Πού το πάει ο Νετανιάχου με το Ιράν – Βαδίζοντας προς τον πόλεμο

Τι σημαίνει όμως “να τελειώσει τη δουλειά” και γιατί επιλέγεται να χτυπηθεί στόχος στην καρδιά της Τεχεράνης; Κατ’ αρχάς, το χτύπημα που “προκάλεσε” την εκδικητική ανταπόδοση έγινε πάνω σε έδαφος όχι ισραηλινό, αλλά στην κατεχόμενη περιοχή των υψιπέδων του Γκολάν· πρόκειται για συριακή περιοχή που έχει καταληφθεί από το Ισραήλ από τον πόλεμο του 1967, όπως η Ιερουσαλήμ και η Δυτική Όχθη. Πριν λίγες μέρες, το Διεθνές Δικαστήριο απεφάνθη ότι όλα αυτά τα εδάφη κατέχονται παρανόμως.

Όλα τα θύματα του δολοφονικού χτυπήματος ήταν Δρούζοι, ούτε ένας Εβραίος. Είναι αξιοσημείωτο ότι η Χεζμπολάχ αρνείται την ευθύνη. Δεν είχε, άλλωστε, κανένα λόγο να φονεύσει Άραβες σε κατεχόμενα, κάτι που ποτέ δεν έχει κάνει στο παρελθόν. Πληθαίνουν, τέλος, οι μαρτυρίες ότι πρόκειται για αντιαεροπορικό πύραυλο που προέρχεται από το ισραηλινό σύστημα αεράμυνας Iron Dome.

Ας σημειωθεί ότι αμέσως μετά την επίσκεψη Νετανιάχου στις ΗΠΑ φονεύτηκαν τα 12 παιδιά και αμέσως μετά δολοφονήθηκε ο Χανίγια. Μία τέτοια επιχείρηση, όμως, χρειάζεται χρόνο και σοβαρή προεργασία. Είναι εμφανές ότι η ζωή των ομήρων δεν είναι προτεραιότητα για την ισραηλινή κυβέρνηση. Κάθε φορά που πλησιάζει μια συμφωνία, το Ισραήλ προβαίνει σε φονική κίνηση που διακόπτει τη διαπραγμάτευση. Και εφόσον υπάρχει αδιαφορία για τη ζωή Εβραίων ομήρων, προκαλεί ανεξήγητη έκπληξη η συγκίνηση για τη ζωή 12 παιδιών Δρούζων, δηλαδή πολιτών 3ης και 4ης κατηγορίας, πολύ κάτω από τους Μισραχί (Εβραίους από αραβικές χώρες) και τους Μπέτα ή Φαλάσα (από Αιθιοπία) στην ιεραρχημένη διαστρωμάτωση των πολιτών του Ισραήλ. Η ισχύς του δόγματος Χάνιμπαλ δείχνει ότι η ανθρώπινη ζωή είναι απολύτως αναλώσιμη χάριν του γενικού σκοπού.

Ποια προτεραιότητα καθοδηγεί την σιωνιστική πολιτική; Η κατάκτηση όλο και περισσότερων εδαφών και η απομάκρυνση από αυτά των γηγενών Παλαιστινίων, ει δυνατόν όλων. Αυτό αποτελεί διακηρυγμένη αρχή του Σιωνισμού ήδη πολλά χρόνια πριν την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ. Στη σημερινή συγκυρία, η αρχή εξειδικεύεται ως εξής: εκκαθάριση της Λωρίδας της Γάζας από τον αραβικό πληθυσμό και συγχρόνως η μεγαλύτερη στην ιστορία του Ισραήλ απαλλοτρίωση εδαφών της Δυτικής Όχθης προς παράνομο εποικισμό.

Η ελπίδα του Νετανιάχου

Η συγκυρία όμως διαμορφώνεται όχι μόνον από το Ισραήλ, αλλά κι από την αντίσταση που συναντά. Παρά την αγριότητα της επιδρομής και τον πρωτοφανή όγκο πυρός, η στρατιωτική επιτυχία του είναι αμφίβολη εννέα μήνες μετά. Οι επιπτώσεις στην οικονομία είναι τεράστιες. Το Ισραήλ ποτέ δεν ήταν τόσο απομονωμένο ηθικά, ακόμα και από μέρος του εβραϊκού πληθυσμού παγκοσμίως, ακόμα και στο εσωτερικό των ΗΠΑ, στην ενίσχυση των οποίων οφείλει την ύπαρξή του.

Οι εχθροί του, με κέντρο το Ιράν και τις φίλιες δυνάμεις του σε Λίβανο, Συρία, Ιράκ και Υεμένη είναι πολύ καλά εξοπλισμένοι. Το Ισραήλ δεν φαίνεται ικανό να αντεπεξέλθει μόνο του σε μια πολεμική αναμέτρηση μαζί τους. Ελπίζει, όμως, να συμπαρασύρει τις ΗΠΑ σε έναν πόλεμο κατά του Ιράν. Κι αυτό συνεχώς επιδιώκει. Έφτασε κοντά την 1η Απριλίου, με το χτύπημα της ιρανικής πρεσβείας στη Δαμασκό και η κλιμάκωση αποτράπηκε, χάρη στην εργώδη μυστική διπλωματία ΗΠΑ-Ιράν, επειδή και οι δύο δεν επιθυμούν την σύγκρουση στην οποία τους εξωθεί το Ισραήλ.

Αποτέλεσμα αυτής της διπλωματικής συνεννόησης, όπως έδειξε ο Αμερικάνος στρατηγιστής Mearsheimer, ήταν να περιοριστεί η απάντηση του Ιράν σε έναν ελεγχόμενο βομβαρδισμό ισραηλινών στρατιωτικών στόχων. Δυο ενδιαφέροντα στοιχεία από αυτή την επιχείρηση της 14ης Απριλίου:

1. Πάνω από τις μισές βολές αποκρούστηκαν από Αμερικανούς κι όχι Ισραηλινούς.
2. Αρκετοί πύραυλοι “τρύπησαν” το πολυδιαφημισμένο Iron Dome.

Και τα δύο στοιχεία έδειξαν στο Ισραήλ την εξάρτησή του από τους προστάτες του. Αντίστοιχη, αν όχι μεγαλύτερη, ευαλωτότητα έδειξε όμως, προχθές και το Ιράν, δεχόμενο στην καρδιά του αυτή την εξευτελιστική για την αξιοπιστία του επιχείρηση δολοφονίας του Χανίγια. Η αναμέτρηση δεν θα είναι εύκολη υπόθεση για κανέναν. Δεν είναι μόνον η προσωπική ατζέντα του στριμωγμένου και από τη Δικαιοσύνη της χώρας του Νετανιάχου, ούτε οι ακραίοι του Υπουργικού του Συμβουλίου που ανοίγουν τις πύλες του παγκόσμιου ολέθρου.

Ο “υπαρξιακός κίνδυνος” του Ισραήλ

Ο senior lector Ιστορίας του Εβραϊκού Πανεπιστημίου της Ιερουσαλήμ Gadi Taub, διατύπωσε πολύ καθαρά, ψύχραιμα, ορθολογικά, χαμηλόφωνα και χωρίς μυστικιστικές κορώνες το δίλημμα της χώρας του σήμερα: Αν μετά το χτύπημα του Οκτωβρίου, η Χαμάς εξακολουθήσει να υπάρχει και να αποτελεί συνομιλητή του Ισραήλ, ως έχουσα εξουσία στη Γάζα, έστω όχι μονοπωλιακά, αυτό θα αποτελέσει ήττα του Ισραήλ. Θα αποτελέσει επίσης ήττα του διακοπή των εχθροπραξιών και συμφωνία για τη Γάζα. Θα αποτελέσει στρατηγική ήττα του η μη ολοκλήρωση μιας συντριπτικής, θεαματικής και παραδειγματικής νίκης επί της Γάζας. Αν δεν “τελειώσει η δουλειά”, το Ισραήλ θα έχει εκπέμψει μήνυμα αδυναμίας. Κατά τη διατύπωση του Ισραηλινού διανοουμένου, «το Ισραήλ θα έχει αφήσει αίμα στο νερό· αίμα που θα προσελκύσει τους καρχαρίες».

Και όταν γίνει αντιληπτό πως κάποιος είναι αδύναμος, οι μεν εχθροί του θα του επιτεθούν, οι δε φίλοι του θα χάσουν την εμπιστοσύνη τους και μαζί με αυτήν και το ζήλο τους να το στηρίξουν αποφασιστικά. Το Ισραήλ –κατά τον Taub– διατρέχει πολύ μεγάλο υπαρξιακό κίνδυνο και ήλθε η ώρα να προχωρήσει σε κανονικό πόλεμο με τον Λίβανο, έδρα της Χεζμπολάχ, αποδεχόμενο την κλιμάκωση με το Ιράν που θα προκαλέσει. Ο Taub δεν είναι θρησκόληπτος εξτρεμιστής. Παλαιότερα είχε επικρίνει έντονα τις παράνομες εποικίσεις της Δυτικής Όχθης, ως στρέβλωση των αρχών του Σιωνισμού.

Αυτό το leitmotiv του υπαρξιακού κινδύνου είναι καταστατικό στοιχείο της ισραηλινής ψυχολογίας· δεν υπήρξε ούτε μια μέρα που να μην βιώνονται όλα τα προβλήματα, ως υπαρξιακός κίνδυνος, που να μην αναβιώνει διαρκώς ο εφιάλτης μιας επανάληψης του Ολοκαυτώματος σε μια χώρα, η οποία, όχι αναίτια, πάσχει από αυτό που έχει ονομαστεί pre-traumatic stress disorder. Είτε υπάρχει ο κίνδυνος είτε όχι, σημασία έχει ότι ενεργούν πιστεύοντας βαθύτατα ότι υπάρχει. Αυτό παράγει πραγματικά επικίνδυνα αποτελέσματα.

Ίσως όμως αυτή τη φορά ο κίνδυνος να είναι πραγματικός. Εκείνο που έχει σημασία είναι τούτο: αν η ηγεσία της χώρας –με συναίνεση του λαού– κάνει αυτήν την επιλογή, τότε, κατά λογική συνέπεια, πρέπει οι ΗΠΑ να παρασυρθούν σε πολεμική εμπλοκή, διότι όλοι γνωρίζουν πως δεν είμαστε στο 1967 και το Ισραήλ δεν τα βγάζει πέρα μόνο του. Κάτι τέτοιο θα σημάνει ένα ντόμινο διαδοχικής εμπλοκής σειράς χωρών, σε μια διαδικασία που θυμίζει την έναρξη του Μεγάλου Πολέμου (1914-18). Και επειδή αυτή η φορά θα εμπλακούν και πυρηνικές δυνάμεις, σύντομα το ερώτημα «έχει δικαίωμα ύπαρξης το Ισραήλ;» ίσως δώσει τη θέση του στο ερώτημα «είναι αυτό το δικαίωμα ισχυρότερο από το δικαίωμα ύπαρξης όλης της ανθρωπότητας, του Ισραήλ συμπεριλαμβανομένου;»

Ελλάδα, Κύπρος και Νετανιάχου

Ένα κομμάτι των διακυβευόμενων μας αφορά ιδιαίτερα και ο χειρισμός απαιτεί άκρα φρόνηση και προσοχή. Ήδη η Τουρκία εκτοξεύει απειλές επέμβασης προς το Ισραήλ. Έχει λόγους να προσφεύγει σε αυτή τη ρητορική, έστω κι αν δεν φτάσει ποτέ. Ιστορικά δεν συνηθίζει να διακινδυνεύει πολεμικές κινήσεις αβέβαιης έκβασης σε ένοπλη εμπλοκή, καθώς διεκδικεί ηγεμονική θέση στον μουσουλμανικό κόσμο. Η Άγκυρα επισημαίνει παράλληλα –μαζί με τον αρχηγό της Χεζμπολάχ– την έμμεση εμπλοκή της Κύπρου, μέσω της χρήσης υπέρ του Ισραήλ των εκεί βρετανικών βάσεων. Οδυνηρή υπενθύμιση για πώς μπορεί κάποιος να μπλέξει σε σοβαρούς κινδύνους, αν είναι μονίμως δεδομένος και ενδοτικός στις απαιτήσεις ισχυρών εχθρών και “φίλων”.

Επειδή όλα αυτά συμβαίνουν στη γειτονιά μας, μεταξύ δρώντων που γνωρίζονται καλά και έχουν παρελθόν, τα πάθη, οι συμπάθειες, οι ταυτίσεις, οι δαιμονοποιήσεις κτλ είναι πολύ ζωηρά. Δεν θα πρέπει να σκοτίσουν την κρίση μας όμως. Αν είμαστε ακόμα κράτος πρέπει να ενεργήσουμε κατόπιν σοβαρής και ψυχρής εκτίμησης του εθνικού μας συμφέροντος. Ας μην παρασυρθούμε και γίνουμε οι χρήσιμοι ηλίθιοι αλλότριων συμφερόντων. Ελλάδα και Κύπρος πρέπει να κρατηθούν μακριά, όσο πιο μακριά γίνεται, από ενδεχόμενη αναμέτρηση. Με άκρα επαγρύπνηση, με συγκέντρωση και ετοιμότητα των δικών μας δυνάμεων, να παρακολουθήσουμε τις εξελίξεις, προσέχοντας να μην εμπλακούμε στο άρμα δυνάμεων που άλλες είναι αναθεωρητικές κι άλλες δεν έχουν προσδιορίσει με ακρίβεια και συνταγματικά ποια είναι τα σύνορά τους.

Η Ελλάδα είναι μη αναθεωρητική δύναμη και χρειάζεται όλη την ισχύ της για να διατηρήσει στο ακέραιο την επικράτειά της, όπως αυτή ορίστηκε από τις συνθήκες που σφράγισαν τους αιματηρούς πολέμους που διεξήγε. Ας μην αφήσουμε ούτε τον συναισθηματισμό ούτε την δουλική προσδοκία κάποιας αόριστης εύνοιας από πλευράς των εμπλεκομένων, να επισκιάσει τη φρόνηση. Αυτή διδάσκει πως ούτε ο εχθρός του εχθρού μου είναι πάντα φίλος μου, αλλά ούτε και ο εχθρός του φίλου μου πρέπει να γίνει εχθρός μου. Άχρηστη παραίνεση, δυστυχώς, καθώς οι αποφάσεις για τη μοίρα της χώρας ακολουθούν εντελώς άλλες διαδρομές.