Μαλλιά κουβάρια το κόμμα της Μέρκελ

Βγήκαν μαχαίρια στη συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας των Χριστιανοδημοκρατών, το κόμμα της Μέρκελ που έχασε την Κυριακή τις εκλογές, για πρώτη φορά εδώ και 16 χρόνια. Η οργή στρέφεται κυρίως προς τον υποψήφιο καγκελάριο Άρμιν Λάσετ, τον μεγάλο χαμένο των εκλογών, ενώ δεν λείπουν οι παρασκηνιακές ενέργειες. Την ίδια ώρα, οι νικητές των εκλογών Σοσιαλδημοκράτες πιέζουν για τον σχηματισμό κυβέρνησης, καθώς η Μέρκελ παραμένει υπηρεσιακή καγκελάριος.

Σύμφωνα με τον επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Σοσιαλδημοκρατικού κόμματος, οι πρώτες διερευνητικές συνομιλίες με τους Πράσινους και το Φιλελεύθερο κόμμα θα μπορούσαν να γίνουν αυτήν την εβδομάδα. Ο ίδιος έθεσε, ωστόσο, και το πλαίσιο αυτών των συνομιλιών, καλώντας τους Πράσινους και τους Φιλελεύθερους να προσέλθουν στις συζητήσεις με διαφορετικό τρόπο από ό, τι το 2017.

«Νομίζω πως και για τα δύο μικρά κόμματα θα πρέπει να είναι ξεκάθαρο το γεγονός, ότι αυτό που έκαναν τότε, μερικές φορές και από τα μπαλκόνια, δεν αρμόζει στην περίσταση» είπε. Σε ό,τι έχει να κάνει με τις “κόκκινες γραμμές” ανέφερε ότι «προς το παρόν δεν προκύπτει» τέτοιο θέμα. Σημείωσε πάντως ότι για τους Σοσιαλδημοκράτες σημαντικές “κόκκινες γραμμές” «θα ήταν οι κατώτατοι μισθοί, η κατοικία και η αναδιοργάνωση εν όψει της κλιματικής κρίσης» για να προσθέσει ότι «δεν θα διεξάγουμε δημόσιες διαπραγματεύσεις συνασπισμού».

Έχουν άγχος με τη Μέρκελ

Οι Σοσιαλδημοκράτες θέλουν να τρέξουν τον σχηματισμό κυβέρνησης για να εφαρμόσουν το δικό τους πρόγραμμα. Επενδύουν όμως και στον συμβολισμό που έχει η απομάκρυνση της Μέρκελ και τυπικά από την καγκελαρία, καθώς πρόκειται για ένα γεγονός που σηματοδοτεί την αλλαγή και τη νέα εποχή για τη χώρα. Παραλλήλως θέλουν να αποφύγουν τις δημόσιες διαφωνίες με τους μελλοντικούς κυβερνητικούς εταίρους τους, οι οποίες στην περίπτωση αποτυχίας σχηματισμού κυβέρνησης θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν από την Χριστιανική Ένωση.

Το κακό, ωστόσο, για τους Σοσιαλδημοκράτες είναι ότι οι “μικροί” αποφάσισαν από φέτος να διεξάγουν και μεταξύ τους συνομιλίες, τιμώντας τον ρόλο του “καθοριστικού παράγοντα” που τους έχουν αναθέσει οι ψηφοφόροι. Έτσι, ενδεχομένως και σε μια προσπάθεια να αποφύγουν να γίνουν ξανά το “άλλοθι” για την δημιουργία “μεγάλου συνασπισμού”, οι Πράσινοι και οι Φιλελεύθεροι ανακοίνωσαν ότι θα ήθελαν αρχικά να κάνουν προκαταρκτικές συνομιλίες μεταξύ τους, προκειμένου να δουν ποια κοινά σημεία έχουν. Σύμφωνα μάλιστα με το Spiegel, αυτές οι συνομιλίες αναμένεται να αρχίσουν την Τετάρτη, 29 Σεπτεμβρίου.

Οι Σοσιαλδημοκράτες καλούν παραλλήλως τον χαμένο των εκλογών Άρμιν Λάσετ να σταματήσει τις προσπάθειες να γίνει καγκελάριος, με αφορμή την δήλωσή του, το βράδυ των εκλογών, ότι στοχεύει σε σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού με τους Πράσινους και τους Φιλελεύθερους. Η δήλωση αυτή έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις της κοινής γνώμης, με την Süddeutsche Zeitung να γράφει: «Ποιος μπορεί να δώσει στον Αρμιν Λάσετ να καταλάβει ότι τελείωσε; Η αμεριμνησία με την οποία προσπαθεί να κρύψει την πολιτική του αποτυχία είναι ανησυχητική».

Ο υπαρξιακός κίνδυνος

Η δήλωση αυτή προκάλεσε έντονες αντιδράσεις και στους κόλπους των Χριστιανοδημοκρατών, πολλά στελέχη των οποίων ζητούν αλλαγές στην Κοινοβουλευτική Ομάδα και το κόμμα, θέτοντας μέχρι και θέμα παραίτησης του Λάσετ. Η ένταση μάλιστα φαίνεται ότι χτύπησε ταβάνι, με τον μέχρι τώρα επικεφαλής της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Bundestag, Νόρμπερτ Ρέτγκεν, να  θεωρεί ότι το Χριστιανοδημοκρατικό κόμμα διατρέχει «υπαρξιακό κίνδυνο» και να ζητά πλήρη ανανέωση, όχι όμως άμεση αλλαγή ηγεσίας.

Άλλο μήνυμα έστειλε πάντως η Νεολαία των Χριστιανοδημοκρατών, με τον πρόεδρό της να τονίσει «χάσαμε τις εκλογές. Τελεία» και να προσθέτει ότι «η σαφής εντολή για σχηματισμό κυβέρνησης ανήκει στους Σοσιαλδημοκράτες, τους Πράσινους και το Φιλελεύθερο Κόμμα». Ιδιαίτερη βαρύτητα έχει όμως η παρέμβαση του υπουργού Οικονομικών Πέτερ Άλτμαϊερ. Ο πρώην προσωπάρχης της Μέρκελ συνέστησε μια «δόση ταπεινότητας» στο κόμμα και κάνοντας λόγο για «συντριπτική ήττα» τόνισε ότι αυτό το γεγονός πρέπει να καθορίσει «την περαιτέρω συμπεριφορά και τη στελέχωση για την επόμενη περίοδο».

Ωστόσο, και ο Άλτμάιερ, όταν ρωτήθηκε εάν μια κυβερνητική εντολή θα μπορούσε να προέλθει από την ηττημένη παράταξή του, άφησε το θέμα ανοιχτό. «Δεν θα αρνηθούμε τις συνομιλίες. Υπάρχουν αρκετοί πιθανοί κυβερνητικοί συνδυασμοί. Επομένως, θα ήταν λάθος να αποκλειστεί κάτι» ανέφερε χαρακτηριστικά.

Ο μυστήριος κ. Ζέντερ

Λάδι στη φωτιά φαίνεται ότι ρίχνει όμως και ο επικεφαλής των Βαυαρών Χριστιανοκοινωνιστών, το κόμμα του οποίο έχει υποστεί επίσης το εκλογικό σοκ και βρίσκεται και αυτό μπροστά σε δραματικές εξελίξεις. Ο Μάρκους Ζέντερ, ο οποίος σε αντίθεση με τον Λάσετ έσπευσε να συγχαρεί τον Σολτς, είπε στην συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ότι είναι «η σειρά των Σοσιαλδημοκρατών», προσθέτοντας ότι από την «ξεκάθαρη δεύτερη θέση δεν μπορεί πραγματικά να νομιμοποιηθεί» μια εντολή σχηματισμού κυβέρνησης για την Χριστιανική Ένωση.

Ο Ζέντερ επέμεινε ότι η Χριστιανική Ένωση δεν δικαιούται να ξεκινήσει επαφές για τον σχηματισμό κυβέρνησης και πρέπει να αφήσει το προβάδισμα στον Όλαφ Σολτς, καρφώνοντας τον Λάσετ για την αρχική δήλωσή του. Είπε επίσης ότι ο συνασπισμός “φανάρι” (Σοσιαλδημοκράτες, Πράσινοι, Φιλελεύθεροι) εμφανίζεται αυτή τη στιγμή ως ο «πιθανότερος», προσθέτοντας όμως ότι «εάν δεν υπάρξει αποτέλεσμα, τότε η Ένωση θα πρέπει να είναι έτοιμη ξεκινήσει συνομιλίες για συνασπισμό “Τζαμάικα” (Χριστιανοδημοκράτες, Πράσινοι, Φιλελεύθεροι).

Ο Βαυαρός πολιτικός έχει βέβαια τους δικούς του λόγους για να “ζυγίσει” περισσότερο την κατάσταση και να κρατά μια πιο προσεγμένη στάση. Συγχαίροντας τον Σολτς ανοίγει έναν δίαυλο με τους Σοσιαλδημοκράτες, ενώ υποστηρίζοντας ότι η Χριστιανική Ένωση πρέπει να αφήσει την πρωτοβουλία των κινήσεων στο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα συντάσσεται με το 58% των πολιτών, το οποίο σύμφωνα με δημοσκόπηση, θεωρεί ότι οι Χριστιανοδημοκράτες δεν διαθέτουν τη «νομιμοποίηση» για τον σχηματισμό της επόμενης κυβέρνησης. Με αυτήν την στάση όμως παραγκωνίζει τον Λάσετ.

Στα παραπάνω έρχεται να προστεθεί και το δημοσίευμα του “Δικτύου Συντακτών της Γερμανίας” (RND), το οποίος αναφέρει ότι ο επικεφαλής των Βαυαρών Χριστιανοκοινωνιστών παροτρύνεται να προτείνει εκείνος στους Πράσινους και στο Φιλελεύθερο κόμμα τη διεξαγωγή διαπραγματεύσεων για τη συγκρότηση συνασπισμoύ “Τζαμάικα” και εάν αυτές φέρουν αποτέλεσμα να διεκδικήσει εκείνος την εκλογή του στην καγκελαρία. Ενισχυτικά σε αυτό λειτουργεί και η ανακοίνωση των Πρασίνων ότι, σε περίπτωση που σχηματιστεί κυβέρνηση με τη συμμετοχή τους, αντικαγκελάριος δεν θα είναι η υποψήφια καγκελάριος Αναλένα Μπέρμποκ, αλλά ο συμπρόεδρος Ρόμπερτ Χάμπεκ, ο οποίος διατηρεί πολύ καλή σχέση με τον Ζέντερ.

Εξάλλου, ο Χριστιανοκοινωνιστής πολιτικός μπορεί το βράδυ των εκλογών να μην μίλησε για ανάληψη πρωτοβουλίων από τους Χριστιανοδημοκράτες, δεν κάλεσε όμως την Χριστιανική Ένωση να ενταχθεί στην αντιπολίτευση. Και όπως αναφέρει το δημοσίευμα του RND, κύκλοι των Χριστιανοδημοκρατών και των Χριστιανοκοινωνιστών θεωρούν ότι με αυτόν τον τρόπο «κράτησε ανοιχτή μια επιλογή εξουσίας για τον εαυτό του».