Πόσο σημαντική είναι η διατροφή από τη νηπιακή ηλικία

Στην περίπτωση που το βρέφος δεν θηλάζει ο αριθμός των γευμάτων, ανάλογα με την ενεργειακή πυκνότητα των συμπληρωματικών τροφών, διαμορφώνεται ως εξής (Πίνακας 2):Πίνακας 2: Αριθμός των γευμάτων του βρέφους που δεν θηλάζει, ανάλογα με την ηλικία του και την ενεργειακή πυκνότητα της συμπληρωματικής τροφής.Σύμφωνα με τον ΠΟΥ (WHO, 2000a, 2002b), η συχνότητα των γευμάτων που θα πρέπει να καταναλώνει το βρέφος, όταν η ενεργειακή πυκνότητα ενός γεύματος είναι 0,8 kcal/γραμμάριο ή παραπάνω, είναι 2-3 γεύματα/ημέρα για τα βρέφη ηλικίας 6-8 μηνών και 3-4 γεύματα/ημέρα για τα βρέφη ηλικίας 9-11 μηνών. Επιπλέον, μπορούν να προσφέρονται 1-2 θρεπτικά μικρογεύματα την ημέρα, ανάλογα με την όρεξη του βρέφους. Τα μικρογεύματα προσφέρονται μεταξύ των κυρίως γευμάτων. Συνήθως, τα βρέφη τα καταναλώνουν μόνα τους και παρασκευάζονται εύκολα.

Η ποσότητα του γεύματος σχετίζεται και με άλλους ανεξάρτητους παράγοντες, όπως η όρεξή του βρέφους και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της ψυχοκινητικής του ανάπτυξης, σε συνδυασμό και με τη συμπεριφορά και τις τεχνικές σίτισης που χρησιμοποιούνται κάθε φορά. Έτσι, δεν μπορεί να υπολογιστεί, ούτε και χρειάζεται να υπολογιστεί, με ακρίβεια η ποσότητα της τροφής που απαιτείται να καταναλωθεί σε κάθε γεύμα. Εμπιστευτείτε λοιπόν το παιδί και αφήστε το ίδιο να σας καθοδηγήσει.

Ενδεικτικά γεύματα που παρέχονται καθημερινά στους βρεφονηπιακούς σταθμούς ανάλογα με το στάδιο ανάπτυξης του παιδιού:

Όπως σε όλους τους παιδικούς σταθμούς έτσι και στους βρεφονηπιακούς σταθμούς τα γεύματα που παρέχονται στα βρέφη συντάσσονται πάντα από επαγγελματίες Διατροφολόγους σε συνεργασία με Παιδίατρο, ενώ εάν χρειαστεί μπορεί να εμπλακούν και οι γονείς.

• Παιδιά από 2 μηνών έως 6 μηνών: Γάλα, μητρικό ή 1^ης βρεφικής ηλικίας το οποίο επιλέγουν οι γονείς σε συνεργασία με τους παιδίατρους τους ή την παιδίατρο του σταθμού.
• Παιδιά από 6 μηνών έως 12 μηνών: Γάλα 2^ης βρεφικής ηλικίας ή μητρικό όταν οι συνθήκες το επιτρέπουν, βρεφικά δημητριακά, χορτόσουπα με μοσχαράκι, φρουτόκρεμα (3 φρούτα εποχής).

Πίνακας 3. Προτεινόμενος χρόνος εισαγωγής των τροφίμων στη διατροφή του βρέφους.

 

Τρόφιμα και Συστατικά που θα πρέπει να αποφεύγονται πριν από την συμπλήρωση του 1^ου έτους ζωής:

Σύμφωνα με την εγκύκλιο του Υπουργείου Υγείας που αφορά την διατροφή παιδιών στους βρεφικούς, βρεφονηπιακούς και παιδικούς σταθμούς, κατά τον 1^ο χρόνο της ζωής τα βρέφη δεν πρέπει να καταναλώνουν:

1. Φρέσκο, μη τροποποιημένο γάλα εμπορίου.
2. Αλάτι και προϊόντα που το περιέχουν.
3. Ζάχαρη και προϊόντα που την περιέχουν: Τρόφιμα πλούσια σε ζάχαρη προκαλούν προβλήματα στα δόντια, ενώ σε περίπτωση υπερβολικής κατανάλωσης οδηγούν στην αύξηση του σωματικού βάρους των παιδιών. Επιδόρπια γιαουρτιού, κρέμες, μπισκότα, γλυκίσματα κ.α θα πρέπει να αποφεύγονται.
4. Μέλι: To μέλι μπορεί να περιέχει σπόρους του βακτηρίου Clostridium Botulinum, που αποτελεί τον αιτιολογικό παράγοντα ενός νοσήματος που ονομάζεται αλλαντίαση.
5. Χυμούς φρούτων, φρουτοποτά, αναψυκτικά, λόγω της αυξημένης περιεκτικότητας σε σάκχαρα
6. Τσάι και άλλα αφεψήματα.
7. Ολόκληρους ξηρούς καρπούς & ολόκληρα στρογγυλά φρούτα λόγω του κινδύνου πνιγμονής.

Στη βρεφική ηλικία καθιερώνονται οι διαιτητικές συνήθειες και η γεύση και συνεπώς πρέπει να αποφεύγεται η προσθήκη ζάχαρης και αλατιού, ενώ οι υπερβολικές θερμίδες καταλήγουν σε παχύσαρκα βρέφη, που σε σημαντικό ποσοστό θα εξελιχθούν σε παχύσαρκους ενήλικες.

Ποια υφή πρέπει να έχουν τα γεύματα που προορίζονται στα βρέφη-νήπια:

Σύμφωνα με τις «Συστάσεις για την εισαγωγή στερεών τροφών στον 1^ο χρόνο της ζωής» η πολτοποίηση των τροφών συνίσταται να έχει σταματήσει μέχρι τον 10^ο μήνα ζωής και οι αλεσμένες τροφές να αντικατασταθούν σταδιακά από ψιλοκομμένες και εν συνεχεία από μικρά κομμάτια που το βρέφος θα μπορεί να πιάσει και με τα χέρια του.

Η παράταση της πολτοποίησης μετά την ηλικία αυτή (10^ο μήνα ζωής), έχει διαπιστωθεί ότι αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης προβλημάτων μάσησης και κατάποσης των στερεών τροφών μετά τον 1ο χρόνο ζωής, γεγονός που θα δυσκολέψει σημαντικά τη μετάβαση του παιδιού στο κανονικό φαγητό. Επιπλέον, τα βρέφη από την ηλικία των 12 μηνών θα πρέπει να πίνουν κατά κύριο λόγο από φλιτζάνι ή εκπαιδευτικό κύπελλο και όχι από μπιμπερό.

Σημάδια πείνας και κορεσμού στα βρέφη

Σημάδια που δείχνουν ότι το μωρό πιθανότατα πεινάει:

• Όταν έχει αυξημένη έκκριση σάλιου
• Όταν ανοίγει το στόμα και κατευθύνεται προς την τροφή ή το στήθος
• Όταν δείχνει περισσότερη ανησυχία κουνώντας το κεφάλι του
• Όταν ανοίγει το στόμα του και αρχίζει να το ανοιγοκλείνει
• Όταν βάζουν το χέρι τους στο στόμα ή πιπιλίζουν τα δάχτυλά τους

Σημάδια που δείχνουν ότι το μωρό έχει χορτάσει:

• Όταν απομακρύνεται από το κουτάλι και γυρίζει το κεφάλι του από την άλλη πλευρά.
• Όταν παίζει με το φαγητό
• Όταν κλείνει τα χείλη του και φτύνει το φαγητό από το στόμα του.