Επίσημη δήλωση Φινλανδίας για ΝΑΤΟ – Τί συζήτησαν Πούτιν-Νιινίστο

Ο υπουργός Εξωτερικών της Φινλανδίας Πέκα Χααβίστο δήλωσε ότι η χώρα του θα υποβάλει αίτημα ένταξης στο ΝΑΤΟ τις επόμενες ημέρες. Τη Δευτέρα θα συνεδριάσει το φινλανδικό Κοινοβούλιο για να κυρώσει την απόφαση η οποία είναι οριστική, όπως ανακοίνωσαν από κοινού σήμερα ο πρόεδρος Σάουλι Νιινίστο και η πρωθυπουργός Σάνα Μάριν. «Είναι μία ιστορική ημέρα. Μια νέα εποχή αρχίζει», είπαν σε κοινή συνέντευξη στο προεδρικό Μέγαρο.

Ο Φινλανδός πρόεδρος ενημέρωσε χθες τηλεφωνικά με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν.  «Ο Βλαντίμιρ Πούτιν υπογράμμισε πως το τέλος της παραδοσιακής πολιτικής της στρατιωτικής ουδετερότητας θα ήταν ένα λάθος, εφόσον δεν υπάρχει καμιά απειλή για την ασφάλεια της Φινλανδίας», αναφέρεται σε ανακοίνωση του Κρεμλίνου για την επικοινωνία με τον πρόεδρο της Φινλανδίας. «Μια τέτοια αλλαγή του πολιτικού προσανατολισμού της χώρας μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο στις ρωσο-φινλανδικές σχέσεις, οι οποίες για χρόνια αναπτύσσονταν μέσα σε πνεύμα καλής γειτονίας και συνεργασίας μεταξύ εταίρων, όντας αμοιβαία επωφελείς», τονίζεται στην ανακοίνωση του Κρεμλίνου.

Ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Αλεξάντερ Γκρούσκο, προειδοποίησε ευθέως ότι η Ρωσία θα απαντήσει ανάλογα στην περίπτωση που το NATO μεταφέρει πυρηνικές δυνάμεις κοντά στα σύνορα της. Όπως είπε ο Γκρούσκο «θα χρειαστεί να λάβουμε επαρκή προληπτικά μέτρα, που θα διασφαλίσουν την αποτροπή. Η απάντηση της Μόσχας σε πιθανή επέκταση του NATO θα εξαρτηθεί από το πόσο κοντά η συμμαχία θα μεταφέρει στρατιωτικά μέσα προς τη Ρωσία και ποια θα είναι αυτά». Και πρόσθεσε χαρακτηριστικά: «Αν οι Φινλανδοί θέλουν να καταστρέψουν ένα συγκεκριμένο μέρος του πληθυσμού μας, αν χτυπήσουν την Αγία Πετρούπολη, αυτό θα συνιστά απειλή κι αυτή η απειλή δεν μπορεί να μείνει αναπάντητη, μπορεί να καταστρέψει ολόκληρη τη Φινλανδία ως κράτος».

Από την πλευρά του ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ σε ομιλία του χθες, κατηγόρησε τη Δύση ότι κήρυξε έναν «ολοκληρωτικό υβριδικό πόλεμο εναντίον της Ρωσίας και είναι δύσκολο να προβλέψει κανείς πόσο ο πόλεμος αυτός θα διαρκέσει». Ο Λαβρόφ, αναφέρθηκε στις κυρώσεις και τα ρωσικά αντίμετρα και πρόσθεσε ότι «οι συνέπειες θα γίνουν αισθητές απ’ όλους, χωρίς εξαίρεση».

Η Ρωσία, όπως δήλωσε ο Λαβρόφ, έκανε τα πάντα «για να αποφύγουμε μια απ’ ευθείας σύγκρουση, όμως τώρα που η πρόκληση έγινε με τις κυρώσεις, εμείς φυσικά την αποδεχθήκαμε. Ξέρουμε από κυρώσεις, υπήρχαν πάντα με τη μια ή την άλλη μορφή». Από χθες η Μόσχα διέκοψε την εξαγωγή ηλεκτρικού ρεύματος προς τη Φινλανδία, κάτι που αποδόθηκε την μη καταβολή των οφειλών από τις 6 Μαϊου, με το νέο σύστημα πληρωμών που έχει αποφασίσει το Κρεμλίνο.

Ο Φινλανδός υπουργός με Τσαβούσογλου

Ο Χααβίστο δήλωσε επίσης ότι συνομίλησε με τον Τούρκο ομόλογό του Τσαβούσογλου, προκειμένου «να χαμηλώσει η ένταση», όπως είπε, η οποία προκλήθηκε από τις επιφυλάξεις που εξέφρασε η τουρκική πλευρά. «Μίλησα με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου και θα συναντηθούμε και σήμερα. Είμαι αισιόδοξος ότι θα βρούμε λύση», δήλωσε ο Χααβίστο προσερχόμενος στο άτυπο συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ στο Βερολίνο.

Ο Φινλανδός υπουργός τόνισε επίσης ότι αυτό το διάστημα μέχρι την πλήρη ένταξη είναι σημαντικές οι εγγυήσεις άλλων κρατών – μελών για την ασφάλεια της χώρας, καθώς, όπως είπε, δεν θα καλύπτεται ακόμη από το άρθρο 5 της Συνθήκης του ΝΑΤΟ. Σε ό,τι αφορά ενδεχόμενη αντίδραση της Ρωσίας, ο Χααβίστο υπογράμμισε ότι οι δύο χώρες μοιράζονται ειρηνικά κοινά σύνορα και «θέλουμε να τα διατηρήσουμε έτσι», ενώ διευκρίνισε ότι «δεν ζητάμε άδεια» από τη Μόσχα, αλλά επικοινωνούμε. Εξέφρασε δε την πεποίθηση ότι στο τέλος, τόσο η Φινλανδία όσο και η Σουηδία θα γίνουν μέλη της Συμμαχίας. Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών από την πλευρά του είπε στις δημόσιες δηλώσεις του ότι «είναι απαράδεκτο και εξωφρενικό οι σύμμαχοί μας να στηρίζουν την τρομοκρατική οργάνωση ΡΚΚ», χωρίς όμως να εγείρει ανοιχτά θέμα βέτο για Φινλανδία και Σουηδία.

ΗΠΑ για τη στάση της Τουρκίας

Η Ουάσιγκτον «εργάζεται για να αποσαφηνίσει τη θέση της Τουρκίας» δήλωσε η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Τζεν Ψάκι. Η μελλοντική ένταξη των δύο αυτών χωρών στηρίζεται ευρέως από τα άλλα μέλη της Συμμαχίας, υπογράμμισε η εκπρόσωπος. Η Φινλανδία και η Σουηδία δεν μπορούν να γίνουν μέλη του ΝΑΤΟ παρά μόνο εάν όλα τα μέλη του ψηφίσουν ομόφωνα υπέρ της ένταξής τους.

Οι ΗΠΑ θέλουν «να καταλάβουν καλύτερα τη στάση της Τουρκίας», διευκρίνισε ο εκπρόσωπος του Πενταγώνου Τζον Κίρμπι, σημειώνοντας ότι η χώρα είναι «πολύτιμος σύμμαχος στο ΝΑΤΟ και αυτό δεν έχει αλλάξει». Η Τουρκία «ενεπλάκη και ήταν αποτελεσματική στην προσπάθεια εγκαθίδρυσης ενός διαλόγου μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας και παρείχε βοήθεια στην Ουκρανία», πρόσθεσε. «Επομένως, τίποτα δεν αλλάζει όσον αφορά τη θέση της στη συμμαχία του ΝΑΤΟ».

Οι δηλώσεις Ερντογάν προκάλεσαν αναστάτωση στο ΝΑΤΟ, καθώς υπέρ της ένταξης της Φινλανδίας και της Σουδηίας είχαν ταχθεί ανοιχτά οι περισσότερες χώρες μέλη, μεταξύ των οποίων και οι ΗΠΑ, καθώς και ο Γ. Γ. του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ. Ο Ερντογάν είπε ότι δεν θέλει «να δει να επαναλαμβάνεται το ίδιο λάθος με εκείνο που διαπράχθηκε κατά την ένταξη της Ελλάδας» και κατηγόρησε τη Στοκχόλμη και το Ελσίνκι ότι «παρέχουν καταφύγιο σε τρομοκράτες του PKK».

Την Τετάρτη θα επισκεφθεί τις ΗΠΑ ο Τσαβούσογλου για συνομιλίες με τον Αμερικανό ομόλογό του. Στην ατζέντα είναι οι διμερείς σχέσεις αλλά και τα εξοπλιστικά αιτήματα της Τουρκίας που είναι παγωμένα από το 2019, λόγω της αγοράς των ρωσικών πυραύλων S-400 από την Άγκυρα. Στην ατζέντα είναι πάντα και το αίτημα για επίσκεψη του προέδρου της Τουρκίας Ερντογάν στην Ουάσιγκτον για συνομιλίες με τον πρόεδρο Μπάιντεν. Η σημασία που αποδίδει η τουρκική πλευρά σε αυτό το ταξίδι είναι μεγάλη και ο ίδιος ο πρόεδρος της Τουρκίας και στην τελευταία δήλωσή του για τη Φινλανδία και τη Σουηδία και το ΡΚΚ τόνισε και πάλι ότι θέλει να συναντηθεί με τον Μπάιντεν για να εξεταστούν για όλα αυτά τα θέματα.

Στο περιθώριο των εργασιών του ΝΑΤΟ ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Άντονι Μπλίνκεν είχε συνάντηση σήμερα το πρωί με τον Ουκρανό υπουργό Εξωτερικών Ντμίτρο Κουλέμπα, ο οποίος όπως ανέφερε είχε τη διαβεβαίωση για περισσότερη αμερικανική βοήθεια σε όπλα και κονδύλια.

Met @SecBlinken in Berlin. More weapons and other aid is on the way to Ukraine. We agreed to work closely together to ensure that Ukrainian food exports reach consumers in Africa and Asia. Grateful to Secretary Blinken and the U.S. for their leadership and unwavering support. pic.twitter.com/E3oru9jfIJ

— Dmytro Kuleba (@DmytroKuleba) May 15, 2022

Υπέρ Φινλανδίας και Σουηδίας οι άλλες χώρες

Η υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Αναλένα Μπέρμποκ δήλωσε ότι η ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας θα έκανε ισχυρότερο το ΝΑΤΟ, τονίζοντας ότι το Βερολίνο είναι προετοιμασμένο για την ταχεία ενσωμάτωση των δύο χωρών. «Θα πρέπει να θεμελιώσουμε την ασφάλειά τους κατά τη διάρκεια των ενταξιακών διαδικασιών», είπε η Μπέρμποκ για τις εγγυήσεις ασφαλείας που ζητούν οι δύο χώρες μέχρι την ολοκλήρωση της ένταξής τους. Πεπεισμένος ότι και τα 30 κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ θα στηρίξουν την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στη Συμμαχία και καμία χώρα δεν θα αναλάβει την ευθύνη να τις εμποδίσει εμφανίστηκε ο υπουργός Εξωτερικών του Λουξεμβούργου, Ζαν Άσελμπορν.

Την στήριξή τους στην προοπτική ένταξης της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ εξέφρασαν και οι υπουργοί Εξωτερικών Τσεχίας, Νορβηγίας και Σλοβακίας. Η Ελλάδα θα υποστηρίξει το αίτημα ένταξης της Φινλανδίας, όπως και της Σουηδίας τόνισε ο Δένδιας. Η υπουργός Εξωτερικών του Καναδά Μέλανι Τζόλι τόνισε ότι οι δύο χώρες πρέπει να ενταχθούν στη Συμμαχία πολύ σύντομα. Η Ολλανδία θα είναι σίγουρα ανοιχτή σε αίτημα της Σουηδίας και της Φινλανδίας να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ, δήλωσε από την πλευρά του ο υπουργός Εξωτερικών Βόπκε Χέκστρα, και τόνισε ότι «είναι μια στιγμή κατά την οποία απαιτείται ενότητα».