Ο Κοτζιάς έγραψε ιστορία στο Κυπριακό

Δεν θα έπρεπε να παραιτηθεί ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς, αν και είχε κάθε λόγο να το πράξει μετά από όσα είχαν συμβεί στη θυελλώδη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου. Σε  καμία περίπτωση, όμως, ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας δεν θα έπρεπε να αποδεχθεί την παραίτησή του. Κι αυτό γιατί η παρουσία του Νίκου Κοτζιά στο υπουργείο Εξωτερικών για 3,5 χρόνια έχει αναβαθμίσει τη διεθνή εικόνα της Ελλάδος, βάζοντας τη χώρα στο χάρτη, με ρόλο και λόγο.

Έχει γεωστρατηγικά αναβαθμίσει την Ελλάδα με τα ανοίγματα στην Ανατολική Μεσόγειο, τα Βαλκάνια και αλλού. Κυρίως, όμως, σε ό,τι αφορά το Κυπριακό καταλυτικός ήταν ο ρόλος του και η συνδρομή του στις προσπάθειες επίλυσης. Κι αυτό θα πρέπει η αποχώρησή του από το υπουργείο Εξωτερικών να προβληματίσει τη Λευκωσία.

Πρώτον, για πρώτη φορά ελληνική κυβέρνηση, για την ακρίβεια ο ίδιος ο υπουργός Εξωτερικών διαμόρφωσε συνολική, ολοκληρωμένη πρόταση για το κεφάλαιο της Ασφάλειας και των Εγγυήσεων. Αυτή η πρόταση σε συνδυασμό με την επιμονή του Νίκου Κοτζιά στο κεφάλαιο αυτό είχε ως αποτέλεσμα το θέμα της Ασφάλειας να μπει στην ατζέντα των συζητήσεων για το Κυπριακό.

Ένα ζήτημα, το οποίο δεν συζητείτο προηγουμένως γιατί όλοι, περιλαμβανομένης και της Λευκωσίας, θεωρούσαν πως δεν θα μπορούσαν να αλλάξουν «τα δεδομένα». Λίγο-πολύ θεωρούσαν πως δεδομένη ήταν η παρουσία της Τουρκίας μετά τη λύση. Θα υπήρχαν, δηλαδή, εγγυήσεις και στρατεύματα εσαεί. Αυτό ανατράπηκε με την παρέμβαση Κοτζιά, ενώ ακόμη και ο ίδιος ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών φάνηκε να υιοθετεί τη λογική αυτή.

Δεύτερον, ουσιαστικές και καθοριστικές ήταν παρεμβάσεις του Νίκου Κοτζιά στη Γενεύη και στο Κραν Μοντάνα, κατά τη διάρκεια των Πενταμερών Διασκέψεων, αλλά και στο Μοντ Πελεράν. Τότε είχε υπενθυμίσει στη Λευκωσία τι συμφωνήθηκε μεταξύ των δυο κυβερνήσεων (Τσίπρα και Αναστασιάδη) πριν τη σύνοδο.

Ο Νίκος Κοτζιάς εμπλεκόταν προσωπικά στο Κυπριακό και στη διαχείρισή του. Αναλάμβανε πρωτοβουλίες και καθόριζε το τοπίο. Είχε πολλές φορές δημόσια αναφέρει ότι η Ελλάδα χρωστά στην Κύπρο να αγωνίζεται για την αποκατάσταση της ενότητας της χώρας, καθώς έχει ευθύνες για το 1974. Αυτό το πίστευε και το έκανε πράξη.

Είναι σαφές πως η ανάληψη από τον πρωθυπουργό του υπουργείου Εξωτερικών έχει περισσότερο συμβολικό χαρακτήρα με στόχο να στείλει το μήνυμα πως η Αθήνα επιμένει στην υλοποίηση της συμφωνίας των Πρεσπών. Από εκεί και πέρα σε κάποιο στάδιο θα πρέπει να ορίσει νέο υπουργό Εξωτερικών. Ποιος θα είναι ασφαλώς είναι δική του απόφαση, η οποία θα κριθεί εκ του αποτελέσματος.

Έκανε λάθος ο πρωθυπουργός και θα το αντιληφθεί σύντομα, εάν δεν το έχει ήδη αντιληφθεί. Η απουσία του Νίκου Κοτζιά από την κυβέρνηση θα επηρεάσει αρνητικά την Ελλάδα και την Κύπρο, αν και είναι σίγουρο πως η αποχώρησή του έχει χαροποιήσει κάποιους, τους συνήθεις ύποπτους στην Κύπρο, την Ελλάδα και αλλού.