Ακυρώνει το ταξίδι του στην Τουρκία ο Ιρανός πρόεδρος – Σφοδρή διεθνής καταδίκη της επίθεσης – Τί λένε οι ΗΠΑ

Ξεπέρασαν τους 100 οι νεκροί από τις «τρομοκρατικές επιθέσεις» στο κοιμητήριο της πόλης Κερμάν στο Ιράν, κατά τη διάρκεια του μνημόσυνου για τον στρατηγό Κασέμ Σουλεϊμανί, μεταδίδει το κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο της χώρας. Αρχικά, έγινε λόγος για 20 νεκρούς και ο αριθμός αυτός αυξήθηκε μετά από λίγη ώρα στους 73.  Ο πρόεδρος του Ιράν Εμπραχίμ Ραϊσί ακύρωσε την προγραμματισμένη επίσκεψή του στην Τουρκία αύριο, 4 Ιανουαρίου, μετά τις “τρομοκρατικές επιθέσειςμ μετέδωσε το επίσημο ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων IRNA.

“Μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις στην Κερμάν κατά τις οποίες μαρτύρησαν πολλοί Ιρανοί, ο πρόεδρος ακύρωσε την επίσκεψή του στην Τουρκία. Το ταξίδι αυτό θα πραγματοποιηθεί σε κατάλληλο χρόνο”, δήλωσε στο IRNA ο Μοχαμάντ Τζαμσιντί, πολιτικός σύμβουλος του Ιρανού προέδρου.

Ο πρόεδρος Πούτιν δήλωσε «σοκαρισμένος από την αγριότητά της… Η δολοφονία φιλειρηνικών ανθρώπων που επισκέπτονται ένα νεκροταφείο είναι σοκαριστική ως προς την αγριότητα και τον κυνισμό της», τόνισε σε συλλυπητήριο μήνυμά του προς τον Ιρανό ομόλογό του Εμπραχίμ Ραϊσί και τον αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, σύμφωνα με το Κρεμλίνο. «Καταδικάζουμε σθεναρά την τρομοκρατία σε όλες τις μορφές της», πρόσθεσε ο Πούτιν.

Και η Ευρωπαϊκή Ένωση καταδίκασε “με τον πιο έντονο τρόπο” μια “τρομοκρατική ενέργεια”, μετά την επίθεση που διαπράχθηκε στο Ιράν νωρίτερα σήμερα κατά την οποία σκοτώθηκαν τουλάχιστον 103 άνθρωποι, στην Κερμάν, στο νότιο Ιράν. “Η Ευρωπαϊκή Ένωση εκφράζει την αλληλεγγύη της προς τον ιρανικό λαό”, δήλωσε εκπρόσωπος της διπλωματικής υπηρεσίας της ΕΕ, καταγγέλλοντας τον “απίστευτα μεγάλο αριθμό” των θυμάτων μεταξύ των πολιτών. Οι δράστες της επίθεσης αυτής “θα πρέπει να λογοδοτήσουν”, τονίζεται σε ανακοίνωση. Ο επικεφαλής του ΟΗΕ Ε επίσης “καταδίκασε απερίφραστα” τη διπλή έκρηξη: “Ο γενικός γραμματέας (Αντόνιο Γκουτέρες) ζητεί οι υπεύθυνοι να οδηγηθούν στη δικαιοσύνη”, δήλωσε η αναπληρώτρια εκπρόσωπός του Φλορένσια Σότο Νίνο σε ανακοίνωση.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν εμπλέκονται, με κανέναν τρόπο, στις εκρήξεις που σημειώθηκαν σήμερα στο Ιράν και δεν έχουν λόγο να πιστεύουν ότι εμπλέκεται το Ισραήλ, διαβεβαίωσε ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Μάθιου Μίλερ, τονίζοντας ότι μια κλιμάκωση των συγκρούσεων στην περιοχή «δεν είναι προς το συμφέρον» καμίας χώρας. «Οι ΗΠΑ δεν εμπλέκονται με κανέναν τρόπο. Κάθε αντίθετος ισχυρισμός είναι παράλογος» είπε ο Μίλερ, προσθέτοντας: «Δεν έχουμε κανέναν λόγο να πιστεύουμε ότι το Ισραήλ εμπλέκεται σε αυτήν την επίθεση».

Αναφερόμενος στον θάνατο του υπαρχηγού της Χαμάς Σάλεχ αλ Αρούρι, ο Μίλερ είπε ότι η Ουάσινγκτον ανησυχεί για τον κίνδυνο επέκτασης του πολέμου σε άλλα μέτωπα. Ο εκπρόσωπος είπε ότι δεν μπορεί να κάνει κάποια εικασία για το ποιος ευθύνεται για την επίθεση εναντίον του Αρούρι, τον οποίο αποκάλεσε «βάναυσο τρομοκράτη που έχει αίμα πολιτών στα χέρια του». Το Ισραήλ δεν έχει επιβεβαιώσει, ούτε όμως και διέψευσε ότι εξαπέλυσε την επίθεση εναντίον του Αρούρι. Η Ουάσινγκτον δεν είχε ενημερωθεί πριν από το πλήγμα, σημείωσε ο Μίλερ.

Το μήνυμα Χαμενεΐ

Ο αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ υποσχέθηκε να δοθεί “σκληρή απάντηση” στη διπλή έκρηξη, που χαρακτηρίζεται επίθεση από αξιωματούχους και κρατικά μέσα ενημέρωσης. “Οι διαβολικοί εγκληματίες και εχθροί του ιρανικού έθνους για ακόμη μια φορά προκάλεσαν καταστροφή και μετέτρεψαν σε μάρτυρες έναν μεγάλο αριθμό συμπολιτών μας στην Κερμάν”, δήλωσε ο ανώτατος ηγέτης της Ισλαμικής Δημοκρατίας: “Θα υπάρξει σκληρή απάντηση σε αυτή την καταστροφή, Θεού θέλοντος”.

Νωρίτερα, πριν την έκρηξη, ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν Χαμενεΐ απηύθυνε ομιλία με αναφορές στον ιερό πόλεμο (τζιχάντ), που πρέπει να δοθεί στη Γάζα. «Σήμερα, το βάρος της τζιχάντ της είναι στους ώμους μας», δήλωσε ο Αγιατολάχ Χαμενεΐ κατά τη διάρκεια εκδήλωσης με την ευκαιρία της εθνικής Ημέρας της Γυναίκας στο Ιράν, γιορτή που είναι αφιερωμένη στην κόρη του Προφήτη Μωάμεθ Hazrat Fatemeh Zahra.

Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν αναφέρθηκε στον Χομεϊνί, τον ιδρυτή της Ισλαμικής Επανάστασης, ως τον μεγαλύτερο υπηρέτη της τζιχάντ, ενώ εκτενή αναφορά έκανε και στον στρατηγό Σουλεϊμανί των Φρουρών της Επανάστασης που δολοφονήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 2020. Ο Αγιατολάχ Χαμενεΐ δήλωσε επίσης ότι οι άνθρωποι έχουν το εθνικό καθήκον να συμμετάσχουν στις εκλογές, προειδοποιώντας ότι όποιος αντιτίθεται στις εκλογές αντιτίθεται στην Ισλαμική Δημοκρατία και το Ισλάμ. Στη συνέχεια μίλησε για τη Γάζα λέγοντας ότι «τα σύνορα του ισλαμικού κόσμου βρίσκονται σήμερα στη Λωρίδα. Ο παλμός του ισλαμικού κόσμου χτυπά εκεί» όπως είπε.

Διάγγελμα Νασράλα

Μήνυμα προς το Ισραήλ ότι δεν πρόκειται να επιτύχει τους στόχους του στον πόλεμο με τη Χαμάς, έστειλε σήμερα ο ηγέτης της Χεζμπολάχ του Λιβάνου. Σχεδόν τρεις μήνες μετά την έναρξη των στρατιωτικών του επιχειρήσεων στη Λωρίδα της Γάζας, το Ισραήλ δεν έχει καταγράψει καμία στρατηγικής σημασίας επιτυχία, ισχυρίστηκε ο σεΐχης Χασάν Νασράλα. «Χθες το βράδυ, επιχείρησαν να παρουσιάσουν μια εικόνα νίκης, με την ύπουλη δολοφονία του σεΐχη Σάλεχ αλ Αρούρι. Αλλά πού τη βλέπετε στη Γάζα;» είπε ο ηγέτης της Χεζμπολάχ σε τηλεοπτικό διάγγελμά του.

Ο σεΐχης Χασάν Νασράλα απέτισε φόρο τιμής στον Σάλεχ αλ Αρούρι και τους συντρόφους του οι οποίοι δολοφονήθηκαν χθες Τρίτη στη Βηρυτό, εκφράζοντας τα συλλυπητήριά του στον ηγέτη της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγια. Aπέτισε επίσης φόρο τιμής στα δεκάδες θύματα της διπλής βομβιστικής επίθεσης στην πόλη Κερμάν του Ιράν, κοντά στον τάφο του στρατηγού Κάσεμ Σουλεϊμανί – του επικεφαλής των ειδικών δυνάμεων των Φρουρών της Επανάστασης, ο οποίος δολοφονήθηκε από αμερικανικό μη επανδρωμένο αεροσκάφος το 2020 στη Βαγδάτη.

Συνδέοντας τα θύματα ισραηλινών και αμερικανικών επιθέσεων σε Παλαιστίνη, Λίβανο, Ιράκ και Υεμένη, υποστήριξε ότι «το αίμα σας, οι θυσίες σας, και όσα έχετε υπομείνει» δεν θα είναι μάταια και θα οδηγήσουν σε θετικές εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής. Ο ηγέτης της Χεζμπολάχ υποστήριξε ότι η επίθεση που εξαπέλυσε η Χαμάς την 7η Οκτωβρίου στο Ισραήλ αναβίωσε το Παλαιστινιακό, επαναφέροντάς το στο προσκήνιο της επικαιρότητας, καθώς είχε σχεδόν λησμονηθεί από τη διεθνή κοινότητα. Όσα συνέβησαν μετά την 7η Οκτωβρίου και όσα θα ακολουθήσουν στο μέλλον αποδυναμώνουν το Ισραήλ, ισχυρίστηκε.

Ο σεΐχης Νασράλα απείλησε πως σε περίπτωση που το Ισραήλ κηρύξει τον πόλεμο στον Λίβανο, η απάντηση της Χεζμπολάχ θα είναι πρωτόγνωρη. Υπογράμμισε ότι τα κινήματα αντίστασης δεν χειραγωγούνται από το Ιράν, αναφέροντας ως παράδειγμα τους Χούθι της Υεμένης, τους οποίους συνεχάρη για τις επιθέσεις που εξαπολύουν εναντίον του Ισραήλ και πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα.

Με το δάκτυλο στη σκανδάλη

Η Χεζμπολάχ από τον Λίβανο και τη Συρία και οι Χούτι από την Υεμένη δηλώνουν πως δεν θα μείνει αναπάντητη η δολοφονία του υπαρχηγού της Χαμάς, Αλ Αρούρι, στη Βηρυτό με drone που αποδίδεται στο Ισραήλ, τονίζοντας ότι τα δάκτυλα των μαχητών τους είναι στη σκανδάλη. Την ίδια ώρα το Ιράν με επιστολή του μονίμου αντιπροσώπου του στον ΟΗΕ, δηλώνει ότι δεν έχει σχέση με τις αποφάσεις και τις ενέργειες των ένοπλων ομάδων που δρουν στην περιοχή.

Ο πρέσβης του Ιράν στον ΟΗΕ Amir Saeid Iravani σε επιστολή προς τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες και τον εκ περιτροπής πρόεδρο του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ πρέσβη της Γαλλίας Nicolas de Rivière, αναφέρει ότι «η Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν επαναλαμβάνει για άλλη μια φορά ότι καμία ομάδα που συνδέεται με τις ένοπλες δυνάμεις της δεν δραστηριοποιείται άμεσα ή έμμεσα στη Συρία, το Ιράκ ή οποιοδήποτε άλλο μέρος της περιοχής».

Σύμφωνα με τον Ιρανό διπλωμάτη όλες οι κατηγορίες κατά του Ιράν είναι αβάσιμες: «Σε συνέχεια των προηγούμενων επιστολών μας, συμπεριλαμβανομένης της τελευταίας με ημερομηνία 4 Δεκεμβρίου 2023 (S/2023/953), θα ήθελα να απορρίψω κατηγορηματικά τους αβάσιμους ισχυρισμούς που διατυπώθηκαν κατά των ενόπλων δυνάμεων της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν».

Σημειώνεται ότι στην επιστολή της 29ης Δεκεμβρίου 2023 του μόνιμου αντιπροσώπου των Ηνωμένων Πολιτειών στα Ηνωμένα Έθνη προς τον Πρόεδρο του Συμβουλίου Ασφαλείας (S/2023/1070) η Τεχεράνη εγκαλείται για τις επιθέσεις των φιλοϊρανικών οργανώσεων στην ευρύτερη περιοχή. «Η Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν τονίζει για άλλη μια φορά ότι καμία ένοπλη ομάδα, είτε στη Συρία, το Ιράκ ή αλλού, δεν λειτουργεί υπό τον άμεσο έλεγχό της ή για λογαριασμό της. Κατά συνέπεια, το Ιράν δεν είναι υπεύθυνο για τις ενέργειες οποιουδήποτε ατόμου ή ομάδας στην περιοχή. Οι συνεχείς παράνομες ενέργειες των ΗΠΑ κατά κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου και του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών στην περιοχή, ιδίως στην Αραβική Δημοκρατία της Συρίας, είναι προφανείς και δεν μπορούν να αποκρυφτούν ή να δικαιολογηθούν μέσω της διάδοσης παραπληροφόρησης και αβάσιμων ισχυρισμών κατά του Ιράν».

Με δεύτερη επιστολή ο πρέσβης του Ιράν αναφέρεται και στην δολοφονία του στρατηγού  Σουλεϊμανί το 2020 από αμερικανική επιδρομή στην Βαγδάτη, όπου βρίσκονταν για συνομιλίες ο στρατηγός των Φρουρών της Επανάστασης. Δεν κάνει όμως αναφορά στην δολοφονία του ταξίαρχου Μουσαβί προ δεκαημέρου στη Δαμασκό.

Καμία επιβεβαίωση από Ισραήλ

«Οι ισραηλινές δυνάμεις βρίσκονται σε πολύ υψηλό επίπεδο προετοιμασίας για όλες τις προκλήσεις, στην άμυνα και στην επίθεση. Έχουμε προετοιμαστεί για κάθε σενάριο. Το σημαντικότερο πράγμα που πρέπει να ειπωθεί απόψε είναι ότι είμαστε συγκεντρωμένοι και θα παραμείνουμε συγκεντρωμένοι στον αγώνα εναντίον της Χαμάς», δήλωσε χθες Τρίτη το βράδυ ο εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού, Ντανιέλ Χαγκαρί.

Ανησυχία και παρέμβαση Μακρόν

Η κυβέρνηση του Λιβάνου ανακοίνωσε ότι προσφεύγει στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν συνομίλησε τηλεφωνικά με τον Μπένι Γκάντζ, υπουργό της πολεμικής κυβέρνησης και επικεφαλής του κόμματος Εθνικής Ενότητας που είναι στην αντιπολίτευση. Ο Μακρόν δεν συνομίλησε με τον Νετανιάχου. Ο πρώην αναπληρωτής πρωθυπουργός και υπουργός Άμυνας κατά την περίοδο 2021-22 θεωρούνταν ως ο ισχυρότερος πολιτικός αντίπαλος του Μπενιαμίν Νετανιάχου, υπό ομαλές συνθήκες. Ο Γάλλος πρόεδρος σύμφωνα με το Παρίσι εξέφρασε την έντονη ανησυχία του για την ισραηλινή επίθεση στη Βηρυτό και το ενδεχόμενο εξάπλωσης της ανάφλεξης στη Μέση Ανατολή.

Στην Τεχεράνη, ο πρόεδρος του Ιράν Εμπαχίμ Ραϊσί είχε χθες συνάντηση με έξι νέους πρεσβευτές της χώρας, αλλά απέφυγε να κάνει ευθεία αναφορά στις εξελίξεις γύρω από τη Γάζα και το ισραηλινό χτύπημα στη Βηρυτό. Ο Ραϊσί μίλησε για τις πρωτοβουλίες συνεργασίας του Ιράν στη Μέση Ανατολή και τη διεύρυνση των δυνατοτήτων συνεργασίας. Να σημειώσουμε ότι ούτε ο ηγέτης της Χεζμπολάχ Χασάν Νασράλα προχώρησε σε προσωπικές δηλώσεις.

Το Ιράν έστειλε το αντιτορπιλικό Alborz, στην Ερυθρά Θάλασσα. Όπως μετέδωσε χθες το ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων Tasnim το πλοίο διέσχισε το στενό Bab-el-Mandeb και βρίσκεται στην Ερυθρά Θάλασσα, όπου έχει αποστολή περιπολίας. Το πολεμικό ναυτικό του Ιράν δεν έδωσε συγκεκριμένους λόγους για την ανάπτυξη του πολεμικού πλοίου, αλλά σημείωσε ότι ιρανικά πολεμικά σκάφη επιχειρούσαν στην περιοχή από το 2009. «Το αντιτορπιλικό Alborz εισήλθε στην Ερυθρά Θάλασσα περνώντας από την πλωτή οδό Bab al-Mandeb που συνδέεται με τον Κόλπο του Άντεν στον Ινδικό Ωκεανό», ανέφερε η υπηρεσία του ιρανικού επιτελείου. Πρόσθεσε ότι ο ναυτικός στόλος του Ιράν επιχειρεί στην περιοχή «για να εξασφαλίσει θαλάσσιες οδούς, να απωθήσει πειρατές, μεταξύ άλλων σκοπών από το 2009».

Το Λονδίνο για την Υεμένη

Τη Δευτέρα, ο υπουργός Άμυνας της Βρετανίας Γκραντ Σαπς δήλωσε ότι η Βρετανία είναι «πρόθυμη να αναλάβει άμεση δράση εναντίον των Χούτι για να αποτρέψει τις απειλές για την ελευθερία της ναυσιπλοΐας στην Ερυθρά Θάλασσα». Ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Ντέιβιντ Κάμερον είχε μιλήσει νωρίτερα με τον Ιρανό ομόλογό του Χοσεΐν Αμίρ-Αμπντολαχιάν για τις εντάσεις στην Ερυθρά Θάλασσα. «Κατέστησα σαφές ότι το Ιράν μοιράζεται την ευθύνη για την πρόληψη αυτών των επιθέσεων», δήλωσε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, σημειώνοντας την υποστήριξη της Τεχεράνης στους Χούτι. Στη συνέχεια ακολούθησε συνομιλία Κάμερον-Μπλίνκεν. Από την πλευρά τους πάντως οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι το ένα από τα δύο αεροπλανοφόρα που έχουν στην περιοχή, το Ford επιστρέφει στη βάση του. Από την Ουάσιγκτον έγινε επίσης γνωστό ότι αναβάλλεται η επίσκεψη του Άντονι Μπλίνκεν στο Ισραήλ.

Ο Αμπντολαχιάν επέκρινε τα «δύο μέτρα και δύο σταθμά ορισμένων δυτικών χωρών», σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών του Ιράν, προσθέτοντας ότι «δεν μπορεί να επιτραπεί στο ισραηλινό καθεστώς να βάλει φωτιά στην περιοχή» με τον πόλεμο στη Γάζα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες κατηγόρησαν προηγουμένως το Ιράν ότι «εμπλέκεται βαθιά στις επιθέσεις των Χούτι».

Νέα πυρά Χούτι σε πλοία

Οι Χούτι της Υεμένης εκτόξευσαν δύο πυραύλους αργά την Τρίτη εναντίον εμπορικών πλοίων που έπλεαν στην Ερυθρά Θάλασσα κοντά στο στρατηγικό στενό Bab el-Mandeb, δήλωσε ο αμερικανικός στρατός μετά από έκθεση της βρετανικής υπηρεσίας ναυτικής ασφάλειας UKMTO. Η United Kingdom Maritime Trade Operations είχε αρχικά αναφέρει εκρήξεις κοντά σε φορτηγό πλοίο που έπλεε μεταξύ των ακτών της Ερυθραίας και της Υεμένης. «Ο πλοίαρχος αναφέρει ότι δεν υπάρχουν ζημιές στο σκάφος και το πλήρωμα αναφέρεται ασφαλές προς το παρόν», ανέφερε το Βασιλικό Ναυτικό της Βρετανίας, σε σύντομο μήνυμα.

Η Κεντρική Διοίκηση των ΗΠΑ δήλωσε αργότερα ότι οι αντάρτες Χούτι είχαν εκτοξεύσει δύο βαλλιστικούς πυραύλους κατά πλοίων στη νότια Ερυθρά Θάλασσα, όπου υπήρχαν πολλά εμπορικά πλοία, αλλά κανένα δεν έχει αναφέρει ζημιές. «Αυτές οι παράνομες ενέργειες έθεσαν σε κίνδυνο τη ζωή δεκάδων αθώων ναυτικών και συνεχίζουν να διαταράσσουν την ελεύθερη ροή του διεθνούς εμπορίου», ανέφερε η CENTCOM στο X προσθέτοντας ότι ήταν η 24η επίθεση εναντίον εμπορικής ναυτιλίας στην περιοχή από τις 19 Νοεμβρίου.

Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ πρόκειται να συνεδριάσει την Τετάρτη για τη διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας, η οποία σύμφωνα με Γάλλους διπλωμάτες θα αντιμετωπίσει το ζήτημα των επιθέσεων των Χούτι στην Ερυθρά Θάλασσα.