Σύνοδος G7: Μήνυμα ότι η Δύση παραμένει ηγεμόνας του πλανήτη

«Η πολυμέρεια επέστρεψε στην G7» ήταν το αιχμηρό tweet του Σαρλ Μισέλ, στο περιθώριο της συνάντησης της Γερμανίδας καγκελαρίου Άγγελα Μέρκελ, του Γάλλου προέδρου Εμμανουέλ Μακρόν, του Ιταλού πρωθυπουργού Μάριο Ντράγκι, την προέδρου της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, οι οποίοι κάθισαν από κοινού σε ένα τραπέζι, με θέα την θάλασσα της Κορνουάλης.

Multilateralism is back at @G7

The EU wants to make sure the world is vaccinated as quickly as possible.

Only together can we do this by upholding our values. #BuildBackBetter pic.twitter.com/GK7219CHcn

— Charles Michel (@eucopresident) June 11, 2021

Το tweet του Μισέλ απευθύνονταν ουσιαστικά στον πρώην Αμερικανό πρόεδρο Τραμπ, ο οποίος είχε προκαλέσει αναστάτωση στις προηγούμενες συνόδους, αρνούμενος να υπογράψει το κοινό κείμενο συμπερασμάτων. Η συνάντηση των ηγετών του G7 (Ομάδα των επτά πιο ανεπτυγμένων χωρών) ξεκίνησε στη Βρετανία και συμμετέχουν οι Ο Τζο Μπάϊντεν, ο Γιοσιχούντε Σούγκα (Ιαπωνία), Μακρόν, Ντράγκι, ο Τζαστίν Τριντό (Καναδάς), η Μέρκελ και βέβαια ο οικοδεσπότης Μπόρις Τζόνσον. Οι επτά πιο ισχυροί ηγέτες του με την ευρεία έννοια (για να συμπεριλάβει και την Ιαπωνία) Δυτικού Κόσμου.

Το G7 (ΗΠΑ, Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ιαπωνία και Καναδάς) συνεδρίασε για πρώτη φορά τη δεκαετία του 1970. Στο τέλος του Ψυχρού Πολέμου, η Ρωσία προσκλήθηκε να ενταχθεί στην ομάδα, μετατρέποντας το κλαμπ σε G8. Η Ρωσία, όμως, αποβλήθηκε, μετά την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014. Δεν συμμετέχει η Κίνα παρ’ ότι είναι η δεύτερη οικονομική δύναμη και μάλιστα με ανοδική πορεία. Η συνάντηση κορυφής θα διαρκέσει μέχρι την Κυριακή, στο παραθαλάσσιο χωριό Σεντ Ιβ της Κορνουάλης. Στο ξενοδοχείο, μάλιστα, που θα λάβουν χώρα οι εργασίες, σήμανε συναγερμός για ένα ύποπτο δέμα. Μετά από σχετική έρευνα, δεν διαπιστώθηκε κάποιος κίνδυνος.

Η κρίσιμη σύνοδος του G7

Προηγήθηκε η συνάντηση του Αμερικανού προέδρου με τον Βρετανό πρωθυπουργό. Οι δυο ηγέτες εμφανίστηκαν ευδιάθετοι, με τον Τζόνσον να δηλώνει ότι «όλοι είναι απόλυτα ενθουσιασμένοι που είσαι εδώ μαζί μας». Ο Μπάϊντεν διατήρησε το ζεστό κλίμα, με ένα πείραγμα, σχολιάζοντας τις κατά πολύ μικρότερες συζύγους τους. «Έχουμε ένα κοινό χαρακτηριστικό με τον πρωθυπουργό, και οι δυο παντρευτήκαμε γυναίκες πολύ νεώτερές μας», είπε την ώρα που ο βρετανικός Τύπος σχολίαζε αρνητικά έναν αναγραμματισμό του Μπάιντεν στην ονομασία της Βασιλικής Πολεμικής Αεροπορίας (RAF).

Με την ολοκλήρωση της Συνόδου, ο 78χρονος Μπάιντεν και η σύζυγός του Τζιλ θα επισκεφθούν την βασίλισσα Ελισάβετ στο Κάστρο του Ουίνδσορ. Επόμενος σταθμός του Αμερικανού προέδρου είναι οι Βρυξέλλες για την Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ και για τις συνομιλίες με την ΕΕ σχετικά με την ευρω-αμερικανική εμπορική σχέση. Η συνάντηση των ηγετών του G7 είναι πάντως η πρώτη που δεν θα διεξαχθεί μέσω τηλεδιάσκεψης, τα τελευταία δύο χρόνια.

Οι επτά χώρες της Ομάδας εκπροσωπούν το 40% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Το ποσοστό αυτό δεν είναι τόσο εντυπωσιακό αν αναλογιστεί κανείς ότι τη δεκαετία του 1970, το G7 αντιπροσώπευε περίπου το 80% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Μέσα σε αυτό το τριήμερο, οι ηγέτες θα βρεθούν αντιμέτωποι με σειρά από παγκόσμια ζητήματα, εύθραυστες ισορροπίες, σημαντικές οικονομικές αποφάσεις, αλλά κυρίως για μία τελευταία προσπάθεια να διατηρηθεί η ηγεμονία της Δύσης στο διεθνές πολιτικό και οικονομικό σύστημα. Η πανδημία είναι, επίσης, από τα βασικά θέματα της ατζέντας.

Μεταξύ άλλων, οι ηγέτες αναμένεται να καλέσουν τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) σε «μια νέα, διάφανη έρευνα αναφορικά με την προέλευση του κορονοϊού». Να θυμίσουμε ότι ο ΠΟΥ είχε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο κορονοϊός προήλθε από κάποιο ζώο και μεταφέρθηκε στον άνθρωπο. Το σενάριο της διαρροής και του ατυχήματος από εργαστήριο έχει επανέλθει πάντως, με τον Τζο Μπάιντεν να ζητά εκ νέου διερεύνηση. Η ΕΕ έδωσε το στίγμα, διατυπώνοντας επίσης μία παρόμοια έκκληση. Επί τάπητος θα τεθεί και ο εμβολιασμός. Ο Βρετανός πρωθυπουργός προϊδέασε τους συνομιλητές του, απευθύνοντας κάλεσμα ώστε να δεσμευτούν για τον εμβολιασμό όλου του πλανήτη μέχρι το 2022.

Το μήνυμα της Δύσης

Οι υπουργοί Οικονομικών των χωρών-μελών του G7, σε συνομιλίες που προηγήθηκαν, κατόρθωσαν να συμφωνήσουν σε μια κοινή φορολογική στάση, απέναντι στις μεγάλες πολυεθνικές, κυρίως αυτές του τεχνολογικού τομέα, αλλά όχι μόνο. Συμφώνησαν στην επιβολή ενός παγκόσμιου ελάχιστου εταιρικού φόρου 15% και η απόφαση αυτή αναμένεται να επικυρωθεί στη σύνοδο των G7.

Το κλίμα και το εμπόριο επίσης αποτελούν σημαντικά κεφάλαια. Η μετάβαση της αγοράς αυτοκινήτων από τα ορυκτά στα πράσινα καύσιμα μέχρι το τέλος της δεκαετίας, θα αποτελέσει τμήμα δέσμης μέτρων για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Σύμφωνα με πρόταση σε έγγραφο που βρίσκεται στην κατοχή του Bloomberg, οι κυβερνήσεις του G7 θα προσπαθήσουν να διασφαλίσουν ότι η πλειονότητα των επιβατικών αυτοκινήτων που θα πωλούνται «έως το 2030 ή νωρίτερα» δεν θα λειτουργούν με βενζίνη ή ντίζελ.

Ο Τζόνσον θέλει να δεσμευτούν για πολύ πιο ριζικά βήματα. Οι χώρες του G7 να υποστηρίξουν την εφαρμογή μεγάλης κλίμακας σχεδίων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην Αφρική και σε τμήματα της Ασίας. Σύμφωνα με τους Times θα είναι ανάλογο με το αμερικανικό Σχέδιο Μάρσαλ, το οποίο βοήθησε στην ανάκαμψη των ευρωπαϊκών οικονομιών μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο αγωγός φυσικού αερίου Nord Stream 2 δεν θα συζητηθεί πάντως στη συνάντηση κορυφής του G7, όπως ανέφεραν αξιωματούχοι του Βερολίνου.

Το βασικό διακύβευμα της συνόδου είναι να διαμηνύσει στην Κίνα πως η Δύση έχει και τη διάθεση και την ικανότητα να διατηρήσει την παγκόσμια ηγεμονία της. Θα προσπαθήσει να δείξει ότι μπορεί να ενεργεί συντονισμένα, προσφέροντας λύσεις σε παγκόσμια προβλήματα. Κάποιοι μάλιστα μιλούν για μία από τις τελευταίες ευκαιρίες της κραταιής ομάδας σε έναν κόσμο που αλλάζει ραγδαία.