Ο Άσαντ στο Αφρίν – ο Ερντογάν σε γεωπολιτικό αδιέξοδο

Σε συμφωνία προκειμένου οι συριακές κυβερνητικές δυνάμεις να εισέλθουν στην περιοχή της Αφρίν και να βοηθήσουν στην απώθηση των τουρκικών δυνάμεων κατέληξαν οι Κούρδοι της Συρίας και η Δαμασκός. Την σύναψη της συμφωνίας γνωστοποίησε την Κυριακή στο Ρόιτερς υψηλόβαθμος αξιωματούχος των Κούρδων.

Ο Μπάντραν Τζία Κουρντ, σύμβουλος της κουρδικής διοίκησης στη βόρεια Συρία, δήλωσε ότι συριακά κυβερνητικά στρατεύματα θα αναπτυχθούν κατά μήκος συνοριακών θέσεων. Ανέφερε μάλιστα ότι  ενδεχομένως θα εισέλθουν στην περιοχή εντός των επόμενων δύο ημερών.

Στην συμφωνία ανάμεσα στους Κούρδους και την Δαμασκό υπογραμμίζεται το περίπλοκο της κατάστασης που έχει διαμορφωθεί στη βόρεια Συρία. Eκεί όπου οι κουρδικές δυνάμεις, η συριακή κυβέρνηση, οργανώσεις ανταρτών, αλλά και η Τουρκία, οι ΗΠΑ και η Ρωσία έχουν εμπλακεί σε έναν λαβύρινθο συμμαχιών και αντιπαλοτήτων.

Πρόκειται για την περιοχή του Αφρίν, όπου η Τουρκία ξεκίνησε τον περασμένο μήνα αεροπορικές και χερσαίες επιχειρήσεις εναντίον των Κούρδων πολιτοφυλάκων, ανοίγοντας άλλο ένα μέτωπο στην δοκιμαζόμενη από την σύρραξη Συρία. Παρά την συντριπτική υπεροχή των Τούρκων σε αριθμό και σε οπλισμό, δεν κατάφεραν να σημειώσουν αξιόλογες επιτυχίες όλο αυτό το διάστημα που έχουν εισβάλει στο Αφρίν.

Πώς θα αντιδράσει η Άγκυρα;

Το κρίσιμο ερώτημα είναι πως θα αντιδράσει η Άγκυρα όταν θα βρεθεί να έχει απέναντί της όχι τους Κούρδους του YPG, αλλά τον συριακό στρατό. Στο πολιτικό επίπεδο δεν θα έχει το έστω και διάτρητο επιχείρημα ότι πολεμάει εναντίον των Κούρδων “τρομοκρατών” του ΡΚΚ. Απέναντί της θα έχει δυνάμεις της νόμιμης συριακής κυβέρνησης και μάλιστα εντός της συριακής επικράτειας.

Κι αν ο Ερντογάν αποφασίσει τη συνέχιση της εισβολής, που πρακτικά θα σημάνει σύγκρουση με τον συριακό στρατό, πως θα αντιδράσει η Μόσχα; Θα επιτρέψει στην τουρκική αεροπορία να βομβαρδίζει θέσεις στο Αφρίν, ή θα ανάψει κόκκινο φως; Θα φθάσει να επέμβει για να προστατεύσει τις δυνάμεις του Άσαντ;

Κατηγορηματικές απαντήσεις δεν μπορούν να δοθούν αυτή τη στιγμή, αλλά είναι δύσκολο οι Ρώσοι να αφήσουν εκτεθειμένο τον συριακό στρατό στην τουρκική εισβολή. Όσο κι αν θέλουν να κρατήσουν τον Ερντογάν κοντά τους και σε κόντρα με τις ΗΠΑ, δεν μπορούν να το κάνουν τραβώντας το χαλί κάτω από τα πόδια του σταθερού συμμάχου τους Άσαντ, τον οποίο με πολλές προσπάθειες διέσωσαν τα τελευταία χρόνια. Υπενθυμίζουμε, άλλωστε, πως η Ρωσία είχε προτείνει στους Κούρδους να παραδώσουν το Αφρίν στη διοίκηση της συριακής κυβέρνησης για να αποφύγουν την τουρκική εισβολή.

Εάν η Ρωσία ανάψει κόκκινο φως, ο Ερντογάν θα βρεθεί σε εξαιρετικά δυσχερή θέση. Ή θα έρθει σε σύγκρουση με τον συριακό στρατό και αντιμέτωπος με τη Μόσχα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται και στο πολιτικό και στο στρατιωτικό επίπεδο, ή θα κάνει πίσω. Ό,τι από τα δύο κι αν συμβεί πώς μετά θα πιέσει τους Αμερικανούς να αποδεχθούν την πρόταση της Άγκυρας για εκδίωξη των Κούρδων από το Μανμπίτζ και ανάληψη της διοίκησης εκεί από Αμερικανούς και Τούρκους.

Αν και είναι φρόνιμο να αναμένουμε τις εξελίξεις, όλα δείχνουν ότι η εισβολή στο Αφρίν εξελίσσεται σε μπούμεραγκ όχι με την στενά στρατιωτική έννοια, αλλά με τη γεωπολιτική. Κι αυτό είναι που έχει τη μεγαλύτερη σημασία.