Ο Ζάεφ έτοιμος να εκδώσει γκιουλενιστές στην Τουρκία

Οι στενές σχέσεις Τουρκίας και Βόρειας Μακεδονίας επεκτείνονται και στην αντιμετώπιση της τρομοκρατίας, με τη διαφορά ότι στο συγκεκριμένο όρο “συμπεριλαμβάνονται” και τα μέλη της οργάνωσης FETO του Φετουλάχ Γκιουλέν. Η Άγκυρα ασκεί έντονες πιέσεις για την έκδοση φερόμενων γκιουλενιστών και η κυβέρνηση των Σκοπίων δείχνει διάθεση να συνεργαστεί.

Κατά τα άλλα, ο Ζόραν Ζάεφ επιδιώκει να ενταχθεί η χώρα του στην ΕΕ και διαμαρτύρεται στα κράτη-μέλη της για το βέτο που έχει ασκήσει η Βουλγαρία. Επισημαίνεται, ότι και η κυβέρνηση της Αθήνας έχει ταχθεί υπέρ της ένταξης της Βόρειας Μακεδονίας, χωρίς να λαμβάνει υπόψη ότι ο Ταγίπ Ερντογάν έχει τη δυνατότητα να ασκεί ισχυρή επιρροή στα Σκόπια.

Στο πλαίσιο αυτό, ο πρέσβης της Τουρκίας Χασάν Μεχμέτ Σεκίζκοκ σε συνέντευξη Τύπου για την επέτειο του αποτυχημένου πραξικοπήματος  κατά του Ερντογάν το 2016, ανέφερε, σύμφωνα με το euractive, ότι ένας μεγάλος αριθμός υποστηρικτών του Γκιουλέν διαμένει στη Βόρεια Μακεδονία, υπό το πρόσχημα ότι αποτελούν μέλη εκπαιδευτικών και εμπορικών ιδρυμάτων. Συγκεκριμένα, δήλωσε ότι «οι ομάδες FETO παραμένουν ενεργές στη Βόρεια Μακεδονία. Σε κάθε περίπτωση διαβιβάζουμε στις αρχές της Βόρειας Μακεδονίας τα αιτήματά μας, το κλείσιμο των δομών FETO και την έκδοση προσώπων που σχετίζονται με αυτές ».

Το ενδιαφέρον όμως, δεν εστιάζεται στις δηλώσεις του πρέσβη, αλλά στην ανακοίνωση του υπουργείου Δικαιοσύνης της Βόρειας Μακεδονίας, μόλις μια ημέρα μετά από αυτές. Στην ανακοίνωση αναφέρει, σύμφωνα με το balkaninsight, ότι «θα ενεργήσουμε σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία, τα διεθνή πρότυπα και  τις συμφωνίες». Η ανακοίνωση θεωρείται διφορούμενη, αλλά ο ιστότοπος επισημαίνει ότι το υπουργείο συνεργάζεται με τις τουρκικές αρμόδιες αρχές για την έκδοση γκιουλενιστών.

Ισχυρή πίεση

Η κυβέρνηση της Άγκυρας επαναλαμβάνει συνεχώς το τελευταίο διάστημα το αίτημα για έκδοση των 86 φερόμενων γκιουλενιστών από τα Σκόπια. Πιέσεις έχουν ήδη ασκηθεί και από τον ίδιο τον Ερντογάν προς τον Ζάεφ στο δείπνο που είχαν στην Κωνσταντινούπολη. Η ατζέντα τους περιλάμβανε και την από κοινού καταπολέμηση της τρομοκρατίας, βάσει του εθνικού και του διεθνούς δικαίου.

Ο Ερντογάν, οποίος έχει χαρακτηρίσει τρομοκρατική οργάνωση τη FETO, έχει εξαπολύσει πογκρόμ κατά των μελών της, όχι μόνο στο εσωτερικό αλλά και στο εξωτερικό –πράκτορες της ΜΙΤ κάνουν απαγωγές. Την αναφορά, βάσει του εθνικού και του διεθνούς δικαίου, την κρατάμε, έχει ιδιαίτερη σημασία καθώς για την έκδοση των γκιουλενιστών απαιτείται και η σύμφωνη γνώμη του Δικαστηρίου της Βόρειας Μακεδονίας.

Το θέμα το γκιουλενιστών τέθηκε και τον Απρίλιο στη συνάντηση της  Άγκυρας, μεταξύ των υπουργών Δικαιοσύνης Τουρκίας και Βόρειας Μακεδονίας, Αμπντουλχαμίτ Γκιούλ και Μπόγιαν Μάριτσικ, αντίστοιχα. Ο Γκιούλ τόνισε, μεταξύ άλλων, τη σημασία που αποδίδει η Τουρκία στη συνεργασία για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και ειδικά στη μάχη κατά της FETO. O Μάριτσικ δήλωσε από την πλευρά του, πως στηρίζουν τον αγώνα της Τουρκίας κατά της τρομοκρατίας σε όλα τα πεδία και είναι έτοιμοι για συνεργασία.

Κατασκοπεία πολιτών

Επισημαίνεται, ότι η τουρκική πρεσβεία της Βόρειας Μακεδονίας, σύμφωνα με το Nordic Monitor, συγκέντρωνε πληροφορίες και σκιαγραφούσε προφίλ για Τούρκους που μένουν στη Βόρεια Μακεδονία, οι οποίοι φέρονται να συνδέονται με την οργάνωση Γκιουλέν. Σε αυτούς περιλαμβάνονταν Τούρκοι εκπαιδευτικοί, εκπρόσωποι τοπικών ενώσεων και επιχειρηματίες που διαμένουν στη Βόρεια Μακεδονία. Οι πληροφορίες στάλθηκαν στο υπουργείο Εξωτερικών και χρησιμοποιήθηκαν για να στοιχειοθετηθεί κατηγορία από τον Τούρκο εισαγγελέα Αντέμ Ακίτσι για συμμετοχή σε τρομοκρατική οργάνωση.

Οι σχέσεις Βόρειας Μακεδονίας και Τουρκίας γίνονται ολοένα και πιο στενές και ο Ζάεφ ίσως να μην είναι ικανός να αντισταθεί στα πιεστικά αιτήματα της Άγκυρας. Το ερώτημα που εγείρεται είναι πόσο ισχυρή είναι σήμερα η τουρκική επιρροή για να επιβληθεί του Ζόραν Ζάεφ, ο οποίος κατάφερε να αποφύγει τον Απρίλιο 2019, την έκδοση δεκαπέντε Τούρκων γκιουλενιστών στην Τουρκία.

Δεν μπορεί από την μία πλευρά να διακηρύσσει ότι είναι προσηλωμένος στις ευρωπαϊκές αξίες και από την άλλη να κάνει χατίρια στον Ερντογάν. Όμως, η Τουρκία δεν είναι ΕΕ και Ελλάδα, και ασκεί διπλωματία του πεδίου στη Βόρεια Μακεδονία σε αντίθεση με την  Αθήνα, που ανέχεται τις δικαιολογίες του Ζάεφ για τις παραβιάσεις της Συμφωνίας των Πρεσπών και εμμένει μόνο σε στερεότυπες διπλωματικές ανακοινώσεις.  Η Άγκυρα δείχνει να έχει θέσει άμεση προτεραιότητα στις σχέσεις με τα Σκόπια την έκδοση γκιουλενιστών και μάλλον θα διαθέτει τρόπους για να το πετύχει.