Χτυπάμε για να διαπραγματευτούμε, το δόγμα Τραμπ!

Ο Τραμπ, φυσικά, δεν περίμενε καμία αξιολόγηση. Δήλωσε αμέσως ότι «οι επιθέσεις ήταν μια θεαματική στρατιωτική επιτυχία. Οι βασικές πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν έχουν πλήρως και ολοκληρωτικά εξαλειφθεί». Στη συνέχεια κάλεσε «τον νταή της Μέσης Ανατολής», δηλαδή το Ιράν, να κάνει ειρήνη.

Όμως η αντίδραση της Τεχεράνης αναμένεται και ενδέχεται να είναι σφοδρή. Το Ιράν μπορεί επίσης να στοχεύσει αμερικανικά στρατιωτικά συμφέροντα στην περιοχή. Οι Φρουροί της Επανάστασης ήδη δήλωσαν ότι οι αμερικανικές βάσεις «έχουν διπλασιάσει την ευαλωτότητά τους». Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε απώλειες ζωών μεταξύ Αμερικανών στρατιωτών – με κόστος ανυπολόγιστο. Οι ίδιοι αναλυτές σημειώνουν ότι, είναι δύσκολο να δούμε τη διπλωματία να πετυχαίνει σύντομα, μετά από έναν τόσο καταστροφικό πόλεμο, τονίζοντας ότι ο Τραμπ πιθανόν υποτιμά το Ιράν.

Η εθνική ασφάλεια σε αποδόμηση

Αυτό δεν εκπλήσσει, αν ληφθεί υπόψη η αδυναμία της εθνικής του ομάδας ασφαλείας. Φαίνεται πως υπήρξε ελάχιστη διαβούλευση, πριν από την επίθεση. Ένας βασικός λόγος είναι ότι δεν έχουν μείνει πολλοί σύμβουλοι. Πριν ένα μήνα, ο Λευκός Οίκος ξεκίνησε να μειώνει το προσωπικό του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας, από 350 σε λιγότερους από 150. Ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας, Μάικ Βαλτς, απομακρύνθηκε τον Μάιο και ο υπουργός Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο, κρατά πλέον και τα δύο χαρτοφυλάκια – μια πρωτοφανής συγκέντρωση εξουσίας, σε ένα πρόσωπο, χωρίς εμφανές ενδιαφέρον για τις οικονομικές, περιβαλλοντικές ή ενεργειακές συνέπειες ενός πολέμου με το Ιράν.

Το 2011, ο Μπαράκ Ομπάμα έδωσε το πράσινο φως για την επιδρομή κατά του Οσάμα Μπιν Λάντεν, μετά από σχεδόν έναν χρόνο εξονυχιστικής αξιολόγησης, σχεδιασμού και διαβούλευσης. Η ομάδα του επαλήθευσε κάθε πληροφορία, κατασκεύασε αντίγραφα του κρησφύγετου, ανέλυσε όλα τα πιθανά σενάρια και υποχρέωσε κάθε εμπλεκόμενο να παρουσιάσει τα υπέρ και τα κατά πριν πει “ναι”. Κι ακόμα τότε, η αποστολή κινδύνευσε να αποτύχει λόγω βλάβης σε ελικόπτερο.

Αντίθετα, την περασμένη εβδομάδα, ο Τραμπ απέρριψε δημόσια την εκτίμηση της Διευθύντριας Εθνικών Πληροφοριών, Τάλσι Γκάμπαρντ, ότι το Ιράν απέχει χρόνια από την κατασκευή πυρηνικής βόμβας. Η ίδια τώρα προειδοποιεί ότι, αυτό το χρονικό περιθώριο μπορεί να έχει μειωθεί σε λίγες μόνο εβδομάδες.

Όλα αυτά θυμίζουν το 2003, όταν ο τότε αντιπρόεδρος, Ντικ Τσέινι, πίεσε αναλυτές να βρουν αποδείξεις για όπλα μαζικής καταστροφής στο Ιράκ, που δεν υπήρχαν. Εκείνος ο πόλεμος κόστισε 4.500 ζωές Αμερικανών στρατιωτών, τρισεκατομμύρια δολάρια στους φορολογούμενους και οδήγησε στην ανάδυση του Ισλαμικού Κράτους. Χρειάστηκαν σχεδόν δέκα χρόνια για να απεμπλακούν οι ΗΠΑ.

“Δεν είμαστε σε πόλεμο”

Η κυβέρνηση του Τραμπ επιμένει ότι «οι ΗΠΑ δεν βρίσκονται σε πόλεμο με το Ιράν» αλλά μόνο με το πυρηνικό του πρόγραμμα. Στις εκπομπές της Κυριακής, ο Αντιπρόεδρος, Τζέι-Ντι Βανς, απέρριψε τις ανησυχίες για ενδεχόμενη εμπλοκή των ΗΠΑ σε έναν νέο μακροχρόνιο πόλεμο. «Καταλαβαίνω τις ανησυχίες», είπε, «αλλά η διαφορά είναι πως τότε είχαμε ηλίθιους προέδρους, ενώ τώρα έχουμε έναν που ξέρει πώς να πετυχαίνει τους στόχους εθνικής ασφάλειας της Αμερικής».

Ωστόσο, τα δείγματα της πολιτικής Τραμπ στον τομέα της εθνικής ασφάλειας παραμένουν ισχνά. Είχε υποσχεθεί ότι θα σταματήσει τον πόλεμο στην Ουκρανία μέσα σε 24 ώρες και θα τερματίσει τη σύγκρουση Ισραήλ – Γάζας. Πίστεψε ότι θα μπορούσε να πετύχει μια ιστορική συμφωνία με το Ιράν για το πυρηνικό πρόγραμμα και να εξασφαλίσει μια νίκη στην εξωτερική πολιτική. Έστειλε τον επιχειρηματία, Στιβ Γουίτκοφ, να διαπραγματευτεί με εκπροσώπους της Τεχεράνης – και μάλιστα το ανακοίνωσε παρουσία του Νετανιάχου στον Λευκό Οίκο. Στη συνέχεια ταξίδεψε στον Κόλπο, όπου συνδέθηκε στενά με πλούσιους Άραβες αυταρχικούς ηγέτες, που του πρόσφεραν ιδιωτικά αεροπλάνα και άλλα οικονομικά “δώρα”, ενώ αγνόησε το Ισραήλ. Και ακριβώς όταν εξέπνευσε η διορία, που είχε δώσει στο Ιράν για συμφωνία, ο Νετανιάχου χτύπησε.

Ο Τραμπ θέλει να πιστέψουμε ότι ελέγχει τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή. Αλλά, όπως σημειώνουν οι Financial Times, «είναι ο Νετανιάχου που καθοδηγεί τις εξελίξεις – και ούτε εκείνος μπορεί να προβλέψει πώς θα αντιδράσει το Ιράν». Και όταν το Ιράν απαντήσει, δεν θα δούμε τι πέτυχε ο Τραμπ – αλλά πού έχει σύρει τις Ηνωμένες Πολιτείες.