Πόση ζημιά προκάλεσε το Ιράν στην ισραηλινή αεροπορική βάση Nevatim

Από τους περίπου 180 βαλλιστικούς πυραύλους –ορισμένοι ιδιαίτερα προηγμένου σχεδιασμού– ένας σημαντικός αριθμός εξ’ αυτών έπληξε το Ισραήλ, καταφέρνοντας να υπερκεράσει την εκτεταμένη αντιβαλλιστική ομπρέλα της χώρας και να πλήξει την μεγάλης σημασίας αεροπορική βάση Nevatim. Αντίθετα από την επίθεση του Απριλίου – όταν τότε πολύ λίγοι πύραυλοι, παλαιότερου σχεδιασμού, είχαν καταφέρει να τρυπήσουν την ισραηλινή αεράμυνα. Σε εκείνη την επίθεση είχαν χρησιμοποιηθεί και drones μεγάλης εμβέλειας. Στην τελευταία χρησιμοποιήθηκαν μόνο βαλλιστικοί πύραυλοι.

Το Ιράν ισχυρίστηκε ότι οι πύραυλοι στην τελευταία του επίθεση κατευθύνθηκαν σε βασικές ισραηλινές στρατιωτικές εγκαταστάσεις, στο αρχηγείο της Μοσάντ, σε ραντάρ αεράμυνας και σε δύο αεροπορικές βάσεις, Nevatim και Tel Nof. Εξετάζοντας το βιντεοληπτικό υλικό, μπορεί να δει κανείς πιο αργά βλήματα αναμεμειγμένα με υπερηχητικά, με τα υπερηχητικά βλήματα να χτυπούν τους σημαντικούς στόχους. Οι δορυφορικές εικόνες από την αεροπορική βάση Nevatim ρίχνουν φως στο τι πραγματικά συνέβη εκεί. Μέχρι στιγμής, δεν έχουμε διαθέσιμες αντίστοιχες εικόνες από την αεροπορική βάση Tel Nof. Η μερική νέφωση έχει περιορίσει την παραγωγή εικόνων υψηλής ανάλυσης μετά τα πλήγματα. Το Ισραήλ ισχυρίστηκε ότι οι αεροπορικές του επιχειρήσεις δεν επηρεάστηκαν από την ιρανική επίθεση.

Τα πλήγματα στην βάση Nevatim

Ειδικοί αναλυτές έχουν μελετήσει τις δορυφορικές εικόνες από την Nevatim, η οποία φιλοξενεί τον στόλο των F-35 της ισραηλινής αεροπορίας, αεροσκάφη ηλεκτρονικής υποστήριξης, καθώς και μεταφορικά και άλλα αεροσκάφη. Σύμφωνα με τον Ντέκερ Έβελενθ, αναλυτή στρατηγικών δυνάμεων στο Centre for Naval Analyzes (CAN), οι εικόνες αποκαλύπτουν «τουλάχιστον 33 πιθανούς κρατήρες πρόσκρουσης, με πιθανώς περισσότερους να καλύπτονται επί του παρόντος από νεφώσεις».

Υποστηρίζει ότι ο συνολικός αριθμός των κρατήρων είναι πιθανώς πιο κοντά στους 40, ένας αξιοσημείωτος αριθμός, σε σύγκριση με την επίθεση του Ιράν τον Απρίλιο, όπου είχαμε μόλις πέντε επιβεβαιωμένα πλήγματα στη Nevatim. Δεν είναι απολύτως σαφές τι ακριβώς στόχευε το Ιράν στην αεροπορική βάση Nevatim και εάν οι πυραυλικές κεφαλές είχαν σκοπό να πλήξουν συγκεκριμένους στόχους, όπως υπόστεγα, κτίρια ή άλλα σημεία και απέτυχαν να το πράξουν. Πάντως είναι σίγουρο ότι τουλάχιστον ένα υπόστεγο καταστράφηκε.

Το Ιράν διαθέτει βαλλιστικούς πυραύλους με κεφαλές ελιγμών. Προηγούμενες επιθέσεις του με τύπους μικρότερου βεληνεκούς έχουν δείξει εκπληκτική ακρίβεια, κάτι που δείχνει ότι πιθανόν να έγιναν προσπάθειες για στόχευση συγκεκριμένων σημείων γύρω από τη βάση. Ακριβή πλήγματα σε πολύ μεγαλύτερες αποστάσεις και με πιο σύνθετους πυραύλους αποτελούν σίγουρα μία δυσκολότερη πρόκληση. Στην ανάλυσή του για το τι στην πραγματικότητα  πέτυχε το τελευταίο μπαράζ πυραύλων εναντίον της αεροπορικής βάσης Nevatim, ο Έβελεθ καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η απάντηση είναι όχι πολλά. «Οι περισσότερες από τις ζώνες πρόσκρουσης είτε αστόχησαν εντελώς, είτε απλώς χτύπησαν τους τροχόδρομους γύρω από τη βάση, οι περισσότεροι από τους οποίους έχουν πλέον επισκευαστεί. Πέτυχαν μερικά πλήγματα σε ένα υπόστεγο αεροσκαφών ανεφοδιασμού και σε μερικά κτίρια», συνεχίζει.

Ένα κτίριο υποστήριξης στο νότιο άκρο της βάσης σίγουρα χτυπήθηκε, καταστρέφοντας μέρος του, ενώ χτυπήθηκε και ένα άλλο κτίριο στην ανατολική πλευρά της βάσης, σημάδια μιας πιθανής μεγάλης ζημιάς. Υπάρχει επίσης ένας στενά ομαδοποιημένος αριθμός προσκρούσεων γύρω από έναν χώρο αποθήκευσης αεροσκαφών, αν και αυτά τα αεροσκάφη είναι σταθμευμένα στο ύπαιθρο, υποδηλώνοντας ότι μπορεί να μην είναι πλέον ενεργά.

 

Όσον αφορά τα πολύτιμα F-35, όπου οι Ιρανοί ισχυρίζονται ότι κατέστρεψαν 20, οι ζημιές εδώ φαίνεται να περιορίζεται σχεδόν αποκλειστικά σε ορισμένους κρατήρες, δίπλα σε μια σειρά καταφυγίων που στεγάζουν τα αεροσκάφη, χωρίς να αποκλείοντας περιορισμένες ζημιές σε ορισμένα αεροσκάφη. Ένα από τα καταφύγια φαίνεται να έχει υποστεί κάποια ζημιά, ίσως από άμεσο χτύπημα, ενδεχομένως με μικρή τρύπα στην οροφή. Δεν είναι σαφές τι συνέβη εδώ, αλλά ο Έβελεθ εκτιμά ότι μπορεί να ήταν μια κεφαλή που δεν κατάφερε να εκραγεί.

Όσα μπόρεσαν απογειώθηκαν

Το βράδυ των επιδρομών, σχεδόν όλα τα τάνκερ της ισραηλινής Πολεμικής Αεροπορίας ήταν στον αέρα στα ανοικτά των ακτών, υποδηλώνοντας ότι συμμετείχαν σε ανεφοδιασμό αεροσκαφών που είχαν απογειωθεί από τις βάσεις τους. Τα F-35 θα είχαν  προτεραιότητα στον ανεφοδιασμό από τάνκερ προκειμένου να σωθούν από πιθανή καταστροφή στο έδαφος. Από όλα τα αεροσκάφη που θα στόχευε το Ιράν, τα F-35 θα ήταν αναμφισβήτητα στην κορυφή της λίστας, καθώς αποτελούν τη μεγαλύτερη απειλή για το καθεστώς και θα αποτελέσουν την εμπροσθοφυλακή της ισραηλινής αεροπορίας σε μία επίθεση έναντι του Ιράν.

Ωστόσο, αν και υπάρχουν εκτιμήσεις ότι όλα τα F-35 θα είχαν εκκενώσει την βάση πριν φτάσουν οι πύραυλοι, στην πραγματικότητα αυτό είναι αδύνατο. Όλα τα μαχητικά αεροσκάφη –ιδιαίτερα τα εξαιρετικά περίπλοκα 5ης γενιάς– χρειάζονται μεγάλη και συνεχή συντήρηση. Ένα μέρος του στόλου θα ήταν εκτός λειτουργίας για λόγους συντήρησης, ή σε αναμονή για ανταλλακτικά, με αποτέλεσμα να είναι αδύνατο να πετάξουν. Ωστόσο, ορισμένα που θα ήταν καθηλωμένα στο έδαφος θα μπορούσαν να μετακινηθούν σε κρυφές τοποθεσίες γύρω από τη βάση για να προφυλαχθούν, εάν υπήρχε χρόνος για κάτι τέτοιο.

Καλά και κακά νέα για το Ισραήλ

Η βάση δέχτηκε πολλά χτυπήματα, γεγονός που υποδηλώνει ότι η αντιβαλλιστική άμυνα του Ισραήλ είχε, τουλάχιστον σε κάποιο βαθμό, κορεστεί. Αυτό δεν είναι και τόσο περίεργο. Μετά τον Απρίλιο, ήταν προφανές ότι η όποια επόμενη επίθεση θα χρησιμοποιούσε νέες τακτικές, με υπερκορεσμό της αντιπυραυλικής άμυνας και την εστίαση σε μικρό αριθμό στρατιωτικών στόχων μεγάλης αξίας σε απομακρυσμένες τοποθεσίες, ειδικά αεροπορικές βάσεις, θέτοντας πιθανώς τα θεμέλια για μια μελλοντική επίθεση.

Η έλλειψη εκτεταμένων ζημιών μπορεί να οφείλεται στις εγγενείς δυσκολίες στόχευσης μιας αεροπορικής βάσης σε τόσο μεγάλη απόσταση, ή μπορεί να υποδηλώνει το χαμηλό επίπεδο ακρίβειας των βαλλιστικών πυραύλων μεγαλύτερου βεληνεκούς που διαθέτει το Ιράν. Είναι πάντα πιθανό το Ιράν να είχε επιλέξει σκόπιμα συγκεκριμένες περιοχές-στόχους για να μειώσει την πιθανότητα μιας μεγάλης αντεπίθεσης, ικανοποιώντας παράλληλα τους προπαγανδιστικούς του στόχους στο εσωτερικό και σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή.

Πρέπει επίσης να συνυπολογίσουμε τις προσπάθειες του Ισραήλ για άμυνα έναντι των ιρανικών πυραύλων, πέρα από τη χρήση της δικής του αντιβαλλιστικής άμυνας του, όπως και των συμμάχων του. Το Ισραήλ είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα έχει επίσης καταφύγει σε μέσα ηλεκτρονικού πολέμου, όπως η διακοπή του GPS και τακτικές “left of launch” (για παράδειγμα κυβερνοεπιθέσεις πριν την εκτόξευση πυραύλων) για να υποβαθμίσει τις δυνατότητες των βαλλιστικών πυραύλων του Ιράν.

Το κύριο σημείο, ωστόσο, είναι ότι το Ιράν έχει αποδείξει πως μπορεί να χτυπήσει το Ισραήλ με πολλούς βαλλιστικούς πυραύλους. Αν οι ίδιοι πύραυλοι στόχευαν περιοχές αμάχων, οι απώλειες ζωών θα μπορούσαν να ήταν πολύ σοβαρές. Εάν στρέφονταν εναντίον στόχων υποδομής ευρείας περιοχής, η ζημιά θα μπορούσε επίσης να ήταν πολύ μεγάλη. Η ανησυχία, τώρα, για το Ισραήλ δεν είναι μόνο ότι οι Ιρανοί μπορούν να το πλήξουν, αλλά κι ότι αυξάνουν τον αριθμό των πυραύλων στο απόθεμά τους, ενισχύοντας την ακρίβειά τους και σκληρύνοντας τους σε αντίμετρα, καθιστώντας τους ακόμη μεγαλύτερη απειλή.

Επίσης, μια τόσο μεγάλη χρήση στον πραγματικό κόσμο, όπως αυτή η τελευταία επίθεση, παρέχει κρίσιμα δεδομένα στο Ιράν για το πώς να βελτιώσει γρήγορα τα δικά του συστήματα κρούσης μεγάλης εμβέλειας. Με το Ισραήλ να δηλώνει έτοιμο να επιτεθεί, οι Ιρανοί απειλούν να εξαλείψουν τις κρίσιμες υποδομές του Ισραήλ, αν αυτό επιτεθεί. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι είναι πολύ πιθανόν να έρθει μία νέα ιρανική πυραυλική επίθεση και μάλιστα αυτή τη φορά χωρίς προειδοποιήσεις.