Σφαγή Ορθοδόξων στην Αιθιοπία – Σιγή ιχθύος στην Αθήνα

Στην Αιθιοπία των 110 εκ. κατοίκων σήμερα, ο μη εκλεγμένος πρωθυπουργός Άμπυ Άχμετ (Abiy Achmet), σε συμμαχία με τον δικτάτορα της Ερυθραίας Ισαία Αφεουόρκι  (Isaias Afeworki), έχουν εξαπολύσει επίθεση γενοκτονίας στην περιοχή της δυτικής Αιθιοπίας, όπου κατοικεί η δυναμική φυλή των Τιγκράυ που στη συντριπτική της πλειοψηφία είναι Ορθόδοξοι Χριστιανοί.

Η ελληνική κυβέρνηση και η ελληνική εκκλησία, με εξαίρεση δηλώσεις για να σταματήσει ο εμφύλιος πόλεμος από τον Μητροπολίτη Κυθήρων Σεραφείμ και τον Ανδρέα Λοβέρδο του ΚΙΝΑΛ, απουσιάζουν εκκωφαντικά, την ίδια ώρα που η Τουρκία έχει μετατρέψει σε προτεκτοράτο της την Σομαλία του Mohamed Abdulahi, γνωστού ως Farmaajo, ο οποίος είναι σύμμαχος του Άμπυ και δυνάμεις του έχουν επίσης εισβάλλει στο Τιγκράυ.

Ο Άμπυ Άχμετ αναρριχήθηκε πριν από δύο χρόνια στην πρωθυπουργία της πολυφυλετικής Αιθιοπίας της μοναδικής αφρικανικής χώρας όπου πλειοψηφούν συντριπτικά οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί, με σημαντικές σχέσεις με την Ελλάδα και την ιστορική ύπαρξη ισχυρής ελληνικής κοινότητας. Στην αρχή της θητείας του το 2018, ο Άμπυ εμφάνισε ένα δημοκρατικό προσωπείο, απελευθερώνοντας πολιτικούς κρατούμενους και συνάπτοντας ειρήνη με τον δικτάτορα Ισαία Αφεούρκι που κυβερνά τη γειτονική Ερυθραία με αίμα, μαστίγιο και απέραντη φτωχοποίηση επί 27 χρόνια (1993-2020).

Για τη σύναψη ειρήνης με τον δικτάτορα της Ερυθραίας Ισαία αλλά και για τον αμφιλεγόμενο εκδημοκρατισμό της Αιθιοπίας, δόθηκε στον Άμπυ το βραβείο Νόμπελ ειρήνης το 2019. Λίγο αργότερα, ο ίδιος έδειξε το πραγματικό του άσκημο έως και παρανοϊκό πρόσωπο. Εξαπέλυσε πογκρόμ διώξεων κατά στελεχών του μέχρι τότε κυρίαρχου κυβερνώντος κόμματος “Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Αιθιοπίας” (EPLF) που προήλθε από το “Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέρωση του Τιγκράυ” ( TPLF), του οποίου ήταν και ο ίδιος στέλεχος.

Παράλληλα, συγκρούστηκε με τη μεγάλη εθνότητα των Ορόμο (35% του συνολικού πληθυσμού της Αιθιοπίας) στα νοτιοανατολικά της χώρας, μια εθνότητα που είχε προσεταιριστεί αρχικά. Σήμερα, η κύρια υποστήριξή του προέρχεται από άρχουσα τάξη των Αμχάρα (28% του πληθυσμού), που κατοικεί στο κέντρο της χώρας και έχει στηρίξει στο παρελθόν τον αιμοσταγή δικτάτορα Μεγκίστου Χάιλε (Mengistu Haile). Ο Μεγκίστου είχε ανατρέψει το 1974 τον αυτοκράτορα Χαϊλέ Σελασιέ (Haile Selasie) και κυβέρνησε με σκληρό σταλινικό προσωπείο “αφρικανικού τύπου” επί 14 χρόνια (1974-1991), με πογκρόμ μαζικών δολοφονιών περίπου δύο εκ. πολιτών, γνωστό ως ο “κόκκινος τρόμος”.

Αναστολή εκλογών και εισβολή στο Τιγκράυ

Το 2020 ο Άμπυ ανέστειλε τις εκλογές που ήταν προγραμματισμένες να γίνουν τον Αύγουστο του ίδιου χρόνου, επικαλούμενος την πανδημία και κατήγγειλε ως “εγκληματίες” τους ηγέτες του TPLF της μικρής αλλά δυναμικής εθνότητας του Τιγκράυ (6% του πληθυσμού), γιατί διενήργησαν εκλογές στην περιφέρειά τους. Με πρόσχημα ότι οι Τιγκραϊανοί επιχείρησαν να κατάσχουν όπλα από στρατιωτική βάση, επιτέθηκε στο Τιγκράυ, βομβάρδισε με αεροπλάνα νοσοκομεία, το Πανεπιστήμιο, τον κεντρικό σταθμό ηλεκτροδότησης, εργοστάσια και υποδομές της περιοχής.

Απαγόρευσε σε ξένους παρατηρητές, δημοσιογράφους και μέλη ανθρωπιστικών οργανώσεων να βρίσκονται στην περιοχή, ώστε να μην υπάρχουν πληροφορίες για την έκταση της γενοκτονίας. Για να γλυτώσουν από τη βαρβαρότητα των επιτιθέμενων, περισσότεροι από 50.000 πρόσφυγες από το Τιγκράυ διέφυγαν στο γειτονικό Σουδάν. Οι βιαιότητες, οι καταστροφές υποδομών, οι κλοπές, οι βιασμοί γυναικών, οι δολοφονίες απλών πολιτών από στρατιωτικούς και παραστρατιωτικούς του Άμπι και κυρίως του Ισαία, βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη. Τις ίδιες ώρες, μεγάλη αναταραχή επικρατεί στην περιοχή των Ορόμο, στην ανατολική πλευρά της Αιθιοπίας.

Η ατυχία για την Αιθιοπία είναι ότι, το 2012 έφυγε ξαφνικά από τη ζωή σε ηλικία μόλις 57 ετών ο Μέλες Ζεναόυι (Meles Zenawi), ο Τιγκραϊανός φωτισμένος ηγέτης του Λαϊκού Μετώπου για την Απελευθέρωση του Τιγκράυ (TPLF) που μετεξελίχθηκε στο κυβερνών κόμμα (EPLF). Ο Μέλες που ανέτρεψε με ανταρτοπόλεμο τον δικτάτορα Μεγκίστου το 1991, κυβέρνησε τη χώρα για 25 χρόνια (1991-2012) με εκλογικές διαδικασίες, στιβαρότητα, και μεγάλη αποτελεσματικότητα.

Επέβαλλε την ειρηνική συνύπαρξη μεταξύ των διάφορων εθνοτήτων, έχτισε πολλά Πανεπιστήμια, σχολεία και νοσοκομεία, εισήγαγε προοδευτικές ρυθμίσεις υπέρ των γυναικών, και δημιούργησε τεράστιες υποδομές, με κορυφαίο το μεγάλο φράγμα του Νείλου που ολοκληρώθηκε πρόσφατα. Προσέλκυσε μεγάλα ξένα κεφάλαια και οδήγησε τη χώρα σε πρωτοφανή ανάπτυξη της τάξης 12-13% ετησίως, καθιστώντας την ως τη μεγαλύτερη οικονομία της Αφρικής.

Αιματηρή σύγκρουση

Μετά τον θάνατό του χαρισματικού Μέλες το 2012, ακολούθησε μια δύσκολη μεταβατική περίοδος υπό τον επίσης Τιγκραϊανό αλλά αδύναμο πρωθυπουργό Χαϊλεραμάριαμ Ντεσαλέ ( Hailemarian Desalem). Το 2018 ο Άμπυ ανέλαβε την πρωθυπουργία με διαδικασίες κομματικού σωλήνα και λίγο μετά δημιούργησε το προσωπικό δικό του “Κόμμα της ευημερίας”. Μόλις σε δύο χρόνια ο Νομπελίστας ειρήνης Άμπυ, οδήγησε τη χώρα στο χάος, στον εμφύλιο σπαραγμό και στην καταστροφή, ανατρέποντας την αλματώδη οικονομική ανάπτυξη και ειρηνική συνύπαρξη του παρελθόντος.

Και επί πλέον, δημιούργησε μια εκρηκτική κατάσταση στο επιλεγόμενο “κέρατο της ανατολικής Αφρικής”, με εμπλοκή των γειτονικών χωρών, του Σουδάν, της Κένυας, και της Σομαλίας. Οι Τιγκραϊανοί ήταν και παραμένουν ενωμένοι και συσπειρωμένοι υπό την ηγεσία του σημερινού χαρισματικού και εκλεγμένου ηγέτη τους Ντεμπρέτσιον Γκεμπρεμαίκελ ( Debretsion Gebremichael). Με τους 200.000 σκληροτράχηλους μαχητές τους που έχουν δοκιμαστεί νικηφόρα σε συγκρούσεις και ανταρτοπολέμους με ξένους και εσωτερικούς αντιπάλους στο παρελθόν, δύσκολα θα καταθέσουν τα όπλα. Ο Άμπυ δήλωσε με έπαρση ότι σε τρεις μέρες θα ξεκαθαρίσει την κατάσταση. Όμως, έχουν περάσει σχεδόν πέντε μήνες και οι μάχες συνεχίζονται με πολλά θύματα.

Εμπλοκή γειτονικών χωρών

Την ίδια ώρα, δυνάμεις του γειτονικού Σουδάν κατέλαβαν μέρος της περιοχής Fashqua που βρίσκεται υπό Αιθιοπική κατοχή από την φυλή των Αχμάρα που υποστηρίζουν τον Άμπυ. Εκτός της περιοχής αυτή, η διαχείριση των νερών του Νείλου αποτελεί κύρια εστία συγκρούσεων της Αιθιοπίας με το Σουδάν αλλά και με την Αίγυπτο. Οι δύο χώρες επιδιώκουν την κατάρρευση του Άμπι, ενώ απέναντί του βρίσκεται και η γειτονική Κένυα του Ουχούρου Κενυάτα (Uhuru Kenyata).

Η ΕΕ και ειδικότερα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έχουν ταχθεί εναντίον του με αναφορές σε εγκλήματα πολέμου, απαιτώντας να σταματήσει η εισβολή στο Τικράυ. Η Γερουσία των ΗΠΑ έχει επίσης ταχθεί εναντίον του, αν και οι ΗΠΑ δείχνουν ότι παρακολουθούν τη σύρραξη εκ του μακρόθεν αναμένοντας τις εξελίξεις. Το ίδιο περίπου ισχύει και για την Κίνα η οποία έχει ισχυρά οικονομικά συμφέροντα στην Αιθιοπία και ειδικότερα στην Αντίς Αμπέμπα και για αυτό δείχνει να στηρίζει χαλαρά τον Άμπυ.

Η ανίερη συμμαχία του παρανοϊκού Άμπυ με τον αιμοσταγή δικτάτορα Ισαία της Ερυθραίας αλλά και τους Μουσουλμάνους Σομαλούς που στηρίζονται από την Τουρκία, δύσκολα θα μακροημερεύσει. Όσο ποιο γρήγορα η διεθνής κοινότητα αναλάβει δράση και συμβάλλει στην απομάκρυνση του προφανώς ακατάλληλου Άμπυ, τόσο το καλύτερο για τη μεγάλη αυτή κυρίαρχα χριστιανική και φίλη της Ελλάδας χώρα, με τη μεγάλη διαδρομή στα βάθη της ιστορίας.

Σε αντίθετη περίπτωση, είναι πολύ πιθανή η ανεξαρτοποίηση του Τιγκράυ με τη σύναψη συμμαχίας με το Σουδάν αλλά και την Ερυθραία αν και όταν απομακρυνθούν οι όψιμοι σύμμαχοι Άμπι και Ισαίας. Για την “μικρήν αλλά έντιμον Ελλάδα” πάντως, φαίνεται ότι ο ιστορικά φίλος λαός της Αιθιοπίας “κείται μακράν”.