Μία ωραία ατμόσφαιρα στην συνάντηση Ερντογάν-Σαλμάν στην Τουρκία

Από την περιοδεία του πρίγκηπα διαδόχου του θρόνου της Σαουδικής Αραβίας, παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον η σημερινή του επίσκεψη στην Τουρκία και το τετ α τετ Ερντογάν-Σαλμάν. Τον Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν, που είχε να επισκεφτεί την γείτονα εννέα ολόκληρα χρόνια, υποδέχτηκε ο Τούρκος πρόεδρος, σε μία ανταπόδοση της θερμής υποδοχής που ο ίδιος είχε στα τέλη του περασμένου Απριλίου στο βασίλειο.

«Θεού θέλοντος θα δούμε σε πιο βαθμό μπορούν να φτάσουν οι σχέσεις Τουρκίας και Σαουδικής Αραβίας» είχε δηλώσει προ ημερών ο Τούρκος πρόεδρος, που “καίγεται” για την αναθέρμανση των σχέσεων του με το πάμπλουτο σουνιτικό βασίλειο. Σχέσεις που επιδεινώθηκαν από το 2013, όταν επέλεξε να υποστηρίξει την “ισλαμική μεταπολίτευση” της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, γεγονός που τον κατέστησε επί πολλά χρόνια ανεπιθύμητο πρόσωπο στα μάτια των περισσότερων Αράβων ηγετών.

Σαλμάν και Ερντογάν αναμένεται να υπογράψουν οικονομικές συμφωνίες swap και ανταλλαγής νομισμάτων, αντίστοιχες με αυτές που είχε υπογράψει η Τουρκία με τον άλλοτε μεγάλο της αντίπαλο στον αραβικό κόσμο, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (Τουρκία και Εμιράτα εξομάλυναν τις τεταμένες σχέσεις τους, τον Νοέμβριο του 2021). Να σημειωθεί πως ο Ερντογάν δεν περιορίστηκε στις οικονομικές συμφωνίες, αλλά επέμεινε και στην «αμυντική συνεργασία» Τουρκίας και Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων. Ακολούθησε η επίσκεψη του Τούρκου υπουργού Άμυνας στο Άμπου Ντάμπι και η υπογραφή σχετικών μνημονίων συνεργασίας.

Saudi Crown Prince Mohammed bin Salman is welcomed by Turkish President Recep Tayyip Erdogan with a ceremony in Ankara, Türkiye.

The official visit will involve discussions on taking bilateral relations to a higher level in this new era between the two nations pic.twitter.com/JZzEZ68mND

— TRT World (@trtworld) June 22, 2022

Κάτι αντίστοιχο επιδιώκει ο Ερντογάν, που έχει πολλάκις εκφράσει την δυσαρέσκεια του για την αμυντική συνεργασία της χώρας μας με την Σαουδική Αραβία. Σε κοινή τους δήλωση μετά τις συνομιλίες οι δύο χώρες ανέφεραν ότι συζήτησαν, εκτός από τις επενδύσεις στην ενέργεια και το εμπόριο, συνεργασία και στον τομέα της άμυνας και μένει να δούμε σε τί βαθμό.

Ξέχασε τον Κασόγκι ο Ερντογάν

Αν και ο Τούρκος πρόεδρος κλιμακώνει την επιθετικότητα του κατά της χώρας μας και έχει επιδοθεί σε ένα μπαράζ εκβιασμών έναντι του ΝΑΤΟ, συνεχίζει την προσπάθεια του να κλείσει τα ανοιχτά μέτωπα που έχει με τις χώρες της Μέσης Ανατολής. Αυτά ξεκίνησαν από την επιλογή του να υποστηρίξει την Μουσουλμανική Αδελφότητα και συνεχίστηκαν με την πολεμική του εμπλοκή στην Λιβύη. Ως γνωστό η πλειονότητα των αραβικών κρατών είχε υποστηρίξει τις δυνάμεις του στρατηγού Χαφτάρ που πολιορκούσε την Τρίπολη, έναντι της ισλαμικής κυβέρνησης Σαράτζ που εξόπλιζε η Άγκυρα.

Εκτός των Εμιράτων, η Τουρκία έχει πραγματοποιήσει διερευνητικές επαφές σε επίπεδο υφυπουργών με την Αίγυπτο (που προηγουμένως ο Ερντογάν αποκαλούσε τον πρόεδρο της «δικτάτορα») και έχει προβεί σε διπλωματικά ανοίγματα προς το Ισραήλ, το οποίο παλαιότερα ο Τούρκος πρόεδρος παρομοίαζε με τους Ναζί. Σε ότι αφορά το τελευταίο, ο Ερντογάν παρακολουθεί σίγουρα με προσοχή τις ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις στην χώρα, με την προκήρυξη νέων εκλογών, όπου υπάρχει η προοπτική να επιστρέψει στην εξουσία ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου, με τον οποίο έχει κάκιστη προσωπική “χημεία”.

Σε ότι αφορά την Σαουδική Αραβία, ο Ερντογάν (κάνοντας την ανάγκη φιλοτιμία) ξέχασε τις παλιές τουρκικές κατηγορίες για την φρικτή δολοφονία του δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι, που είχε πραγματοποιηθεί στο προξενείο του Ριάντ στην Κωνσταντινούπολη το 2018, δολοφονία που φέρεται να είχε πραγματοποιηθεί με το πράσινο φως του ίδιου του Σαλμάν.

Ως απάντηση στην στάση της Τουρκίας, η Σαουδική Αραβία ξεκίνησε ένα ανεπίσημο εμπάργκο στις τουρκικές εξαγωγές, περιορίζοντας κατά περίπου πέντε δισεκατομμύρια δολάρια το διμερές εμπόριο, ενώ απαγόρευσε ακόμα και την προβολή των τουρκικών τηλεοπτικών σειρών! Το πάντα ανοιχτό μέτωπο του σουνιτικού βασιλείου με το σιιτικό Ιράν, όπου το Ριάντ δυσπιστεί για την πολιτική της κυβέρνησης Μπάιντεν, είναι ένας λόγος για την χείρα φιλίας που τείνει προς την Τουρκία, όπως είχε κάνει προηγουμένως με το (φιλότουρκο) σουνιτικό εμιράτο του Κατάρ, αίροντας τον αποκλεισμό του.

Στην γραμμή Μπάιντεν ο Ερντογάν

Πάντως, ο Ερντογάν δεν είναι ο μόνο ηγέτης που έκανε στροφή 180 μοιρών σε ότι αφορά την Σαουδική Αραβία. Ίδια στάση ακολουθεί και ο Τζο Μπάιντεν, που προγραμματίζει επίσκεψη στο βασίλειο και συνάντηση με τον ίδιο τον Σαλμάν. Προηγουμένως, ο Αμερικανός πρόεδρος απέκλειε κάθε επαφή με τον πρίγκηπα διάδοχο, λόγω της υπόθεσης Κασόγκι.

Οι σχέσεις Ουάσιγκτον και Ριάντ είχαν επιδεινωθεί σε τέτοιο βαθμό, ώστε ο πρίγκηπας διάδοχος να αρνηθεί τον περασμένο Μάρτιο να απαντήσει στο τηλεφώνημα του Μπάιντεν, στο οποίο ο Αμερικανός πρόεδρος επεδίωκε να ζητήσει την αύξηση της παραγωγής πετρελαίου, προκειμένου να μπει “φρένο” στην αλματώδη άνοδο των τιμών, έπειτα από τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Την στιγμή που η τιμή της βενζίνης συνεχίζει να “ζεματάει” στις ΗΠΑ, ο Μπάιντεν δεν είχε άλλη επιλογή από το να προβεί σε ένα άνοιγμα προς το Ριάντ, παραβλέποντας τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που έχουν φτάσει σε αριθμό ρεκόρ: Στα μέσα του περασμένου Μαρτίου το βασίλειο εκτέλεσε 81 ανθρώπους, μέσα σε ένα 24ωρο!

Αν “ο ηγέτης του ελεύθερου κόσμου” προχωρά σε “εκπτώσεις” ένεκα των οικονομικών και των γεωπολιτικών συμφερόντων, γιατί να μην το κάνει ο Ερντογάν που έχει δείξει πολλάκις τον οπορτουνισμό του. Οπορτουνισμός έχει προκαλέσει τις αντιδράσεις της τουρκικής αντιπολίτευσης, που τον κατηγορεί πως «προσκύνησε τα δολάρια» του βασιλείου και τον «δολοφόνο Σαλμάν»!