάν σταλούν στην Ουκρανία μεγάλες νατοϊκές μονάδες κρούσης.

Το κλίμα στις ΗΠΑ, αλλά και στην Ευρώπη, εκφράζεται ολοένα και περισσότερο από τη δήλωση Δυτικού αξιωματούχου ότι «η παγκόσμια ασφάλεια επιβάλλει τη νίκη επί της Ρωσίας στην Ουκρανία». Είναι ακριβώς αυτό το πνεύμα, που καθιστά σχεδόν μονόδρομο την κλιμάκωση εκ μέρους της Δύσης. Δεν πρόκειται για στείρο δογματικό μιλιταρισμό. Η Δύση έχει συνείδηση πως στρατιωτική ήττα του Κιέβου ισοδυναμεί και με δική της βαρύτατη γεωπολιτική ήττα σε παγκόσμιο επίπεδο. Αυτός είναι ο λόγος που ωθεί Δυτικούς ηγέτες να δηλώνουν πως δεν θα επιτρέψουν ρωσική νίκη στην Ουκρανία.