Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ συμφώνησε για βοήθεια στη Γάζα, όχι για κατάπαυση

Το ψήφισμα καθορίζει πότε και πως θα διατεθεί περισσότερη βοήθεια στη Γάζα και πότε και πως θα δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για τον τερματισμό ή τουλάχιστον την κατάπαυση του πυρός. Η βασική διαφωνία μεταξύ των χωρών-μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας ήταν αναφορικά με τον ρόλο του Ισραήλ στη λήψη αποφάσεων σχετικά με το είδος της βοήθειας που μπορεί να περάσει και αν θα ζητηθεί κατάπαυση του πυρός, ή παύση, ή κάποια αναστολή των εχθροπραξιών. Οι ΗΠΑ επέμειναν ότι δεν μπορεί να επιβληθεί κατάπαυση, υπογραμμίζοντας το δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα. Διατύπωση που κατέθεσε η Ρωσία, περί κατάπαυσης, απορρίφθηκε. Κατόπιν αυτής της εξέλιξης και η Ρωσία απείχε από την ψηφοφορία.

Ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν είχε νωρίτερα σήμερα τηλεφωνική επικοινωνία με τον πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς.

Η πρώτη δήλωση Γκουτέρες

Επικριτικός ήταν στις πρώτες του δηλώσεις ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες: «Το πραγματικό πρόβλημα είναι ο τρόπος με τον οποίο το Ισραήλ διεξάγει την επίθεσή του, η οποία δημιουργεί τεράστια εμπόδια στη διανομή της ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα», τόνισε ο Γκουτέρες σε δημοσιογράφους, σημειώνοντας εκ νέου ότι «η κατάπαυση του πυρός για ανθρωπιστικούς λόγους είναι ο μόνος τρόπος για να αρχίσουμε να ανταποκρινόμαστε στις απελπισμένες ανάγκες των κατοίκων της Γάζας και να τελειώσει ο εφιάλτης που βιώνουν».

Μακρές διαπραγματεύσεις

Νωρίτερα, διπλωματικές πηγές ανέφεραν πως προγραμματίζεται σήμερα να γίνει ψηφοφορία για το νέο κείμενο, που πλέον έχει πολύ διαφορετικό τόνο από εκείνο που διένειμαν αρχικά τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα την Κυριακή.

Το νέο σχέδιο απόφασης, που περιήλθε σε γνώση του Γαλλικού Πρακτορείου, καλεί να ληφθούν «επείγοντα μέτρα» προκειμένου «να επιτραπεί άμεσα ασφαλής και ανεμπόδιστη πρόσβαση» στην ανθρωπιστική βοήθεια στη Λωρίδα της Γάζας και «να δημιουργηθούν οι συνθήκες για διαρκή διακοπή των εχθροπραξιών». Η φράση που ανέφερε πως το ΣΑ ζητεί «επείγουσα και διαρκής παύση των εχθροπραξιών» διαγράφτηκε, όπως και η λιγότερο πιεστική φράση περί «επείγουσας αναστολής των εχθροπραξιών» σε επόμενη εκδοχή του.

«Αν η απόφαση παρουσιαστεί ως έχει, μπορούμε να την υποστηρίξουμε», είπε χθες βράδυ η Αμερικανίδα πρέσβυς στα Ηνωμένα Έθνη Λίντα Τόμας-Γκρίνφιλντ, κρίνοντας πως το κείμενο δεν «αποδυναμώθηκε» και εκτιμώντας πως θα υποστηριχθεί από τις αραβικές χώρες.

Μένει να φανεί αν τα άλλα κράτη μέλη του ΣΑ, ιδίως η Ρωσία, που δεν σταμάτησε να καλεί να συμπεριληφθεί η φράση που αναφέρεται σε «κατάπαυση του πυρός» , είναι έτοιμα να «καταπιούν» το κείμενο αυτό, που είναι «εξασθενημένο» σε βαθμό που «βλάπτει την αξιοπιστία» του Συμβουλίου Ασφαλείας, σχολίασε ο Ρίτσαρντ Γκόουαν του ινστιτούτου μελετών International Crisis Group.

Την ώρα που η καταστροφική ανθρωπιστική κατάσταση στη Λωρίδα της Γάζας δεν παύει να επιδεινώνεται εν μέσω του σφυροκοπήματος του ισραηλινού στρατού από την 7η Οκτωβρίου, μετά την πολυαίμακτη άνευ προηγουμένου επίθεση της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ, το Συμβούλιο Ασφαλείας δέχεται έντονες επικρίσεις για την απραξία του.

Καμιά αναφορά στη Χαμάς

Αφότου ξέσπασε ο πόλεμος, το ΣΑ δεν έσπασε τη σιωπή του παρά μια φορά, με την απόφαση της 15ης Νοεμβρίου που καλούσε απλά να υπάρξουν «ανθρωπιστικές παύσεις». Σε δυο μήνες, απορρίφθηκαν άλλα πέντε σχέδια απόφασης, τα δύο εξαιτίας των αμερικανικών βέτο, πιο πρόσφατα την 8η Δεκεμβρίου.

Οι ΗΠΑ εμπόδισαν τότε την υιοθέτηση από το ΣΑ απόφασης που καλούσε να κηρυχθεί «άμεση ανθρωπιστική κατάπαυση του πυρός» στη Λωρίδα της Γάζας, παρά την άνευ προηγουμένου πίεση από τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες. Το Ισραήλ χαρακτήριζε απαράδεκτο το κείμενο.

Καθώς τα περισσότερα κράτη μέλη έμοιαζαν να θέλουν να αποφύγουν τι να ασκηθεί νέο βέτο, οι διαπραγματεύσεις επικεντρώθηκαν στο αίτημα να δημιουργηθεί μηχανισμός επιτήρησης της διανομής βοήθειας, υπό την «αποκλειστική» ευθύνη του ΟΗΕ, ώστε να είναι εγγυημένη η «ανθρωπιστική» φύση των παραδόσεων.

Το Ισραήλ —που θέλει να συνεχίσει τους ελέγχους στις οχηματοπομπές με την ανθρωπιστική βοήθεια— εναντιώθηκε στον μηχανισμό αυτό κι η αναφορά στον «αποκλειστικό» έλεγχο του ΟΗΕ είχε διαγραφτεί από την τελευταία εκδοχή του σχεδίου που συμβουλεύτηκε το AFP.

Άλλο αγκάθι: για ακόμη μια φορά, απουσιάζει η καταδίκη της Χαμάς, ακόμη και ονομαστική αναφορά στο παλαιστινιακό ισλαμιστικό κίνημα, κάτι που προκαλεί οργή στο Ισραήλ και στις ΗΠΑ.

Πάνω από 2.000 οι νεκροί της Χαμάς

Ο ισραηλινός στρατός ανακοίνωσε σήμερα ότι έχει σκοτώσει πάνω από 2.000 Παλαιστίνιους μαχητές στη Λωρίδα της Γάζας από την 1η Δεκεμβρίου, όταν κατέρρευσε έπειτα από μια εβδομάδα η εκεχειρία στον πόλεμο κατά της Χαμάς.

“Από το τέλος της εκεχειρίας, οι δυνάμεις μας εξόντωσαν περισσότερους από 2.000 τρομοκράτες από αέρος, θαλάσσης και ξηράς”, δήλωσε ο εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού Ντάνιελ Χαγκάρι σε συνέντευξη Τύπου.

Οι υπηρεσίες του ΟΗΕ δεν σταματούν να προειδοποιούν για το εύρος της βαθιάς ανθρωπιστικής κρίσης στην οποία έχει βυθιστεί η Λωρίδα της Γάζας.

Μισό εκατομμύριο άνθρωποι, με άλλα λόγια το ένα τέταρτο του πληθυσμού του θυλάκου όπου κυβερνά η Χαμάς, αντιμετωπίζουν λιμό, σύμφωνα με έκθεση συστήματος παρακολούθησης των Ηνωμένων Εθνών.

Αν δεν αλλάξει κάτι, τις προσεχείς έξι εβδομάδες το σύνολο των κατοίκων, 2,4 εκατ. άνθρωποι, θα έχουν περιέλθει στην ίδια κατάσταση.

«Προειδοποιούσαμε εδώ κι εβδομάδες πως, με τέτοιες στερήσεις και καταστροφές, κάθε ημέρα που περνάει θα φέρνει μόνο περισσότερη πείνα, περισσότερες αρρώστιες και περισσότερη απελπισία στον λαό της Γάζας», υπογράμμισε μέσω X (του πρώην Twitter) ο Μάρτιν Γκρίφιθς, κορυφαίο στέλεχος του ΟΗΕ αρμόδιο για τις ανθρωπιστικές επιχειρήσεις του. «Ο πόλεμος πρέπει να τελειώσει», πρόσθεσε.

Στο πεδίο, δεν υπάρχει η παραμικρή ένδειξη ανάπαυλας. Νωρίς σήμερα, ισραηλινός βομβαρδισμός σκότωσε πέντε ανθρώπους στη Ράφα (νότια), ανακοίνωσε το υπουργείο Υγείας της Χαμάς.

Ο ισραηλινός στρατός διαβεβαιώνει πως σκότωσε «πάνω από 2.000 τρομοκράτες» στη Λωρίδα της Γάζας από την 1η Δεκεμβρίου. Χθες Πέμπτη εξαπέλυσε για ακόμα μια μέρα εντατικούς βομβαρδισμούς — προχώρησε σε 230 πλήγματα μέσα σε 24 ώρες, κυρίως στο νότιο τμήμα του θυλάκου.

Ένας από τους βομβαρδισμούς αυτούς είχε στόχο την παλαιστινιακή πλευρά του σημείου διέλευσης που είναι γνωστό ως Κερέμ Σαλόμ στο Ισραήλ.

Τουλάχιστον τέσσερις άνθρωποι σκοτώθηκαν, ανάμεσά τους ο διευθυντής της ομάδας που το χειριζόταν, ενώ η διανομή βοήθειας από τον ΟΗΕ μέσω αυτού ανεστάλη, μερικές ημέρες αφού η οδός αυτή άνοιξε ξανά με απόφαση των ισραηλινών αρχών.

«Δεν υπάρχει ασφαλής τοποθεσία, τα πάντα βομβαρδίζονται και ο κόσμος είναι αληθινά τρομοκρατημένος», είπε ο Μαχμούντ ελ Μασίντ, εκτοπισμένος εξαιτίας του πολέμου στη Χαν Γιούνις (νότια).

Έχουν καταστραφεί ολόκληρες συνοικίες και έχουν αναγκαστεί να εκτοπιστούν 1,9 εκατ. άνθρωποι, με άλλα λόγια το 85% του πληθυσμού, κατά τους υπολογισμούς του ΟΗΕ.

Δεύτερη ανακωχή;

Οι διπλωματικές προσπάθειες συνεχίζονται σε διάφορα μέτωπα για να συναφθεί δεύτερη ανακωχή, έπειτα από αυτήν που εφαρμόστηκε από την 24η Νοεμβρίου ως την 1η Νοεμβρίου κι επέτρεψε να αφεθούν ελεύθεροι 105 όμηροι και 240 παλαιστίνιοι κρατούμενοι σε ισραηλινές φυλακές και να μπουν μεγαλύτερες ποσότητες βοήθειας στη Λωρίδα της Γάζας.

Ο ηγέτης της Χαμάς, ο Ισμαήλ Χανίγια, παραμένει στο Κάιρο για συνομιλίες με τον αιγύπτιο μεσολαβητή. Ο Ζιάντ αλ Ναχάλα, ο ηγέτης του Παλαιστινιακού Ισλαμικού Τζιχάντ, άλλου ισλαμιστικού κινήματος που πολεμά πλάι-πλάι με τη Χαμάς, αναμένεται επίσης στο Κάιρο εντός ημερών.

Το Ισραήλ από την πλευρά του συζητά με το Κατάρ και τις ΗΠΑ, τις άλλες δυο χώρες που μεσολαβούν. Οι θέσεις των δυο μερών παραμένουν σε μεγάλη απόσταση. Η Χαμάς χαρακτηρίζει αναγκαία προϋπόθεση να σταματήσουν οι εχθροπραξίες προτού γίνει οποιαδήποτε διαπραγμάτευση για ομήρους και αιχμαλώτους.

Το Ισραήλ δηλώνει ανοικτό στην ιδέα νέας παύσης των επιχειρήσεων αλλά αποκλείει κατάπαυση του πυρός πριν επιτύχει τον διακηρυγμένο στόχο του — την «εξάλειψη» της Χαμάς.

Αυτός ο στόχος είναι «καταδικασμένος σε αποτυχία», τόνισε χθες σε ηχητικό μήνυμά του ο Αμπού Ουμπέιντα, εκπρόσωπος του στρατιωτικού βραχίονα της Χαμάς, των ταξιαρχιών Εζεντίν αλ Κάσαμ.

Επανέλαβε πως προϋπόθεση για να αφεθούν ελεύθεροι όμηροι είναι «να σταματήσει η επίθεση» του Ισραήλ. Ανώτερος ισραηλινός αξιωματούχος μίλησε από την πλευρά του χθες πως υπήρξε «κάποια πρόοδος» έπειτα από «τις δυο συναντήσεις με τους καταριανούς αυτή την εβδομάδα».

«Είμαστε έτοιμοι να διαπραγματευτούμε νέα φόρμουλα για την απελευθέρωση των ομήρων (…) Θα χρειαστούμε ανθρωπιστική παύση όπως η πρώτη (στα τέλη Νοεμβρίου).

Πριν από αυτό κι έπειτα από αυτό, θα παραμείνουμε δεσμευμένοι στην επίτευξη του μείζονα στόχου μας, που είναι να βάλουμε τέλος στην ύπαρξη της Χαμάς», επέμεινε ο αξιωματούχος, που μίλησε υπό τον όρο να μην κατονομαστεί.