Ηλεκτροκίνηση – Μαγκανιώτης (ΔΕΔΔΗΕ): “Το δίκτυο επαρκεί για την φόρτιση”

Ο αναπληρωτής διευθυντής του Κλάδου Μετρήσεων και τομεάρχης ηλεκτροκίνησης του ΔΕΔΔΗΕ (Διαχειριστής Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας) Κωνσταντίνος Μαγκανιώτης ξεκαθαρίζει: «Το δίκτυο επαρκεί τόσο για τους στόχους του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα για 350.000 ηλεκτρικά οχήματα 2030 όσο και για το πλέον αισιόδοξο σενάριο των 1.000.000 ηλεκτρικών οχημάτων για το 2030 του Εθνικού Σχεδίου Ηλεκτροκίνησης. Ο Διαχειριστής ανταποκρινόμενος στο κάλεσμα της εποχής, στηρίζει τον εξηλεκτρισμό των μεταφορών και την ενεργειακή μετάβαση. Στο πλαίσιο αυτό σχεδιάζεται ο σταδιακός εξηλεκτρισμός του εταιρικού στόλου, με κύριο μέλημα την μείωση του αποτυπώματος άνθρακα του ΔΕΔΔΗΕ και την υποστήριξη της ανάπτυξης της αγοράς ηλεκτροκίνησης στην Ελλάδα».

Ακολουθεί η συνέντευξη του κ. Μαγκανιώτη:

• Υπάρχει επάρκεια του Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας σήμερα για να καλυφθούν οι ανάγκες της ηλεκτροκίνησης;

Το Δίκτυο Διανομής επαρκεί για την σύνδεση των φορτιστών. Οι ανάγκες για τα επόμενα χρόνια θα περιοριστούν σε κατασκευές νέων παροχών, αντικαταστάσεις καλωδίων Χαμηλής Τάσης και μετασχηματιστών Μέσης Τάσης / Χαμηλή Τάση και όχι σε νέες γραμμές ΜΤ ή ενίσχυση των Υποσταθμών (Υψηλή Τάση / Μέση Τάση) που έχουν ορίζοντα ολοκλήρωσης 3 έως 5 έτη. Το δίκτυο επαρκεί τόσο για τους στόχους του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (350.000 Ηλεκτρικά Οχήματα 2030) όσο και για το πλέον αισιόδοξο σενάριο των 1.000.000 Ηλεκτρικών Οχημάτων για το 2030 του Εθνικού Σχεδίου Ηλεκτροκίνησης, που είχε αναρτηθεί τον Μάιου του 2023 για διαβούλευση.

• Οι ανάγκες της ηλεκτροκίνησης αυξάνονται, τι προβλέπεται για την επέκταση και αναβάθμιση του δικτύου;

Για να διατηρηθεί πλεόνασμα χωρητικότητας στο Δίκτυο, και για να δύναται να υποστηριχθεί με προνοητικότητα υπερ-πολλαπλάσιος στόχος ηλεκτρικών οχημάτων προγραμματίζονται νέες επενδύσεις σε επίπεδο Υποσταθμών Υ/Σ (ΥΤ/ΜΤ) και γραμμών ΜΤ. Προγραμματίζονται έργα 1GW ειδικά για την ενίσχυση της Αττικής, ενώ παράλληλα ο ΔΕΔΔΗΕ συνδράμει τους ΟΑΣΑ (Οργανισμός Αστικών Συγκοινωνιών Αθηνών)και ΟΑΣΘ (Οργανισμός Αστικών Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης) για την υποστήριξη πρώτων 400 ηλεκτρικών λεωφορείων και των μελλοντικών αναγκών τους.

Για την επιτυχημένη υλοποίηση και υποστήριξη των φορτιστών είναι σημαντικό να τηρηθεί η πρόβλεψη του νόμου για την δήλωση των συνόλου των ηλεκτρικών φορτιστών για λόγους σχεδιασμού, ανάπτυξης και λειτουργίας του Δικτύου καθώς και η κινητροδότηση μέσω ζωνικής τιμολόγησης (έξυπνη φόρτιση). Η έξυπνη φόρτισή θα παρέχει ένα ξεκάθαρο οικονομικό κίνητρο να φορτίζονται τα Ηλεκτρικά Οχήματα τις ώρες μη αιχμής αυξάνοντας την εκμετάλλευση του υφιστάμενου Δικτύου και μεταθέτοντας για το μέλλον την ανάγκη υπέρμετρων ενισχύσεων του. Η μετάθεση αυτών των επενδύσεων του ΔΕΔΔΗΕ θα έχει όφελος για το σύνολο των καταναλωτών που επιμερίζονται το κόστος του Δικτύου.

Η επέκταση και αναβάθμιση του Δικτύου για να ανταποκριθεί στη διείσδυση της ηλεκτροκίνησης έχει συμπεριληφθεί στο Σχέδιο Ανάπτυξης Δικτύου, που αναθεωρείται σε ετήσια βάση.

• Πως αντιμετωπίζεται η επίδραση της φόρτισης στο δίκτυο αναλόγως των εποχών;

Στην απόφαση 707Α/2021 της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, με την οποία θεσπίστηκε το Εγχειρίδιο Χρεώσεων Χρήσης Δικτύου, κατόπιν σχετικής εισήγησης του ΔΕΔΔΗΕ, ο Διαχειριστής έχει την υποχρέωση να εγκαθιστά έξυπνους μετρητές σε καταναλωτές με φορτιστές ηλεκτρικών αυτοκινήτων (ανεξάρτητες παροχές και παροχές με σύνδεση φορτιστή στην εσωτερική ηλεκτρική εγκατάσταση τους). Κατά προτεραιότητα τα μετρητικά δεδομένα ανά 15 λεπτό της ώρας των παροχών με φορτιστή θα παρέχονται από τον ΔΕΔΔΗΕ ως το τέλος του 2023 στους προμηθευτές, για να δημιουργηθεί μια νέα αγορά δυναμικής τιμολόγησης για την ηλεκτροκίνηση.

Οι καταναλωτές θα μπορούν να προσαρμόζουν δυναμικά την φόρτιση των ηλεκτροκίνητων οχημάτων τους ανάλογα με τις τιμές που διαμορφώνονται ανάλογα με την εποχή βάση της παραγωγής των ΑΠΕ. Σε περιόδους με χαμηλή συνολική κατανάλωση σε επίπεδο χώρας και αυξημένη παραγωγή ΑΠΕ, αναμένουμε να υπάρξουν ακόμα και αρνητικές τιμές για τους καταναλωτές, όπως συμβαίνει ήδη σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, δηλαδή οι καταναλωτές να πληρώνονται για να φορτίζουν τα οχήματα τους.

• Ποιες είναι οι Δυνατότητες Σύνδεσης Υποδομών Επαναφόρτισης Ηλεκτροκίνητων Οχημάτων και η Σύνδεση Σταθμών Φόρτισης ΗΟ Δημόσιων Χώρων;

Η σύνδεση με το Δίκτυο Διανομής των παροχών ηλεκτροκίνησης σε δημόσιους χώρους υλοποιείται πάντα υπόγεια για λόγους ασφάλειας και αισθητικής αναβάθμισης. Ο ΔΕΔΔΗΕ παρέχει και τις ακόλουθες δύο δυνατότητες στους αρμόδιους φορείς που αδειοδοτούν τους φορτιστές σε δημόσιο χώρο:

–Εγκατάσταση της μετρητικής διάταξης του ΔΕΔΔΗΕ εσωτερικά του φορτιστή του ηλεκτροκίνητου οχήματος, προκειμένου να μην καταλαμβάνεται πρόσθετος χώρος στο πεζοδρόμιο για ισχύ παροχής έως 45kVA. (μονάδα φαινομενικής ισχύος, η οποία αποτελείται από πραγματικές και επαναδραστηριότητες, ενώ το kW είναι μια μονάδα πραγματικής ισχύος).

–Εγκατάσταση της μετρητικής διάταξης του ΔΕΔΔΗΕ σε ανεξάρτητο ερμάριο. Η λύση αυτή ενδείκνυται για περιπτώσεις ηλεκτροδότησης πολλών φορτιστών (>4) από μια παροχή. Για περισσότερες λεπτομέρειες, οι αναγνώστες μπορούν να ανατρέξουν στον ακόλουθο σύνδεσμο “Ο καθορισμός τεχνικών προδιαγραφών για τις υποδομές επαναφόρτισης ηλεκτροκίνητων οχημάτων σε δημόσιους χώρους”, στην ιστοσελίδα του ΔΕΔΔΗΕ.

• Ευρωπαϊκοί στόχοι: είναι εφικτό το χρονοδιάγραμμα;

Στις 28.03.2023 συμφωνήθηκε μια νέα φιλόδοξη Ευρωπαϊκή Οδηγία για την ανάπτυξη επαρκούς υποδομής εναλλακτικών καυσίμων. Μεταξύ των εναλλακτικών υποδομών καυσίμων περιλαμβάνονται και οι υποδομές επαναφόρτισης ηλεκτροκίνητων οχημάτων (φορτιστές). Στόχος είναι η ενίσχυση του πλήθους των σταθμών επαναφόρτισης ηλεκτροκίνητων οχημάτων από το κοινό, ιδίως στους κύριους διαδρόμους και κόμβους μεταφορών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πρόκειται για μια συμφωνία ορόσημο που θα επιτρέψει τη μετάβαση στις μεταφορές μηδενικών εκπομπών και θα συμβάλει στον στόχο μας για μείωση των καθαρών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030.

Συγκεκριμένα στην Οδηγία προβλέπονται τα εξής:

• Για κάθε ηλεκτροκίνητο όχημα (BEV) σε κάποια περιοχή θα πρέπει να υπάρχει τουλάχιστον 1 ΚW εγκατεστημένης ισχύος δημοσίως προσβάσιμων υποδομών επαναφόρτισης στην περιοχή.
• Για το κύριο Trans-European Transport Network (ΤΕΝ-Τα) οδικό δίκτυο ορίζονται 2 χρονικοί στόχοι για την εγκατεστημένη ισχύ υποδομών επαναφόρτισης ανά 60km:

– 300 KW έως το 2025
– 600 KW έως το 2030

• Για το εκτεταμένο ΤΕΝ-Τ οδικό δίκτυο ορίζονται 2 χρονικοί στόχοι για την εγκατεστημένη ισχύ υποδομών επαναφόρτισης ανά 60km:

– 300 KW έως το 2030
– 600 KW έως το 2035

Υπολογίζεται κατά προσέγγιση το μήκος του κύριου Trans-European Transport Network (ΤΕΝ-Τ) οδικού δικτύου σε 1.700 χλμ και του εκτεταμένου ΤΕΝ-Τ οδικού δικτύου σε 2.500 χλμ.
Ο ΔΕΔΔΗΕ ήδη έχει κάνει σχετική διερεύνηση στους Σταθμούς Εξυπηρέτησης Αυτοκινήτων (ΣΕΑ) όλης της χώρας και δεν απαιτούνται γενικά κατασκευές νέων γραμμών ΜΤ για την εξυπηρέτηση των φορτιστών που προβλέπονται και συνεπώς η σύνδεσή τους θα μπορέσει να υλοποιηθεί χωρίς καθυστερήσεις.

Αντίστοιχα η πρόβλεψη της Οδηγίας για 1 ΚW εγκατεστημένης ισχύος δημοσίως προσβάσιμων υποδομών επαναφόρτισης ανά όχημα σε κάθε περιοχή, έχει περιληφθεί ήδη στο Σχέδιο Ανάπτυξης Δικτύου, ώστε ο Διαχειριστής να υλοποιήσει εμπρόθεσμα τις μακροχρόνιες επενδύσεις.

---

O ρόλος του ΔΕΔΔΗΕ

Το πλαίσιο, για τον βασικό ρόλο του ΔΕΔΔΗΕ στο χώρο της ηλεκτροκίνησης συνοψίζεται στα εξής:

• Διαφανής και αμερόληπτη πρόσβαση όλων των χρηστών ηλεκτροκίνησης στο Δίκτυο Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας.
• Καθορισμός των όρων σύνδεσης Υποδομών Επαναφόρτισης Ηλεκτροκίνητων Οχημάτων στο Δίκτυο Διανομής. Βάσει του Ν. 4710/2020 προβλέπεται η υποχρέωση καταχώρησης των υποδομών επαναφόρτισης των ηλεκτροκίνητων οχημάτων (ΥΕΗΟ) στο ΔΕΔΔΗΕ. Για το σκοπό αυτό ο ΔΕΔΔΗΕ παρέχει στους χρήστες την δυνατότητα ψηφιακής υποβολής των αιτημάτων για τη σύνδεση των Υποδομών Επαναφόρτισης στο Δίκτυο.
• Υποστήριξη των Δήμων στην εκπόνηση των Σχεδίων Φόρτισης Ηλεκτροκίνητων Οχημάτων (Σ.Φ.Η.Ο.).
• Υποστήριξη των οργανισμών αστικών συγκοινωνιών στον καθορισμό των νέων αναγκών σύνδεσης με το Δίκτυο Διανομής που προκύπτουν από τον εξηλεκτρισμό του στόλου των οχημάτων τους.
• Βέλτιστη ενσωμάτωση της ηλεκτροκίνησης στο Δίκτυο Διανομής και η μεγιστοποίηση της χρήσης ΑΠΕ.

Στο πλαίσιο αυτό, ο ΔΕΔΔΗΕ συμμετέχει σε διάφορα ευρωπαϊκά ερευνητικά έργα στους τομείς της ενέργειας, της ηλεκτροκίνησης και της πληροφορικής, τα οποία σχετίζονται με θέματα ευφυών δικτύων. Αντικείμενο μελέτης είναι η διαχείριση των φορτίων της ηλεκτροκίνησης ως πηγή ευελιξίας (flexible load and V2G) σε τοπικό επίπεδο με στόχο τη μεγιστοποίηση της διείσδυσης των ΑΠΕ στο ενεργειακό μίγμα καθώς και τη βέλτιστη διαχείριση του Δικτύου Διανομής.

• Υποστήριξη του προγράμματος Smart and Sustainable Island, που υλοποιείται από την Ελληνική Πολιτεία και τον όμιλο VW, στην Αστυπάλαια σε ζητήματα που αφορούν το Δίκτυο Διανομής.

Παράλληλα, σχεδιάζονται συνέργειες του προγράμματος Smart and Sustainable Island και του Ειδικού Πιλοτικού ‘Έργου της Αστυπάλαιας, που περιλαμβάνει την υλοποίηση Υβριδικού Σταθμού (ΑΠΕ και σύστημα αποθήκευσης). Η μελέτη του Ειδικού Πιλοτικού ‘Έργου στην Αστυπάλαια αναπροσαρμόστηκε με στόχο να εξασφαλιστεί η τροφοδοσία των ηλεκτροκίνητων οχημάτων αποκλειστικά από ΑΠΕ.