Άψε σβήσε στο σφυρί οι ελληνοκυπριακές περιουσίες – Ποιοι τις αγοράζουν

Στην κατεχόμενη Κύπρο παρατηρείται οικοδομικός οργασμός αλλά και αυξανόμενο κύμα ξένων επενδύσεων, κυρίως Ρώσων, Ουκρανών, Ισραηλινών, Ιρανών, όπως και από τουρκικές εταιρείες ανάπτυξης γης, που διατηρούν τα… σκήπτρα. Στην συντριπτική πλειοψηφία οι περιουσίες, που “αξιοποιούνται” είναι ελληνοκυπριακές περιουσίες και υπολογίζεται πως από το 2021 και εντεύθεν οι πράξεις αγοραπωλησίας ξεπερνούν τις 7.000. Αυτό διαμορφώνει νέα δεδομένα, πρωτίστως νέα τετελεσμένα επί του εδάφους. Την ίδια ώρα κατά την οποία, η κατοχική Τουρκία προβαίνει σε κινήσεις στην περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου.

Η μεγάλη πλειοψηφία από τις 2.672 άδειες αγοράς ακίνητης περιουσίας στα κατεχόμενα για το 2022, δόθηκε σε Ισραηλινούς για την αγορά γης, όπως ανέφερε δημοσίευμα της «Χαλκίν Σεσί». Το δημοσίευμα αναφέρει ότι περίπου 2.000 εταιρείες στα κατεχόμενα ελέγχονται από Ισραηλινούς μετόχους. Μέσω αυτών των εταιρειών αγοράστηκαν 25.000 στρέμματα, κατά κύριο λόγο γεωργική γη, στην περιοχή της κατεχόμενης Καρπασίας. Αναφέρεται, επίσης, ότι έχουν αγοραστεί στην Λεύκα, 2.000 στρέμματα γης για ανάπτυξη. Τον τελευταίο χρόνο οι πωλήσεις ακινήτων και γης αυξήθηκαν στις περιοχές της Κερύνειας και του Τρικώμου ενώ η προσοχή είναι στραμμένη στην Αμμόχωστο ενόψει του εποικισμού της περίκλειστης περιοχής.

Σημειώνεται ότι στο Τρίκωμο έχει κτιστεί μια νέα πολιτεία με πολυκατοικίες, σπίτια και με πυρήνα υπηρεσιών ( σούπερ μάρκετ, καφετέριες κλπ). Έχει κτιστεί σε γεωργική γη, η συντριπτική πλειοψηφία της οποίας ανήκει σε Ελληνοκύπριους. Οι αγοραστές είναι κατά κύριο λόγο ξένοι, το έργο ανέλαβε η τουρκική εταιρεία, Noyanlar, η οποία ιδρύθηκε το 1973. Το έργο ονομάστηκε “Νέα Λάρνακα” και κτίζεται στην περιοχή Χαραφτί. Η τιμή ενός μικρού διαμερίσματος, πλήρως επιπλωμένου, σύμφωνα με το διαφημιστικό σποτάκι, κυμαίνεται σε 100.000 ευρώ. Σημειώνεται ότι η συγκεκριμένη εταιρεία, που εσχάτως λειτούργησε και γραφεία στην κατεχόμενη Αμμόχωστος, είχε γίνει στόχος αγοραστών ( ιρανικής καταγωγής), που πλήρωσαν για διαμερίσματα στο Τρίκωμο, αλλά δεν πήραν “τίτλους ιδιοκτησίας”!

Η ταυτότητα των επενδυτών

Έχει σημασία, πάντως, ποιους προσελκύουν οι Τούρκοι για επενδύσεις και γιατί. Παλαιότερα, η μεγάλη πλειοψηφία ήταν Βρετανοί. Κάποιοι από αυτούς, απέκτησαν περιουσία με «δώρα», που είχαν πάρει από τον Ντενκτάς για την προσφορά τους ( βουλευτές, πρώην αξιωματούχοι). Ωστόσο, όπως φαίνεται, η υπόθεση Όραμς επηρέασε επίδοξους σφετεριστές ελληνοκυπριακών περιουσιών. Υπενθυμίζεται συναφώς ότι με την απόφασή του ημερομηνίας 15 Νοεμβρίου 2004 στην υπόθεση Μελέτιος Αποστολίδης ν. Ντέιβιντ και Λίντα Όραμς, το Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας βρήκε τους κατηγορούμενους ένοχους για καταπάτηση της περιουσίας του παραπονούμενου. Διέταξε δε τους σφετεριστές να κατεδαφίσουν την έπαυλη και άλλα κτίσματα που ανέγειραν στην περιουσία, να παραδώσουν την κενή ιδιοκτησία στον παραπονούμενο και να καταβάλουν αποζημιώσεις.

Οι Ρώσοι, οι Ισραηλινοί, οι Ιρανοί, είναι τώρα οι βασικοί παίκτες στις επενδύσεις στα κατεχόμενα ενώ υπάρχει σημαντική βρετανική κοινότητα, η οποία, ειρήσθω εν παρόδω, αντιμετωπίζει προβλήματα μετά το Brexit. Οι Ρώσοι, πάντως, μετά και τις κυρώσεις στρέφονται όλο και περισσότερο προς τα κατεχόμενα, αγοράζοντας περιουσίες ενώ φαίνεται πως θα μεταφέρουν καταθέσεις. Η Τουρκία και κατ’ επέκταση τα κατεχόμενα δεν εφαρμόζουν κυρώσεις και ως εκ τούτου αυτό τους διευκολύνει. Η πλούσια δραστηριότητα Ρώσων ολιγαρχών στα κατεχόμενα προφανώς και κάποια στιγμή θα απασχολήσει τους Αμερικανούς αλλά και την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Σε ό,τι αφορά τους Ισραηλινούς, τόσο επενδυτές όσο και τουρίστες, είναι ένα θέμα το οποίο και σαφώς απασχολεί επειδή είναι μεγάλος ο αριθμός. Το θέμα, ως γνωστό, τέθηκε την περασμένη Πέμπτη από τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη στον Ισραηλινό Πρωθυπουργό, Βενιαμίν Νετανιάχου, κατά τη διάρκεια της συνάντησης τους, στην Ιερουσαλήμ. Ο κ. Νετανιάχου φαίνεται να έχει πάρει ζεστά το θέμα, πρωτίστως γιατί αντιλαμβάνεται πως είναι και ζήτημα ασφάλειας για τους συμπατριώτες τους, τόσο για τους ιδίους όσο και για τις επενδύσεις τους στην αποσχιστική οντότητα. Την ίδια ώρα, οι Ιρανοί επιλέγουν λόγω σχέσεων με την Τουρκία, τα κατεχόμενα. Για την συγκεκριμένη κατηγορία προφανώς και τίθενται κι άλλα ζητήματα. Πρωτίστως αυτό της τρομοκρατίας. Ενημερωμένη πηγή παρέπεμψε σε παλαιότερη σύλληψη Ιρανού υπόπτου για τρομοκρατία, που πέρασε στις ελεύθερες περιοχές από τα κατεχόμενα.

Οι τουρκικές εταιρείες

Η εμπλοκή τουρκικών εταιρειών στα κατεχόμενα συνδέεται και με την οικογένεια Ερντογάν. Τουρκικές εταιρείες έχουν αναλάβει όλα σχεδόν τα έργα στα κατεχόμενα, που αφορούν στην ενέργεια, το νερό, τον κατασκευαστικό τομέα (δρόμοι, κτήρια όπως νοσοκομεία, ξενοδοχεία, το παράνομο αεροδρόμιο της Τύμπου, σπίτια, πανεπιστήμιο κ.λπ.). Εμπλοκή φαίνεται να υπάρχει από πλευράς της οικογένειας και φίλων της οικογένειας και στον τραπεζικό τομέα. Σημειώνεται ότι πρόσφατα έγινε συζήτηση για τις επίμονες προσπάθειες της Άγκυρας, για το ρόλο της τουρκικής εταιρείας ενέργειας AKSA, η οποία δραστηριοποιείται στον τομέα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στα κατεχόμενα. Η εταιρεία αυτή είναι μεταξύ των νέων ιδιοκτητών του δημοσιογραφικού ομίλου «Κίπρις», που πωλήθηκε πρόσφατα από τον μεγαλοαπατεώνα Ασίλ Ναδίρ. Το καθεστώς της Άγκυρας ευνοεί τη διατήρηση, με ενισχυμένο ρόλο ενόψει και της ηλεκτρικής διασύνδεσης, της συγκεκριμένης εταιρείας.

Πέραν από τις παράνομες αγοραπωλησίες ελληνοκυπριακών περιουσιών στα κατεχόμενα, υπάρχουν και εκείνες οι περιπτώσεις, που οι πράξεις γίνονται με πωλητή τον ιδιοκτήτη. Δηλαδή τον Ελληνοκύπριο νόμιμο ιδιοκτήτη, όπως έγινε στην περίπτωση των τριών ξενοδοχείων και δυο ορόφων πολυκατοικίας στην περίκλειστη κατεχόμενη περιοχή της Αμμοχώστου. Τι θα γίνει στην περίπτωση αυτή; Μπορούν οι πράξεις αυτές να κατατεθούν στο Κτηματολόγιο; Το κράτος δεν μπορεί να ελέγξει τις περιουσίες στα κατεχόμενα για να επιβεβαιώσει ότι ισχύουν αυτά που αναφέρονται στο συμφωνητικό. Τούτο δυσκολεύει την όποια επικύρωση.