Ο “μπαταχτσής” Ερντογάν και το φιάσκο στη Λιβύη

Σε εξέλιξη είναι εδώ και μερικές ημέρες η ευρωπαϊκή επιχείρηση “IRINI” για την τήρηση του εμπάργκο όπλων στην Λιβυή. Την ίδια ώρα, ο Ερντογάν, ο οποίος παίζει καιρό τώρα τα “ρέστα” του στην βορειοαφρικανική χώρα, επιχείρησε μια περισσότερο στρατιωτική παρέμβαση, που όμως δεν είχε συνέχεια.

Αν και κατέληξε σε φιάσκο, η επίθεση με τους πυραύλους που εξαπέλυσε τουρκικό πολεμικό πλοίο εναντίον θέσεων του στρατάρχη Χαφτάρ ήταν ουσιαστικά μια άμεση εμπλοκή του τουρκικού στρατού στον εμφύλιο της Λιβύης. Η επίθεση, όπως μετέδωσε το διεθνές πρακτορείο Middle East Monitor, είχε στόχο θέσεις των δυνάμεων του Λιβυκού Απελευθερωτικού Στρατού (ΛΕΣ) στα νότια της πόλης Al-Ajaylat, που βρίσκεται δυτικά της Τρίπολης. Οι τουρκικοί πύραυλοι έπληξαν προάστια της πόλης, όχι όμως κατοικημένη περιοχή, και σύμφωνα με λιβυκά Μέσα δεν καταγράφηκαν τραυματίες ή νεκροί.

Η Άγκυρα εμπλέκεται πολιτικά στην λιβυκή κρίση, στηρίζοντας διπλωματικά και στρατιωτικά την κυβέρνηση Σάρατζ, όμως η στρατιωτική εμπλοκή της περιορίζεται στην αποστολή υλικού και αξιωματικών που εκπαιδεύουν τις πιστές στην κυβέρνηση της Τρίπολης δυνάμεις. Τους προηγούμενους μήνες ο Ερντογάν ξεκίνησε βέβαια και την αποστολή μισθοφόρων στη Λιβύη, κυρίως τζιχαντιστές τους οποίους στρατολογεί από τις περιοχές της βόρειας Συρίας, όπου έχει εισβάλλει.

Τους άφησε απλήρωτους 

Η προχθεσινή πυραυλική επίθεση ήταν, ωστόσο, η πρώτη άμεση εμπλοκή τουρκικών δυνάμεων στην Λιβύη και έγινε μόλις ένα εικοσιτετράωρο μετά την έναρξη της ευρωπαϊκής επιχείρησης “IRINI” για την επιτήρηση του εμπάργκο όπλων που έχει επιβάλλει στην αφρικανική χώρα ο ΟΗΕ. Το γεγονός ότι κατέληξε σε φιάσκο δεν ήταν βεβαίως το μοναδικό “φάλτσο” του Ερντογάν σε ό,τι αφορά το παρεμβατικό σχέδιό του στον λιβυκό εμφύλιο.

Ο Τούρκος πρόεδρος, εκτός από την παραβίαση του εμπάργκο που του έχει καταλογίσει προ καιρού έρευνα του ΟΗΕ, φέρεται να έχει στείλει στην Λιβύη περίπου 5.000 μισθοφόρους. Τους υποσχέθηκε βεβαίως μηνιαίο μισθό 2.000 δολαρίων και την τουρκική υπηκοότητα (Guardian). Όπως ανέφερε όμως το Συριακό Παρατηρητήριο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, οι περισσότεροι  Σύροι μαχητές παραμένουν απλήρωτοι, καθώς ο Ερντογάν αποδείχθηκε “μπαταχτσής”, καταβάλλοντας μόνο τον πρώτο μισθό. Μάλιστα, σύμφωνα με έρευνα Αμερικανίδας δημοσιογράφου, περίπου 700 από αυτούς αρνούνται να συνεχίσουν τις μάχες κατά του Χαφτάρ και απαιτούν να επιστρέψουν στη βόρεια Συρία.

Εντωμεταξύ, ξεκίνησε από την τελευταία ημέρα του Μαρτίου η ευρωπαϊκή ναυτική επιχείρηση “Ειρήνη”, η οποία θα επιτηρεί, με πλωτά, εναέρια και δορυφορικά μέσα, την εφαρμογή του εμπάργκο όπλων που έχουν επιβάλει στη Λιβύη τα Ηνωμένα Έθνη. Μια επιχείρηση που ο Ερντογάν δεν βλέπει και με τόσο καλό μάτι, καθώς η Άγκυρα προωθούσε την ανάπτυξη τουρκικών ένοπλων δυνάμεων, ναυτικών και χερσαίων, στην αφρικανική χώρα.

Η “Ειρήνη” και η Κρήτη 

Ο Τούρκος πρόεδρος έχει συνάψει επίσης με τον Σάρατζ να γνωστά παράνομα τουρκολιβυκά μνημόνια για την οριοθέτηση ζωνών θαλάσσιας δικαιοδοσίας, τα οποία μετά τις ελληνικές και κυπριακές αντιδράσεις καταδικάστηκαν από την ΕΕ και τις ΗΠΑ, και την στρατιωτική συνεργασία Τουρκίας-Λιβύης, στην οποία αντιδρούν πολλές αραβικές χώρες και κυρίως η Αίγυπτος. Αυτή η αντιπαράθεση έφτασε και στον ΟΗΕ, με το Κάιρο να κατηγορεί την Τουρκία ότι στηρίζει τρομοκράτες και παραβιάζει το εμπάργκο και την Άγκυρα να αντεπιτίθεται συνεπικουρούμενη από τον Σάρατζ.

Η επιχείρηση “Ειρήνη” στηρίζεται ενεργά από τη Γαλλία, χώρα που έχει ταχθεί δυναμικά κατά του τουρκολιβυκού μνημονίου για την ΑΟΖ η οποία παρακάμπει κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας και της Κύπρου, επιδιώκει ουσιαστικά να ανακόψει τη διαδρομή νότια της Κρήτης, μέσω της οποίας η Τουρκία στέλνει όπλα στον Σάρατζ. Η ενεργοποίησή της, ωστόσο, δεν στρέφεται εναντίον της κυβέρνησης της Τρίπολης, αφού η ευρωπαϊκή θέση είναι η τήρηση της εκεχειρίας και η συνέχιση των συνομιλιών μεταξύ των δύο αντίπαλων στρατοπέδων στη Λιβύη.

Παρότι όμως ανακόπτει την ροή τουρκικών στρατευμάτων στη Λιβύη, άρα και τη μεγαλύτερη εμπλοκή της Άγκυρας στα εσωτερικά της, κάτι που η Αθήνα δεν θέλει, η επιχείρηση “Ειρήνη” έχει και αρνητικά σημαία για την Ελλάδα. Το κυριότερο είναι ότι, κατά την επικύρωσή της και σε μια προσπάθεια να αρθεί το αδιέξοδο, η Αθήνα φέρεται να αποδέχθηκε τον ορισμό ελληνικού λιμανιού (Χανιά) ως σημείο «πρώτης αποβίβασης» για πρόσφυγες και μετανάστες που ενδέχεται να διασωθούν κατά τη διάρκεια των περιπολιών. Με την προπτική βεβαίως ότι στη συνέχεια να γίνεται αναδιανομή στις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ.