Πώς ο Ερντογάν απεγκλώβισε Δυτικούς πράκτορες από τη Μαριούπολη

Η κατάσταση στην κατεστραμμένη Μαριούπολη είναι σκοτεινή. Ως κομβικό σημείο για τον έλεγχο της περιοχής του Ντονμπάς και της παράκτιας ζώνης στην Αζοφική, αποτέλεσε πεδίο πολύ σκληρών μαχών. Οι λεπτομέρειες των επιχειρήσεων είναι άγνωστες, αλλά όλα δείχνουν μια πολύ σκληρή μάχη, στην οποία δεν έλαβαν μέρος μόνο Ρώσοι και Ουκρανοί. Σύμφωνα με πληροφορίες που δεν έχουν διαψευσθεί, στην περιοχή είχαν παρουσία διά στελεχών τους και δυτικές μυστικές υπηρεσίες.

Το χάος που επικρατεί εκεί, φαίνεται πως το εκμεταλλεύτηκε με μαεστρία ο Ερντογάν, ενώ η Ελλάδα συνεχίζει τους… ιδεολογικούς της αγώνες. Εάν, λοιπόν, οι ανωτέρω πληροφορίες που διέρρευσαν στις 31 Μαρτίου από ειδικές πηγές είναι ακριβείς, ελικόπτερο που πετούσε στην περιοχή, καταρρίφθηκε από τις ρωσικές δυνάμεις. Μεταξύ άλλων, σ’ αυτό επέβαιναν και δύο πράκτορες της γαλλικής υπηρεσίας πληροφοριών DGSE. Μία ημέρα αργότερα, ο επικεφαλής της στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών της Γαλλίας υπέβαλε την παραίτησή του.

Λογικά, πρόκειται για τον αξιωματούχο που –σύμφωνα με είδηση που δημοσιεύθηκε– “αποπέμφθηκε” από τη γαλλική κυβέρνηση με την κατηγορία ότι η υπηρεσία του δεν προέβλεψε ότι οι ρωσικές δυνάμεις θα εισβάλουν τελικά στην Ουκρανία. Εάν όντως πρόκειται για το ίδιο πρόσωπο, η επίσημη αιτιολογία της αποπομπής, παραπέμπει σε γαλλική απόπειρα συγκάλυψης του περιστατικού με την κατάρριψη του ελικοπτέρου. Για ευνόητους λόγους…

Ένα τετραήμερο αργότερα, γινόταν γνωστό ότι στην περιοχή της Μαριούπολης, μαζί με τις δυνάμεις του ακροδεξιού (νεοναζιστικού κατά τη Μόσχα) “Τάγματος Αζόφ” βρίσκονταν παγιδευμένοι 20 συνολικά “στρατιωτικοί σύμβουλοι” από τις ΗΠΑ και τη Βρετανία. Η αναφορά παρέπεμπε εμφανώς σε στελέχη των υπηρεσιών πληροφοριών των δυο χωρών. Αυτό προκύπτει και από το γεγονός ότι μαζί τους ήταν και στελέχη της ουκρανικής υπηρεσίας πληροφοριών SBU.

Παρέμβαση Ερντογάν στη Μαριούπολη

Είναι σφόδρα πιθανό στην ομάδα να υπήρχαν και Γάλλοι συνάδελφοί τους. Αυτό εξηγείται και από την κινητοποίηση του Γάλλου προέδρου, ο οποίος σε απευθείας συνομιλία με τον Ρώσο ομόλογό του, ζήτησε τη δημιουργία ανθρωπιστικού διάδρομου “απαγκίστρωσης αμάχων” από τη Μαριούπολη. Όταν οι εκκλήσεις του δεν εισακούστηκαν, ο Μακρόν φέρεται να απευθύνθηκε στον Τούρκο πρόεδρο Ερντογάν.

Ήταν φυσικό ο Ερντογάν να διακρίνει την ευκαιρία και να κινητοποιηθεί. Συνομίλησε με τον Πούτιν και κατόρθωσε να τον πείσει για την ανάγκη δημιουργίας αυτών των “ανθρωπιστικών διαδρόμων”. Σύμφωνα με άλλες πηγές, στην εκτέλεση της επιχείρησης απαγκίστρωσης συμμετείχαν και τουρκικές δυνάμεις ειδικών επιχειρήσεων. Εάν η πληροφορία ισχύει, η παρουσία τους προϋποθέτει τη συναίνεση των Ρώσων.

Γιατί το ανωτέρω περιστατικό –εάν τα περιστατικά ισχύουν όπως διέρρευσαν– έχει ιδιαίτερη σημασία για την Ελλάδα; Η σημασία του εστιάζεται σε ένα ερώτημα: Πόσο κοστίζει άραγε η τουρκική εξυπηρέτηση στη Δύση και ποια συμπεράσματα μπορούν να εξαχθούν; Μια θεμελιακή παρατήρηση είναι ότι η αξία της τουρκικής παρέμβασης είναι δεδομένη, παρόλο που τιμολογείται ακριβά από τους εθισμένους στα ανατολίτικα παζάρια Τούρκους. Κι αυτό με κάποιον τρόπο θα αποτυπωθεί στη στάση της Δύσης προς την Άγκυρα…

Η επιτυχής παρέμβαση Ερντογάν στην απαγκίστρωση των δυτικών πρακτόρων από τη Μαριούπολη στηρίχθηκε στη σύγκληση συμφερόντων όλων των πλευρών. Το συμφέρον των χωρών που είχαν εγκλωβισμένους στη Μαριούπολη δεν χρειάζεται να αναλυθεί. Εάν επέλεγαν να επιχειρήσουν μυστική στρατιωτική επιχείρηση για τον απεγκλωβισμό τους, ο κίνδυνος να προέκυπτε εμπλοκή με τις ρωσικές δυνάμεις θα ήταν απαράδεκτα υψηλός.

Η αποτυχημένη πρωτοβουλία Μακρόν

Η παρέμβαση Μακρόν απέτυχε διότι εάν γινόταν δεκτή, η ρωσική πλευρά δεν θα είχε εξαντλήσει τις δυνατότητες αξιοποίησης της υπόθεσης. Ο Πούτιν είχε κάθε συμφέρον να χαρίσει αυτή τη νίκη στον Ερντογάν, διότι με αυτό τον τρόπο ενίσχυε τον ρωσικό στόχο παραμονής της Τουρκίας εκτός της κοινής αντιρωσικής γραμμής της Δύσης. Αυτό ενισχύει τον διχασμό του ΝΑΤΟ και μάλιστα σε μια από τις πιο κρίσιμες πτέρυγες, τη νοτιοανατολική.

Τα οφέλη της Τουρκίας είναι ακόμα πιο εντυπωσιακά. Η επιτυχής απαγκίστρωση των δυτικών πρακτόρων από τη Μαριούπολη ενίσχυσε θεαματικά τη διαπραγματευτική θέση του Ερντογάν. Το βασικό επιχείρημα που προβάλλει προς τις δυτικές χώρες που εξυπηρέτησε είναι προφανώς ότι η τουρκική πολιτική ίσων αποστάσεων εξυπηρετεί πρώτιστα το δυτικό συμφέρον, καθώς διατηρείται ανοικτό ένα κανάλι απευθείας επικοινωνίας με το Κρεμλίνο.

Η έστω μερική αποδοχή του επιχειρήματος από τη Δύση, ακυρώνει στην πράξη την επίσημη ρητορική, με την οποία έσπευσε να ταυτιστεί και μάλιστα με τον δέοντα επικοινωνιακό φανατισμό η ελληνική πλευρά. Παράλληλα αποδεικνύει ότι τα πάντα στις διεθνείς σχέσεις δεν είναι άσπρα ή μαύρα, αλλά κινούνται σε ένα απέραντο γκρίζο… Αυτό που καθορίζει τα περιθώρια ελιγμών, είναι η αλληλεπίδραση ανάμεσα στα στρατηγικά και τακτικά συμφέροντα των χωρών. Σε αυτό το πλαίσιο, επιβραβεύεται αυτός που έχει τη δυνατότητα να φέρει αποτέλεσμα και όποιος αποδεικνύει στην πράξη ότι είναι διατεθειμένος να αναλάβει ρίσκο για να προασπίσει τα συμφέροντά του.

Γιατί όχι η Ελλάδα;

Είναι να απορεί κανείς για ποιον λόγο μια τέτοια επιτυχία δεν θα μπορούσε να έχει διεκδικήσει και η Ελλάδα, εάν είχε τηρήσει πιο προσεκτική στάση, επισημαίνοντας στους Δυτικούς την ύπαρξη εκατοντάδων χιλιάδων ελληνικής καταγωγής πληθυσμών στην περιοχή. Κι αν αντί για πολεμικό υλικό, η Ελλάδα είχε στείλει στην Ουκρανία π.χ. νοσοκομείο εκστρατείας, όπως ευφυώς έπραξαν οι Ισραηλινοί.

Αυτή τη στιγμή, Η Ελλάδα έχει γίνει στόχος της ρωσικής διπλωματίας με το πρόσχημα της σύγκρουσης φιλορώσων και φιλοουκρανών στην Αθήνα. Και σ’ αυτή την περίπτωση επικράτησε η γνωστή ανόητη “οπαδική” προσέγγιση, σε βάρος του ορθολογισμού και του εθνικού συμφέροντος. Σε λίγο καιρό όλα θα έχουν ξεχαστεί στο επίπεδο του κοινωνικού ακτιβισμού, όπως ξεχάστηκαν τα θύματα του Ιράκ, τα δυο μέτρα και δυο σταθμά των θυμάτων από τους βομβαρδισμούς στα Βαλκάνια, τα θύματα του “χασάπη Άσαντ” κ.λπ.

Αυτό που θα μείνει στην τωρινή περίπτωση είναι τα τραύματα στις ελληνορωσικές σχέσεις, τα οποία αφήνει ο ιδεολογικού χαρακτήρα διπλωματικός χειρισμός. Μπορεί π.χ. να δηλώνουμε ότι η Ελλάδα θα συμμετάσχει στην ανοικοδόμηση της Μαριούπολης, αλλά αυτό που δεν έχει σκεφθεί η κυβέρνηση είναι ποιος θα ελέγχει τη Μαριούπολη την επόμενη ημέρα του πολέμου. Κι αν στην Κριμαία υπάρχουν 1.500 Έλληνες που δεν μπορούν να ταξιδέψουν στη μητέρα-πατρίδα διότι η έκδοση βίζας θα ισοδυναμούσε με αναγνώριση της εκεί ”ρωσικής κατοχής”, στην περίπτωση της Μαριούπολης αυτό θα αφορά 100.000 Έλληνες.

Θα έλθει σύντομα η ώρα που το λάθος θα συνειδητοποιηθεί, αλλά θα είναι μάλλον αργά. Το ίδιο δεν συνέβη και με τις έρευνες και γεωτρήσεις για την εξόρυξη υδρογονανθράκων στην ελληνική υφαλοκρηπίδα-ΑΟΖ; Πριν λίγο καιρό ήταν κυβερνητικά στελέχη που τις απέκλειαν κατηγορηματικά, ενώ τώρα οι ίδιοι, χωρίς καμία αυτοκριτική, ανακοινώνουν τα ακριβώς αντίθετα.