Ποιες είναι οι νέες διατροφικές τάσεις

Ξεκινώντας από το μακρινό 1980 που έκανε το ντεμπούτο της η δίαιτα Atkins, περνάμε στην εποχή των light προϊόντων το 1990. Συνεχίζουμε το 2000 που με το millennium ο καταναλωτής στρέφεται πως τα βιολογικά τρόφιμα και φτάνουμε αισίως στο 2020 με την vegan διατροφή να είναι από τις δημοφιλέστερες στις προτιμήσεις πολλών. Μην ξεχάσουμε πως η καραντίνα του 2020 έβαλε πολύ κόσμο στην κουζίνα να μετρήσει τις μαγειρικές του ικανότητες! Πάμε να δούμε όμως, τι αναμένουμε να δούμε σα νέα τάση για το τρέχον έτος.

Δεν είναι λίγοι αυτοί οι οποίοι ακολουθούν κάθε νέο trend που κυκλοφορεί. Αυτό συμβαίνει τόσο στην διατροφή όσο και σε διάφορες τάσεις της καθημερινότητας, όπως είναι το είδος μουσικής, το στυλ ντυσίματος κλπ. Ας εστιάσουμε στις διατροφικές τάσεις για το 2024, καλές και μη, και πάμε να δούμε με ποιες συμπεριφορές συμφωνούμε και με ποιες όχι.

Τάση Νο1: TikTok, Διατροφή & Εικόνα σώματος. Αν και ορισμένες διατροφικές τάσεις είναι αβλαβείς, κάποιες είναι εντελώς επικίνδυνες. Το διαδίκτυο και κυρίως το TikTok έχει κατακλύσει τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ωστόσο, διαδίδει επίσης μια τεράστια ποσότητα παραπληροφόρησης για τη διατροφή και την υγεία. Και μερικά από αυτά τα διατροφικά trends είναι εντελώς επικίνδυνα. Το TikTok προωθεί την κουλτούρα της δίαιτας και τη ρητορική αρνητικής εικόνας σώματος. Το ανησυχητικό είναι πως χρήστες της εν λόγω εφαρμογής τείνουν να αυξάνονται, στο νεανικό κοινό κυρίως. Για τον λόγο αυτό, κρίνεται απαραίτητη η βελτίωση της διατροφικής εκπαίδευσης και της παιδείας για την υγεία στα σχολεία.

Υπάρχει κάτι θετικό στο TikTok; Για να μην τα βάζουμε όμως όλα σε ένα τσουβάλι, υπάρχουν στο TikTok αξιόλογοι λογαριασμοί με ενημερωτικό και επιστημονικά εμπεριστατωμένο περιεχόμενο που μπορούν να βοηθήσουν το ευρύ κοινό. ‘Έτσι λοιπόν το ευρύ κοινό θα πρέπει να διασταυρώνει τις πληροφορίες που λαμβάνει, πριν τις κάνει πράξη.

Τάση Νο2: Διαισθητική Διατροφή. Κατά την διάρκεια την πανδημίας και αμέσως μετά παρατηρήθηκε έξαρση περιστατικών διατροφικών διαταραχών. Η διαισθητική διατροφή και η προσέγγιση αυτών των περιστατικών χωρίς δίαιτα, αλλά μέσω της εκπαίδευσης του να “ακούνε το σώμα τους” φαίνεται να λειτουργούν καλύτερα σε θεραπευτικό επίπεδο. Αναμένουμε να δούμε αυτή την τάση να συνεχιστεί το 2024, καθώς οι άνθρωποι αναζητούν βοήθεια για τις διατροφικές τους διαταραχές ή τις διαταραγμένες διατροφικές συμπεριφορές τους.

Οφέλη Διαισθητικής Διατροφής. Η υιοθέτηση διαισθητικής διατροφής από όλο και περισσότερους ανθρώπους, τους απομακρύνει από το στερητικό μοντέλο της δίαιτας και τους ωθεί στο να ανακαλύψουν την ισορροπία στην διατροφή τους βάσει των πραγματικών τους αναγκών. Είναι γνωστή άλλωστε η άμεση επίδραση που έχει η δίαιτα στην ψυχική υγεία και αυτό κατ’ επέκταση, δημιουργεί διαταραγμένη σχέση με το φαγητό. Η αναζήτηση βοήθειας και η προσπάθεια για μια θετική σχέση με το φαγητό, είναι μια τάση που μπορούμε να υιοθετήσουμε.

Τάση Νο3: Οικονομική Διατροφή. Οι τιμές στα supermarket συνεχώς αυξάνονται, με αποτέλεσμα, αυτό να αποτελεί άγχος για τον καταναλωτή, κυρίως αν θέλει να προσέξει την διατροφή του και την υγεία του. Οι περισσότεροι μη μπορώντας να ανταπεξέλθουν οικονομικά, τελικά καταφεύγουν στις πιο οικονομικές επιλογές. Αφενός αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό, αφετέρου όμως, είναι θρεπτικές τελικά οι επιλογές που κάνουν ή τα χρήματα που γλιτώνουν θα τα ξοδέψουν τελικά σε γιατρούς και φάρμακα; Σαφώς και η τιμή από μόνη της δεν μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο στην ποιότητα του προϊόντος. Αυτό μπορεί ο καθένας να το αξιολογήσει μαθαίνοντας να διαβάζει τις διατροφικές ετικέτες με την βοήθεια ενός ειδικού.

Τάση Νο4: Διαλειμματική Νηστεία. Αν και δεν πρόκειται για μία νέα τάση της εποχής, αλλά για ένα διαχρονικό trend, οι συζητήσεις περί διαλείπουσας νηστείας, είναι πάντα επίκαιρες. Πρόκειται για ένα πρωτόκολλο σίτισης που στοχεύει στην ποσότητα και στην ώρα κατανάλωσης των γευμάτων.

Μοντέλο Εναλλασσόμενων θερμίδων. Την μία ημέρα η ενεργειακή πρόσληψη είναι ελεύθερη ή ίση με τις ενεργειακές ανάγκες του οργανισμού και εναλλάσσονται την επόμενη με πλήρη νηστεία ή χαμηλή ενεργειακή πρόσληψη περί τις 500-600 θερμίδες ημερησίως.

Μοντέλο 5:2. Τις 5 ημέρες τις εβδομάδας η ενεργειακή πρόσληψη είναι ελεύθερη ή ίση με ενεργειακές ανάγκες του οργανισμού, ενώ τις υπόλοιπες 2 ημέρες η θερμιδική πρόσληψη περιορίζεσαι στο 20-25% των ημερήσιων αναγκών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το σοκ του οργανισμού να ενεργοποιεί μηχανισμούς που οδηγούν σε μεγαλύτερη απώλεια βάρους.

Μοντέλο 16:8. Το πιο διάσημο μοντέλο νηστείας. Η κατανάλωση των γευμάτων περιορίζεται σε διάστημα 8 ωρών, ενώ τις υπόλοιπες 16 ώρες η κατανάλωση περιλαμβάνει από τίποτα μέχρι ροφήματα χωρίς θερμίδες, για παράδειγμα νερό, καφέ σκέτο, τσάι σκέτο. Προσοχή! Τις 8 ώρες δεν τρως δίχως αύριο, αλλά υπάρχει μέτρο και ισορροπία. Πρόκειται για ένα πρωτόκολλο σίτισης με κάποια πλεονεκτήματα. Κάποιες έρευνες δείχνουν πως αυτό το μοντέλο διατροφής συμβάλλει περισσότερο στην απώλεια βάρους εν συγκρίσει με μία απλή υποθερμιδική δίαιτα, ενώ άλλες μελέτες δείχνουν πως έχουν τα ίδια αποτελέσματα. Όμως από την άλλη φαίνεται να έχει υψηλό ποσοστό συμμόρφωσης από τους ανθρώπους που την ακολουθούν.

Τάση Νο4: Snaccident. Ο όρος snaccident (a snack accident) περιγράφει μία κατάσταση κατά την οποία το άτομο θα φάει “κατά λάθος” κάποιο λιγότερο θρεπτικό σνακ από ότι θα έπρεπε. Κάτι σα να λέμε “με πεδίκλωσε μια σακούλα πατατάκια, και την έφαγα!”. Και εδώ αναρωτιέται ο διαιτολόγος, “τα φρούτα και τα λαχανικά δεν σε πεδικλώνουν ποτέ”; Ρητορική η ερώτηση, στην οποία δεν χρειάζεται να απαντήσεις. Θυμήσου κάθε φορά πως δεν χρειάζεται να ενοχοποιείς τα τρόφιμα που καταναλώνεις, ούτε να τα κατηγοριοποιείς σε καλά και κακά. Αν κάτι θέλεις να το καταναλώσεις, επειδή έτσι αισθάνεσαι, κάνε το συνειδητά και χωρίς τύψεις!

Τάση Νο5: Διατροφή με βάση τα γονίδιά σου. Αυτή η διατροφική τάση χρησιμοποιεί γενετικά τεστ για την ανάπτυξη εξατομικευμένων διατροφικών προγραμμάτων, με βάση το DNA ενός ατόμου, στοχεύοντας στις γενετικές προδιαθέσεις σε θρεπτικά συστατικά και ευαισθησίες στα τρόφιμα. Ένα μείγμα γονιδιωματικής και διατροφής, υπόσχεται μια εξαιρετικά εξατομικευμένη προσέγγιση στη δίαιτα. Ωστόσο, εξακολουθεί να είναι ένα αναπτυσσόμενο πεδίο, με την αποτελεσματικότητα να ποικίλλει ανάλογα με την έκταση και τη λεπτομέρεια της γενετικής ανάλυσης.

Οι τάσεις είναι πολλές και διαφορετικές, και σίγουρα δεν ταιριάζουν όλα σε όλους. Κάθε τάση που επιλέγουμε να ακολουθήσουμε δεν πρέπει να φέρει σε κίνδυνο την υγεία μας, γι’ αυτό η γνώμη των ειδικών κρίνεται απαραίτητη. Αγαπάμε το φαγητό, αγαπάμε το σώμα μας και το φροντίζουμε! Με την σωστή καθοδήγηση και με γνώμονα πάντα την υγεία και την ευεξία μας, μπορούμε να ακολουθήσουμε ό,τι μας ταιριάζει πραγματικά. Αρκεί να μην παρασυρόμαστε με τα ρεύματα της εποχής σε καταστάσεις που δεν μας ταιριάζουν.

---

 

Η Ζήνα Βαρσάμη είναι διαιτολόγος-διατροφολόγος

Σε συνεργασία με το medNutrition