Πυροσβεστική παρέμβαση των Αμερικανών στο Παλαιστινιακό (upd)

Ο πόλεμος που ξέσπασε και συνεχίζεται μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς έχει προκαλέσει τις έντονες ανησυχίες της διεθνούς κοινότητας, καθώς η ισραηλινή κυβέρνηση και η παλαιστινιακή οργάνωση εμφανίζονται, μέχρι στιγμής, ανυποχώρητες. Την στιγμή που η ένταση κλιμακώνεται με νέες εκτοξεύσεις ρουκετών από τη Χαμάς και ισραηλινούς βομβαρδισμούς στην Γάζα, ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν τηλεφώνησε στον Ισραηλινό πρωθυπουργό, ενώ είχε προηγηθεί αντίστοιχο τηλεφώνημα του υπουργού Εξωτερικών του Άντονι Μπλίνκεν προς τον Μπέντζαμιν Νετανιάχου.

Αν και ο Μπάιντεν αναγνώρισε το δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα, εστίασε στην αποκλιμάκωση της βίας και ζήτησε από τον Νετανιάχου την αποκλιμάκωση της βίας «το συντομότερο». Στο ίδιο μήκος κύματος ήταν και το τηλεφώνημα του Μπλίνκεν που προηγήθηκε, ο οποίος επανέλαβε τις αμερικανικές εκκλήσεις του για «τερματισμό της βίας προς όλα τα μέρη». Ταυτόχρονα, ενημέρωσε πως οι ΗΠΑ θα στείλουν στη Μέση Ανατολή, τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών αρμόδιο για τις ισραηλινό-παλαιστινιακές υποθέσεις Χάντι Αμρ, προκειμένου να παροτρύνουν Ισραηλινούς και Παλαιστινίους να αποκλιμακώσουν την βία.

Παράλληλα, κάλεσε το Ισραήλ να κάνει ό,τι είναι δυνατό για την αποφυγή απώλειας άμαχου πληθυσμού. «Νομίζω ότι το Ισραήλ έχει ένα επιπλέον καθήκον να προσπαθήσει να κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να αποφύγει απώλειες άμαχου πληθυσμού, ακόμα κι αν έχει το δικαίωμα να υπερασπιστεί τον λαό του», αποφεύγοντας να δώσει “λευκή επιταγή” στα ισραηλινά αντίποινα όπως ο προκάτοχος του. Προηγουμένως ο  Μπάιντεν φαίνονταν να τηρεί επιφυλακτική στάση στα γεγονότα, την ίδια στιγμή που έχουν αναλάβει διαμεσολαβητικό ρόλο Κατάρ και Αίγυπτος. Η Τουρκία έχει αναδειχθεί από την πλευρά της, σε υποστηρικτή της Χαμάς και απειλεί το Ισραήλ.

Στο πλαίσιο της διεθνούς κινητικότητας για το Παλαιστινιακό συνομίλησαν για τις εξελίξεις, ο Ταγίπ Ερντογάν με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, με τον πρώτον να επιδιώκει την ανάληψη διεθνούς δράσης εναντίον του Ισραήλ. Επιπλέον, ο Γάλλος υφυπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Κλεμάν Μπον, κάλεσε τον Μπάιντεν να αναλάβει διαμεσολαβητικό ρόλο μαζί με τη Γαλλία, υποστηρίζοντας ότι υπάρχει μια δραματική κλιμάκωση. Ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον κάλεσε και αυτός Ισραήλ και Παλαιστίνιους «σε αυτοσυγκράτηση», δηλώνοντας πολύ ανήσυχος και ζητώντας επείγουσα αποκλιμάκωση.

Ενοχλημένο το Ισραήλ

Η ισραηλινό-παλαιστινιακή διένεξη δεν ήταν μια από τις προτεραιότητες του Μπάιντεν,  γεγονός που φάνηκε να τον εκθέτει όταν ξέσπασε η κρίση. Ο Μπάιντεν δεν είχε διορίσει, σε αντίθεση με τους προκάτοχούς του, ειδικό απεσταλμένο για το Παλαιστινιακό. Δεν έχει ακόμη διορίσει πρεσβευτή στο Ισραήλ και δεν έχει υλοποιήσει τα σχέδιά του για να επαναλειτουργήσει το αμερικανικό προξενείο στην Ιερουσαλήμ. Το ζήτημα που εγείρεται είναι ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν ακόμα έναν ανώτατο διπλωμάτη για να συνομιλήσουν είτε με την Παλαιστινιακή Αρχή, είτε την ισραηλινή ηγεσία, κάτι που ίσως αλλάξει λόγω των δραματικών γεγονότων.

Το γεγονός ότι το State Department είχε καλέσει Ισραήλ και Παλαιστίνιους να αποφύγουν τους θανάτους αμάχων μετά τα πλήγματα του εβραϊκού κράτους ως αντίποινα στην εκτόξευση ρουκετών από τη Λωρίδα της Γάζας, προκάλεσε την έντονη αντίδραση του Ισραηλινού πρέσβη Γκίλαν Ερμπάν στην Ουάσιγκτον, παρά την επισήμανση ότι το Ισραήλ έχει το δικαίωμα στην αυτοάμυνα. Ο Ερμπάν δήλωσε ότι το μήνυμα του State Department δεν είναι αποδεκτό για αυτόν. Στο μήκος κύματος όμως κινήθηκε και ο ίδιος ο Μπλίνκεν.

Η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου μάλλον περίμενε μια πιο σκληρή δήλωση της Ουάσιγκτον κατά των Παλαιστινίων, οποίοι την κατηγορούν από την πλευρά τους για το ρόλο της στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Θεωρούν ότι επιβραδύνουν την έκδοση μιας απόφασης που δεν θα είναι ευνοϊκή για το Ισραήλ. Οι ΗΠΑ έκριναν ότι στην πρώτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας δεν έπρεπε, την παρούσα στιγμή, να σταλεί ένα μήνυμα.

Ο Παλαιστίνιος πρέσβης στα Ηνωμένα Έθνη δήλωσε ότι η διεθνής κοινότητα και συγκεκριμένα το Συμβούλιο Ασφαλείας πρέπει να καταδικάσει τις ενέργειες του Ισραήλ. Επίσης, αναλυτές  επισημαίνουν ότι η αμερικανική κυβέρνηση φαίνεται να ακολουθεί μια ενδιάμεση στρατηγική που στερείται συνοχής και στέλνει διφορούμενα  μηνύματα, που καμία από τις εμπλεκόμενες πλευρές δεν δείχνει πρόθυμη να ακούσει.

Χαρακτηριστικά της σύγκρουσης

Η σημερινή σύγκρουση Ισραήλ και Χαμάς εμφανίζει τα δικά της χαρακτηριστικά σε σχέση με τις προηγούμενες. Παρατηρείται μια σημαντική λεπτομέρεια συγκριτικά με τις ρουκέτες που η Χαμάς εκτόξευσε κατά τη διάρκεια του πολέμου του 2014. Τότε η παλαιστινιακή οργάνωση έριξε κατά του Ισραήλ σχεδόν 4.000 ρουκέτες σε διάστημα 50 ημερών.

Οι περισσότερες αναχαιτίστηκαν από το σύστημα αεράμυνας του Ισραήλ. Όμως, τώρα η Χαμάς εκτόξευσε από τη Δευτέρα το απόγευμα, σύμφωνα με τον ισραηλινό στρατό 1.050 ρουκέτες και βλήματα στην Ιερουσαλήμ και τα περίχωρά της. Οι 200 από αυτές αναχαιτίστηκαν, ενώ 850 διαπέρασαν το ισραηλινό αμυντικό σύστημα “Σιδερένιος Θόλος”.

Η απόφαση της να εκτοξεύσει ρουκέτες την κάνει να παρουσιάζεται ως μόνη αξιόπιστη αντίσταση κατά της ισραηλινής πολιτικής στην Ιερουσαλήμ –έξωση οικογενειών των Παλαιστινίων. Η Χαμάς εκμεταλλεύτηκε τις διαμαρτυρίες που ξέσπασαν μεταξύ Παλαιστινίων και της ισραηλινής αστυνομίας στην Ιερουσαλήμ στις αρχές του ιερού μήνα του Ραμαζανιού, για να προωθήσει τους στόχους της

Παλαιστινιακή αρχή

Εμφανίζεται τώρα, τουλάχιστον στα μάτια πολλών Παλαιστινίων, ως η μόνη που είναι πρόθυμη να υπερασπιστεί τον τρίτο ιερότερο χώρο του Ισλάμ. Οι ενέργειες αντίστασης της Χαμάς κατά του Ισραήλ στοχεύουν και τον πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούτ Αμπάς, επιδιώκοντας να δείξουν ότι δεν έχει την ικανότητα να αντιμετωπίσει την κρίσης.

Ο Αμπάς εμφανίζεται από τη Χαμάς και άλλους Παλαιστίνιους σαν αδύναμος ηγέτης, ο οποίος δεν κατάφερε να σταματήσει την ισραηλινή επιθετική πολιτική στο τζαμί της Άκσα και στην Ιερουσαλήμ. Ακόμα, ο νέος γύρος συγκρούσεις Ισραηλινών-Παλαιστινίων δίνει την ευκαιρία στη Χαμάς να επιστρέψει στο προσκήνιο, από τη στιγμή που Κατάρ Αίγυπτος και Ηνωμένα Έθνη επιδίδονται σε διαμεσολαβητικές προσπάθειες για να επιτύχουν κατάπαυση του πυρός.