Φόβοι για παγκόσμια επισιτιστική κρίση λόγω Ουκρανίας

O πόλεμος στην Ουκρανία θα μπορούσε να προκαλέσει έλλειψη -παγκοσμίως- σε βασικά είδη διατροφής τους επόμενους μήνες, προειδοποίησαν τα Ηνωμένα Έθνη. Ο Γενικό Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, τόνισε ότι ο πόλεμος έχει επιδεινώσει δραματικά την επισιτιστική ανασφάλεια στις φτωχότερες χώρες, λόγω της αύξησης των τιμών και προειδοποίησε ότι ο κόσμος μπορεί να αντιμετωπίσει μία παγκόσμια επισιτιστική κρίση, με λιμούς που θα διαρκέσουν χρόνια εάν οι ουκρανικές εξαγωγές σιτηρών, καλαμποκιού και ηλιέλαιου δεν αποκατασταθούν.

Οι ελλείψεις βασικών διατροφικών ειδών που προκαλούνται από τον πόλεμο, η άνοδος της θερμοκρασίας και τα προβλήματα εφοδιασμού από την πανδημία «απειλούν δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπους στην επισιτιστική ανασφάλεια», σύμφωνα με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ. Ανέφερε ότι είναι σε επαφές με τις ΗΠΑ, την ΕΕ, την Ουκρανία, τη Ρωσία και την Τουρκία προκειμένου να επιτευχθεί μία συμφωνία για τις εξαγωγές σιτηρών και λιπασμάτων. «Υπάρχει όμως ακόμα πολύς δρόμος» σημείωσε χαρακτηριστικά.

«Οι περίπλοκες συνέπειες για την ασφάλεια, τις οικονομικές και χρηματοοικονομικές απαιτήσεις απαιτούν καλή θέληση από όλες τις πλευρές για να επιτευχθεί μια συμφωνία», είπε σχετικά με τις συζητήσεις που έχει και πρόσθεσε: «Δεν θα μπω σε λεπτομέρειες γιατί οι δημόσιες δηλώσεις θα μπορούσαν να υπονομεύσουν τις πιθανότητες επιτυχίας».

Πριν από τον πόλεμο, η Ουκρανία χαρακτηρίζονταν “το παγκόσμιο καλάθι του ψωμιού”, εξάγοντας 4,5 εκατομμύρια τόνους γεωργικών προϊόντων το μήνα μέσω των λιμανιών της (12% του σιταριού του πλανήτη, 15% του καλαμποκιού και τη μισή παραγωγή ηλιέλαιου). Με τα λιμάνια της Οδησσού, του Τσορνομόρσκ, της Μαριούπολης από τα ρωσικά πολεμικά πλοία, οι εξαγωγές γίνονται μέσω των χερσαίων διαδρομών, αλλά σε περιορισμένες ποσότητες.

Παρέμβαση της Παγκόσμιας Τράπεζας

Η Παγκόσμια Τράπεζα ανακοίνωσε «χρηματοδότηση 30 δισ. δολαρίων για να μετριάσει τις καταστροφικές επιπτώσεις». Τα 12 δισ. δολάρια θα διατεθούν μέσα στους επόμενους 15 μήνες. «Οι αυξήσεις των τιμών των τροφίμων έχουν καταστροφικές επιπτώσεις στους φτωχότερους και πιο ευάλωτους», δήλωσε ο Πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας Ντέιβιντ Μάλπας.

«Για να ενημερώσουν και να σταθεροποιήσουν τις αγορές, είναι κρίσιμο οι χώρες να προβούν τώρα σε σαφείς δεσμεύσεις για μελλοντικές αυξήσεις της παραγωγής ως απάντηση στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Οι χώρες θα πρέπει να καταβάλουν επίσης συντονισμένες προσπάθειες για να αυξήσουν την προσφορά ενέργειας και λιπασμάτων, να βοηθήσουν τους αγρότες να αυξήσουν τις αποδόσεις των καλλιεργειών και να καταργήσουν πολιτικές που εμποδίζουν τις εξαγωγές και τις εισαγωγές, μετατρέπουν τα τρόφιμα σε βιοκαύσιμα ή ενθαρρύνουν την αποθήκευση».

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας, ο δείκτης τιμών γεωργικών προϊόντων παρουσιάζει άνοδο τον Μάιο κατά 41% σε σύγκριση με τον Ιανουάριο του 2021. Οι τιμές του αραβοσίτου και του σιταριού είναι 54% και 60% υψηλότερες, αντίστοιχα, σε σύγκριση με τον Ιανουάριο του 2021, ενώ οι τιμές του ρυζιού είναι περίπου 14% χαμηλότερες.

Στις προηγούμενες εκθέσεις της η Παγκόσμια Τράπεζα και οι Διεθνείς Οργανισμοί επισήμαναν τον κίνδυνο να πληγούν άμεσα οι φτωχότερες χώρες, ιδίως στην Αφρική που είναι πλήρως εξαρτημένες διατροφικά από σιτηρά και αραβόσιτο.