Η γαλλική προεδρία, τα ελληνικά συμφέροντα και η Τουρκία

Η Γαλλία αναλαμβάνει από σήμερα την εκ περιτροπής εξάμηνη προεδρία της ΕΕ και μια από τις άμεσες προτεραιότητες του Εμμανουέλ Μακρόν είναι η στρατηγική αυτονομία του ευρωπαϊκού οργανισμού. Επιπλέον, οι κινήσεις της γαλλικής προεδρίας αναμένονται με ενδιαφέρον από την Ελλάδα, στο πλαίσιο του ελληνογαλλικού συμφώνου και του ότι το Παρίσι επικρίνει τις τουρκικές προκλήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Ενδιαφέρον έχουν και οι προτεραιότητες της προεδρίας για το μεταναστευτικό.

Ο Μακρόν ποτέ δεν έκρυψε τις φιλοδοξίες του να αποκτήσει η ΕΕ στρατηγική αυτονομία και το επαναλαμβάνει συνέχεια στις δηλώσεις του. Η Γαλλία ηγήθηκε του πολιτικού λόγου και της πρωτοβουλίας για την ευρωπαϊκή κυριαρχία και τη στρατηγική αυτονομία. Έχοντας πλέον, την προεδρία της ΕΕ, σχεδιάζει να προχωρήσει στην ουσία των πραγμάτων με την παρουσίαση μιας Στρατηγικής Πυξίδας και τη διοργάνωση μια αμυντικής Συνόδου Κορυφής με την Κομισιόν.

Ο Μακρόν θεωρεί ότι έχει γίνει σημαντική πρόοδο στον τομέα της άμυνας αναφέροντας την έναρξη του Ευρωπαϊκού Ταμείου Άμυνας το 2017. Επιπλέον, η γαλλική προεδρία θα επιδιώξει και έναν καλύτερο έλεγχο των συνόρων της Ευρώπης. Το επισήμανε και ο Μακρόν, όταν μίλησε για τις προτεραιότητες της γαλλικής προεδρίας. Επιχειρηματολόγησε ότι ο έλεγχος των συνόρων είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την αντιμετώπιση της πρόκλησης της μετανάστευσης, την αντιμετώπιση “υβριδικών” πολέμων και την αποφυγή ανθρώπινων δραμάτων.

Η αναφορά αυτή δείχνει έμμεσα την Τουρκία και εκφράζει αλληλεγγύη της προς την Ελλάδα για το θέμα του μεταναστευτικού. Ο τουρκικός υβριδικός πόλεμος με τους μετανάστες έγινε ιδιαίτερα εμφανής στον Έβρο και αποτελεί συνεχή απειλή και για τα νησιά του Αιγαίου. Ταυτόχρονα, είναι και μοχλός πίεσης του Ερντογάν προς τις Βρυξέλλες για να εκβιάσει καταστάσεις.

Η Γαλλία έχει θέσει στόχο και τη δημιουργία ενός μηχανισμού έκτακτης υποστήριξης των συνόρων σε συνεργασία με την υπηρεσία συνόρων της ΕΕ, την Frontex, που θα παρέχει τη δυνατότητα για ταχεία ανάπτυξη των αρχών επιβολής του νόμου και του εξοπλισμού τους στα ευρωπαϊκά σύνορα σε περίπτωση ανάγκης. Ο στόχος αυτός εξυπηρετεί και πάλι τα ελληνικά συμφέροντα καθώς αν τελικά υλοποιηθεί θα έχει άμεση ανταπόκριση σε περιόδους μεταναστευτικής κρίσης με την Τουρκία.

Τα ελληνικά σύνορα

Τα ελληνικά σύνορα θα προτατευθούν απέναντι σε ορδές μεταναστών που ενδέχεται να εξαπολύσει εκ νέου ο Ερντογάν. Επιπλέον, ο Μακρόν αναφέρθηκε και στην ανάγκη μεταρρύθμισης της συνθήκης Σένγκεν, βάσει του μοντέλου της Ευρωζώνης, με τη σύσταση μιας πολιτικής συντονιστικής επιτροπής και τακτικές συναντήσεις μεταξύ των υπουργών.

Η Γαλλία αποτελεί πλέον ένα στρατηγικό και αμυντικό εταίρο της Ελλάδας. Την στηρίζει στις προσπάθειες που κάνει μαζί με την Κύπρο για να επιβληθούν κυρώσεις από την ΕΕ στην Τουρκία. Η κυβέρνηση της Αθήνας έχει τη δυνατότητα να αναδείξει ακόμα περισσότερο, κατά τη διάρκεια της γαλλικής προεδρίας, τις παραβιάσεις και τις προκλήσεις της Τουρκίας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.

Η ελληνική διπλωματία μπορεί να προωθήσει και σε μέγιστο επικοινωνιακό βαθμό το πόσο επικίνδυνες είναι και για την ΕΕ οι στρατηγικές του Ερντογάν. Ωστόσο, η γαλλική προεδρία είναι δύσκολο, παρά την αντί-τουρκική πολιτική του  Μακρόν να επιφέρει απτά αποτελέσματα. Η Γερμανία και άλλα κράτη-μέλη είναι αντίθετες στην εφαρμογή μέτρων που έχουν τη δυνατότητα να συνετίσουν τον Ερντογάν.

Οι συμμαχίες

Όμως, οι προτεραιότητες της γαλλικής προεδρίας για να γίνουν υλοποιήσιμες κατά τη διάρκεια της προεδρίας πρέπει να έχουν τη συναίνεση των κρατών-μελών της ΕΕ. Για να γίνει αποδεκτή η στρατηγική αυτονομία σε επίπεδο ΕΕ θα πρέπει ο Μακρόν να πείσει τους ηγέτες των κρατών-μελών ότι απαιτείται για να ενισχυθεί η ευρωπαϊκή κυριαρχία με τη βασική συμβολή της Γαλλίας και όχι να δώσει την εντύπωση ότι ο στόχος του είναι η εκπλήρωση φιλοδοξιών να ηγηθεί της ΕΕ.

Επιπλέον, ο Μακρόν  χρειάζεται και τη στήριξη της νέας γερμανικής κυβέρνησης συνασπισμού του Σοσιαλδημοκράτη Όλαφ Σολτς. Το Βερολίνο δήλωσε ότι θέλει να ενισχυθεί η στρατηγική κυριαρχία της ΕΕ καθώς οι ανταγωνισμοί μεταξύ παγκόσμιων δυνάμεων όπως τις ΗΠΑ με την Κίνα και την Ρωσία επηρεάζουν αρνητικά τον ευρωπαϊκό οργανισμό.  Ωστόσο, Γαλλία και Γερμανία για να προχωρήσουν τα σχέδιά τους χρειάζονται και τη συμβολή άλλων βασικών κρατών-μελών, προσεγγίζοντας πρώτα τα πιο πρόθυμα, προκειμένου να συμβιβάσουν τις θέσεις τους και να δημιουργήσουν μια ομάδα υποστήριξης.