Μετά τις διευθετήσεις στη Συρία, ο Ερντογάν ξαναθυμήθηκε Κύπρο και Αιγαίο

Η ευκολία με την οποία ο Ταγίπ Ερντογάν απέσπασε σημαντικά κέρδη στη βορειοανατολική Συρία, χωρίς καν να χρειαστεί να πολεμήσει για τα καλά ο τουρκικός στρατός, τροφοδοτεί την επιθετικότητά του. Το ίδιο και η μάλλον χλιαρή αντίδραση του διεθνούς συστήματος. Η Αθήνα, πάντως, ανησυχεί, παρότι δεν το δείχνει. Το τελευταίο ξέσπασμα του Τούρκου προέδρου καθιστά σαφές πού θα διοχετεύσει προσεχώς την ενισχυμένη επιθετικότητά του.

Για μία ακόμα φορά εκτοξεύει απειλές κατά της Ελλάδας, αλλά και της Κύπρου, μην αποκλείοντας από τις απειλές και ολόκληρη την Ευρώπη, στην οποία υπενθυμίζει ότι την κρατάει εγκλωβισμένη με το χαρτί του προσφυγικού-μεταναστευτικού. Έτσι, η Άγκυρα, εκμεταλλευόμενη τη θετική γι’ αυτή δυναμική που έχει δημιουργηθεί από τα κέρδη της στη Συρία επαναφέρει τις υψηλές θερμοκρασίες σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο.

Αδιαμφισβήτητα, ο Ταγίπ Ερντογάν, που πιστώνεται πολιτικά τα τουρκικά κέρδη στη Συρία, βγαίνει πολιτικά ενισχυμένος στο εσωτερικό, αλλά και με αυξημένη διαπραγματευτική δύναμη στο εξωτερικό. Υπενθυμίζουμε ότι με ανακοίνωση του Λευκού Οίκου ήρθησαν όλες οι κυρώσεις που είχαν επιβληθεί την περασμένη εβδομάδα στην Τουρκία. Μπορεί οι Αμερικανοί να εκτοξεύουν κατηγορίες για τουρκικά εγκλήματα πολέμου, αλλά στην πράξη ο Ταγίπ Ερντογάν δεν υφίσταται πίεση.

Η συμφωνία του, μάλιστα με τον Βλαντιμίρ Πούτιν επιβεβαιώνει και κατοχυρώνει τα τουρκικά κέρδη στη βορειοανατολική Συρία. Το τουρκικό υπουργείο Άμυνας, μάλιστα, ανακοίνωσε ότι δεν θα χρειαστούν νέες στρατιωτικές επιχειρήσεις. Η συμφωνία ήδη τέθηκε σε εφαρμογή, αν κρίνει κανείς απ’ το ότι άνδρες της ρωσικής στρατονομίας άρχισαν για πρώτη φορά τις περιπολίες στη βόρειο Συρία, όπως ακριβώς ορίζει το μνημόνιο συνεργασίας που υπεγράφη στο Σότσι. Στην ρωσική ανακοίνωση αναφέρεται επίσης ότι «κατά την πορεία της φάλαγγας οι κάτοικοι των κατοικημένων περιοχών χαιρετούσαν τους Ρώσους στρατονόμους».

Η εγκατάλειψη των Κούρδων

Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, εξάλλου, προχθές κατηγόρησε τις ΗΠΑ πως εγκατέλειψαν τους Κούρδους, αναγκάζοντάς τους έτσι, να πολεμήσουν εναντίον των Τούρκων στρατιωτών. Στο ίδιο μήκος κύματος και το Παρίσι, το οποίο καταγγέλλει τις ΗΠΑ για την στάση τους έναντι των συμμάχων Κούρδων και κατ’ επέκταση την απώλεια της αξιοπιστίας του ΝΑΤΟ. «Είμαστε μέσα στο ΝΑΤΟ. Επίσης η Τουρκία και οι ΗΠΑ είναι μέσα στο ΝΑΤΟ. Και ανακάλυψα από ένα tweet, όπως όλος ο κόσμος, ότι οι ΗΠΑ αποφάσιζαν να αποσύρουν τα στρατεύματά τους και να ελευθερώσουν την περιοχή», είπε εκνευρισμένος ο Εμμανουέλ Μακρόν.

Ο Γάλλος πρόεδρος συνέδεσε και την αποδέσμευση των αμερικανικών δυνάμεων με σοβαρές συνέπειες για την περιοχή και για τον πόλεμο εναντίον του Ισλαμικού Κράτους. Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι μάχες που διεξήχθησαν τις τελευταίες ημέρες ευνόησαν τουλάχιστον 100 αιχμάλωτους τζιχαντιστές, οι οποίοι άδραξαν την ευκαιρία και απέδρασαν. Ο απεσταλμένος των ΗΠΑ για τη Συρία Τζέιμς Τζέφρι παραδέχτηκε ότι κανείς δεν γνωρίζει που βρίσκονται.

Είναι αξιοσημείωτο ότι στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στο ΝΑΤΟ υπάρχουν διαφωνίες για την τουρκική εισβολή. Η Γερμανία ανακοίνωσε την ύπαρξη ενός σχεδίου για τη δημιουργία ζώνης ασφαλείας υπό διεθνή έλεγχο στη βορειοανατολική Συρία, με σκοπό να επιστρέψουν και να προστατευθούν οι άμαχοι, αλλά και να διασφαλιστεί η συνέχιση του πολέμου κατά του Ισλαμικού Κράτους.

Εν τω μεταξύ, ο Ερντογάν κλιμακώνει την επιθετική πίεσή του στην Κύπρο. Όχι μόνο προωθεί καθεστώς συνομοσπονδίας, αλλά και επιχειρεί να βάλει χέρι στα όποια κοιτάσματα υδρογονανθράκων υπάρχουν στην κυπριακή ΑΟΖ. Για την ακρίβεια, επαναφέρει εναλλακτικούς τρόπους, κοινός παρονομαστής των οποίων είναι ότι η Τουρκία θα έχει μεγάλο μερίδιο σ’ έναν ενεργειακό πλούτο, ο οποίος –σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο– δεν της ανήκει.

Διπλωματικές ζυμώσεις Αθήνας-Μόσχας

Για τους επικείμενους κινδύνους που αντιπροσωπεύει η ενισχυμένη τουρκική επιθετικότητα και στην Κύπρο και στην Ελλάδα συζήτησαν ο Νίκος Δένδιας με τον Κύπριο ομόλογό του Νίκο Χριστοδουλίδη. Το Κυπριακό, εξάλλου, αναμένεται να απασχολήσει τη διπλωματική ατζέντα, ειδικά τώρα που επίκειται η επίσκεψη στην Κύπρο η ειδική απεσταλμένη του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ Τζέιν Χολ Λουτ (εντός του Νοεμβρίου).

Στόχος της επίσκεψης είναι να γίνει η κατάλληλη προεργασία, η οποία θα οδηγήσει στη συνάντηση του Αντόνιο Γκουτέρες με το Κύπριο πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη και τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί, περί το τέλος Νοεμβρίου. Αμέσως μετά και εάν όλα έχουν πάει καλά, προγραμματίζεται να πραγματοποιηθεί η άτυπη πενταμερής, ώστε να τεθεί επί τάπητος η επίλυση του Κυπριακού.

Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών προανήγγειλε ότι θα συναντηθεί στις 6 Νοεμβρίου με τον Ρώσο ομόλογό του Σεργκέι Λαβρόφ. «Με τη Ρωσία έχουμε παραδοσιακές σχέσεις. Θα τις τηρήσουμε και θα τις εμβαθύνουμε» τόνισε ο Νίκος Δένδιας σε συνέντευξή του, προσθέτοντας: «Υπήρξε μια επιδείνωση των σχέσεων της προηγούμενης κυβέρνησης με τη ρωσική πλευρά. Πρέπει να ξαναβάλουμε και αυτό το τρένο σε ράγες».

Ο Ερντογάν κλιμακώνει

Στις ράγες του διεθνούς δικαίου, όμως, αρνείται να μπει η Άγκυρα. Κατηγόρησε, μάλιστα, την Ευρωπαϊκή Ένωση για «υποκρισία» όσον αφορά στο μεταναστευτικό. «Όταν 100 άνθρωποι φθάνουν στην Ελλάδα από τη θάλασσα, μας παίρνουν τηλέφωνο από τις Βρυξέλλες. Αλλά εδώ υπάρχουν τέσσερα εκατομμύρια» έσπευσε να προσθέσει ο Ταγίπ Ερντογάν.

Το ότι έχει ανεβάσει τους τόνους αποτυπώνεται και στο γεγονός ότι πολλαπλασιάστηκαν οι παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου, φτάνοντας στον υψηλό αριθμό 70. Η παράνομη τουρκική αεροπορική δραστηριότητα είχε ως αποτέλεσμα να σημειωθούν πέντε εμπλοκές με τα ελληνικά μαχητικά αεροσκάφη που σηκώθηκαν να αναχαιτίσουν τα τουρκικά.