Νέα Αμερικανική Στρατηγική: Επεμβατισμός αλά Τραμπ

Επίσης, η “Στρατηγική Εθνικής Ασφαλείας 2025” δεν απορρίπτει την παγκόσμια ηγεμονία, απλώς το νεοφιλελεύθερο διεθνισμό του Μπάϊντεν που την καθοδηγούσε, και τον οποίο αντικαθιστά με το πολιτισμικό εθνικισμό. Ουσιαστικά, αντικαθιστά ένα μη βιώσιμο όραμα ηγεμονίας με ένα άλλο, που είναι επίσης μη βιώσιμο, γιατί, ανεξάρτητα από την ιδεολογία της, η παγκόσμια ηγεμονία απαιτεί μέσα, που υπερβαίνουν τις σημερινές δυνατότητες των ΗΠΑ.

Το χαρακτηρίζει δε σκόπιμα η στρατηγική ασάφεια, επιδεχόμενο πολλαπλών ερμηνειών. Μία από τις πιο προβεβλημένες (Wall Street Journal): “Οι ΗΠΑ παρουσιάζουν την Ευρώπη – όχι τη Ρωσία – ως κακό στη νέα πολιτική ασφαλείας”. Είναι μια ρητορική παραπλάνησης: Αν το ευρωπαϊκό κοινό πειστεί ότι οι ΗΠΑ εγκαταλείπουν την Ευρώπη, τότε θα αποδεχθεί τις μεγάλες δαπάνες των Βρυξελλών για αμερικανικά όπλα. Το NSS2025 είναι διανθισμένο με στομφώδης ατάκες που παραπλανούν όσους αναγνώστες προσκολλώνται σ΄αυτές, παραβλέπoντας ότι στη πράξη συχνά συμβαίνουν ακριβώς τα αντίθετα.

«Στη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας, οι ιδρυτές της Αμερικής έθεσαν σαφή προτίμηση για μη παρεμβατισμό στις υποθέσεις άλλων εθνών». Αυτή η αναφορά αντιπαρατίθεται στη διαστρεβλωμένη “λογική” παρεμβατισμού των νεοφιλελεύθερων ελίτ, που για δεκαετίες ισχυρίζονταν ότι οι ξένοι παράγοντες που αναμειγνύονται στις εσωτερικές υποθέσεις άλλων κρατών λειτουργούσαν καλή τη πίστη, ενώ κάθε κράτος που επικαλείτο την εθνική κυριαρχία του ως ασπίδα έναντι τέτοιων εισβολών ήταν αναγκαστικά ο κακός.

Δυστυχώς, και το NSS2025 φαίνεται να μη πιστεύει ιδιαίτερα στη “Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας”, αφού στη συνέχεια φροντίζει να διευκρινίσει: «Για μια χώρα της οποίας τα συμφέροντα είναι τόσο πολλά και ποικίλα όσο τα δικά μας, η αυστηρή προσήλωση στον μη παρεμβατισμό δεν είναι δυνατή». Στο ίδιο πνεύμα και ο Τραμπ, που προεκλογικά διακήρυσσε ότι θα τερματίσει τις ξένες επεμβάσεις, ενώ μετεκλογικά καυχιέται για τον επιθετικό παρεμβατισμό του (βομβαρδισμούς του Ιράν και των Χούτις, κατάληψη της διώρυγας του Παναμά, απειλές για εισβολή στη Βενεζουέλα, προσάρτηση της Γροιλανδίας, άσκηση “οικονομικής βίας”, που θα κάνει τον Καναδά την 51η πολιτεία).

«Στις σχέσεις τους με άλλα έθνη οι ΗΠΑ θα τα ενθαρρύνουν να δίνουν προτεραιότητα στα δικά τους συμφέροντα». Στη πράξη συμβαίνει το αντίθετο. Γιατί, όπως ομολόγησε ο ίδιος Ζελένσκι, δεν είναι προς το συμφέρον της Ουκρανίας να μάχεται τον αμερικανικό πόλεμο δι’ αντιπροσώπων εναντίον της Ρωσίας (Economist): «Ένας μακροχρόνιος πόλεμος είναι προς το συμφέρον ορισμένων δυτικών χωρών επειδή σημαίνει εξάντληση της Ρωσίας, ακόμη και αν αυτό προκαλέσει την κατάρρευση της Ουκρανίας και κοστίσει ζωές Ουκρανών».

Ούτε είναι προς το συμφέρον των ευρωπαϊκών λαών να αυξάνονται οι εξοπλιστικές δαπάνες σε βάρος της κοινωνικής πρόνοιας, ώστε να διατηρηθεί η αμερικανική ηγεμονία, ή προς το συμφέρον της Ιαπωνίας να έρχεται σε ρήξη με το σημαντικότερο εμπορικό εταίρο της για να εξυπηρετηθούν τα αμερικανικά σχέδια αποδυνάμωσης της Κίνας, ή προς το συμφέρον των Φιλιππίνων να ακυρώνουν μεγάλα κινεζικά έργα υποδομής για να επενδύουν σε αμερικανικές πυραυλικές βάσεις που θα στοχεύουν την Κίνα.

Αποκλειστικότητα από τους άλλους

«Δεν θα επιτρέψουμε σε κανέναν ανταγωνιστή εκτός Δυτικού Ημισφαιρίου να δραστηριοποιηθεί με οποιονδήποτε τρόπο στο Ημισφαίριο». Ο Τραμπ βάφτισε αυτή την αναφορά, “Λήμμα Τραμπ στο Δόγμα Μονρό “. Ωστόσο, δύσκολα μπορεί να δικαιολογηθεί η “μονογαμία”, που απαιτούν οι ΗΠΑ από τους γείτονες τους: «Άλλα έθνη να μας βλέπουν ως τον εταίρο πρώτης επιλογής τους», αλλά «αποθαρρύνουμε τη συνεργασία τους με άλλους».

Η απαγόρευση στις χώρες της Λατινικής Αμερικής να συνεργαστούν με άλλα έθνη δε συνάδει με την δηλωμένη από τις ίδιες τις ΗΠΑ “πρωτοκαθεδρία των εθνών”. Ο Λευκός Οίκος επιμένει: «Η επιλογή που πρέπει να αντιμετωπίσουν όλες οι χώρες είναι το αν θέλουν να ζήσουν σε έναν κόσμο υπό την ηγεσία των ΗΠΑ». Για πολλούς στη Λατινική Αμερική η απάντηση είναι ολοένα και περισσότερο όχι.

«Υπερασπιζόμαστε τα κυριαρχικά δικαιώματα των εθνών ενάντια στις εισβολές παρεμβατικών διεθνικών παραγόντων». Η αναφορά σε “παρεμβατικούς διεθνικούς παράγοντες” είναι υποκριτική, μιας και τέτοιος παράγοντας είναι το ΝΑΤΟ, που για δεκαετίες εξυπηρετεί τα Αμερικανικά συμφέροντα με παρεμβάσεις και εισβολές σε άλλα κράτη. Επιπλέον, αρκετές σελίδες μετά, η “υπεράσπιση” των δικαιωμάτων των εταίρων γίνεται “πίεση” σε βάρος τους: «Θα πιέσουμε τους εταίρους μας στην Πρώτη Αλυσίδα Νησιών να επιτρέψουν στον αμερικανικό στρατό μεγαλύτερη πρόσβαση στα λιμάνια και άλλες εγκαταστάσεις τους».

Για να αποτρέψουν την περιφερειακή κυριαρχία άλλων κρατών, οι ΗΠΑ συντηρούν άνω των 700 βάσεων παγκοσμίως. Κανένα κράτος δε πρέπει να τολμήσει να υπερασπιστεί ούτε καν την εθνική του κυριαρχία. Στον Δυτικό Ειρηνικό η αμερικανική στρατηγική είναι να απομονώσει οικονομικά την Κίνα και να την αποτρέψει από το να διεκδικήσει τα διεθνώς αναγνωρισμένα δικαιώματα της στην νησιωτική επαρχία της Ταϊβάν, τα οποία ακόμη και οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν μέσω της “Πολιτικής της μίας Κίνας“.

«Επιδιώκουμε καλές σχέσεις με άλλα έθνη χωρίς να τους επιβάλλουμε δημοκρατικές ή άλλες κοινωνικές αλλαγές που διαφέρουν σημαντικά από τις παραδόσεις και τις ιστορίες τους». Όμως, ο σεβασμός των διαφορετικών πολιτισμών και συστημάτων διακυβέρνησης δεν εφαρμόζεται ομοιόμορφα. Στη πράξη εφαρμόζεται, για παράδειγμα, στους ισλαμιστές τρομοκράτες, που οι ΗΠΑ υποστηρίζουν και εγκαθιστούν στην εξουσία, όπως ο Αλ- Σαράα, ηγέτης της Αλ Κάιντα, που ο Τραμπ υποδέχθηκε θερμά στον Λευκό Οίκο.

Είχε προηγηθεί η βιαστική απόσυρση της επικήρυξης 10 εκατομμυρίων δολαρίων σε βάρος του Αλ-Σαράα από το υπουργείο Εξωτερικών. Όταν ήθελαν να τρομάξουν και χειραγωγήσουν τους λαούς, μιλούσαν για επικηρυγμένους ισλαμιστές τρομοκράτες και καταδίκαζαν την αιμοδιψή, όπως έλεγαν, ιδεολογία τους. Όμως τώρα είναι φίλοι με τους δολοφόνους, σέβονται την ιδεολογία τους και κάνουν δουλειές μαζί τους.

Η αντιμετώπιση της Ευρώπης από τις ΗΠΑ

Οι Ευρωπαίοι δεν τυγχάνουν του ανάλογου σεβασμού. Αντίθετα, το NSS2025 θεωρεί την ΕΕ παράνομη, αντιδημοκρατική και μη αντιπροσωπευτική των οραμάτων και φιλοδοξιών που θα έπρεπε να έχει η Ευρώπη. Ο διακηρυγμένος στόχος της «καλλιέργειας αντίστασης στην τρέχουσα πορεία της Ευρώπης εντός των ευρωπαϊκών εθνών» έχει εκληφθεί από πολλούς Ευρωπαίους ως προσβολή και ως συγκαλυμμένη απειλή ότι οι ΗΠΑ ενδέχεται να εμπλακούν σε αλλαγή καθεστώτος, βοηθώντας εθνικιστικά κόμματα να έρθουν στην εξουσία.

Τελειώνοντας, πολλοί ισχυρίζονται ότι αποδίδεται υπερβολική σημασία στο NSS2025, αφού το Αμερικανικό βαθύ κράτος είναι εκείνο που συνήθως έχει τη τελευταία λέξη. Η ελεγχόμενη από το βαθύ κράτος δεξαμενή σκέψης του Σχεδίου Μάρσαλ είναι καθησυχαστική προς τις ευρω-ελίτ: «Τι πρέπει να γνωρίζουν οι Ευρωπαίοι: Ο φετινός ευρέως διακομματικός Νόμος περί Εθνικής Άμυνας των ΗΠΑ (NDAA2026) είναι ιδιαίτερα αξιοσημείωτος επειδή έρχεται αμέσως μετά την δημοσίευση του NSS2025 από τον Λευκό Οίκο που επιδιώκει να μετατοπίσει τις Αμερικανικές προτεραιότητες μακριά από την Ευρώπη. Σε αντίθεση με τις προτεραιότητες του NSS2025, η ένθερμη υποστήριξη για την Ευρώπη αποδεικνύεται στον νομικά δεσμευτικό NDAA2026. Επίσης, ο νόμος NDAA2026 περιορίζει τις πιθανές προσπάθειες της κυβέρνησης να μετατοπίσει τη στρατηγική εστίαση μακριά από τη Ρωσία».

Δηλαδή, ενώ ο Πρόεδρος Τραμπ σχεδιάζει την νέα πολιτική του, οι νόμοι που θεσπίζει το βαθύ κράτος κάνουν ό,τι μπορούν για να τον εμποδίσουν να την εφαρμόσει. Η συνέχεια της ατζέντας στην Αμερικανική εξωτερική πολιτική είναι εγγυημένη από το βαθύ κράτος, και οι σύμμαχοι δε χρειάζεται να παίρνουν στα σοβαρά το NSS2025. Όπως λέει ο λαός, “αλλού τ’ όνειρο κι αλλού το θάμα”;