Το πετρέλαιο και τα ορυκτά της Βενεζουέλας βάζουν “φωτιά” στην Καραϊβική
17/10/2025
Ενώ κλείνει ή έστω μπαίνει σε περίοδο ύφεσης το «θερμό μέτωπο» της Μέσης Ανατολής, ένα άλλο ανοίγει στην Καραϊβική, με την κλιμάκωση των εντάσεων μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Βενεζουέλας του Νικολάς Μαδούρο.
Τελευταία εξέλιξη οι ανακοινώσεις Τραμπ ότι έχει εγκρίνει τη διεξαγωγή μυστικών επιχειρήσεων της CIA στη Βενεζουέλα και ότι ότι «εξετάζει» το ενδεχόμενο να διατάξει τον στρατό του να εξαπολύσει χερσαία πλήγματα στο έδαφος «εναντίον των καρτέλ ναρκωτικών στη Βενεζουέλα». Ο Μαδούρο αντέδρασε έντονα στα «πραξικοπήματα που υποκινούνται» από τις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες.
Για την ένταση στις σχέσεις των δύο χωρών, εξέφρασαν προηγουμένως την ανησυχία τους τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Σε συζήτηση, που έγινε, την Παρασκευή 10/10, σε έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας, μετά από αίτημα της Βενεζουέλας, οι ΗΠΑ επέμειναν ότι η ανάπτυξη των δυνάμεών τους στην περιοχή και τα πλήγματα σε διάφορα μικρά σκάφη γίνονται για την αντιμετώπιση της παράνομης διακίνησης ναρκωτικών, ενώ το Καράκας θεωρεί ότι απώτερος σκοπός της κυβέρνησης Τράμπ είναι η ανατροπή του καθεστώτος Μαδούρο.
Οι δύο πλευρές δίνουν πολεμικό «τόνο» ενώ υπάρχουν πολλά δείγματα ότι πραγματικές οι αιτίες της έντασης, βρίσκονται στο «κυνήγι του μαύρου χρυσού» και στα ορυκτά του υπεδάφους της Βενεζουέλας, που με ημερήσια παραγωγή ενός εκατομμυρίου βαρελιών αργού πετρελαίου, θεωρείται η 12η μεγαλύτερη πετρελαιοπαραγωγός χώρα.
Στη συζήτηση στο Συμβούλιο Ασφαλείας, o πρεσβευτής της Βενεζουέλας στον ΟΗΕ, απέρριψε τους ισχυρισμούς του ομολόγου του των ΗΠΑ περί πολέμου με τα καρτέλ των ναρκωτικών, λέγοντας ότι η σύγκρουση «κατασκευάζεται» ως αποτέλεσμα του «απελπισμένου εθισμού» των Ηνωμένων Πολιτειών για το πετρέλαιο – όπως είχε παρατηρηθεί προηγουμένως στο Ιράκ, τη Συρία, τη Λιβύη και το Αφγανιστάν. Την ίδια μέρα σε δημοσίευμα τους οι New York Times ανέφεραν, επικαλούμενες δημοσιογραφικές πληροφορίες, ότι η κυβέρνηση του Νικολάς Μαδούρο σε μια προσπάθεια να εξευμενίσει την κυβέρνηση Τραμπ και να αποφύγει τη σύγκρουση πρότεινε να παραχωρήσει τα πετρελαϊκά έργα και τον ορυκτό πλούτο της χώρας σε αμερικανικές εταιρείες.
Οι αξιωματούχοι της κυβέρνησης της Βενεζουέλας φέρονται να πρότειναν, ακόμα, στη διάρκεια των πολύμηνων διαπραγματεύσεων, να τερματιστούν ορισμένες συμφωνίες με το Ιράν και τη Ρωσία. Τον Μάιο, φάνηκε ότι υπήρχε ουσιαστική πρόοδος στις διαπραγματεύσεις. Ωστόσο, η πρόταση της κυβέρνησης Μαδούρο απορρίφθηκε και με εντολή του Τραμπ διακόπηκαν οι διπλωματικές προσπάθειες. Σε αυτό φαίνεται ότι έπαιξαν ρόλο δύο στοιχεία:
- Η σθεναρή αντίσταση του υπουργού Εξωτερικών Ρούμπιο, ο οποίος θεωρούσε ότι η πτώση του Μαδούρο είναι κρίσιμη, μεταξύ άλλων, και για τον τερματισμό του κομμουνιστικού καθεστώτος στην Κούβα.
- Η οικονομική «ρελάνς» της Μαρίας Κορίνας Ματσάδο, ηγέτιδας του κύριου κινήματος της αντιπολίτευσης της Βενεζουέλας, που τιμήθηκε με το Νόμπελ Ειρήνης, παρουσιάζοντας στη Νέα Υόρκη τη δική της πρόταση.
Συγκεκριμένα, υποσχέθηκε, σύμφωνα με δημοσιεύματα ότι ακόμη μεγαλύτερος οικονομικός πλούτος – 1,7 τρισεκατομμύρια δολάρια σε 15 χρόνια – περίμενε τις αμερικανικές εταιρείες στη Βενεζουέλα εάν το κίνημά της πετύχαινε μια πολιτική μετάβαση.
H οικονομική σύμβουλος της Ματσάδο, Σάρι Λέβι, δήλωσε ότι οι επενδυτικές συμφωνίες που προσέφερε ο Μαδούρο δεν θα υλοποιηθούν ποτέ χωρίς δημοκρατία, κράτος δικαίου και ατομικές ελευθερίες.
«Αυτό που προσφέρει ο Μαδούρο στους επενδυτές δεν είναι σταθερότητα, είναι έλεγχος- έλεγχος που διατηρείται μέσω της τρομοκρατίας», δήλωσε ο Λέβι. «Η κυβέρνηση Τραμπ έχει δείξει σαφή πρόθεση να μην πέσει θύμα αυτών των προσφορών εύκολων λύσεων».
Η Βενεζουέλα, ο Τραμπ και η Καραϊβική
Πραγματικά, η κυβέρνηση Τραμπ συνεχίζει τη δράση της στη Καραϊβική με την χρήση πυρών εναντίον μικρών σκαφών ακόμα και σε διεθνή ύδατα, προκαλώντας έντονο προβληματισμό και εντός των ΗΠΑ, καθώς, όπως μετέδωσε το Reuters νομοθέτες του Δημοκρατικού Κόμματος έχουν εγείρει ερωτήματα ως προς τη νομιμότητά τους, θεωρώντας ότι ο Τραμπ ξεπερνάει το πεδίο εφαρμογής της προεδρικής εξουσίας.
Επίσης, στην έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, σκληρή κριτική στις ΗΠΑ άσκησε και ο εκπρόσωπος της Ρωσίας, που χαρακτήρισε τις επιθέσεις εναντίον των μικρών σκαφών ως κατάφωρες παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, προσθέτοντας ότι «σκάφη στα οποία επέβαιναν άνθρωποι απλώς δέχτηκαν πυρά στην ανοιχτή θάλασσα χωρίς δίκη ή έρευνα». Είπε ότι αυτό έγινε «σύμφωνα με την καουμπόικη αρχή του “πυροβόλησε πρώτα”». Αξιοσημείωτο είναι ότι χώρες που παραδοσιακά συμπεριλαμβάνονται στους συμμάχους των ΗΠΑ, όπως η Γαλλία, η Ελλάδα και η Δανία ζήτησαν αποκλιμάκωση και διάλογο για την επίλυση των εντάσεων, καθώς και τον σεβασμό του διεθνούς δικαίου.
Συγκεκριμένα, οι εκπρόσωποι της Ελλάδας, της Σομαλίας, της Αλγερίας και της Σλοβενίας ζήτησαν άμεση αποκλιμάκωση και τόνισαν την ανάγκη να επιδειχθεί προσοχή στην κοινωνικοοικονομική και ανθρωπιστική κρίση σε ολόκληρη την περιοχή. Ο τελευταίος προειδοποίησε ότι, καθώς η θαλάσσια ασφάλεια στην Καραϊβική έχει σημαντικές επιπτώσεις στην περιφερειακή σταθερότητα, η πρόσφατη κλιμάκωση κινδυνεύει να δημιουργήσει ένα «επικίνδυνο προηγούμενο» και να θέσει τα μέρη σε μια ασταθή πορεία.
Επίσης, υπέρ του διαλόγου τάχθηκαν οι εκπρόσωποι της Κίνας, του Πακιστάν και της Κορέας.
Ο ναρκωπόλεμος του Τραμπ
Απαντώντας στις επικρίσεις ο εκπρόσωπος των Ηνωμένων Πολιτειών επανέλαβε ότι η κυβέρνηση του Τραμπ βρίσκεται «σε επίθεση κατά της διακίνησης ναρκωτικών και των καρτέλ» που εισάγουν ναρκωτικά στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες έχουν αποφασίσει να χρησιμοποιήσουν πλήρως τις δυνάμεις τους εναντίον αυτών των παράνομων παραγόντων.
Ανέφερε πως οι ενέργειες των καρτέλ «αποτελούν ένοπλη επίθεση κατά των Ηνωμένων Πολιτειών» και προανήγγειλε «περαιτέρω επιθέσεις» δηλώντας ότι η χώρα του δεν αναγνωρίζει τον πρόεδρο Μαδούρο «ή τους φίλους του» ως τον νόμιμο ηγέτη της Βενεζουέλας. Ο εκπρόσωπος της Βενεζουέλας κατήγγειλε την «εκστρατεία προπαγάνδας και παραπληροφόρησης» των Ηνωμένων Πολιτειών και την «αυξανόμενη ανάπτυξη στρατιωτικών δυνάμεων» ακριβώς στα ανοιχτά των ακτών της Βενεζουέλας.
Όπως είπε εκεί βρίσκονται «πάνω από 10.000 άτομα προσωπικό, μαχητικά αεροσκάφη, αντιτορπιλικά και καταδρομικά, στρατεύματα εφόδου, μέσα που χρησιμοποιούνται σε ειδικές επιχειρήσεις, ακόμη και ένα πυρηνικό υποβρύχιο», τόνισε. Αυτή η «επιθετική δράση και ρητορική» καθιστά «λογικό να αναμένεται ότι σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα θα διαπραχθεί ένοπλη επίθεση εναντίον της Βενεζουέλας». Οι Ηνωμένες Πολιτείες βομβάρδισαν τέσσερα μικρά σκάφη στην Καραϊβική, σκοτώνοντας άοπλους πολίτες που δεν αποτελούσαν απειλή. «Δεν πρόκειται για αυτοάμυνα. Πρόκειται για εξωδικαστικές δολοφονίες», τόνισε.
Η Βενεζουέλα «δεν επιδιώκει πόλεμο με κανέναν», διευκρίνισε, προειδοποιώντας ωστόσο ότι εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες επιτεθούν στη Βενεζουέλα, η χώρα του έχει το «ιερό καθήκον να υπερασπιστεί ό,τι μας ανήκει». Έτσι, όπως ανέφερε ο Μίροσλαβ Γιέντσα, Βοηθός Γενικός Γραμματέας του Οργανισμού, ο πρόεδρος Νικολά Μαδούρο ανακοίνωσε την κινητοποίηση 4,5 εκατομμυρίων μελών της Μπολιβαριανής Πολιτοφυλακής- μιας πολιτικής δύναμης με στρατιωτική εκπαίδευση- για την υποστήριξη των ενόπλων δυνάμεων της χώρας και την έναρξη στρατιωτικών ασκήσεων κατά μήκος των ακτών της «για την ενίσχυση της άμυνας και της κυριαρχίας». Παράλληλα, υπέγραψε Διάταγμα για την κήρυξη Κατάστασης Έκτακτης Ανάγκης που του παρείχε διευρυμένες εξουσίες ασφαλείας σε περίπτωση εξωτερικής επιθετικότητας.