Ιταλικές αναταράξεις για το μεταναστευτικό στην Ευρώπη

Εξελίξεις δρομολογούνται σχετικά με την μεταναστευτική πολιτική της ΕΕ, μετά την αναστάτωση που προκάλεσε η νέα ιταλική κυβέρνηση, αρνούμενη να δεχθεί τον ελλιμενισμό πλοίου ΜΚΟ, που μετέφερε μετανάστες. Η ένταση με την Μάλτα και η αποφασιστικότητα των Ιταλών να μπλοκάρουν ακόμη και την συνάντηση Κόντε – Μακρόν χτύπησε καμπανάκια στις Βρυξέλλες. Το μήνυμα ακούστηκε πιο δυνατά  με την εκδήλωση κυβερνητικής κρίσης στην Γερμανία.

Ήδη η Μέρκελ φέρεται να επιδιώκει την σύγκληση Έκτακτης Συνόδου Κορυφής με αντικείμενο την προσφυγική κρίση, στην οποία θα μετέχουν οι χώρες που πλήττονται ιδιαίτερα από το πρόβλημα. Μάλιστα, όπως έγραψε η Bild, η Καγκελάριος επιθυμεί αυτή η έκτακτη «μίνι» Σύνοδος να γίνει πριν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στις 28 και 29 Ιουνίου, πιθανότατα και στο τέλος της εβδομάδας.

Οι πληροφορίες θέλουν σε αυτήν την Σύνοδο να μετέχουν η Ελλάδα, η Ιταλία και η Αυστρία, ενώ δεν έχει γίνει γνωστό αν θα συμμετέχει η Ισπανία και οι βαλκανικές χώρες. Ιταλός αξιωματούχος, ανέφερε πάντως ότι η οριστική απόφαση δεν έχει ληφθεί ακόμη.

Η Μέρκελ βέβαια, η οποία επαναλαμβάνει συνεχώς ότι η απάντηση στην προσφυγική κρίση θα πρέπει να είναι ευρωπαϊκή και όχι ενός μεμονωμένου κράτους, θέλει να αποτρέψει το ξέσπασμα μιας γενικότερης κρίσης στον κυβερνητικό συνασπισμό της. Η καγκελάριος βρίσκεται αντιμέτωπη με τον Χριστιανοκοινωνιστή (CSU) κυβερνητικό εταίρο της, τον  υπουργό Εσωτερικών Χορστ Ζεεχόφερ, ο οποίος απειλεί, ακόμη και χωρίς την έγκρισή της, να δώσει εντολή να απελαύνονται οι μετανάστες χωρίς έγγραφα κι εκείνοι των οποίων η αίτηση ασύλου έχει απορριφθεί σε άλλο κράτος – μέλος της ΕΕ.

Αν ο Ζεεχόφερ προχωρήσει τελικά στην υλοποίηση των απειλών του θα πρόκειται για ένα βαρύ πλήγμα στη λειτουργία του χώρου Σένγκεν και για μια σοβαρή υπονόμευση του κύρους της Μέρκελ, που ενδέχεται να θέσουν «εν αμφιβόλω» όχι μόνο την επιβίωση της κυβέρνησης «μεγάλου συνασπισμού», αλλά και την ίδια την Χριστιανική Ένωση.

Ο Σαλβίνι που τάραξε τα νερά

Το μεταναστευτικό επανήλθε δυναμικά στο ευρωπαϊκό προσκήνιο μετά την άρνηση της νέας ιταλικής κυβέρνησης να επιτρέψει τον ελλιμενισμό του πλοίο Aquarius, το οποίο διαχειρίζεται η ΜΚΟ SOS Mediterranee. Έπειτα από μία εβδομάδα περιπλάνησης στην Μεσόγειο, το πλοίο έφτασε τελικά την Κυριακή στην Βαλένθια της Ισπανίας, συνοδευόμενο από δύο ιταλικά πολεμικά, τα οποία μετέφεραν τον μεγαλύτερο αριθμό των συνολικά 629 μεταναστών που είχε διασώσει το  Aquarius. Η εμπλοκή των ιταλικών πλοίων επήλθε μετά τις αιτιάσεις των υπευθύνων της ΜΚΟ, που διαχειρίζεται το πλοίο, ότι δεν θα μπορούσε να ανταπεξέλθει σε ένα τόσο μακρινό ταξίδι.

«Ελπίζω η Ισπανία να δεχθεί άλλες 66.000 μετανάστες και το ίδιο να κάνουν η Πορτογαλία, η Μάλτα και άλλες χώρες», τόνισε ο Σαλβίνι,  σχολιάζοντας την εξέλιξη. Πρόσθεσε όμως ότι «οι καλοί καιροί, για όσους νόμιζαν ότι η Ιταλία ήταν ένα κέντρο υποδοχής προσφύγων», έχουν τελειώσει και επισήμανε ότι «επιτέλους, οι Γάλλοι, οι Βέλγοι, οι Ολλανδοί και Γερμανοί μας ακούνε». Ο Ιταλός υπουργός Εσωτερικών προανήγγειλε επίσης ότι «στο επόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα είμαστε πρωταγωνιστές σε ό, τι αφορά τις επιλογές για το μέλλον, υπερασπιζόμενοι το εθνικό μας συμφέρον».

Τι κατάφερε ο Σαλβίνι και η κυβέρνηση Κόντε; Προκαλώντας μια σφοδρή διπλωματική αντιπαράθεση με την Μάλτα, που επίσης αρνιόταν να δεχθεί το πλοίο, ο Ιταλός υπουργός Εσωτερικών βρήκε, στην διάρκεια της περασμένης εβδομάδας, τον απαραίτητο χώρο για να υποστηρίξει αυτό που πιστεύει και που όλοι γνωρίζουν στην ΕΕ. Ότι, δηλαδή, είναι άδικο οι χώρες που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή, και αυτές είναι η Ελλάδα και η Ιταλία, να επωμίζονται μόνες το τεράστιο βάρος των μεταναστευτικών ροών.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ιταλία έχει δεχθεί περισσότερους από 700.000 πρόσφυγες και μετανάστες και ότι ο ηγέτης της Λέγκας δεσμεύθηκε προεκλογικά να σταματήσει τις μεταναστευτικές ροές και να κάνει απελάσεις. Το πλοίο της ΜΚΟ SOS Mediterranee ήταν γι αυτόν μια πρόκληση, αλλά και μία ευκαιρία. Διεθνοποιώντας το πρόβλημα ο Σαλβίνι κατέδειξε την αποτυχία της ΕΕ να υιοθετήσει μια κοινή γραμμή στο μεταναστευτικό, κάτι με το οποίο συμφώνησε και ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, τονίζοντας ότι το ευρωπαϊκό «πρόγραμμα επανεγκατάστασης από την Ελλάδα και την Ιταλία απέτυχε».

Εδώ βέβαια γεννάται ένα ερώτημα. Χρειαζόταν ο «λαϊκιστής» ντι Μάιο και ο ultra δεξιός Σαλβίνι για να ταρακουνηθεί η Ευρώπη σχετικά με την μεταναστευτική κρίση; Και αν ναι, τότε τι ακριβώς έκαναν οι προηγούμενοι;

Κρατάει χρόνια αυτή η κόντρα

Η αντιπαράθεση του Σαλβίνι με τις ΜΚΟ είναι παλιά, καθώς στο παρελθόν τις έχει αποκαλέσει «θαλάσσια ταξί», θεωρώντας ότι διευκολύνουν την διακίνηση μεταναστών. Με την ένταση των τελευταίων ημερών ο επικεφαλής της Λέγκας προχώρησε ένα βήμα παραπέρα, κατηγορώντας τες ότι μετέχουν στις «μπίζνες της λαθρομετανάστευσης».

Έτσι,  έξι ημέρες αφότου αρνήθηκε να επιτρέψει τον ελλιμενισμό του Aquarius, ξεκαθάρισε ότι την ίδια μεταχείριση θα έχουν και άλλα δύο πλοία, τα οποία μισθώνουν οι γερμανικές ΜΚΟ Sea-Eye και Mission Lifeline. «Οι άνθρωποι αυτοί πρέπει να μάθουν ότι η Ιταλία δεν επιθυμεί πλέον να είναι συνεργός στην επιχειρηματική δραστηριότητα της παράνομης μετανάστευσης, άρα θα χρειαστεί να βρουν άλλα λιμάνια να κατευθυνθούν», εκτός Ιταλίας, διεμήνυσε μέσω Facebook ο Σαλβίνι.  Ανέφερε μάλιστα ότι οι δύο ΜΚΟ έστειλαν τα πλοία αυτά στα ανοικτά της Λιβύης για να παραλάβουν «ένα φορτίο ανθρώπων που εγκαταλείφθηκε (στη θάλασσα) από διακινητές».

Η Sea-Eye απάντησε διπλωματικά στον Ιταλό υπουργό, η απάντηση της Mission Lifeline όμως ήταν έντονη με το  σχόλιο «Όταν οι φασίστες προωθούν το έργο μας…» και προκάλεσε την ανταπάντηση  του Σαλβίνι που έγραψε: «Εμείς ορίζουμε το σπίτι μας. Οι ωραίοι καιροί για εσάς ΤΕΛΕΙΩΣΑΝ ΣΤ’ ΑΛΗΘΕΙΑ. Καταλάβατε;».

Την ίδια ώρα, ο υπουργός Μεταφορών Ντανίλο Τονινέλι, ο οποίος προέρχεται από τους «Πεντάστερους» απαίτησε από την Ολλανδία να φροντίσει, ώστε τα πλοία των δύο γερμανικών ΜΚΟ, τα οποία πλέουν υπό ολλανδική σημαία, να «επαναπατριστούν» άμεσα. Υποστήριξε μάλιστα ότι τα πλοία αυτά παραβιάζουν τους κανόνες των επιχειρήσεων διάσωσης και θέτουν σε κίνδυνο ζωές.

Η Mission Lifeline απάντησε ότι «τηρεί απολύτως» τους διεθνείς κώδικες συμπεριφοράς σε ότι αφορά τις διασώσεις στη θάλασσα, ενώ η ολλανδική μόνιμη αντιπροσωπεία στις Βρυξέλλες ανέφερε ότι τα πλοία δεν είναι εγγεγραμμένα στον ολλανδικό νηογνώμονα. Πρόσθεσε πάντως ότι η  διένεξη «καθιστά για άλλη μια φορά προφανές ότι αυτό είναι πρόβλημα της ΕΕ, στο οποίο τη λύση πρέπει να τη δώσει η ΕΕ».

Αρνείται όλους τους μετανάστες η Ρώμη;

Τα ιταλικά λιμάνια όμως δεν είναι κλειστά σε όλους τους μετανάστες, αφού όσοι διασώζονται στην θάλασσα από το ιταλικό Λιμενικό και το ιταλικό Πολεμικό Ναυτικό συνεχίζουν να φθάνουν στη χώρα, ακόμη και τις τελευταίες ημέρες, οι οποίες χαρακτηρίζονται από ιδιαίτερη ένταση.

Την Παρασκευή η Mission Lifeline γνωστοποίησε ότι έσπευσε να διασώσει 118 ανθρώπους στα ανοικτά της Λιβύης, προσθέτοντας όμως, ότι της δόθηκε διαταγή από το ιταλικό Λιμενικό να μην τους επιβιβάσει στο πλοίο της. Σύμφωνα με την ίδια οργάνωση κάποιοι από τους μετανάστες επιβιβάστηκαν στο, με σημαία Σιγκαπούρης, φορτηγό πλοίο Viking Amber και κάποιοι άλλοι σε πλοίο του αμερικανικού Πολεμικού Ναυτικού που βρισκόταν στην περιοχή.

Για την επιχείρηση αυτή η ιταλική ακτοφυλακή ανακοίνωσε ότι δραστηριοποιήθηκε για την διάσωση περίπου πεντακοσίων μεταναστών, ενώ για τους 41 διασωθέντες που επιβιβάστηκαν στο αμερικανικό πολεμικό πλοίο Trenton ανακοίνωσε ότι θα μεταφερθούν σε πλωτά μέσα ιταλικής κυριότητας. «Δεν μπορεί να πει κανείς ότι δεν αναλαμβάνουμε τις ευθύνες μας. Και φυσικά ούτε ότι είμαστε ξενόφοβοι ή ρατσιστές», δήλωσε για την υπόθεση ο Ιταλός υπουργός Υποδομών και Ναυτιλίας Ντανίλο Τονινέλι, ο οποίος είναι και ο αρμόδιος για τα λιμάνια της χώρας.

Η υπόθεση αυτή, όπως και η υπόθεση του πλοίου Aquarius,  ανέδειξε εκ νέου τις συγκρούσεις στην ΕΕ σχετικά με την αντιμετώπιση της μεταναστευτικής κρίσης και πυροδότησε νέες εκκλήσεις για την προώθηση μεταρρυθμίσεων στην Σύνοδο Κορυφής στα τέλη του μήνα. Κατέδειξε ωστόσο και την πρόθεση της νέας ιταλικής κυβέρνησης να ανακτήσει τον επιχειρησιακό έλεγχο και να μην επιτρέψει στο εξής σε ΜΚΟ να υποκαθιστούν πυλώνες της εθνικής κυριαρχίας της και συγκεκριμένα το Λιμενικό και το Πολεμικό Ναυτικό της.

Με την απόφαση του Σαλβίνι, να απαγορευθεί στα πλοία των ΜΚΟ να ελλιμενίζονται σε ιταλικά λιμάνια, συμφωνεί το 59% των Ιταλών, όπως κατέδειξε δημοσκόπηση της εταιρείας Ipsos, την οποία δημοσίευσε η  Corriere della Sera. Όσον αφορά δε τον Ιταλό πρωθυπουργό Τζουζέπε Κόντε, χαίρει άκρας εκτίμησης από τον πρόεδρο Τραμπ, ο οποίος τον βρίσκει «φανταστικό και πολύ αποφασιστικό στο θέμα της μετανάστευσης».