Η Τουρκία δημιουργεί τετελεσμένα και όποιος αντέξει

Η γερμανική παρέμβαση στα ελληνοτουρκικά έχει, φαίνεται, σε αυτή τη φάση αποτύχει. Η περιοδεία του υπουργού Εξωτερικών της Γερμανίας Χάικο Μάας (η χώρα του οποίου προεδρεύει αυτό το εξάμηνο της ΕΕ) σε Αθήνα και Άγκυρα, δεν απέδωσε τα αναμενόμενα. Η προσπάθεια εκτόνωσης της έντασης διά της έναρξης διαλόγου μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας, προσέκρουσε στην τουρκική αξίωση η ατζέντα να περιλάβει μόνο τους δικούς της όρους.

Στο διπλωματικό πεδίο προφανώς και οι προσπάθειες θα συνεχισθούν, αν και οι δυνατότητες είναι πλέον περιορισμένες. Σήμερα αναμένεται να παρουσιασθούν στο άτυπο Συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ (Gymnich) στο Βερολίνο, από τον Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής Ζοζέπ Μπορέλ, “οι επιλογές” για μέτρα κατά της Τουρκίας.

Ο κ. Μπορέλ θα παρουσιάσει ιδέες, προφορικά, που θα χρησιμοποιηθούν ως τροφή για σκέψη. Θα συνιστά το στίγμα των προθέσεων που θα θέλει να δώσει η Κομισιόν, αλλά και η Γερμανία, που έχει και τον έλεγχο των κινήσεων. Είναι προφανές πως ο κ. Μπορέλ επιχειρεί να κρατήσει ενδοευρωπαϊκές ισορροπίες.

Στην πραγματικότητα ακολουθεί τη γερμανική προσέγγιση των μη κυρώσεων για να διατηρηθούν κανάλια επικοινωνίας με την Άγκυρα. Επιχείρημα που χρησιμοποιείται για συγκάλυψη της τακτικής ίσων αποστάσεων του Βερολίνου, που επί της ουσίας αφήνει ανενόχλητη την Τουρκία να δρα. Επειδή η ελπίδα πεθαίνει τελευταία, θα αναμένουμε τις “επιλογές” Μπορέλ.

Ο εκβιασμός με τη NAVTEX

Η Γερμανία, ως γνωστόν, καλεί τις δυο πλευρές σε βήματα αποκλιμάκωσης παρά το γεγονός ότι η ένταση προκαλείται και συντηρείται από την κατοχική Τουρκία. Αποφάσεις στην άτυπη σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών, που θα ολοκληρωθεί αύριο, δεν θα ληφθούν, πλην όμως θα σταλεί μήνυμα στην Άγκυρα. Θα είναι μήνυμα για κυρώσεις, ή μια ήπια αντίδραση, με την οποία η Άγκυρα δεν θα ασχοληθεί ποσώς; Αυτό θα φανεί σήμερα.

Όχι τυχαία, η τουρκική παράτυπη NAVTEX για τις παράνομες έρευνες του Oruc Reis στη θαλάσσια περιοχή της Ελλάδος λήγει απόψε τα μεσάνυκτα. Μετά που θα συζητηθεί στο άτυπο Συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών, το θέμα της τουρκικής συμπεριφοράς. Όταν θα αποφασίζουν στην Άγκυρα για το τι μέλλει γενέσθαι με τη NAVTEX, θα έχουν εικόνα για τις συζητήσεις στην ΕΕ. Και προφανώς η όποια απόφασή της θα θεωρηθεί “αντίδραση” στους Ευρωπαίους, στην Ελλάδα και την Κύπρο.

Για την Τουρκία οι επιλογές είναι συγκεκριμένες. Είτε θα ανανεώσει τη NAVTEX για συνέχιση των ερευνών στην ίδια περιοχή, είτε θα “μετακομίσει” το ερευνητικό σκάφος νοτίως της Κρήτης, σε τμήμα που παραπέμπει στο παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο. Να σταματήσει κάθε ενέργεια και να στείλει τα σκάφη στα λιμάνια της είναι ένα ενδεχόμενο, το οποίο επί του παρόντος δεν φαίνεται πως είναι ψηλά στις προτεραιότητες της κατοχικής δύναμης. Άλλωστε αυτό θα σήμαινε και έναρξη του διαλόγου. Αυτό, όμως, δεν προκύπτει από τις παρασκηνιακές διεργασίες.

Το παιχνίδι της έντασης

Πόσο θα κρατήσει το παιχνίδι της έντασης; Η Τουρκία έχει συγκεντρώσει πολλές δυνάμεις στην περιοχή και φαίνεται να αντέχει να τις διατηρεί. Είναι στη λογική του «εμείς είμαστε εδώ και όποιος αντέξει». Την ίδια ώρα, οι σεισμικές έρευνες έγιναν και θα συνεχισθούν, δημιουργώντας τετελεσμένα. Αυτός ήταν εξαρχής ο στόχος της κατοχικής δύναμης και εντάσσεται στη γνωστή τακτική της, που υιοθέτησε εξαρχής στην κυπριακή ΑΟΖ.

Η τουρκική ηγεσία αναφέρεται συνεχώς στα «κακομαθημένα παιδιά» της ΕΕ, την Ελλάδα και την Κύπρο, αφήνοντας να εννοηθεί πως ανέλαβε να τις συνεφέρει! Και όταν αναφέρει πως θα δώσει «ένα μάθημα» στα δυο κράτη, εννοεί να τους αρπάξει θαλάσσιες ζώνες (όσα υπάρχουν στον βυθό και αποτελούν κομμάτι της κυριαρχίας τους). Όλα αυτά συντελούνται επειδή δεν υπάρχει αντίδραση από την ΕΕ. Όλα αυτά γίνονται επειδή όταν το Oruc Reis ξεκίνησε τις έρευνες δεν αποτράπηκε.

Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί πως τον Οκτώβριο του 2018, επί της προηγούμενης ελληνικής κυβέρνησης, η φρεγάτα “Νικηφόρος Φωκάς” απέτρεψε την είσοδο του τουρκικού ερευνητικού σκάφους στην ελληνική θαλάσσια περιοχή. Το τουρκικό σκάφος είχε τη στήριξη τριών φρεγατών, αλλά επιλέγηκε τότε να αποχωρήσουν. Σε ό,τι αφορά την Κύπρο, οι δυνατότητες αποτροπής δεν υπάρχουν.

Το γιατί είναι γνωστό και αναφέρθηκε πολλές φορές. Μια πονεμένη ιστορία με ασήκωτες ευθύνες. Τέλος, δεν ακούστηκε από τον Γερμανό υπουργό Εξωτερικών αναφορά για τις παράνομες επεκτατικές ενέργειες της κατοχικής Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ. Δεν απασχολούν το Βερολίνο τα όσα διαδραματίζονται στην Κύπρο;