Η σημασία της απόφασης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου για το Ισραήλ
21/01/2024Στο δεύτερο άρθρο θα εξετάσουμε την υπερασπιστική γραμμή του Ισραήλ, έναντι της προσφυγής της Νοτίου Αφρικής στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο με την κατηγορία της γενοκτονίας των Παλαιστινίων στην Γάζα.
Συνοπτικά: Πρώτον, δόθηκε βαρύτητα σε διαδικαστικά θέματα, όπως λόγου χάριν ότι δεν υφίσταται απευθείας διαφορά μεταξύ Νοτίου Αφρικής και Ισραήλ και ως εκ τούτου η καταγγελία της Νοτίου Αφρικής είναι άκυρη και θα πρέπει ν΄ απορριφθεί από το Δικαστήριο. Επιπλέον αναφέρθηκε ότι η Νότια Αφρική δεν προσήλθε σε συνομιλίες με το Ισραήλ για να διευκρινιστεί το ζήτημα αλλά κατάθεσε απευθείας καταγγελία.
Δεύτερον, όπως αναμενόταν, η Υπεράσπιση έπαιξε το χαρτί του Ολοκαυτώματος, αναφέροντας ότι οι Εβραίοι αποτελούν θύματα γενοκτονίας, και αν κάποιος πρέπει να καταγγελθεί για κάτι τέτοιο αυτή θα πρέπει να είναι η Χαμάς, αφού η βαρβαρότητα της 7ης Οκτωβρίου αποτελεί γενοκτονία ενάντια στους Ισραηλινούς, και ότι η Νότιος Αφρική συντάσσεται με τη Χαμάς παραποιώντας κατάφωρα τα γεγονότα. Τρίτον, το κατηγορητήριο δεν αναφέρει την αρχική αιτία δηλ. τις βαρβαρότητες της 7ης Οκτωβρίου και το συνεπακόλουθο δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα.
Τέταρτο, ο ισραηλινός στρατός είναι ίσως ο πιο “ηθικός στρατός του κόσμου” αφού δίνεται προειδοποίηση στους κατοίκους για εκκένωση και υποδεικνύονται ασφαλείς διάδρομοι και περιοχές σε αντίθεση με τη Χαμάς που χρησιμοποιεί τους αμάχους σαν “ανθρώπινες ασπίδες” και ότι πολλά από τα κατεστραμμένα κτίρια κατέρρευσαν επειδή ήταν παγιδευμένα με εκρηκτικά από τη Χαμάς.
Πέμπτο, η οπλοποίηση (weaponisation) του όρου της γενοκτονίας από τη Νότιο Αφρική, δίνει νομικά ερείσματα για μελλοντικούς πολέμους, στους οποίους ο αμυνόμενος δεν θα μπορεί να αμυνθεί για να μην κατηγορηθεί για «γενοκτονία» με αναφορά στον βομβαρδισμό Γερμανικών – Ιαπωνικών πόλεων από τους συμμάχους κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Έκτο, οι αναφορές Ισραηλινών αξιωματούχων που υποτίθεται αποδεικνύουν γενοκτονική πρόθεση αποτελούν τυχαίες επιλογές μη σημαινόντων κυβερνητικών αξιωματούχων, που είναι και αποκομμένες από το περιεχόμενο των πλήρων δηλώσεων.
Ασθενής η επιχειρηματολογία του Ισραήλ
Σχολιαστές εγνωσμένου κύρους όπως μεταξύ άλλων ο καθηγητής John Mearsheimer αποδήμησαν τα ισραηλινά επιχειρήματα:
- Η σύμβαση της Γενεύης του 1948, ρητά προβλέπει ότι οπουδήποτε κράτος έχει υπογράψει την εν λόγω σύμβαση μπορεί να προσάψει κατηγορία σε οποιοδήποτε άλλο κράτος που την έχει επίσης υπογράψει χωρίς να είναι το ένα κράτος θύμα του άλλου, ούτε προβλέπει την ανάγκη συνομιλιών μεταξύ των δύο σαν προϋπόθεση προτού κατατεθεί η καταγγελία.
- Τόσο το Ολοκαύτωμα των Εβραίων από τους ναζί, όσο και οι αποτρόπαιες πράξεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου, είναι άσχετες με την κατηγορία της γενοκτονίας, η οποία βασίζεται σε γεγονότα και πράξεις του Ισραήλ κατά την διάρκεια του πολέμου της Γάζας.
- Το δικαίωμα στην αυτοάμυνα δεν συνεπάγεται το δικαίωμα στην γενοκτονία, στη συλλογική τιμωρία ενός λαού και στους αδιάκριτους βομβαρδισμούς με αποτέλεσμα τον θάνατο χιλιάδων αμάχων. Η αδιάκριτη ρίψη δεκάδων χιλιάδων τόνων βομβών (μεταξύ των οποίων και οι γιγαντιαίες βόμβες 2000 λιβρών) εναντίον ολόκληρων οικοδομικών τετραγώνων και η πλήρης διακοπή νερού, ηλεκτρισμού, τηλεπικοινωνιών δεν αποτελούν μέρος του «δικαιώματος στην αυτοάμυνα» αλλά πολιτική συλλογικής τιμωρίας.
- Πέραν του βομβαρδισμού συγκεντρώσεων χιλιάδων προσφύγων που κατέφυγαν σε σχολεία και νοσοκομεία, η υπόδειξη “ασφαλών” διαδρόμων και περιοχών για μετακίνηση των αμάχων αποδείχθηκαν στην πράξη ως παραπλανητικές, αφού οι εν λόγω διάδρομοι και περιοχές αποτέλεσαν και αποτελούν στόχους βομβαρδισμών, πλήττοντας κατ επανάληψη μεταξύ άλλων και ασθενοφόρα. Όσο για τις ανατινάξεις παγιδευμένων κτιρίων από την Χαμάς, υπάρχουν βίντεο που δημοσιοποιούν οι ίδιοι οι Ισραηλινοί στρατιώτες, που τους δείχνει να πυροδοτούν εκρηκτικά για την κατεδάφιση ολόκληρων οικοδομικών τετραγώνων.
- Δεν είναι όλοι οι πόλεμοι γενοκτονικοί, αυτός όμως στη Γάζα είναι. Η αναφορά στους αδιάκριτους συμμαχικούς βομβαρδισμούς Γερμανικών και Ιαπωνικών πόλεων είναι παρελκυστική. Οι συμμαχικοί βομβαρδισμοί καθαρά μη στρατιωτικών στόχων κατά τον Β΄ΠΠ (π.χ. Δρέσδη, Χιροσίμα) αποτελούν στην ουσία εγκλήματα πολέμου (οι σύμμαχοι δεν δικάστηκαν γι’ αυτά αφού ήταν οι νικητές). Η σύμβαση της Γενεύης του 1948 καθώς και το Διεθνές Ανθρωπιστικό Δίκαιο δημιουργήθηκαν ακριβώς για προστατέψουν τους αμάχους από μελλοντικούς πολέμους.
- Η Ισραηλινή Υπεράσπιση απέτυχε να αποδείξει ότι τόσο ο Ισραηλινός πρωθυπουργός όσο και ο Υπουργός Άμυνας είναι «μη σημαίνοντες» αξιωματούχοι ούτε και να αποκλείσει την διασύνδεση των δηλώσεων αυτών με τις δηλώσεις και πράξεις των Ισραηλινών στρατιωτών στην Γάζα.
Τι θα επικρατήσει: Πολιτικός κυνισμός ή Δικαιοσύνη; Η λήψη απόφασης από το Διεθνές Δικαστήριο για γενοκτονία αναμένεται να πάρει χρόνια, όμως η Νότιος Αφρική ζήτησε την έκδοση ενδιάμεσης απόφασης για πλήρη κατάπαυση του πυρός που αναμένεται να πάρει μερικές εβδομάδες.
Η ενδιάμεση δικαστική απόφαση
Επί του πρακτέου όμως, ακόμα και να εκδοθεί τέτοια απόφαση για παύση των εχθροπραξιών, δεν πρόκειται να ιδρώσει το αυτί της iσραηλινής κυβέρνησης, αφού ο Νετανιάχου δήλωσε ότι «ούτε η Χάγη, ούτε κανένας άλλος δεν θα εμποδίσουν το Ισραήλ να συνεχίσει τον πόλεμο». Εκείνο που αποκλειστικά ενδιαφέρει την ισραηλινή κυβέρνηση, είναι η γνώμη της αμερικανικής κυβέρνησης και η απρόσκοπτη οικονομική, στρατιωτική και διπλωματική βοήθεια από τις ΗΠΑ.
Παρόλο που το Ισραήλ δεν έχει πια την ίδια ακλόνητη υποστήριξη της αμερικανικής κοινής γνώμης (ιδίως μεταξύ των νέων) όπως στο παρελθόν, η υποστήριξη της Αμερικανικής κυβέρνησης δεν φαίνεται να κλονίζεται – παρά την παρασκηνιακή δυσαρέσκεια και τις “προτροπές” προς το Ισραήλ να “ελαχιστοποιήσει” (sic) τις απώλειες αμάχων. Η αμερικανική όμως υποστήριξη προς το Ισραήλ, στοιχίζει πολύ ακριβά στις ΗΠΑ: πέραν του μουσουλμανικού κόσμου και ο Παγκόσμιος Νότος επίσης συντάσσεται με τους Παλαιστινίους και στέκεται απέναντι στις ΗΠΑ, επιτείνοντας ακόμα περισσότερο την πορεία κρίσης της παγκόσμιας ηγεμονίας των ΗΠΑ ενώ “ξαλαφρώνουν” την Ρωσία και την Κίνα.
Μια πιθανή έκδοση ενδιάμεσης απόφασης για κατάπαυση του πυρός (πολύ δε περισσότερο η καταδικαστική απόφαση για γενοκτονία) από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, θα αποτελεί πρωτίστως πολιτική νίκη για τους Παλαιστινίους, ένα προσεταιρισμό της Διεθνούς κοινής γνώμης που στο παρελθόν συντασσόταν καταλυτικά υπέρ του Ισραήλ. νΠόσο πιθανή είναι η έκδοση τέτοιων αποφάσεων με δεδομένη την σύνθεση* του Διεθνούς Δικαστηρίου, που περιλαμβάνει 15 δικαστές, με κάποιους να προέρχονται από τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ;
Με δεδομένη την πολιτική βαρύτητα μιας καταδικαστικής για το Ισραήλ απόφασης του Διεθνούς Δικαστηρίου, και με βάση μια κυνική πολιτική αντιμετώπιση, αναμένεται ότι τόσο οι ΗΠΑ όσο και το Ισραήλ θα εξασκήσουν αφόρητες πιέσεις προς τις χώρες προέλευσης των δικαστών του, ώστε να αποφευχθεί ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοι τους (Ιαπωνία, Αυστραλία), θεωρούνται “σίγουρες”, όπως και η Γερμανία**. Ρωσία και Κίνα έχουν βρεγμένη την φωλιά τους (Ουκρανία, Ουϊγούροι) ενώ ερωτηματικό αποτελεί η Γαλλία. Οι υπόλοιπες χώρες, μέλη των BRICS και άλλες, αναμένεται να δεχτούν πιέσεις τόσο διπλωματικές, όσο και οικονομικές.
Σε περίπτωση που οι πιέσεις αυτές δεν αποδώσουν, τότε αναμένεται να υπερτερήσει η Δικαιοσύνη έναντι του πολιτικού κυνισμού δεδομένων των καθόλα τεκμηριωμένων στοιχείων της Νότιας Αφρικής στη βάση γεγονότων από τη μια και των αδύναμων επιχειρημάτων της ισραηλινής υπεράσπισης από την άλλη. Ακόμα όμως κι έτσι δεν αναμένεται δυστυχώς να τεθεί τέρμα στην ανθρωποσφαγή στην Γάζα, ενώ ταυτόχρονα, έχουν ανάψει πολλές σπίθες που απειλούν με γενικευμένη περιφερειακή ανάφλεξη (Λίβανος, Υεμένη, Ιράν, Πακιστάν) στην Μέση Ανατολή κάτι που συμφέρει μόνο στην τυχοδιωκτική κυβέρνηση του Ισραήλ.
Η κατάθεση από τη Νότια Αφρική αγωγής για γενοκτονία εναντίον του Ισραήλ, εν μέσω γενικευμένης ανυποληψίας των κυβερνήσεων της Δύσης, μπορεί να διασώζει την τιμή και αξιοπρέπεια της ανθρωπότητας μπροστά στο δράμα της Γάζας, θα πρέπει όμως πλέον και η ανθρωπότητα να σώσει η ίδια τον εαυτό της απαιτώντας μαζικά και επιτακτικά τον τερματισμό του πολέμου.
*Οι δικαστές του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης προέρχονται (από ένα μέλος ανά χώρα) από: ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Γαλλία, Μαρόκο, Σομαλία, Ουγκάντα, Ινδία, Λίβανος, Τζαμάικα, Ιαπωνία, Γερμανία, Αυστραλία, Βραζιλία.
**Η γερμανική κυβέρνηση εξέφρασε ήδη την αντίθεση της στην καταδίκη του Ισραήλ, επισύροντάς την έντονη αντίδραση της Ναμίμπια, θύμα γενοκτονίας η ίδια του Γερμανικού αποικισμού το 1904 – 1908.