Βαριά η σκιά της πανδημίας στις αμερικανικές εκλογές

Με Δημοκρατικούς και Ρεπουμπλικανούς να έχουν καταλήξει στους υποψηφίους τους για το προεδρικό χρίσμα, ισχυροποιείται σε ιστορικά επίπεδα η πεποίθηση του μέσου ψηφοφόρου πως αυτή την φορά αποτελεί ζήτημα καίριας σημασίας η επιλογή του προσώπου για τον Λευκό Οίκο τον Νοέμβριο.

Όμως μία άλλη αστάθμητη παράμετρος επηρεάζει δραστικά το εκλογικό σώμα των ΗΠΑ, προκαλώντας προβληματισμό ως προς την ομαλή διεξαγωγή των εκλογών. Με την λαίλαπα της πανδημίας να έχει προκαλέσει σχεδόν 180.000 θανάτους στην χώρα, επιφέροντας συντριπτικά πλήγματα στην οικονομία, πολλοί είχαν θεωρήσει πως το ενδιαφέρον για τις επερχόμενες εκλογές υποχωρεί, όπως και σε άλλες περιόδους και μάλιστα σε ομαλότερες συνθήκες.

Όμως στην πραγματικότητα, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Το ενδιαφέρον φθάνει στα επίπεδα των προεδρικών εκλογών του 2016 και εμφανίζεται δραστικά υψηλότερο σε σχέση με τις τρείς προηγούμενες εκλογές, με αντικείμενο την επανεκλογή ουσιαστικά του ήδη εκλεγμένου προέδρου. Πάντως η σκιά της πανδημίας, λόγω του ότι η χώρα δεν εμφανίζεται ακόμα να εισέρχεται σε φάση οριστικής αποφόρτισης από τα κύματα του ιού, επηρεάζει αρνητικά τους ψηφοφόρους.

Αν και το 50% του εκλογικού σώματος κρίνει ότι παραμένει ευχερής, ή αρκετά ευχερής η προσέλευση στα εκλογικά κέντρα, το 49% ανησυχεί για τις δυσχέρειες που αναδύονται λόγω των συνθηκών, με συνέπεια να αντιμετωπίζει με σκεπτικισμό το θέμα της προσέλευσής του. Πρόκειται για μία σημαντική διαφορά σε σχέση με τις εκλογές για την Βουλή των Αντιπροσώπων του Οκτωβρίου του 2018, όταν το 85% των εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους, δήλωναν πως κρίνουν απόλυτα ευχερή την προσέλευσή τους για να ψηφίσουν.

Δυσχέρειες της πανδημίας

Οι περισσότεροι υποστηρικτές του Ντόναλντ Τραμπ θεωρούν πως δεν υπάρχουν ιδιαίτερες δυσχέρειες στο θέμα της προσέλευσης, σε αντίθεση με τους αντίστοιχους του Τζο Μπάιντεν, όπου η κατάσταση αντιστρέφεται, με τους θιασώτες των δυσχερειών να υπερτερούν κατά 50% (έναντι όσων προκρίνουν χωρίς ενδοιασμό την μετακίνηση προς τα εκλογικά κέντρα).

Πάντως τα ποσοστά των υποστηρικτών και των δύο υποψηφίων που αποδέχονται την άποψη της ευχερούς προσέλευσης εμφανίζονται δραστικά χαμηλότερα σε σχέση με τα αντίστοιχα των εκλογών για την Βουλή των Αντιπροσώπων του Οκτωβρίου του 2018.
Υπάρχουν όμως και άλλες σημαντικές διαφορές μεταξύ των υποστηρικτών των δύο υποψηφίων.

Οι οπαδοί του Τραμπ που θεωρούν ευχερή την μετακίνησή τους, δηλώνουν κατά 60% πως πρόκειται να προσέλθουν στα εκλογικά τμήματα την ημέρα των εκλογών, κατά 20% πως προτιμούν την περίοδο των προηγούμενων ημερών, όπως αυτή θα ορισθεί και μόλις το 17% προκρίνει εάν παραστεί ανάγκη την επιστολική ψήφο. Αντίθετα η πλειοψηφία των ψηφοφόρων του Biden (58%) προτιμά ανεπιφύλακτα την επιστολική ψήφο.

Παρά τις δυσχέρειες που προκαλεί η πανδημία, το 83% των εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους κρίνει πως αποτελεί θέμα πρωταρχικής σημασίας το πρόσωπο που θα προκριθεί από τις κάλπες, για να αναλάβει την προεδρία των ΗΠΑ. Πρόκειται για το μεγαλύτερο μέγεθος της τελευταίας εικοσαετίας, ενώ το ανάλογο ποσοστό των εκλογών του 2016 κινείται στο 74% (μάλιστα και στους Δημοκρατικούς και στους Ρεπουμπλικανούς το ποσοστό που υποστηρίζει την συγκεκριμένη άποψη κυμαίνεται στα ίδια περίπου επίπεδα).

Διχασμός με την επιστολική ψήφο

Με τις αμερικανικές εκλογές να πλησιάζουν σε περιβάλλον πανδημίας, οι ψηφοφόροι διχάζονται ως προς το πότε πρόκειται να ψηφίσουν. Το 40% προτιμά να προσέλθει στις κάλπες την ημέρα των εκλογών, το 39% προκρίνει την επιστολική ψήφο, ενώ το 18% δηλώνει πως επιλέγει προγενέστερη ημερομηνία, όπως αυτή θα ορισθεί από τις αρχές. Οι λευκοί ψηφοφόροι προτιμούν σε ποσοστό 43% να ψηφίσουν την ημέρα των εκλογών, οι αφροαμερικανοί σε 33%, οι ισπανόφωνοι σε 28% και οι ασιατικής καταγωγής σε ποσοστό 21%.

Τα ποσοστά ανακλούν και τις διαφορετικές προτιμήσεις των ψηφοφόρων, ανάλογα με τον υποψήφιο που πρόκειται να υποστηρίξουν. Από τους υποστηρικτές των Δημοκρατικών, οι λευκοί προτιμούν την ημέρα των εκλογών κατά 20%, οι ισπανόφωνοι κατά 21% και οι αφροαμερικανοί κατά 33%. Αντίθετα στο στρατόπεδο των Ρεπουμπλικανών το 63% των λευκών προτιμά να ψηφίσει την ημέρα των εκλογών.

Οι ισπανόφωνοι και οι ασιατικής καταγωγής ψηφοφόροι προκρίνουν την μέθοδο της επιστολικής ψήφου, με τα ποσοστά στους πρώτους να φθάνουν το 48% και στους δεύτερους το 62%, μεγέθη δραστικά μεγαλύτερα από το 37% των λευκών και των αφροαμερικανών ψηφοφόρων. Επιπλέον ψηφοφόροι με ανώτερο επίπεδο μόρφωσης προτιμούν για λόγους ασφαλείας την επιστολική ψήφο, σε ποσοστό 51% των πτυχιούχων πανεπιστημίων, 48% των σπουδαστών κολλεγίων και μόλις 29% των σπουδαστών χωρίς εμπειρία τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Η ευχερής προσέλευση στις κάλπες

Ένα ζήτημα που απασχολεί το εκλογικό σώμα σε περιβάλλον πανδημίας αφορά την ευχέρεια της ψηφοφορίας, με το 50% να δηλώνει πως μάλλον θα εξελιχθεί σε ευχερείς συνθήκες και το 23% να αποφαίνεται πως δεν πρόκειται να υπάρξει κανένα απολύτως πρόβλημα. Οι υποστηρικτές των Ρεπουμπλικανών εμφανίζονται περισσότερο αισιόδοξοι και δηλώνουν κατά 64% πως δεν πρόκειται να υπάρξουν προβλήματα προσέλευσης, σε αντίθεση με τους υποστηρικτές των Δημοκρατικών όπου το ποσοστό μειώνεται δραστικά στο 40%.

Οι πεποιθήσεις ως προς το εάν και κατά πόσον η προσέλευση θα αντιμετωπίσει προβλήματα, διαφέρουν ανάλογα με την δημογραφική ομάδα, με τους νεότερους ψηφοφόρους και τους ισπανόφωνους να δηλώνουν πως προβληματίζονται στο ζήτημα της ευχέρειας (σε αντίθεση με τους γηραιότερους που δεν εμφανίζονται να αντιμετωπίζουν δυσχέρειες, με συνέπεια η προσέλευση να θεωρείται ευχερής).

Οι ψηφοφόροι κάτω των 30 ετών δηλώνουν σε ποσοστό μόλις 34% πως οι εκλογές πρόκειται να διεξαχθούν με ευχέρεια, με το ποσοστό πάντως να αυξάνεται στις ηλικίες από 30 έως 49 στο 48% και στο 55% στους ψηφοφόρους με ηλικία μεγαλύτερη των 50 ετών.

Πάντως το θέμα της ευχέρειας ή της δυσχέρειας εμφανίζει μικρές ποσοστιαίες διαφορές ανάλογα με το επίπεδο μόρφωσης, με τους πτυχιούχους πανεπιστημίων να δηλώνουν σε μεγαλύτερο βαθμό από τους υπόλοιπους πως δεν θα αντιμετωπισθούν προβλήματα προσέλευσης.

Τα στοιχεία της έρευνας και ειδικά η προτίμηση των Δημοκρατικών στην επιστολική ψήφο ερμηνεύουν ικανοποιητικά την αντίθεση του Τραμπ στην μαζική εφαρμογή της και τις προσπάθειες που καταβάλλει να πείσει τους Αμερικανούς πως ελλοχεύουν προβλήματα νοθείας σε μεγάλη κλίμακα.

---

* Τα δεδομένα της έρευνας αντλούνται στην περίοδο από 27 Ιουλίου έως 12 Αυγούστου, με την βοήθεια 14.407 αναλυτών που διαχειρίζονται ο καθένας δείγμα μεγαλύτερο των 1.000 εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους. Από το συνολικό στατιστικό τους δείγμα το 4,2% των ερωτηθέντων δεν απαντά, ενώ το περιθώριο σφάλματος κινείται μεταξύ -1,5% και +1,5%.