Guardian: “Παρέλαση” – πρόβα παγκόσμιας ηγεμονίας ετοιμάζει η Κίνα
02/09/2025
Την Τετάρτη η Κίνα διοργανώνει στρατιωτική παρέλαση στην πρωτεύουσα Πεκίνο, για να τιμήσει τα 80 χρόνια από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, σε μια εκδήλωση που πέρα από εορταστική πολλοί εκτιμούν ότι είναι και μια ιδιότυπη πρόβα κυριαρχίας, στον απόηχο και της Συνόδου Κορυφής του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO), που έγινε στην Τιαντζίν.
Στην παρέλαση, ο Κινέζος ηγέτης Σι Τζινπίνγκ θα πλαισιώνεται από τους ηγέτες κάποιων από τις πιο βαριά επιβαρυμένες με κυρώσεις χώρες του κόσμου – τη Ρωσία, τη Βόρεια Κορέα, το Ιράν και τη Μιανμάρ – καθώς και από αρκετούς άλλους του παγκόσμιου Νότου, αλλά σχεδόν κανένας δυτικός ηγέτης δεν θα είναι εκεί. Έτσι, η παρέλαση θεωρείται επίδειξη στρατιωτικής και διπλωματικής ισχύος της Κίνας εν μέσω κρίσιμων διαπραγματεύσεων με τη διοίκηση Τραμπ στις ΗΠΑ για το εμπόριο.
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν και ο Βορειοκορεάτης Κιμ Γιονγκ-ουν θα παρακολουθήσουν την παρέλαση στις 3 Σεπτεμβρίου, η οποία τιμά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου μετά την επίσημη παράδοση της Ιαπωνίας. Αυτή θα είναι η πρώτη φορά που οι δύο ηγέτες θα εμφανιστούν δημόσια μαζί με τον Σι. Ο Ιρανός πρόεδρος Μασούντ Πεζέσκιαν αναμένεται επίσης να βρίσκεται στην εξέδρα ενώ δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες θα παρελάσουν στην κινεζική πρωτεύουσα, συμπληρώνοντας το «τετράγωνο» που οι δυτικοί πολιτικοί και οικονομικοί αναλυτές ονομάζουν «άξονα αναταραχής». Ο επικεφαλής της χούντας της Μιανμάρ, Μιν Άουνγκ Χλάινγκ, που σπάνια ταξιδεύει στο εξωτερικό, θα παρευρεθεί επίσης, σύμφωνα με ανακοίνωση του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών την Πέμπτη.
Όπως επισημαίνει ο Guardian σε σχετικό ρεπορτάζ, οι περισσότεροι δυτικοί ηγέτες αναμένεται να αποφύγουν την παρέλαση, καθιστώντας την μια σημαντική έκφραση διπλωματικής αλληλεγγύης μεταξύ Κίνας, Ρωσίας και των αναδυόμενων χωρών του παγκόσμιου Νότου. Μοναδικές εξαιρέσεις θα είναι είναι ο Ρόμπερτ Φίκο, πρωθυπουργός της Σλοβακίας, κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ο Σέρβος πρόεδρος Αλεξάνταρ Βούτσιτς. Αμφότεροι θεωρούνται ότι διατηρούν άριστες σχέσεις με το Κρεμλίνο. Ο Φίκο έχει αντιταχθεί στις κυρώσεις κατά της Ρωσίας λόγω του πολέμου στην Ουκρανία και έχει διασπάσει τη στάση της ΕΕ με επισκέψεις στη Μόσχα. Ο Βούτσιτς επίσης επισκέφτηκε τη Μόσχα φέτος τον Μάιο και επιδιώκει καλές σχέσεις με Ρωσία και Κίνα, ενώ παράλληλα δηλώνει τη δέσμευση της Σερβίας για ένταξη στην ΕΕ.
Η καλά σκηνοθετημένη εκδήλωση, μια από τις μεγαλύτερες στην Κίνα τα τελευταία χρόνια, θα παρουσιάσει εξελιγμένο εξοπλισμό όπως μαχητικά αεροπλάνα, συστήματα αντιπυραυλικής άμυνας και υπερηχητικά όπλα — καρπό μιας μακρόχρονης προσπάθειας εκσυγχρονισμού του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού (PLA), που τελευταία έχει απασχολήσει σε σκάνδαλα διαφθοράς. Η Κίνα αναμένεται να επιδείξει νέα όπλα, όπως έναν βελτιωμένο διηπειρωτικό βαλλιστικό πύραυλο μεσαίας εμβέλειας DF-26, που έχει χαρακτηριστεί από τα κινεζικά ΜΜΕ ως «ο δολοφόνος της Γκουάμ» λόγω της ικανότητάς του να πλήττει τη βάση των ΗΠΑ στον Ειρηνικό με συμβατική ή πυρηνική κεφαλή. Επίσης, οι νέοι αντιπλοϊκοί πύραυλοι με την ονομασία Ying Ji, που σημαίνει «επίθεση αετού» στα κινέζικα, οι οποίοι στοχεύουν, σύμφωνα με κινεζούς σχολιαστές, στο να αποτρέψουν την αμερικανική απειλή για την εθνική ασφάλεια της Κίνας.
Οι πολιτικοί αναλυτές εκτιμούν πως η παρέλαση έχει σκοπό να δείξει την επιρροή του Σι σε χώρες που επιδιώκουν να αλλάξουν την παγκόσμια τάξη. Ο Άλφρεντ Γου, επίκουρος καθηγητής στην Σχολή Δημόσιας Πολιτικής Lee Kuan Yew στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Σιγκαπούρης, τονίζει πως «ο Σι Τζινπίνγκ προσπαθεί να επιδείξει ότι παραμένει ισχυρός και αποδεκτός στην Κίνα». «Όταν ήταν ηγέτης σε περιφερειακό επίπεδο, έβλεπε τον Πούτιν ως παράδειγμα από τον οποίο μπορούσε να μάθει – τώρα είναι παγκόσμιος ηγέτης. Η παρουσία του Κιμ δίπλα του υπογραμμίζει επίσης τον ρόλο του Σι ως παγκόσμιου ηγέτη».
Ο Λιμ Τσουάν-Τιόνγκ, ερευνητής στο Ινστιτούτο Προηγμένων Σπουδών για την Ασία στο Πανεπιστήμιο του Τόκιο, είπε ότι ο κύριος σκοπός του «προσωρινού θεάματος» είναι να ενισχύσει την εξουσία του Σι και τη δύναμη του CCP. «Ακόμα και αν γιορτάζεται η 80ή επέτειος, δεν απαιτείται απαραίτητα στρατιωτική παρέλαση», σημείωσε, προσθέτοντας πως η Κίνα ξεκίνησε να τιμά την ημερομηνία μόνο πριν από δέκα χρόνια με πολύ μικρότερο προϋπολογισμό. «Οι περισσότεροι από τους προσκεκλημένους ηγέτες δεν είναι εκεί για να στηρίξουν τον εορτασμό της Κίνας για τα 80 χρόνια της νίκης στον Β’ Παγκόσμιο, αλλά για να δώσουν κύρος στην Κίνα και τους Κινέζους ηγέτες και να αποφύγουν να βλάψουν τις διμερείς σχέσεις. Πολύ απλά.»
Την ημέρα της παρέλασης, ο Σι Τζινπίνγκ θα επιθεωρήσει δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες στην πλατεία Τιεν Αν Μεν μαζί με ξένους επισκέπτες, συμπεριλαμβανομένου του τιμώμενου καλεσμένου, Βλαντιμίρ Πούτιν. Πολλοί κάτοικοι του Πεκίνου, που έχουν ενοχληθεί τις τελευταίες εβδομάδες λόγω των προετοιμασιών, ελπίζουν σε μια σύντομη ανάπαυλα. Τελευταία φορά που έγινε παρέλαση το 2015, η Κίνα είχε καθιερώσει τριήμερη αργία σε όλη τη χώρα και τα σχολεία του Πεκίνου είχαν καθυστερήσει την έναρξη της σχολικής χρονιάς. Αξίζει να σημειωθεί ότι προετοιμαζόμενη για την παρέλαση, η κυβέρνηση της Κίνας έστησε εκστρατεία για την ανάδειξη της «σωστής οπτικής» στην ιστορία του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, που τονίζει τον καθοριστικό ρόλο της Κίνας και της Σοβιετικής Ένωσης στην καταπολέμηση των φασιστικών δυνάμεων στην Ασία και την Ευρώπη.