Οδηγός ανάγνωσης των αλβανικών εκλογών – Η επόμενη μέρα

Στις 21 Απριλίου, τέσσερις μέρες πριν τις εκλογές, ένας “φερόμενος υποστηρικτής” του Σοσιαλιστικού Κόμματος δολοφονείται στο κέντρο της πόλης του Ελμπασάν από “φερόμενο υποστηρικτής”  του Δημοκρατικού Κόμματος, παρουσία αστυνομικής περιπόλου. Αρκετοί άλλοι τραυματίζονται, μαζί με μία υπάλληλο της Αστυνομίας. Τα κίνητρα της δολοφονίας συνδέονται από την πρώτη στιγμή με την εκλογική διαδικασία που πλησιάζει στο τέλος της.

Υπάρχουν εδώ δύο παράδοξα τα οποία, άμα τη προσεγγίσει, μας βοηθούν να κατανοήσουμε τα ρευστά όρια της πολιτικής έντασης που επικρατεί στη χώρα με φόντο τις σημερινές εκλογές.
Στο άρθρο “Προς τις κάλπες σε συνθήκες πολιτικής κρίσης η Αλβανία “ είχαμε προβλέψει, όχι δύσκολα, ότι λίγο πριν τις εκλογές (ενδεχομένως και μετά) η προεκλογική βία θα εκτονωθεί με δραματικό τρόπο κάτι το οποίο έχει ήδη επαληθευθεί.

Στην ίδια πόλη, περίπου ένα μήνα πριν, ενώ και οι δύο υποψήφιοι πρωθυπουργοί, Ράμα και Μπάσα, βρίσκονταν εκεί σε προεκλογική περιοδεία, συνέβησαν βίαιες συμπλοκές μεταξύ των υποστηρικτών τους. Τότε, ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Μπάσα δημοσίευσε αμέσως τα πρόσωπα των υποκινητών της αναταραχής τα οποία κατήγγειλε ότι ανήκουν στο οργανωμένο έγκλημα. Σχεδόν τα ίδια πρόσωπα εμφανίζονται και στο αιματηρό επεισόδιο λίγες μέρες πριν. Αυτό είναι το πρώτο παράδοξο.

Πώς γίνεται το πολιτικό σύστημα της χώρας και η Αστυνομία να μην μπορούν να αποτρέψουν κάτι που όλοι θεωρούσαν δεδομένο ότι θα συμβεί –και μάλιστα να συμβαίνει ακριβώς μπροστά τους; Και πού στο καλό είναι κρυμμένη αυτή η περιβόητη RENEA (ειδικές δυνάμεις της Αστυνομίας), η οποία στην περίπτωση Κατσίφα χρησιμοποίησε μέχρι και ελικόπτερο; Υπάρχει βέβαια και το δεύτερο παράδοξο που είναι ακόμη πιο ανησυχητικό, ακριβώς γιατί συνοψίζει την ίδια την παραδοξότητα του αλβανικού πολιτικού συστήματος εν γένει και τον βαθμό εξάρτησής του από το οργανωμένο έγκλημα και τους πάσης φύσεως μηχανισμούς διαφθοράς.

Δεν υπάρχει Αλβανός δημοσιογράφος ή τηλεοπτική εκπομπή που να μην θεωρεί δεδομένες τις διασυνδέσεις του οργανωμένου εγκλήματος της συγκεκριμένης πόλης με τους παράγοντες του Σοσιαλιστικού Κόμματος. Οι διασυνδέσεις αυτές, σύμφωνα πάντα με τους Αλβανούς δημοσιογράφους, εξασφαλίζουν στο Σοσιαλιστικό Κόμμα αγορασμένες ψήφους, μέσω εκβιασμών, απειλών, γενναιόδωρων οικονομικών ανταλλαγμάτων κτλ.

Οι εκπρόσωποι του Δημοκρατικού Κόμματος γνωρίζουν προφανώς την εκλογική δυναμική αυτών των διασυνδέσεων προς όφελος των αντιπάλων τους. Και καταλήγουν στο εξής τέχνασμα. Ιδρύουν μια “Επιτροπή Προστασίας των Ψήφων”, χωρίς θεσμική υπόσταση, την οποία στελεχώνουν με πρώην επίλεκτα μέλη της Αστυνομίας και των Ειδικών Δυνάμεων, η πλειονότητα των οποίων είχαν διακριθεί σε διεθνείς αποστολές του ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν.

Παιχνίδια νομιμότητας

Το πιο σημαντικό ατού αυτών των πρώην επίλεκτων του Δημοκρατικού Κόμματος είναι ότι έχουν καθαρό ποινικό μητρώο και νόμιμη άδεια οπλοκατοχής, σε απόλυτη αντιδιαστολή με τους “ενεργούς υποστηρικτές” του Σοσιαλιστικού Κόμματος. Τα μέλη της “Επιτροπής Προστασίας των Ψήφων” περιπολούν στην πόλη, νόμιμα οπλισμένοι, προκειμένου να εντοπίσουν επ’ αυτοφώρω τις ύποπτες δοσοληψίες συγκαλυμμένης νοθείας των αντιπάλων τους. Αυτό συνέβη και κατά το αιματηρό περιστατικό.

Οι πρώην επίλεκτοι εντόπισαν ένα ύποπτο όχημα ο οδηγός του οποίου φέρεται να είχε αγορασμένες ή ενοικιαζόμενες ταυτότητες (τουτέστιν ψήφους) για λογαριασμό του Σοσιαλιστικού Κόμματος. Το ακινητοποίησαν άμεσα, χωρίς να έχουν δικαίωμα, του έκαναν έλεγχο, χωρίς επίσης να έχουν δικαίωμα, και όταν εντόπισαν ύποπτο υλικό (φανερή απόπειρα νοθείας) τότε ειδοποίησαν την Αστυνομία για να συλλάβει επ’ αυτοφώρω τον οδηγό.

Εκείνος όμως ειδοποίησε τους συνεργάτες του οι οποίοι έσπευσαν αμέσως να τον υπερασπιστούν και να τον αποδεσμεύσουν από τα μέλη της “Επιτροπής Προστασίας των Ψήφων” πριν επέμβει η Αστυνομία. Η εξέλιξη του συμβάντος κλιμακώθηκε σε ένοπλη συμπλοκή απόρροια της οποίας υπήρξε το τραγικό περιστατικό. Το Ελμπασάν, όπως έχει τονιστεί εμφατικά αυτές τις μέρες, δεν είναι παρά μια μικρογραφία, αρκετά παραστατική εντούτοις, της προεκλογικής συγκρουσιακής δίνης που καταλαμβάνει ολόκληρη τη χώρα με τη μορφή παγόβουνου: Πάντα, ό,τι βγαίνει στην επιφάνεια είναι μόνον ένα μικρό σημάδι του δυσθεώρητου όγκου που υποπλέει αυτής.