Το καλοκαίρι φεύγει, οι “Πρέσπες” επανέρχονται

Εκρηκτικό είναι το κλίμα που επικρατεί τα τελευταία εικοσιτετράωρα στα Σκόπια. Άρχισε η δίκη 33 ατόμων για τη βίαιη εισβολή στο Κοινοβούλιο τον Απρίλιο του 2017. Μεταξύ των κατηγορουμένων είναι πέντε βουλευτές της αξιωματικής αντιπολίτευσης και ο πρώην υπουργός Εσωτερικών. Αυτές τις μέρες αφίσες κατά του Ζόραν Ζάεφ έχουν κατακλύσει την γειτονική χώρα. Φέρουν την υπογραφή του “Μακεδονικού Διεθνούς Κινήματος των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου” και ζητούν την «άμεση σύλληψη του παράνομου πρωθυπουργού της “Μακεδονίας”. Ο Ζάεφ παραβίασε το Σύνταγμα, τους νόμους και έκανε μεγάλη προδοσία. Συλλάβετέ τον αμέσως», γράφουν.

Όλα αυτά, καθώς η γείτονα χώρα εισέρχεται στην τελική ευθεία προς το δημοψήφισμα (30 Σεπτεμβρίου). Με αυτό θα επικυρωθεί ή θα απορριφθεί η συμφωνία των Πρεσπών. Το αντιπολιτευόμενο κόμμα του VMRO δέχεται ασφυκτικές πιέσεις από τον δυτικό παράγοντα. Ενδεικτική του κλίματος είναι και η τελευταία παρέμβαση του Επιτρόπου για τη Διεύρυνση της ΕΕ Γιοχάνες Χαν για την έλλειψη εθνικής ενότητας στα Σκόπια. Ο επίτροπος ουσιαστικά πετάει το μπαλάκι στην αντιπολίτευση, η οποία δεν έχει ακόμα ξεκαθαρίσει την θέση της: θα μποϊκοτάρει το δημοψήφισμα, αποτρέποντας τους οπαδούς της να συμμετάσχουν σε αυτό ή θα συμμετάσχει για να ψηφίσει “όχι”.

Εκτός από την απάντηση που καλείται να δώσει σ’ αυτό το ερώτημα, το εθνικιστικό κόμμα των Σκοπίων έχει να αντιμετωπίσει και έναν ακόμα πρόβλημα. Η πρώην ηγεσία του VMRO δικάζεται για υποκλοπές περίπου 1.000 τηλεφωνικών συνομιλιών και για εκλογική νοθεία. Όπως είναι φυσικό η υπόθεση μονοπωλεί το ενδιαφέρον των τοπικών Μέσων.

Ο πρώην πρωθυπουργός Νίκολα Γκρούεφσκι, ο διευθυντής του γραφείου του Μάρτιν Πρότουγκερ, η άλλοτε υπερυπουργός Εσωτερικών Γκορντάνα Γιανκούλοφσκα και άλλα κορυφαία πρώην κυβερνητικά στελέχη κατηγορούνται για εγκληματική συνωμοσία και άλλα αδικήματα. Η δίκη αυτή έχει βαπτιστεί «Τιτανικός».

Σε δεύτερη μοίρα

Όλα τα παραπάνω, όμως, θα περάσουν σε δεύτερη μοίρα μετά τις 10 Σεπτεμβρίου. Τότε σταματάει η λειτουργία της Βουλής και αρχίζει η 20ήμερη καμπάνια για το δημοψήφισμα. Το δημοψήφισμα είναι «συμβουλευτικού» χαρακτήρα και οι πολίτες της ΠΓΔΜ καλούνται να απαντήσουν στο ερώτημα: «Είστε υπέρ της υποψηφιότητας για ένταξη σε ΕΕ και ΝΑΤΟ, αποδεχόμενοι τη συμφωνία μεταξύ της Δημοκρατίας της Μακεδονίας και της Ελληνικής Δημοκρατίας;».

Κατά τη διάρκεια των 20 αυτών ημερών τα Σκόπια θα επισκεφθούν αξιωματούχοι της ΕΕ και του ΝΑΤΟ με σκοπό να ενισχύσουν την καμπάνια υπέρ του “ναι”. Πολλές θα είναι και οι παρεμβάσεις διεθνών παραγόντων προς την ίδια πάντα κατεύθυνση. Σύμφωνα με μία πληροφορία, μπορεί να έχουμε ακόμα και σημαντική ελληνική άφιξη στα Σκόπια.

Στο ήδη εκρηκτικό μίγμα, όμως, πρέπει να προσθέσει κανείς και την σύγκρουση που υποφώσκει μεταξύ Αλβανών και Σλάβων. Οι πρώτοι αισθάνονται αδικημένοι και ήδη πέφτουν στο τραπέζι κάποιες ιδέες που ίσως κλιμακώσουν τον εθνοτικό διχασμό στο γειτονικό κράτος. Εξάλλου, η ιδέα της «διόρθωσης συνόρων», που συζητείται μεταξύ του Βελιγραδίου και της Πρίστινας, εάν τελικώς γίνει πράξη, κατά μία έννοια θα δημιουργήσει ένα προηγούμενο.