Παλαιστινιακό: Τα δύο κράτη μόνη βιώσιμη λύση στο πολυπολικό διεθνές σύστημα
21/11/2023Δεν υπάρχει δημοκρατία στο Ισραήλ χωρίς άρση της κατοχής, χωρίς δικαιοσύνη για τους Παλαιστινίους. Αν ο λαός Ιακώβ δεν αφυπνισθεί, θα τον αφυπνίσει βιαίως η Νέμεσις για το Παλαιστινιακό.
Οι αληθινοί φίλοι του Ισραήλ οφείλουν να αποτρέψουν την αναβίωση αυτού του δηλητηριώδους άνθους που στιγμάτισε το παρελθόν της Ευρώπης κυρίως, δηλαδή του αντισημιτισμού. Και ο καλύτερος τρόπος να το κάνουν είναι να ενισχύσουν και να ενθαρρύνουν τις πολιτικές δυνάμεις στο Ισραήλ που θεωρούν πως αξίζουν καλύτερη ηγεσία από την παρούσα κυβέρνηση. Η πρακτική του μποϋκοτάζ ακαδημαϊκών και πολιτισμικών συνεργασιών με το Ισραήλ που προπαγανδίζει το BDS (παγκόσμιο κίνημα που προωθεί μποϊκοτάζ, απόσυρση επενδύσεων και επιβολή κυρώσεων εναντίον του Ισραήλ για το Παλαιστινιακό), απομονώνει κυρίως εκείνους εντός του Ισραήλ που αντιτίθενται στην καταδικαστέα πολιτική της κυβέρνησής τους, σαν να μην τους φτάνει η εσωτερική τους απομόνωση. Τέτοιες πρακτικές αδιάκριτης αντι-ισραηλινής δράσης δύσκολα διακρίνονται από τον αντισημιτισμό· συχνά μάλιστα πρόκειται για μασκαρεμένο αντισημιτισμό. Η δε επέκταση του μποϋκοτάζ στον στρατιωτικό τομέα, θα είχε για την Ελλάδα χαρακτήρα αυτοτιμωρίας.
Η ύπαρξη του κράτους του Ισραήλ, πέραν της λύσης που προσφέρει στο πρόβλημα της ασφαλούς εστίας για τους Εβραίους (πρόβλημα που δημιούργησε η Ευρώπη, μην ξεχνάμε), αποτελεί και σημαντικό παράγοντα γεωπολιτικής ισορροπίας στην περιοχή. Αν εκλείψει, θα προκληθούν τεκτονικές ανακατατάξεις, όχι κατ’ ανάγκην προς όφελος του παλαιστινιακού λαού, τον οποίον όλοι οι μουσουλμάνοι ρητορικά υποστηρίζουν, αλλά δεν τον θέλουν στη χώρα τους. Η λιβανέζικη ταινία “Η προσβολή” δείχνει γλαφυρά, πόσο “αδελφικά” αντιμετωπίζεται ένας Παλαιστίνιος μετανάστης σε μια μουσουλμανική χώρα.
Η εξάλειψη του Ισραήλ, που είναι ο σκοπός των ισλαμιστών φονταμενταλιστών, πέραν του ότι θα αποτελούσε έγκλημα γενοκτονίας, θα κατέστρεφε την παρούσα ισορροπία μεταξύ Τουρκίας και Ιράν, που αμφότερες αποτελούν συγχρόνως “γεωπολιτικούς άξονες” και “γεωστρατηγικούς παίκτες” – κατά την τυπολογία του Μπρεζίνσκι. Η καταστροφή της ισορροπίας θα είχε απρόβλεπτες αναταράξεις, τις οποίες δεν θα επιθυμούσε η Ελλάδα, ως γεωστρατηγικά συντηρητική και όχι αναθεωρητική δύναμη. Η Ελλάδα καλώς ή κακώς βρίσκεται στο δυτικό στρατόπεδο. Το ρεαλιστικό ζητούμενο στο ορατό μέλλον δεν είναι η έξοδος από αυτό, αλλά η εντός αυτού εκμετάλλευση των όποιων περιθωρίων για τη χάραξη μιας διαφοροποιημένης εθνικής πολιτικής.
Αυτό σημαίνει προσπάθεια να τεθούν όροι που διασφαλίζουν την μη απορρόφηση των εθνικών συμφερόντων, την μη αφομοίωση της εθνικής επικράτειας ως “χώρου” αυτονόητα υποταγμένου στα συμφέροντα των ηγετικών δυνάμεων της Δύσης, υπό το πρόσχημα της επιλογής της “σωστής πλευράς της Ιστορίας”. Σε αυτό το πλαίσιο, πρέπει η Ελλάδα να αξιοποιήσει την ρωγμή που δημιουργεί η πολιτική της Τουρκίας, η οποία ταυτίζεται με την Χαμάς και επιτίθεται φραστικά στο Ισραήλ και τη Δύση. Η Ελλάδα πρέπει, αντί να ταυτίζεται πλήρως με την μία πλευρά, να αξιοποιήσει τη φιλία της και με τις δύο πλευρές και να προσφέρει υπηρεσίες ενός αξιόπιστου και ειλικρινώς μη επίβουλου τρίτου.
Τι οφείλει να πράξει η Ελλάδα
Η κυβέρνηση δεν πρέπει να σπεύδει να ταχθεί με ό,τι θεωρεί (δηλαδή ό,τι θεωρούν οι Αμερικάνοι) “σωστή πλευρά της Ιστορίας”, συμμετέχοντας σε μια ιδεολογική “σταυροφορία” της Δύσης κατά της Ανατολής. Αυτή η στάση δημιουργεί πολλούς εχθρούς, χωρίς να είναι καθόλου σίγουρο πως θα κερδίσουμε την “αφοσίωση”, ή έστω την φιλία κάποιου. ενώ συγχρόνως διχάζει τον ελληνικό λαό. Καλό είναι η Ελλάδα να σταθεί με προσοχή και φρόνηση ως καταλύτης λύσεων και όχι ως μέρος του προβλήματος. Μπορεί να καλλιεργήσει τη σχέση της με τον λαό του Ισραήλ, με ειρηνική συμπαράσταση· πχ ευνοώντας καλλιτεχνικές ανταλλαγές, παρέχοντας φιλοξενία στα νησιά (κατά προτίμηση στα νησιά που αμφισβητεί την ελληνικότητά τους η Τουρκία) για τα παιδιά που οι οικογένειές τους υπήρξαν θύματα της 7ης Οκτωβρίου, μαζί με τους ψυχολόγους που έχουν αναλάβει τη διαχείριση του τραύματός τους. Επίσης, να ενισχύσουμε με δικούς μας γιατρούς και ψυχολόγους τις εκεί ομάδες αποκατάστασης (έστω κι αν δεν τους χρειάζονται).
Να κάνουμε δηλαδή τα αντίθετα από όσα προτείνει το BDS. Να στείλουμε επίσης στρατιωτικούς παρατηρητές για να επωφεληθούν από την πολεμική εμπειρία του νέου τύπου πολέμου που διεξάγεται εκεί. Έχοντας έμπρακτα δηλώσει τις φιλικές μας διαθέσεις, μπορούμε να θέσουμε τα όρια, μέχρι ποιου σημείου στηρίζουμε και πέραν του οποίου καταδικάζουμε και πιέζουμε για αλλαγή στάσης. Συγχρόνως, να στείλουμε γιατρούς και πλωτό νοσοκομείο για τα παιδιά και τους άμαχους νοσηλευόμενους της Γάζας, να παράσχουμε ενίσχυση φαρμακευτική και τροφοδοσία του άμαχου πληθυσμού και να υποστηρίξουμε τους ορθόδοξους Χριστιανούς της Γάζας και τους ναούς τους, αντί να σωπαίνουμε όταν αυτοί βομβαρδίζονται. Να χτίσουμε με κάθε τρόπο δεσμούς εμπιστοσύνης και με τους Εβραίους και με τους Παλαιστίνιους της περιοχής. Και να επιδιώξουμε να μετάσχουμε σε μια λύση διεθνούς επιτήρησης της περιοχής της Γάζας, όταν λήξει αυτός ο πόλεμος, αντιτασσόμενοι σε σχέδια εποικισμού της περιοχής που απεργάζονται οι άφρονες της κυβέρνησης Νετανιάχου.
Τα σημερινά “σύνορα” του Ισραήλ με την περιοχή της Παλαιστινιακής Αρχής είναι αυθαίρετα και γίνονται όλο και πιο θολά και ρευστά. Πρόκειται για τα εδάφη εντός της “πράσινης γραμμής” που αποτελούσαν τη γραμμή της ανακωχής του πολέμου του 1948 και κατέλαβε το Ισραήλ με τον πόλεμο του 1967. Αυτό που ο ΟΗΕ ονομάζει Δυτική Όχθη του Ιορδάνη ή «κατεχόμενα εδάφη», ονομασίες που δεν αναγνωρίζουν οι αδιάλλακτοι του Ισραήλ, ονομάζοντας την περιοχή “Ιουδαία-Σαμάρια” και χαρακτηρίζοντάς την διαφιλονικούμενη. Το τείχος δεν ακολουθεί την πράσινη γραμμή, παρά μόνον κατά το 20% της χάραξής της, ενώ το 10% της Δυτικής Όχθης βρίσκεται στην ισραηλινή πλευρά. Όσον αφορά το υπόλοιπο, 700.000 Εβραίοι Ισραηλινοί έχουν εγκατασταθεί στο εσωτερικό των παλαιστινιακών θυλάκων της Δυτικής Όχθης και της Ανατολικής Ιερουσαλήμ. Ο εποικισμός συνεχίζεται αυθαίρετα και ανεξέλεγκτη βία ασκείται καθημερινά στους Παλαιστίνιους.
Θα ακούσει το Ισραήλ τους προφήτες του;
Αν συνεχιστεί αυτή η αυθαιρεσία, το έθνος του Ισραήλ κινδυνεύει να ξαναβρεθεί, με ευθύνη του, στην κατάσταση περικύκλωσης, από την οποία με τόση δυσκολία είχε κατορθώσει να απομακρυνθεί. Πέραν των ηθικών ζητημάτων που θα συνεχίσουν να κεφαλαιοποιούνται σε διεθνή κατακραυγή, ενίοτε και με πραγματικά αντισημιτικό χαρακτήρα, η εσωτερική πληγή θα μένει ανοικτή. Ο επιδιωκόμενος εκτοπισμός του παλαιστινιακού πληθυσμού δεν λύνει τον αλυτρωτισμό των Παλαιστινίων ούτε τη συνέχιση της τρομοκρατίας, από ανθρώπους απελπισμένους που δεν θα έχουν λόγους να λογαριάζουν τη ζωή τους.
Το ερώτημα που έθεσα σε προηγούμενο άρθρο μου (“Θα ακούσει το Ισραήλ τους προφήτες του;”) ήταν βεβαίως ρητορικό. Κανένας λαός δεν άκουσε ποτέ τους σοφούς του. Ο λαός του Ισραήλ δεν αποτελεί εξαίρεση. Οι προφήτες της Διαθήκης διώχθηκαν, ο Αμός Οζ κατηγορήθηκε για προδότης. Σήμερα το ίδιο συμβαίνει με τον Γκίντεον Λέβι και πολλούς άλλους που αποτελούν τη φλεγόμενη συνείδηση αυτού του σπουδαίου, ιστορικού γένους. Σαν να ακούει κανείς και σήμερα την φωνή του Κατά Ματθαίον: «Ιερουσαλήμ, Ιερουσαλήμ! Η αποκτείνουσα τους προφήτας και λιθοβολούσα τους προς σε απεσταλμένους». Συνήθως, μετά την περιφρόνηση των προφητών, ακολουθούν οι μάστιγες και εδώ ο φόβος είναι η απομόνωση: «Ιδού αφίεται ο οίκος υμών έρημος!»
Υπάρχει ελπίδα να σταματήσει το κακό πριν φτάσουμε εκεί; Ο Νετανιάχου προσπάθησε να καταργήσει την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης (να “ελληνοποιήσει” θα λέγαμε το καθεστώς της), αυτοπροβαλλόμενος ως ο απόλυτος εγγυητής της “ασφάλειας”, αλλά πλέον σε αυτόν τον ρόλο γνώρισε τον απόλυτο εξευτελισμό της 7ης Οκτωβρίου. Οι δημοκρατικοί πολίτες που επί έναν χρόνο αντιστέκονταν στην προσπάθεια του Νετανιάχου, στρατευμένοι σήμερα, θα συνειδητοποιήσουν άραγε εκείνο που λίγοι μόνον εξ αυτών διακήρυσσαν στην πορεία εκείνου του παρατεταμένου αγώνα; Θα συνειδητοποιήσουν ότι δεν υπάρχει δημοκρατία χωρίς άρση της κατοχής και χωρίς δικαιοσύνη για τους Παλαιστινίους; Αν και αυτό το ερώτημα μείνει ρητορικό, αν ο λαός Ιακώβ δεν αφυπνισθεί, τότε θα τον αφυπνίσει βιαίως η Νέμεσις.
Ας είναι τότε «εις μάστιγας έτοιμος». Μόνο που οι μάστιγες θα επιπέσουν όχι μόνον πάνω του, αλλά στην ευρύτερη γεωπολιτική περιοχή. Θα πρέπει λοιπόν να ασκηθεί η πλέον επίμονη και ευφάνταστη έξωθεν πίεση, ώστε να στηριχθούν και στα δύο στρατόπεδα δυνάμεις που θα αναλάβουν το κόστος να επιβάλλουν στα έθνη τους έναν συμβιβασμό, επίπονο και οδυνηρό, όμως απαραίτητο όσο μια εγχείρηση ακρωτηριασμού, ώστε να σωθεί η ζωή του υπόλοιπου σώματος. Ένας επιπλέον λόγος που καθιστά μια τέτοια λύση επιτακτική σήμερα είναι η ανάγκη επιβίωσης των δύο εθνών μέσα σε έναν υπό διαμόρφωση, μετα-αμερικανικό, πολυπολικό κόσμο. Μια παράμετρος που αλλάζει τα μέχρι τώρα δεδομένα, την οποία απλώς θυμίζουμε εδώ, καθώς της πρέπει μια ξεχωριστή πραγμάτευση από τους γνώστες και ειδικούς του θέματος.