“Ηρωικό” Brexit ή νέο αδιέξοδο – Το δίλημμα των Βρετανών στις κάλπες

Τέλος στην περιπέτεια του Brexit, η οποία έχει κουράσει όχι μόνο τους ίδιους, αλλά ολόκληρη την Ευρώπη επιχειρούν να δώσουν σήμερα οι Βρετανοί, οι οποίοι προσέρχονται από το πρωί στις κάλπες, για τρίτη φορά μέσα σε μια τετραετία. Οι εκλογές είναι καθοριστικές για την αποχώρηση της χώρας από την ΕΕ, καθώς από το αποτέλεσμά τους θα κριθεί αν το Ηνωμένο Βασίλειο θα προχωρήσει σε ένα Brexit με τον Μπόρις Τζόνσον ή σε ένα δεύτερο δημοψήφισμα με τον Τζέρεμι Κόρμπιν.

Τα εκλογικά κέντρα άνοιξαν στις 09:00 ώρα Ελλάδας και θα κλείσουν στις 22:00, ενώ τα πρώτα αποτελέσματα θα γίνουν γνωστά περίπου στις 23:00. Οι δημοσκοπήσεις δίνουν ένα άνετο προβάδισμα στους Συντηρητικούς, με την ψαλίδα της διαφοράς με το Εργατικό Κόμμα να ανοιγοκλείνει, γεγονός που κάνει δύσκολη την πρόβλεψη αν ο Τζόνσον θα καταφέρει να πάρει τελικά την αυτοδυναμία.

Ο ίδιος ελπίζει ότι θα τα καταφέρει, υπολογίζοντας στο άνετο προβάδισμα που είχε στην διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας και στην κούραση του εκλογικού σώματος από το αδιέξοδο, στο οποίο βρίσκεται η χώρα τα τελευταία δύο χρόνια. Δεν αποκλείεται, ωστόσο, το ενδεχόμενο να υπάρξουν ανατροπές, καθώς η διαδικασία της αποχώρησης από την ΕΕ έχει αναδείξει προβλήματα στην βρετανική επαρχία της Βόρειας Ιρλανδίας και έχει ενισχύσει τις αποσχιστικές τάσεις στη Σκοτία.

Με το ζόρι στις κάλπες

Προβλήματα ενδέχεται να προκαλέσει όμως και η κακοκαιρία, καθώς οι χιονοπτώσεις που αναμένονται στα βόρεια της χώρας μπορεί να επηρεάσουν την προσέλευση. Μια προσέλευση που οι δημοσκόποι εκτιμούσαν το προηγούμενο διάστημα ότι θα είναι αυξημένη.

Ο Τζόνσον επέλεξε τις πρόωρες εκλογές, καθώς η ανάδειξή του στην πρωθυπουργία δεν κατάφερε να άρει το αδιέξοδο που επικρατεί στο κοινοβούλιο από την έναρξη της διαδικασίας αποχώρησης. Από την στιγμή δηλαδή που η προκάτοχός του Τερέζα Μέι ξεκίνησε την υλοποίηση της λαϊκής ετυμηγορίας, όπως αυτή εκφράστηκε με το δημοψήφισμα του 2016.

Ο δρόμος προς τις κάλπες δεν ήταν ωστόσο εύκολος, καθώς η Βουλή των Κοινοτήτων απέρριψε πολλές φορές το αίτημα του πρωθυπουργού για πρόωρες εκλογές, εξαιτίας διαφωνιών στους κόλπους των Συντηρητικών, κάποιοι από τους οποίους συντάχθηκαν και με το αίτημα του Κόρμπιν για την αποτροπή ενός Brexit χωρίς συμφωνία. Ένα ενδεχόμενο που ο Τζόνσον κρατούσε πάντα ανοιχτό στην λίγων μηνών πρωθυπουργική θητεία του.

Ο πρώην δήμαρχος του Λονδίνου ανέλαβε την πρωθυπουργία τον περασμένο Ιούλιο, όταν η Τερέζα Μέι αποχώρησε, μετά τις τρεις ανεπιτυχείς απόπειρες να περάσει την συμφωνία της με την ΕΕ από την Βουλή των Κοινοτήτων. Είναι ένας πρωθυπουργός που προέκυψε μέσα από ένα αδιέξοδο, υποσχόμενος την άρση του, αλλά για την ώρα έχει δημιουργήσει ένα δεύτερο, η έξοδος από το οποίο αποτελεί το διακύβευμα  των σημερινών εκλογών.

Η αποχώρηση από την ΕΕ και η μελλοντική σχέση με την Ευρώπη ήταν το κύριο θέμα της προεκλογικής αντιπαράθεσης και ο ηγέτης των Συντηρητικών επανέλαβε πολλές φορές την έκκλησή του προς τους Βρετανούς να του δώσουν την πλειοψηφία για να ολοκληρώσει την εντολή του δημοψηφίσματος. Πρόθεσή του είναι άλλωστε, να φέρει τη συμφωνία για το Brexit στην Βουλή πριν τα Χριστούγεννα, προκειμένου η αποχώρηση να γίνει στις 31 Ιανουαρίου.

Με σύνθημα την «αλλαγή»

Από το αντίπαλο στρατόπεδο ο επικεφαλής των Εργατικών Τζέρεμι Κόρμπιν άνοιξε την βεντάλια της προεκλογικής ατζέντας, υποσχόμενος μια «πραγματική αλλαγή» που θα βάλει τέρμα στην επικράτηση των Συντηρητικών, οι οποίοι βρίσκονται στην εξουσία εδώ και περίπου μία δεκαετία.

Ο Κόρμπιν επικέντρωσε το προεκλογικό λόγο και το πρόγραμμά του κυρίως στο εθνικό σύστημα υγείας, το οποίο έχει αποδυναμωθεί από την πολυετή λιτότητα και υποσχέθηκε εθνικοποιήσεις και μαζικές επενδύσεις σε όλους τους τομείς. Σε ό,τι αφορά όμως το Brexit η θέση του ηγέτη των Εργατικών δεν είναι τόσο ξεκάθαρη.

Αν και ο ίδιος δηλώνει «ουδέτερος» (!), έχει δεσμευθεί να διαπραγματευθεί μια νέα συμφωνία αποχώρησης, η οποία θα είναι, κατά τον ίδιο, περισσότερο ευνοϊκή για τους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα. Έχει δεσμευθεί όμως να θέσει αυτήν την συμφωνία σε λαϊκή έγκριση μέσω ενός νέου δημοψηφίσματος, στο οποίο θα υπάρχει και η επιλογή της παραμονής στην ΕΕ.

Ο Κόρμπιν βάζει έτσι από το παράθυρο το θέμα της μη αποχώρησης, προσδοκώντας να προσεγγίσει συντηρητικούς ψηφοφόρους που είναι αντίθετοι με το Brexit. Το άνοιγμα και το κλείσιμο της ψαλίδας της διαφοράς με το Συντηρητικό Κόμμα του έδωσε κάποιες ελπίδες, οι οποίες όμως, παρά την άνοδο του κόμματός του, περιορίζονται στην ανακοπή μιας ενδεχόμενης αυτοδυναμίας του Τζόνσον.

Η τελευταία δημοσκόπηση του ινστιτούτο YouGov, η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα την Τρίτη, εμφανίζει τους Συντηρητικούς να κερδίζουν την απόλυτη πλειοψηφία με 339 έδρες. Ωστόσο το περιθώριο λάθους και ο διχασμός των ψηφοφόρων δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο της μη αυτοδυναμίας. Σε μια τέτοια περίπτωση ο Τζόνσον θα επιστρέψει εκεί απ’ όπου ξεκίνησε, δηλαδή στο αδιέξοδο, το οποίο όμως θα παρατείνει την αβεβαιότητα στη χώρα και θα εντείνει την αστάθεια στην Ευρώπη.