Ιράν-Ισραήλ: Το ραντεβού τους στον αέρα…
16/04/2024
Το χτύπημα του ιρανικού προξενείου στη Δαμασκό εκ των πραγμάτων δημιούργησε δύο τετελεσμένα. Το πρώτο αφορά το διεθνές διπλωματικό θέσφατο του σεβασμού των διπλωματικών αποστολών. Υπό αυτό το πρίσμα, το Τελ Αβίβ παραβίασε το “απαραβίαστο” που έχει επιβάλλει το διεθνές δίκαιο, δημιουργώντας ένα επικίνδυνο τετελεσμένο. Σε διεθνές επίπεδο είχε προηγηθεί η έφοδος της αστυνομίας του Ισημερινού στην πρεσβεία του Μεξικό όπου είχε καταφύγει ο αντιπρόεδρος Χ. Γκλας.
Οι δύο περιπτώσεις αποτελούν περιστατικά εξίσου σημαντικά με τη διεξαγωγή πολέμου, καθώς καταλύουν κάθε έννοια διεθνούς τάξης, δίνοντας μία πινελιά του νόμου της ζούγκλας. Τυπικά και ουσιαστικά παραβιάστηκε η κυριαρχία κρατών, κάτι που ισοδυναμεί με ένα casus belli. Με αφετηρία αυτήν την παρατήρηση, η απάντηση του Ιράν ήταν επιβεβλημένη. Θα ήταν αδύνατο να μην απαντηθεί η παραβίαση μίας διπλωματικής χωροταξίας που προστατεύεται από νόρμες και διεθνείς κανόνες.
Η απάντηση της Τεχεράνης αποτελούσε μονόδρομο για εσωτερικούς λόγους αλλά και λόγους κύρους, όπως αυτό προσδιορίζεται, περιγράφεται και διδάσκεται επί δεκαετίες στα πανεπιστήμια. Υπάρχουν τουλάχιστον ενδείξεις ότι η Τεχεράνη δεν επιθυμούσε να εμπλακεί σε μία γενικευμένη στρατιωτική σύγκρουση, αλλά η επιλογή Νετανιάχου την έφερε σε δύσκολη θέση. Για αυτό και πριν την επίθεση ο εκπρόσωπος του ιρανικού ΥΠΕΞ δήλωνε ότι «το Ιράν διατηρεί το δικαίωμα να αντιδράσει και θα αποφασίσει για το είδος της απάντησης και της τιμωρίας του επιτιθέμενου». Τα παραπάνω δεν ήταν η μοναδική προαναγγελία της επίθεσης.
Στις 12 Απριλίου οι Tehran Times δημοσίευσαν ένα άρθρο γνώμης με τίτλο “West should focus on day after retaliation instead of pressuring Iran -Punishment for stability”. Το άρθρο ουσιαστικά αποτελούσε προαναγγελία μίας επιθετικής ενέργειας που “επιβλήθηκε” στην Τεχεράνη. Κάτι που δεν θα είχε συμβεί αν δεν υπήρχε η επιλογή-πρόκληση Νετανιάχου. Μία πρόκληση όχι μόνο προς το Ιράν αλλά και προς το σύνολο του κόσμου που έχει αποδεχθεί κανόνες διεθνούς δικαίου στο όνομα των οποίων μάλιστα πολλοί είναι πρόθυμοι είτε να εμπλακούν ή προσφέρουν τα μέσα για διεξαγωγή “κανονιστικών” πολέμων.
Στο άρθρο των Tehran Times επισημαίνεται εμφατικά: «Παρά τη μη καταδίκη της επίθεσης στη Δαμασκό, προκειμένου να αποτραπεί η Τεχεράνη από το να ανταποδώσει, είναι σαφές ότι η απάντηση του Ιράν έρχεται. Αναφορές θέλουν την επίθεση να λαμβάνει χώρα τις επόμενες 24 με 48 ώρες με τη χρήση drones και πυραύλων. Δεν είναι σαφές τι θέλει να πετύχει η Δύση. Να αποτρέψει μία γενικευμένη περιφερειακή σύγκρουση ή να μην εκτεθεί η “άτρωτη” άμυνα του Ισραήλ. Το Ιράν δεν επιθυμεί μία γενικευμένη περιφερειακή σύγκρουση. Αντίθετα πρέπει να πλήξει το Ισραήλ για να αποτρέψει μία τέτοια σύγκρουση. Όταν μία χώρα που διαθέτει πυρηνικά όπως το Ισραήλ παραβιάζει το διεθνές δίκαιο χωρίς συνέπειες είναι επιβεβλημένη επιλογή για το Ιράν να εξασφαλίσει την εθνική του ασφάλεια. Οι αναφορές που βρίσκονται στη διάθεση μας [από ιρανικές πηγές] μιλούν για ελεγχόμενη απάντηση με μοναδικό στόχο να αποκαταστήσει το πλαίσιο αποτροπής».
Ελεγχόμενη η επίθεση του Ιράν
Όπερ και εγένετο. Η ιρανική επίθεση δεν στόχευσε άμαχους, ήταν μαζική αλλά ελεγχόμενη, δεν στόχευσε συμμάχους του Ισραήλ, χρησιμοποίησε στρατιωτικά μέσα που εύκολα θα αντιμετωπίζονταν από την προηγμένη ισραηλινή άμυνα. Είναι μάλλον σαφές ότι η Τεχεράνη απρόθυμα ενεπλάκη σε αυτή την αντιπαράθεση μετά από την πρωτοβουλία ενός ηγέτη που ελέγχεται για δύο επικίνδυνα τετελεσμένα. Πρώτον, το διωγμό και εξανδραποδισμό των Παλαιστινίων με πρακτικές που φέρουν σαφή στοιχεία γενοκτονίας και δεύτερον την πρωτοφανή και επικίνδυνη παραβίαση του διπλωματικού άβατου στη Δαμασκό.
Το άρθρο των Tehran Times κλείνει με ένα μήνυμα με πολλούς αποδέκτες: «Η Δύση δεν μπορεί να αποτρέψει το Ιράν από το να τιμωρήσει το Ισραήλ. Μπορεί ωστόσο να αναγκάσει το Τελ Αβίβ να δεχθεί την τιμωρία του σιωπηλά…».
