Ο ευρασιατικός πόλος και η ανοησία των ΗΠΑ

Στην «στρατηγική αυτονομία» της Ευρώπης αναφέρθηκε ο Γάλλος πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν, έπειτα από την επίσκεψη που πραγματοποίησε στην Κίνα, από κοινού με την πρόεδρο της Κομισιόν, προειδοποιώντας με το ενδεχόμενο να προκληθεί «σοβαρό ατύχημα» από την συσσωρευμένη ένταση γύρω από την Ταϊβάν. Η επίσκεψη Μακρόν μαζί με την ηγεσία της ΕΕ στην Κίνα αποτελεί μία απόπειρα της Ένωσης να αποστασιοποιηθεί από την γεωπολιτική μικρόνοια των ΗΠΑ (σπάνια γι’ αυτές) που έχουν εγκαινιάσει τον νέο Ψυχρό Πόλεμο, επιτιθέμενοι τόσο ενάντια της Ρωσίας, όσο και ενάντια της Κίνας.

Συνακόλουθα, δια μιας παράλογης πολιτικής “εναντίον όλων”, συνεχίζουν φιλότιμα να σπρώχνουν τις δύο μεγάλες ευρασιατικές δυνάμεις τη μία στην αγκαλιά της άλλης, καθιστώντας ολοένα και περισσότερο τη γεωπολιτική τους σύζευξη περίπου αναπόφευκτη. Όπως ο γράφων έχει υποστηρίξει σε παλαιότερα κείμενά του, με αυτόν τον τρόπο δημιουργείται το πρόπλασμα ενός γεωπολιτικού συμπλόκου, που αν εξελιχθεί, θα αποτελέσει την πρώτη υπέρ-υπερδύναμη (HyperPower) στην ιστορία της ανθρωπότητας, μιας και τα μεγέθη τους είναι απλά τεράστια.

Η εξέλιξη αυτή έρχεται τη στιγμή που το οικονομικό κέντρο του κόσμου μετακινείται ταχύτατα προς Ανατολάς και όχι μόνο, με την Πεκίνο να πρωτοστατεί σε μία πρωτοφανή για τα κινεζικά δεδομένα διπλωματική “εκστρατεία”, καθώς μετά την πρόσφατη συμφωνία εξομάλυνσης των σχέσεων Ιράν και Σαουδικής Αραβίας, πρωτοστατεί να δοθεί τέλος και στον πόλεμο της Υεμένης, με αντιπροσωπεία του σουνιτικού βασιλείου να προγραμματίζει επίσκεψη στην πρωτεύουσα της Σαναά, για διαπραγματεύσεις υπό κινεζική μεσολάβηση, με την ηγεσία των σιιτών ανταρτών Χούθι.

Μάλιστα δεν είναι μόνο το Ιράν που έχει ενταχθεί στο ευρασιατικό σύστημα Ρωσίας-Κίνας, συσφίγγοντας τους δεσμούς του με την Μόσχα και το Πεκίνο, αλλά χώρες όπως η Σαουδική Αραβία, η Αίγυπτος, ακόμα και η Τυνησία, να εμφανίζονται διατεθειμένες να ενταχθούν στους BRICS, με το πάμπλουτο σουνιτικό βασίλειο να πραγματοποιεί συνομιλίες με την Κίνα, προκειμένου να τιμολογεί μέρος των πωλήσεων πετρελαίου σε γουάν. Δημιουργείται, λοιπόν, μια πολύ μεγάλη γεωπολιτική “μάζα” στην Ευρασία, η βαρύτητα της οποίας απειλεί να ρυμουλκήσει προς την πλευρά της το σύνολο της ασιατικής περιφέρειας.

Το ευρασιατικό τρίγωνο

Την ίδια στιγμή το Πεκίνο προχωρά στο γνωστό σχέδιο του για την δημιουργία του “Νέου Δρόμου του Μεταξιού” (“Belt and Road Initiative”) δηλαδή, του δικτύου των αρτηριών που θα αλλάξει την ανθρωπογεωγραφία στο εσωτερικό της Ευρασίας και θα επιτρέψει στις ευρασιατικές χώρες να επικοινωνούν, χωρίς να εξαρτώνται (ή έστω χωρίς να εξαρτώνται τόσο) από τις θαλάσσιες επικοινωνίες, οι οποίες και ευαίσθητες είναι και ελέγχονται από τη ναυτική ισχύ των ΗΠΑ.

Δημιουργείται ένα είδος πανευρασιατικού ενοποιητικού δικτύου, αποτελούμενο από τρεις μεγάλες ευρασιατικές χώρες (Ρωσία-Κίνα-Ιράν), με το οποίο συνεργάζονται έτερες περιφερειακές δυνάμεις, ακόμα και η Σαουδική Αραβία ο ιστορικός εχθρός του Ιράν. Επομένως, η ευρασιατική επιταχύνεται, πάντα χάρη και στην ευγενική χορηγία της Δύσης.

Έτσι λοιπόν, δημιουργείται, ή έστω υπάρχουν οι προϋποθέσεις για να δημιουργηθεί, το πρόπλασμα ενός ασύμμετρα διπολικού κόσμου: από τη μία η Δύση και από την άλλη η χαλαρή, πλην όμως διακριτή, γεωπολιτική συσπείρωση των ευρασιατικών κρατών. Αυτή η ευρασιατική συσπείρωση, πέρα από υπέρ-υπερδύναμη, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και ως η πρώτη “πολύ-δύναμη” (MultiPower) στην ιστορία της ανθρωπότητας.

Αυτό υπό την έννοια ότι τα κράτη στο εσωτερικό της διατηρούν την αυτονομία και τη διακριτή τους γεωπολιτική ταυτότητα και παρουσία και, ως εκ τούτου, δεν υπάρχει κάποια κεντρική-ηγεμονική Δύναμη. Την ίδια στιγμή, όμως, λειτουργούν μέσα σε ένα ενιαίο και διακριτικό γεωπολιτικό σχήμα με τις δικές του στοχοθετήσεις και λειτουργίες. Μέσα σε αυτόν τον κόσμο, ο ρόλος της Ελλάδας και της Τουρκίας είναι ιδιαίτερα σημαντικός. Αυτό όμως είναι μια άλλη ιστορία.