Θα καταφέρει το Ισραήλ να εκτροχιάσει την ίδρυση παλαιστινιακού κράτους;

Αλλά και στις ΗΠΑ, η κατακραυγή εναντίον του Ισραήλ, με πρωτοπορεία τα μεγάλα πανεπιστήμια, προσλαμβάνει συνεχώς μεγαλύτερες διαστάσεις, γεγονός που εκ των πραγμάτων ασκεί πίεση στην κυβέρνηση Μπάιντεν, πολύ περισσότερο που η χώρα έχει εισέλθει στην ευθεία προς τις προεδρικές εκλογές. Η τακτική του Ισραήλ ήταν για χρόνια να δηλώνει πως αφηρημένα δεν διαφωνεί με την ίδρυση παλαιστινιακού κράτους, αλλά στην πράξη να τορπιλίζει κάθε βήμα προς αυτή την κατεύθυνση.

Τώρα που η δυτική πίεση έχει προσλάβει συγκεκριμένη μορφή και μεγαλύτερη ένταση, ο Νετανιάχου εγκατέλειψε τα προσχήματα κι αρνείται κατηγορηματικά αυτή τη λύση. Το αίμα που έχει χυθεί χωρίζει, αλλά από την άλλη μπορεί να λειτουργήσει σαν καταλύτης λύσης. Γίνεται, όμως, ολοένα και πιο ξεκάθαρο ότι στρατηγικός στόχος τουλάχιστον της ισραηλινής κυβέρνησης είναι να εκδιώξει τους Παλαιστίνιους από τις πατρογονικές εστίες τους και να σφετεριστεί τη γη τους.

Αυτός είναι ο λόγος που το Ισραήλ τους κάνει τον βίο αβίωτο. Στη μεν Λωρίδα της Γάζας δεν υπάρχει πουθενά ασφάλεια από τους βομβαρδισμούς, λίγα σπίτια έχουν μείνει όρθια, δεν υπάρχουν τρόφιμα και νερό, δεν υπάρχει ιατρική περίθαλψη, με λίγα λόγια δεν υπάρχει ζωή. Στη δε Δυτική Όχθη, όπου δεν διεξάγεται πόλεμος, οι παράνομοι εβραϊκοί οικισμοί ροκανίζουν την παλαιστινιακή γη, στριμώχνοντας ολοένα και περισσότερο τους Παλαιστίνιους.

Δεν πρόκειται για εκτίμηση. Στη σύνοδο με τους Ευρωπαίους ομολόγους του, ο Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών πρότεινε στους έκπληκτους συνομιλητές του την εξωφρενική λύση να δημιουργηθεί ένα τεχνητό νησί στη Μεσόγειο και να εγκατασταθούν εκεί οι Παλαιστίνιοι!!! Η ιδέα είναι μία χειρότερη εκδοχή της ιδέας των Ναζί (πριν δημιουργήσουν τα στρατόπεδα του Ολοκαυτώματος) να εγκαταστήσουν τους Εβραίους στη Μοζαμβίκη. Είναι να απορεί κανείς πως ένας Εβραίος ξεστομίζει τέτοιες προτάσεις, οι οποίες παραπέμπουν κατ’ ευθείαν στους γενοκτόνους της φυλής του.

Η ίδρυση παλαιστινιακού κράτους συμφέρει το Ισραήλ

Εάν οι Ισραηλινοί δεν ήταν τυφλωμένοι από την αλαζονεία της πολιτικοστρατιωτικής ισχύος τους θα είχαν προ πολλού συνειδητοποιήσει ότι η ασφάλειά τους εξυπηρετείται πολύ περισσότερο από την αναγνώριση ενός βιώσιμου παλαιστινιακού κράτους. Εάν αποκτήσουν πατρίδα και κανονική ζωή, οι Παλαιστίνιοι θα έχουν κάτι σημαντικό να χάσουν. Με την αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους θα κόβονταν οι πολιτικοκοινωνικές ρίζες της παλαιστινιακής τρομοκρατίας, η οποία αντλεί την όποια επιρροή και απήχησή της από το καθεστώς της κατοχής.

Όσο πιο ευσταθές και κυρίαρχο, μάλιστα, θα είναι το παλαιστινιακό κράτος, τόσο αποτελεσματικότερο έλεγχο θα ασκεί στα εξτρεμιστικά στοιχεία, που θα θελήσουν να επιμείνουν σε τρομοκρατικές πρακτικές. Θα διαλύσει τις παραστρατιωτικές οργανώσεις, επειδή η ύπαρξή τους και μόνο εκ των πραγμάτων θα αμφισβητεί τη νέα κρατική εξουσία. Το Ισραήλ δεν έχει να φοβάται από την αναγνώριση ενός τέτοιου κράτους. Η διαφορά ισχύος θα παραμείνει καταλυτική. Κατά συνέπεια, το νεοπαγές παλαιστινιακό κράτος θα έχει ίδιον συμφέρον να τηρεί προσεκτικά τις υποχρεώσεις του προς τους γείτονες και τη διεθνή κοινότητα.

Μετά από δεκαετίες συγκρούσεων, ο ισραηλινός και ο παλαιστινιακός λαός οφείλουν πρωτίστως στους εαυτούς τους να προσεγγίσουν με νέο πνεύμα την συνύπαρξή τους στην ίδια περιοχή. Στο σημείο που έχουν φθάσει τα πράγματα, είναι καθήκον του ισχυρού να σπάσει τον φαύλο κύκλο του αίματος και να επιδιώξει μία έντιμη και ευσταθή πολιτική λύση. Δυστυχώς, οι Ισραηλινοί –τμήμα ενός τόσο προικισμένου και τόσο ιστορικά βασανισμένου έθνους, όπως το εβραϊκό– αποφεύγουν να διδαχθούν από τη δική τους παράδοση. Αντιθέτως, με ευκολία που σοκάρει, υιοθετούν μεθόδους και πρακτικές, οι οποίες δοκιμάσθηκαν εναντίον του έθνους τους. Προκαλεί αποτροπιασμό η άνεση, με την οποία οι απόγονοι του Δαβίδ παίζουν το ρόλο του Γολιάθ.

Αναγνώριση από τον ΟΗΕ

Μέχρι τώρα, το διπλωματικό κατενάτσιο του Ισραήλ και οι πιέσεις του εβραϊκού λόμπι έχουν εγκλωβίσει την αμερικανική πολιτική για το Παλαιστινιακό στο γνωστό πλαίσιο. ΗΠΑ και Ευρώπη ναι μεν αναγνώριζαν στα λόγια την ανάγκη ίδρυσης παλαιστινιακού κράτους, αλλά στην πράξη δεν έκαναν τίποτα προς αυτή την κατεύθυνση. Έτσι, η Ουάσινγκτον έχασε την ευκαιρία να θεμελιώσει μία άλλη σχέση με το μουσουλμανικό κόσμο, όπως είχε κατά καιρούς προσπαθήσει. Για την ακρίβεια, έχασε τη δυνατότητα να προσδώσει μία άλλη διάσταση και δυναμική στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ σε μία περίοδο, που αυτές έχουν υποστεί πολλά τραύματα και επιπροσθέτως υποχρεώνονται πια να κινούνται σ’ ένα όλο και πιο πολυπολικό διεθνές σύστημα.

Ας σημειωθεί ότι το Νοέμβριο 2009 η Παλαιστινιακή Αρχή είχε προσανατολισθεί στο να προσφύγει στο Συμβούλιο Ασφαλείας με αίτημα την αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους, όπως είχε απειλήσει το Ισραήλ ο Ομπάμα και όπως το απείλησε προσφάτως ο Μπορέλ. Τα μηνύματα από Ουάσιγκτον και Ευρώπη, όμως, ήταν το 2009 απογοητευτικά. Η τότε σουηδική προεδρία δια του Καρλ Μπιλντ είχε σχολιάσει: «Μακάρι να ήμασταν σε θέση να αναγνωρίσουμε ένα παλαιστινιακό κράτος. Πρώτα, όμως, πρέπει να υπάρξει ένα παλαιστινιακό κράτος. Νομίζω, λοιπόν, πως όλα αυτά είναι λίγο πρόωρα»! Για μία ακόμα φορά είχε ξεχειλίσει η δυτική υποκρισία.

Το αδιέξοδο άνοιξε εκ των πραγμάτων το δρόμο για να επανέλθει στο προσκήνιο η βία. Ο πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς είχε δηλώσει στη Wall Street Journal: «Όσο είμαι πρόεδρος δεν θα επιτρέψω σε κανέναν να ξεκινήσει νέα Ιντιφάντα. Ποτέ! Αλλά αν φύγω, δεν θα μπορώ πλέον να εγγυηθώ τίποτα». Στην πραγματικότητα, όμως, ο Αμπάς πολιτικά ακυρωμένος από τους ίδιους τους Παλαιστίνιους. Εκτός από χρήματα, η Δύση δεν του έδωσε τίποτα στο διπλωματικό πεδίο για να πείσει τον παλαιστινιακό λαό ότι αξίζει τον κόπο να επιμείνει σε μία ειρηνευτική διαδικασία, που ήταν πια μόνο στα χαρτιά. Έτσι κυριάρχησε πολιτικά η Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας, αλλά και σε επίπεδο επιρροής και στη Δυτική Όχθη.

Η στρατηγική του ενιαίου κράτους

Είναι αξιοσημείωτο ότι το αδιέξοδο εξώθησε τους Παλαιστινίους να συζητήσουν σοβαρά μία τελείως διαφορετική στρατηγική απ’ αυτή που ακολουθούν για δεκαετίες. Ο επικεφαλής διαπραγματευτής των Παλαιστινίων Σαέμπ Ερεκάτ είχε από το Νοέμβριο 2009 προτείνει το ζήτημα του κοινού κράτους με τους Ισραηλινούς: «Με τις εποικιστικές δραστηριότητές τους, οι Ισραηλινοί δεν μας αφήνουν άλλη λύση πέρα της λύσης του ενός κράτους». Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οι Παλαιστίνιοι θα πάψουν να διεκδικούν την ίδρυση παλαιστινιακού κράτους, αλλά θα απαιτήσουν από τη διεθνή κοινότητα οι περιοχές τους (Δυτική Όχθη και Λωρίδα της Γάζας) να ενσωματωθούν στο Ισραήλ, το οποίο, άλλωστε, ασκεί εκεί μία ιδιότυπη κατοχή.

Εάν συνέβαινε αυτό, οι Παλαιστίνιοι των δύο ανωτέρω περιοχών θα γίνονταν ισότιμοι πολίτες του Ισραήλ και μαζί με τους Παλαιστίνιους που είναι ήδη πολίτες του Ισραήλ (20% και πλέον του συνολικού πληθυσμού) η παλαιστινιακή συνιστώσα θα μετατρεπόταν σε σχεδόν αριθμητικά ισότιμη με την εβραϊκή. Το Ισραήλ θα γινόταν κράτος δύο εθνικών κοινοτήτων, χάνοντας τον εβραϊκό χαρακτήρα του. Εάν, μάλιστα, ληφθεί υπόψη ο υψηλός βαθμός δημογραφικής ανάπτυξης των Παλαιστινίων (στη Λωρίδα της Γάζας κατά μέσο όρο κάθε Παλαιστίνια γεννάει 7,44 παιδιά, ενώ στη Δυτική Όχθη ο αντίστοιχος δείκτης είναι 5,61 παιδιά), αυτοί σε μερικά χρόνια θα μετατρέπονταν σε πλειοψηφία. Με άλλα λόγια, ο χρόνος θα δούλευε για λογαριασμό των Παλαιστινίων, οι οποίοι σταδιακά θα έθεταν υπό τον εθνικό τους έλεγχο το κοινό κράτος του Ισραήλ.

Και μόνο αυτή η σκέψη προκαλεί ρίγη στους Εβραίους. Γι’ αυτό και δεν πρόκειται ούτε καν να συζητήσουν το ενδεχόμενο δημιουργίας κοινού κράτους με τους Παλαιστίνιους. Εάν, όμως, οι Παλαιστίνιοι ξεκινήσουν διεθνή διπλωματική εκστρατεία μ’ ένα τέτοιο αίτημα, οι Ισραηλινοί θα περιέλθουν σε δυσχερή θέση. Θα τους είναι πολύ δύσκολο να απορρίπτουν και τη λύση ίδρυσης παλαιστινιακού κράτους και τη λύση του κοινού κράτους.

Στρατιωτική λύση σε πολιτικό πρόβλημα

Δεν γνωρίζω εάν οι δυτικές πιέσεις στο Ισραήλ για ίδρυση παλαιστινιακού κράτους θα καταστούν ασφυκτικές και εάν ο Νετανιάχου θα κάνει βήματα πίσω. Προς το παρόν εμμένει στην επιδίωξη στρατιωτικής λύσης σ’ ένα κατ’ εξοχήν πολιτικό πρόβλημα. Το Ισραήλ δεν ασκεί το δικαίωμά του στην αυτοάμυνα. Έχει παρασυρθεί από την αλαζονεία της ισχύος, η οποία πνίγει την πολιτική διορατικότητά του. Γι’ αυτό και σχεδόν αταβιστικά επιδιώκει στρατιωτικές λύσεις σε κατ’ εξοχήν πολιτικό πρόβλημα.

Το Ισραήλ ματώνει στη μεγαλύτερη δυνατή κλίμακα τους Παλαιστίνιους, διαψεύδοντας τις κατά καιρούς ελπίδες τους για ομαλή εξέλιξη προς την κατεύθυνση της αναγνώρισης δικού τους ανεξάρτητου κράτους. Με τον τρόπο αυτό τους εξωθεί στην απόγνωση και στο μίσος. Σ’ αυτές τις συνθήκες και μην έχοντας άλλο τρόπο αντίδρασης σ’ αυτή την άνιση σύγκρουση, οι Παλαιστίνιοι εξωθούνται σε αποτρόπαιες τρομοκρατικές πρακτικές.

Τα ίδια τα γεγονότα υπενθυμίζουν με τον πιο επώδυνο τρόπο στους Iσραηλινούς ότι δεν είναι αλώβητοι απ’ αυτόν τον ολοκληρωτικό και χωρίς κανόνες πόλεμο. Από πολιτικής απόψεως, οι αποτρόπαιες επιθέσεις αυτοκτονίας των φανατικών και η εκτόξευση ρουκετών από τη μία πλευρά και η εξίσου αποτρόπαιη κρατική τρομοκρατία του Ισραήλ από την άλλη δεν είναι παρά οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Η μία έχει ανάγκη την άλλη για να υπάρξει.

Το Ισραήλ επιδιώκει να σφραγίσει πολιτικά το Παλαιστινιακό, τορπιλίζοντας την ίδρυση παλαιστινιακού κράτους. Το κύριο εμπόδιό του δεν είναι τόσο το Ιράν, αλλά το γεγονός ότι η μουσουλμανική κοινή γνώμη θεωρεί το Παλαιστινιακό και δικό της πρόβλημα. Μ’ αυτή την έννοια, όσο οι Ισραηλινοί συνεχίζουν να αρνούνται μία έντιμη και βιώσιμη λύση του Παλαιστινιακού, θα αναπαράγουν με διάφορες μορφές την κρίση. Αρνούμενοι να επιτρέψουν τη δημιουργία βιώσιμου παλαιστινιακού κράτους, δεν κάνουν τίποτα άλλο από το να τροφοδοτούν το φαύλο κύκλο του αίματος.