Ο εκβιασμός της Τουρκίας: Ή μοιρασιά του αερίου ή δικές μου γεωτρήσεις

Όλοι θα κάνουν γεωτρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Και οι εταιρείες που έχουν συμφωνίες με την Κυπριακή Δημοκρατία και δραστηριοποιούνται σε αδειοδοτημένα θαλασσοτεμάχια και η κατοχική Τουρκία που διενεργεί παράνομες έρευνες και γεωτρήσεις εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Αυτό είναι το σκηνικό σήμερα, το οποίο στήνεται από την Άγκυρα, που είναι αποφασισμένη να προχωρήσει στην εφαρμογή των σχεδιασμών της.

Ξένη διπλωματική πηγή περιέγραφε την εικόνα σήμερα, εκφράζοντας ανησυχία για τις συνεχιζόμενες τουρκικές προκλήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ. Σημείωνε ειδικά την περίπτωση που οι έρευνες της Τουρκίας επεκταθούν και νοτίως του νησιού και διενεργήσει γεωτρήσεις κοντά σε αδειοδοτημένα θαλασσοτεμάχια.

Σήμερα ο σχεδιασμός αφορά την εν εξελίξει γεώτρηση 36,5 ναυτικά μίλια δυτικά της Κύπρου, που αντιμετωπίζει σοβαρά τεχνικά προβλήματα, ενώ έχει σταλεί και το δεύτερο γεωτρύπανο, το ‘Γιαβούζ’, το οποίο θα τρυπήσει στην περιοχή της κατεχόμενης Καρπασίας. Εκτιμάται πως στην περιοχή αυτή υπάρχουν κοιτάσματα φυσικού αερίου. Το ‘Μπαρμπαρός’, το οποίο παραμένει στην περιοχή μας, έχει διενεργήσει σεισμικές έρευνες και στις δύο περιοχές και ως εκ τούτου έχουν όλα τα στοιχεία.

Είναι προφανές πως το καθεστώς Ερντογάν παρουσιάζεται να μην πτοείται από τις δυσκολίες, τα τεχνικά προβλήματα, τα πολιτικά εμπόδια, ακόμη και τα μέτρα που θα επεξεργασθεί η ΕΕ. Μέχρι πού θα φθάσει; Μέχρι τέλους. Αυτό σημαίνει πως ή θα συνεχίσει τις γεωτρήσεις και θα αξιοποιήσει τα κοιτάσματα που θα εντοπίσει, ή πιέζοντας θα καταφέρει να αρχίσει ένα διάλογος-πακέτο για όλες τις ‘εκκρεμότητες’, περιλαμβανομένου και του φυσικού αερίου. Είναι σαφές πως η Τουρκία προτιμά το δεύτερο σενάριο.

Κοινή επιτροπή για υδρογονάνθρακες

Πληροφορίες αναφέρουν πως παρασκηνιακά η Άγκυρα συντηρεί την πρόταση του 2012 για τη σύσταση κοινής επιτροπής για τους υδρογονάνθρακες, με στόχο να λαμβάνονται από κοινού αποφάσεις, από Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους. Μια πρόταση που ακούστηκε να λέγεται και κατά τις διεργασίες που υπήρξαν στην ΕΕ, στο περιθώριο των συνόδων. Καλοθελητές μετέφεραν την τουρκική πρόταση που κάθε άλλο παρά καινούργια είναι.

Συνεπώς, όπως προαναφέραμε, για την τουρκική πλευρά το θέμα τίθεται ως εξής: Ή θα προχωρήσει με δικές της γεωτρήσεις, ή το θέμα θα μπει στην ατζέντα των διαπραγματεύσεων και θα γίνει ‘δίκαιος διαμοιρασμός’! Στο πρώτο ενδεχόμενο, είναι σαφές πως οι όποιες κινήσεις θα προκαλούν αναταράξεις.

Η Κυπριακή Δημοκρατία δεν κατάφερε να αποτρέψει την εισβολή στην κυπριακή ΑΟΖ. Πρώτα του ‘Πορθητή’ και στη συνέχεια, αναμένεται τις επόμενες ημέρες στην περιοχή της Καρπασίας, του ‘Γιαβούζ’. Μια τρίτη κίνηση, ενδεχομένως νοτίως, θα στοχεύει να αμφισβητήσει πλήρως την κυριαρχία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Θα επιχειρεί να αναδείξει την αδυναμία της χώρας να προστατεύσει τα δικαιώματά της.

Την ίδια ώρα, οι κινήσεις αυτές συνδυάζονται σιγά-σιγά και με προσπάθειες επιβολής νέων τετελεσμένων επί του εδάφους. Αυτό δημιουργεί περισσότερες πιέσεις στη Λευκωσία. Ίσως και περισσότερες από αυτές που αισθάνεται με τα όσα διαδραματίζονται στην κυπριακή ΑΟΖ. Μια μεγάλη κίνηση, που δεν είναι ξεκάθαρο εάν θα προχωρήσει, είναι αυτή με την Αμμόχωστο. Τουλάχιστον δεν είναι εύκολο να προχωρήσει αμέσως, καθώς χρειάζονται πολλά να γίνουν.

Το ζήτημα της Αμμοχώστου

Το ερώτημα που τίθεται είναι κατά πόσο ο Κουντρέτ Οζερσάι είχε συνεννοηθεί με την Άγκυρα πριν ανακοινώσει τη σύσταση επιτροπής ειδικών για μελέτη της κατάστασης που επικρατεί στην περίκλειστη περιοχή, καθώς και του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των περιουσιών. Πληροφορίες αναφέρουν πως όταν στο παρελθόν εγέρθηκε το θέμα στην Τουρκία, το καθεστώς Ερντογάν είχε επικαλεστεί το οικονομικό κόστος.

Είναι προφανές και από τις δηλώσεις του κατοχικού ηγέτη, Μουσταφά Ακιντζί, ο οποίος ενημερώθηκε εκ των υστέρων για την απόφαση, ότι το θέμα της Αμμοχώστου συνδέεται και με την αναγνώριση του παράνομου αεροδρομίου της κατεχόμενης Τύμπου και το άνοιγμα του λιμανιού της κατεχόμενης Αμμοχώστου (εμπόριο). Ο Οζερσάι δεν έκανε λόγο ποτέ για  επιστροφή της περίκλειστης περιοχής, αλλά για άνοιγμα, ενδεχομένως και για εποικισμό. Σε αυτό το πλαίσιο θα πρέπει να ενταχθούν και τα όσα διαδραματίζονται στη νεκρή ζώνη, όπως και στις κινήσεις εντυπωσιασμού αναφορικά με τα κατεχόμενα μαρωνίτικα χωριά.

Το μόνο όπλο αποτροπής που διαθέτει η Λευκωσία είναι εκείνο της ΕΕ. Γι’ αυτό και επείγει να υλοποιηθεί η απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για επεξεργασία μέτρων και για εφαρμογή τους. Μέτρα που θα πρέπει να μπορούν να υλοποιηθούν αμέσως και όχι όταν τελειώσουν οι γεωτρήσεις. Μέτρα που θα πρέπει να τα αισθάνεται η Τουρκία, να έχει κόστος. Η Κυπριακή Δημοκρατία έχει ανοικτά κανάλια επικοινωνίας και με χώρες που έχουν συμφέροντα στην περιοχή και γίνονται συνεννοήσεις. Αυτό δεν σημαίνει πως αυτές οι χώρες είναι έτοιμες να δράσουν σε περίπτωση που η Τουρκία προχωρήσει σε περαιτέρω ενέργειες στην κυπριακή ΑΟΖ.