Λογαριάζει χωρίς τους επελαύνοντες Ταλιμπάν ο Ερντογάν

Οι φόβοι πως το Αφγανιστάν θα βυθιστεί σε νέο κύκλο βίας φαίνεται να επιβεβαιώνονται μετά την φονική έκρηξη που σημειώθηκε το Σάββατο κοντά σε σχολείο στην Καμπούλ, η οποία προκάλεσε το θάνατο 58 ατόμων (κυρίως παιδιών) και τραυμάτισε 150. Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει ανάληψη ευθύνης για την επίθεση. Συχνά οι σιίτες στο Αφγανιστάν βρίσκονται στο στόχαστρο των πυρήνων του Ισλαμικού Κράτους που δρουν στην χώρα. Η αφγανική κυβέρνηση κατηγόρησε τους Ταλιμπάν, με τους οποίους βρίσκεται σε πόλεμο, αν και το ισλαμικό κίνημα αρνήθηκε την ευθύνη, την ίδια στιγμή που κλιμακώνει τις επιθέσεις του εναντίον των δυνάμεων της αφγανικής κυβέρνησης.

Αν και ο πόλεμος συνεχίζεται στο Αφγανιστάν ουδόλως επηρεάζεται η σχεδιασμένη αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων, που προχωρά «βάση προγράμματος», όπως δήλωσε την Παρασκευή ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας Λόιντ Όστιν, χαρακτηρίζοντας ως αναμενόμενη «αυξανόμενη πίεση», τις νέες επιθέσεις των Ταλιμπάν που προηγήθηκαν στην επαρχία Χελμάντ.

Οι Αμερικανοί το μόνο που φαίνεται να εξετάζουν είναι να συνεχίσουν την εκπαίδευση των δυνάμεων της αφγανικής κυβέρνησης, την οποία ουσιαστικά εγκαταλείπουν στον πόλεμο έναντι των “μπαρουτοκαπνισμένων” ισλαμιστών μαχητών, με τον ίδιο τον Όστιν να παραδέχεται πως «θα είναι δύσκολος». Την αποχώρηση των Αμερικανών ακολουθούν και οι υπόλοιπες δυνάμεις του ΝΑΤΟ, με την εξαίρεση της Τουρκίας, της μόνης χώρας που δεν βιάζεται να αποχωρήσει.

Φυσικά η τουρκική στρατιωτική παρουσία στο Αφγανιστάν, δεν συγκρίνεται με την αντίστοιχη στην Συρία ή την Λιβύη. Η Τουρκία διαθέτει μόλις μία μη μάχιμη δύναμη 600 περίπου ανδρών. Τούρκοι στρατιωτικοί εκπαιδευτές συμμετέχουν στην εκπαίδευση των δυνάμεων της αφγανικής κυβέρνησης, ενώ στην Καμπούλ και στην Κανταχάρ υπάρχουν τουρκικά σχολεία και ιδρύματα.
Μία ενδεχόμενη ενεργή τουρκική στρατιωτική εμπλοκή στο Αφγανιστάν, το ονομαζόμενο και “νεκροταφείο των αυτοκρατοριών”, ενέχει τεράστιο ρίσκο, που δεν μπορεί να υποτιμήσει ο Ερντογάν.

Λογαριάζει χωρίς τους Ταλιμπάν

Όμως ο Τούρκος πρόεδρος φαίνεται να επιδιώκει έναν πιο ενεργό πολιτικό ρόλο για την Τουρκία στο Αφγανιστάν. Φιλοδοξεί να έχει τον πρώτο ρόλο στις συνομιλίες για την επόμενη μέρα στην χώρα, μέσω της ειρηνευτικής διάσκεψης που προγραμματίζει στην Κωνσταντινούπολη, αν και μάλλον λογαριάζει χωρίς τον “ξενοδόχο”: Τους μαχητές των Ταλιμπάν.

Οι ισλαμιστές μαχητές μπορεί να τερμάτισαν τις επιθέσεις στους Αμερικανούς και στις νατοϊκές δυνάμεις, αλλά όχι και τον πόλεμο στο Αφγανιστάν, επιδιώκοντας να ξεκαθαρίσουν τους αιματηρούς ανταγωνισμούς τους με την αφγανική κυβέρνηση. Είναι χαρακτηριστικό πως ο Ερντογάν έφαγε “πόρτα” από τους Ταλιμπάν, οι οποίοι ακύρωσαν τελευταία στιγμή την ειρηνευτική διάσκεψη της Κωνσταντινούπολης τον προηγούμενο μήνα, με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών να προσδοκά πως αυτή θα πραγματοποιηθεί μετά το Ραμαζάνι.

Σύμφωνα όμως με διεθνή μέσα ενημέρωσης, οι προσδοκίες αυτές είναι έωλες, καθώς οι Ταλιμπάν δεν δείχνουν την παραμικρή διάθεση να συμμετάσχουν, αφήνοντας την Τουρκία να οργανώνει μία κατ’ όνομα ειρηνευτική διάσκεψη, μόλις με την αφγανική κυβέρνηση, που ελέγχει σχεδόν αποκλειστικά την πρωτεύουσα της χώρας Καμπούλ. Οι δε Ταλιμπάν δεν φάνηκαν να “συγκινούνται” από το κοινό κάλεσμα των δύο “αδελφών κρατών”, της Τουρκίας και του Πακιστάν, που ζήτησαν την «άμεση κατάπαυση του πυρός» και «ευνοϊκό κλίμα για να προχωρήσουν οι ειρηνευτικές συνομιλίες».

Στο κενό οι φιλοδοξίες Ερντογάν

Το Πακιστάν υπήρξε το κράτος που συνέβαλε στην δημιουργία των Ταλιμπάν στα μέσα της δεκαετίας του ’90 και συνέχισε να τους στηρίζει παρασκηνιακά, ακόμα και μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου. Για το Ισλαμαμπάντ ήταν οι μόνοι που μπορούσαν να βάλουν τάξη στην χώρα, που μαστίζονταν από τον εμφύλιο των μουτζαχεντίν, των παλιών ανταρτών κατά της σοβιετικής κατοχής, οι οποίοι άρχισαν να αληλοσφάζονται μετά την αποχώρηση των Σοβιετικών. Όμως οι ισλαμιστές μαχητές δεν ακούν ούτε τους Πακιστανούς συμμάχους τους.

Οι σημερινοί Ταλιμπάν σίγουρα δεν θυμίζουν καθόλου τους “προϊστορικούς” μαχητές των προηγούμενων δεκαετιών που δήλωναν στις αρχές του «εμείς ούτε που ξέρουμε τι είναι το intenet»! Αν και έχουν φτάσει να αρθρογραφούν μέχρι και στους New York Times και να συνομιλούν στο τηλέφωνο ακόμα και με τον πρόεδρο των ΗΠΑ (συγκεκριμένα τον Τραμπ) συνεχίζουν αιματηρή πολεμική παράδοση του Αφγανιστάν.

Όταν ακόμα και οι φράξιες του παλιού κομμουνιστικού καθεστώτος έλυναν με τα όπλα τις διαφορές τους το 1979, λίγο δύσκολο να επιδιώξουν οι Ταλιμπάν την παραμικρή διάθεση συμφιλίωσης με τους εχθρούς τους στην αφγανική κυβέρνηση. Εάν ο “ειρηνοποιός” Ερντογάν νομίζει ότι οι Ταλιμπάν θα παίξουν τα πολιτικά παιχνίδια του, όπως οι τζιχαντιστικές συμμορίες του στην Λιβύη και την Συρία, κάνει πολύ μεγάλο λάθος.