Διαπραγμάτευση με την Άγκυρα – Παιχνίδι με σημαδεμένη τράπουλα

Σε κινούμενη άμμο οι εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο καθώς η Τουρκία θα επανέλθει προκαλώντας κρίση, φλερτάροντας για μιαν ακόμη φορά με θερμό επεισόδιο. Η Άγκυρα, με τακτικές κινήσεις, έχει προχωρήσει στο προσωρινό “πάγωμα” των ενεργειών της στη θαλάσσια περιοχή της Ελλάδας, δίνοντας προθεσμία ενός μηνός, ενώ ταυτόχρονα έστειλε στην κυπριακή ΑΟΖ για συνέχιση των ερευνών το “Μπαρμπαρός”, θέλοντας επί της ουσίας να στείλει το μήνυμα πως οι σχεδιασμοί της στην Ανατολική Μεσόγειο δεν αναστέλλονται, αλλά προχωρούν και υλοποιούνται.

Σημειώνεται συναφώς, ότι η παρέμβαση της γερμανικής προεδρίας της ΕΕ αφορούσε και τις παράνομες δράσεις της κατοχικής Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ. Η παρέμβαση αυτή έπεσε στο κενό. Την ίδια ώρα, η τουρκική πλευρά έχει αναπτύξει ένα αφήγημα σε σχέση με τα επόμενα βήματα, τον διάλογο που έχει συμφωνηθεί να αρχίσει με την Ελλάδα. Όλες οι κινήσεις που γίνονται παραπέμπουν σε μια λύση-πακέτο, στο οποίο θα περιλαμβάνεται και η Κύπρος.

Ο βασικός στόχος της Άγκυρας είναι να θέσει όλες τις διεκδικήσεις της στην Ανατολική Μεσόγειο και να εισέλθει σε ένα ανατολίτικο παζάρι. Παράλληλα, θα συντηρεί τον μπαμπούλα μιας νέας πειρατικής ενέργειας στη θαλάσσια περιοχή της Ελλάδας.
Σε αυτή τη φάση, η Άγκυρα έχει επεξεργασθεί διάφορα σενάρια, τα οποία είτε απευθείας διαβιβάζονται στην Ελλάδα είτε διά της γερμανικής προεδρίας, ενώ ενημερωμένη είναι και η Λευκωσία.

• Πρώτο σενάριο είναι να αρχίσουν συζητήσεις εφ’ όλης της ύλης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας και παράλληλες συζητήσεις Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων με θέμα στην ατζέντα τη συνεκμετάλλευση του φυσικού αερίου.
• Δεύτερο, επιχειρήθηκε μέσα από τη διαμεσολάβηση της Γερμανίας, να γίνει προσπάθεια σύγκλησης μιας τετραμερούς συνάντησης, σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών, θέλοντας η Άγκυρα να βάλει στην εξίσωση τον λεγόμενο υπουργό Εξωτερικών του κατοχικού καθεστώτος. Δηλαδή, η πρόταση αφορούσε συνάντηση Χριστοδουλίδη, Δένδια, Τσαβούσογλου, Οζερσάι. Στο θέμα αυτό αναφέρθηκε δημόσια και ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Χριστοδουλίδης, θέλοντας να αναδείξει τις τουρκικές μεθοδεύσεις, που παραπέμπουν στη θέση της κατοχικής δύναμης για δύο κράτη. Το «επιχείρημα» για την εμπλοκή Οζερσάι ήταν πως ο Ακιντζί δεν έχει «αρμοδιότητα» να… συζητά θέματα ενέργειας και οικονομίας.
• Τρίτο, ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου σημειώνει σε συνομιλητές του πως εάν δεν γίνει εφικτό να αρχίσει διάλογος Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, αυτός να διεξαχθεί μεταξύ των εταιρειών. Δηλαδή, από τη μια να είναι οι εταιρείες, που είναι αδειοδοτημένες από την Κυπριακή Δημοκρατία να δραστηριοποιούνται εντός της ΑΟΖ της χώρας και από την άλλη, η τουρκική κρατική εταιρεία ΤΡΑΟ, που διενεργεί παράνομες έρευνες και γεωτρήσεις. Με αυτή την προσέγγιση θέλει να θέσει εκτός τροχιάς την Κυπριακή Δημοκρατία, την οποία χαρακτηρίζει ως εκλιπούσα.

Eφ’ όλης της ύλης διάλογο ζητάει η Άγκυρα

Σύμφωνα, πάντως, με συναφείς πληροφορίες, το ενδεχόμενο συζήτησης των θεμάτων της ενέργειας σε δικοινοτικό επίπεδο φαίνεται να ευνοούν και κύκλοι της EE. Είναι δε σαφές πως επειδή δεν μπορεί η Λευκωσία να εμπλακεί σε ένα διάλογο με τον Οζερσάι, οι πιέσεις θα στραφούν για έναρξη συζητήσεων μεταξύ του Προέδρου Αναστασιάδη και του κατοχικού ηγέτη, Μουσταφά Ακιντζί. Οι ίδιοι κύκλοι παραπέμπουν στις προτάσεις που έχουν εκατέρωθεν κατατεθεί και θεωρούν πως θα μπορεί να βρεθεί μια βάση για συζήτηση.

Μέχρι στιγμής, στο ελληνοτουρκικό πεδίο, δεν υπάρχει συμφωνία για τους όρους έναρξης συνομιλιών. Η Τουρκία θέλει εφ’ όλης της ύλης διάλογο στοχεύοντας να θέσει στο τραπέζι τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα. Διαχρονική επιδίωξη της κατοχικής δύναμης είναι μέσα από μια διαδικασία διαπραγμάτευσης να νομιμοποιήσει τις επιδιώξεις της και στη συνέχεια να αποσπάσει “δώρα”.

Να διασφαλίσει, δηλαδή, πως η Ελλάδα θα της εκχωρήσει κυριαρχικά δικαιώματα. Η Αθήνα θεωρεί πως στην ατζέντα είναι μόνο τα θέματα της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ. Οι πιέσεις, ωστόσο, που ασκούνται από τρίτους είναι να αρχίσει ο διάλογος χωρίς όρους και ως εκ τούτου όλα να είναι στο τραπέζι, με το επιχείρημα ότι αυτό τον τρόπο θα αποφευχθούν τα χειρότερα!

Η Τουρκία φαίνεται να έχει δυσκολίες στη Λιβύη κι αυτό αντί να αξιοποιηθεί από διάφορες πλευρές, αναζητούνται τρόποι να της δοθούν ανταλλάγματα. Γιατί; Επειδή αποφάσισε, για ένα μήνα να προχωρήσει σε αποκλιμάκωση στο ελληνοτουρκικό πεδίο και εάν ικανοποιηθεί να επανέλθει με ερευνητικό σκάφος και φρεγάτες. Δηλαδή, πρώτα προκάλεσε και κλιμάκωσε την ένταση και στη συνέχεια για την προσωρινή εκτόνωση ζητά ανταλλάγματα.

Μέσα στους διάφορους σχεδιασμούς, τις παρεμβάσεις, το παρασκήνιο, η εξίσωση φαίνεται να χωράει και την Κύπρο. Η τελευταία συνεχίζει να δέχεται επιθέσεις από την Τουρκία, να παραβιάζεται η ΑΟΖ της («Μπαρμπαρός» και «Γιαβούζ»), αλλά κανείς, επί της ουσίας, δεν αντιδρά. Θεωρούνται, πλέον, σύνηθες φαινόμενο οι παραβιάσεις, σε βαθμό που να περνούν σχεδόν απαρατήρητες. Όταν, άλλωστε, από την ελληνική κυβέρνηση διατυπώνονται απόψεις πως «δεν είναι η πρώτη φορά», οι αντιδράσεις των τρίτων δεν μπορούν να είναι ισχυρότερες.

Η Λευκωσία, πάντως, συνεχίζει να ενημερώνει και να ζητά αντίδραση και παρεμβάσεις προς την Άγκυρα. Όπως ελέχθη και στο Συμβούλιο Αρχηγών από τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, ο φάκελος για τις κυρώσεις είναι έτοιμος, αν και το εγχείρημα είναι πολύ δύσκολο. Οι Ευρωπαίοι αισθάνονται ανακουφισμένοι που “υπαναχώρησε” η Τουρκία και δεν θέλουν να την… προκαλέσουν με κυρώσεις.

Επίθεση επενδυτών στην Αμμόχωστο

Ο Διαπραγματευτής, Ανδρέας Μαυρογιάννης, εκφράζει μεγάλη ανησυχία για τις τουρκικές ενέργειες στην περιοχή της Αμμοχώστου. Με αφορμή αναφορές του για εποικισμό της πόλης (εφ. Καθημερινή), είπε στον «Φ» πως ερμηνεύοντας τα σημεία, βλέπει ότι βρίσκεται σε εξέλιξη μια “συνολική επίθεση” της Τουρκίας στην Αμμόχωστο, με την εμπλοκή επενδυτών φίλων του Ερντογάν και Τουρκοκύπριων επιχειρηματιών.

Γίνονται κινήσεις και προς κάποιους Ελληνοκύπριους ιδιοκτήτες στην κατεχόμενη Αμμόχωστο. Σύμφωνα με τον κ. Μαυρογιάννη, φαίνεται να επιχειρείται να δημιουργηθεί νέα σύγχρονη πόλη, βόρεια του λιμανιού, στο τρίγωνο λιμάνι, Σαλαμίνα, Απόστολος Βαρνάβας, με την περιοχή Καράολου στο μέσο, εξ ού και η επιμονή της τουρκικής πλευράς για απομάκρυνση του στρατοπέδου της ΟΥΝΦΙΚΥΠ.

Στους σχεδιασμούς όλα δείχνουν πως περιλαμβάνεται και η κατεδάφιση των κτηρίων επί της παραλίας της περίκλειστης περιοχής. Επί τούτου θα επικαλεστούν λόγους ασφαλείας λόγω της κατάστασης των κτηρίων. Συνεπώς, ανέφερε, οι εργασίες στο βόρειο τμήμα είναι υπό εξέλιξη, η οικοδόμηση συνεχίζεται. Ο πρέσβης αναφέρει πως οι υποψίες του είναι πως το υφιστάμενο λιμάνι θα ανακατασκευαστεί για αποκλειστική φιλοξενία κρουαζιερόπλοιων. Θα γίνει, όπως ανέφερε, νέο εμπορικό λιμάνι στο βόρειο άκρο, στην περιοχή του Μπογαζιού.

Η μεσαιωνική πόλη, συνέχισε, θα είναι η τουριστική ατραξιόν και στην παραλιακή γραμμή της περίκλειστης περιοχής θα οικοδομηθούν νέα κτήρια και ουρανοξύστες, με νέο πολεοδομικό σχεδιασμό, που είναι υπό εξέλιξη. Νότια της παραλιακής γραμμής, θα γίνει μεγάλη μαρίνα.

Ο Διαπραγματευτής κατέληξε λέγοντας πως είναι απόλυτα πεπεισμένος πως ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και η Κυβέρνηση έχουν πλήρη συναίσθηση του κινδύνου και κάνουν ό,τι μπορούν. Ο ίδιος αναφέρεται και πάλι στο θέμα, ούτως ώστε στο μέτρο του δυνατού να πείσουμε τη διεθνή κοινότητα να ενεργήσει αποτρεπτικά, άμεσα. Στο ένα ή στο άλλο σημείο μπορεί η ερμηνεία του να μην είναι απολύτως ακριβής, ή να υπάρχουν κάποιες διαφοροποιήσεις, ανάλογα και με τις αντιδράσεις, ελλείψει και δημόσια διαθέσιμων στοιχείων, αλλά εκείνο που έχει τη μεγαλύτερη σημασία, είπε, είναι η καταγραφή του φαινομένου και το σήμα κινδύνου.