Η ψευδαίσθηση της ελληνικής ελίτ ότι μας συνδέει με τις ΗΠΑ φιλία!

Και επειδή οι διεθνείς συνθήκες μπορούν να αλλάξουν, οι σύμμαχοι συχνά χρειάζεται να πιεστούν και, μερικές φορές, να εγκαταλειφθούν, ακριβώς επειδή ο σημερινός σύμμαχος μπορεί να γίνει ο αυριανός εχθρός και το αντίστροφο. Πέρα από τη παραπλανητική ρητορική των προέδρων τους, οι ΗΠΑ δεν αντιμετώπισαν ποτέ τις συμμαχίες ως φιλίες. Στη πράξη, πίσω από κλειστές πόρτες, Αμερικανοί πρόεδροι έχουν εξαναγκάσει τους συμμάχους τους να υπακούσουν στις εντολές τους. Για παράδειγμα, είχαν απειλήσει ακόμη και μακροχρόνιους εταίρους, όπως η Νότια Κορέα, όταν η τελευταία επιδίωξε να αποκτήσει πυρηνικά όπλα.

Τις τελευταίες δεκαετίες, οι κυβερνήσεις Μπους και Ομπάμα τακτικά επέβαλαν διλήμματα στους συμμάχους για να προσχωρήσουν στα αμερικανικά συμφέροντα. Μνημειώδης είναι η περίπτωση του υπουργού Εξωτερικών Κόλιν Πάουελ που απείλησε με τιμωρία όσους Ευρωπαίους αντιτάχθηκαν στον πόλεμο του 2003 εναντίον του Ιράκ, ενώ ο υπουργός Άμυνας Ρόμπερτ Γκέιτς μάλωσε τα μέλη του ΝΑΤΟ, επειδή δεν είναι «σοβαροί και ικανοί σύμμαχοι». 

Ο πρόεδρος Μπάιντεν έκανε το ίδιο κατά των Ευρωπαίων στην περίπτωση του πολέμου της Ουκρανίας σε σημείο που πολλοί να αναρωτιούνται αν μπορεί να είναι κάποιος φίλος της Ευρώπης και ταυτόχρονα της Αμερικής. Η φυλάκιση του Πακιστανού πρωθυπουργού Ίμραν Χαν κατόπιν εντολής του υπουργείου Εξωτερικών του Μπάιντεν είναι ένα ακόμη σχετικά πρόσφατο παράδειγμα (Defense Priorities): «Ο Ίμραν Χαν ανακάλυψε με οδυνηρό τρόπο ότι το να μην ακολουθήσεις τη γραμμή των ΗΠΑ για την Ουκρανία μπορεί να είναι επικίνδυνο».

Οι ΗΠΑ έχουν συμφέροντα όχι φιλίες

Οι ΗΠΑ συχνά εκβιάζουν ακόμη και τα Ηνωμένα Έθνη όταν δεν υπακούουν στις εντολές τους. Για παράδειγμα, είχαν απειλήσει να ασκήσουν βέτο σε όλες τις ειρηνευτικές επιχειρήσεις του ΟΗΕ, εάν δεν εξαιρούσαν τα αμερικανικά στρατεύματα από τη δικαιοδοσία του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου. Οι ΗΠΑ όχι μόνο δεν αποφεύγουν τον εκφοβισμό των εταίρων τους, αλλά αλλάζουν τους “φίλους” τους σαν τα πουκάμισα για χάρη ευρύτερων συμφερόντων.

Σταμάτησαν να αναγνωρίζουν τη στενή σύμμαχο τους Ταϊβάν το 1979, προκειμένου να κερδίσουν τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας ως σύμμαχο κατά της Σοβιετικής Ένωσης. Σήμερα οι συνθήκες έχουν αλλάξει και οι ΗΠΑ χρησιμοποιούν την ανεξαρτησία της Ταϊβάν για να εκβιάσουν την Κίνα. Ομοίως, δεν είχαν κανένα ενδοιασμό να τερματίσουν τη συνεργασία των ΗΠΑ με τους Κούρδους και να τους αφήσουν στο έλεος της Τουρκίας. Ο πρόεδρος Τραμπ απείλησε τη σύμμαχο Τουρκία με οικονομική καταστροφή όταν η τελευταία αρνήθηκε, προσωρινά, να απελευθερώσει τον Αμερικανό πάστορα Άντριου Μπράνσον. Πώς θα αντιδράσουν οι Ευρωπαίοι πολιτικοί που επένδυσαν τα πάντα στην ήττα της Ρωσίας εάν, όπως αναμένεται, ο Τραμπ ζητήσει από την Ουκρανία να διαπραγματευθεί με τη Ρωσία;

 

Εξισώνοντας λανθασμένα τις συμμαχίες με τις φιλίες, οι Έλληνες πολιτικοί διατρέχουν σοβαρούς κινδύνους. Η ρητορική περί φιλίας συσκοτίζει την πραγματικότητα της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ για τον ελληνικό λαό. Μια κυβέρνηση που υπερηφανεύεται για τη στενή σχέση “φιλίας” με τον Μπάιντεν, διακινδυνεύει να βρεθεί γρήγορα εκτεθειμένη, διακυβεύοντας κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας. Παράλληλα χάνει την ευκαιρία να βελτιώσει την ποιότητα των πολιτικών συζητήσεων στο εσωτερικό της χώρας και τη δυνατότητα να προβάλει με ρεαλισμό συγκεκριμένες διεκδικήσεις στην εξωτερική πολιτική.

Άλλο συμμαχία κι άλλο φιλία

Εξίσου σημαντικό είναι ότι η παρερμηνεία της συμμαχίας σαν φιλία κινδυνεύει να υπονομεύσει τη θέση της χώρας στη περιοχή, δίνοντας περισσότερη από το δέον πίστη στις δεσμεύσεις των ΗΠΑ. Θεωρώντας την αμερικανική υποστήριξη δεδομένη μια ελληνική κυβέρνηση θα μπορούσε να μπει στον πειρασμό να συμπεριφερθεί απερίσκεπτα, ακόμα και αφοπλίζοντας τη χώρα σε κρίσιμες περιόδους. Αγνοούν ότι η Ουάσιγκτον πάντα θα περιμένει από τους συμμάχους της να ευθυγραμμίζουν τα συμφέροντά τους με τα δικά της. Δεν αντιλαμβάνονται ότι η αμερικανική στρατηγική διαχείρισης των συμμαχιών, όταν χρειαστεί, δεν διστάζει να χρησιμοποιεί τον εκφοβισμό και των συμμάχων της. Εξάλλου, ανά τους αιώνες, σε αντίθεση με τις φιλίες, οι πιέσεις, οι απειλές ακόμη και ο εξαναγκασμός ήταν συχνά τα χαρακτηριστικά των συμμαχιών.

Σε μια εποχή μεγάλων γεωπολιτικών αλλαγών, μια ορθότερη προσέγγιση της ελληνικής κυβέρνησης θα ήταν να αναγνωρίσει την πραγματικότητα: οι συμμαχίες εξαρτώνται από την κοινότητα συμφερόντων και ως τέτοιες δεν είναι ούτε μόνιμες ούτε απαραβίαστες, πόσο μάλλον δεν είναι φιλίες. Θα ήταν ανόητο η Ελλάδα να περιμένει ότι υπό την προεδρία του Μπάιντεν ή του Τραμπ, οι ΗΠΑ θα αντικαθιστούσαν το συμφέρον τους με τη φιλία. Μόνο αν οι υπεύθυνοι χάραξης της ελληνικής πολιτικής ενεργήσουν με βάση αυτή την πραγματικότητα κι όχι τις προσωπικές τους φαντασιώσεις και προσωπικά συμφέροντα μπορεί ο λαός να ελπίζει σε μια πιο ρεαλιστική εξωτερική πολιτική. Οι εντυπωσιακές κυβιστήσεις των Ελλήνων πολιτικών, όπως στη περίπτωση με τη woke κουλτούρα του Μπάιντεν, δεν αρκούν. 

Είναι ο ίδιος Μπάιντεν που λίγο πριν αποχωρήσει από τη προεδρία έδωσε την άδεια για πυραυλικά πλήγματα μέσα στη Ρωσία – νατοϊκοί στρατιωτικοί θα χειριστούν τους αμερικανικούς πυραύλους Atacms που θα χρησιμοποιηθούν. Είναι μια απεγνωσμένη προσπάθεια του κόμματος του αέναου πολέμου να σαμποτάρει τις διαπραγματεύσεις ειρήνης του επερχόμενου προέδρου Τραμπ για το Ουκρανικό. Αυτό το κόμμα σήμερα εκπροσωπείται στην Ευρώπη από τη Κομισιόν της φον ντερ Λάϊεν, με τη πλειοψηφία των Ελλήνων ευρωβουλευτών να ανήκουν σε αυτούς, που όπως χαρακτηριστικά σημειώνει το Foreign Policy Analysis: «Δεν ψηφίζουν πια ως εθνικά μπλοκ, τα εθνικά συμφέροντα δεν υπάρχουν όταν οι εξωτερικές σχέσεις βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη, και το Ευρωκοινοβούλιο συγκεντρώνει μεγάλες πλειοψηφίες υπέρ της Κομισιόν, με την αντιπολίτευση να προέρχεται από την ευρωσκεπτικιστική Δεξιά και τις ριζοσπαστικές αριστερές ομάδες». 

Όσον αφορά τους ταλαιπωρημένους Ευρωπαίους ψηφοφόρους αναμένεται να διαπιστωθεί αν θα αποφασίσουν να πάρουν τις τύχες τους στα χέρια τους, ή θα εξακολουθήσουν να παραμένουν εν υπνώσει. Γιατί, όπως είπε και ο βετεράνος ντετέκτιβ Τόμας Κρέϊβεν (Μελ Γκίμπσον, στην καλύτερη ίσως ερμηνεία του στη κινηματογραφική ταινία “Η Άκρη του Νήματος“): «Για τον κάθε άνθρωπο έρχεται η στιγμή που θα πρέπει να αποφασίσει αν θα κρεμαστεί στο σταυρό ή αν θα χτυπήσει τα καρφιά».