Οι απειλές Τσαβούσογλου ακύρωσαν το μήνυμα του Μάας στον Ερντογάν

Στην Άγκυρα για επαφές με την τουρκική πολιτική ηγεσία βρίσκεται ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, Χάικο Μάας, μία εβδομάδα πριν την έναρξη των διερευνητικών επαφών Ελλάδας-Τουρκίας. Την ίδια ώρα πληθαίνουν τα ευρωπαϊκά μηνύματα προς τον Ερντογάν και η Αθήνα βάζει προϋποθέσεις για μια συνάντησή του με τον Μητσοτάκη. Ο Τσαβούσογλου πάντως συνεχίζει τις απειλές, στέλνοντας το δικό του μήνυμα, ότι δηλαδή δεν έχει αλλάξει τίποτε.

Το ενδιαφέρον στρέφεται βέβαια σήμερα στην επίσκεψη του Γερμανού υπουργού, καθώς είναι γνωστό ότι το Βερολίνο δεν επιθυμεί να διαταραχθούν περαιτέρω οι σχέσεις της Άγκυρας με την Ευρώπη. Η Γερμανία ήταν άλλωστε, εξαρχής, υπέρ των απευθείας συνομιλιών των δύο χωρών, δίνοντας διαρκώς, στο πλαίσιο της εξάμηνης προεδρίας της στην ΕΕ, χώρο και χρόνο στον Ερντογάν, προκειμένου να υπάρξει αποκλιμάκωση της έντασης. Παραλλήλως, προωθούσε βέβαια τον εφ’ όλης της ύλης διάλογο Άγκυρας-Αθήνας και προσφάτως την ιδέα της Διεθνούς Διάσκεψης  για την Ανατολική Μεσόγειο.

Αναχωρώντας για την Άγκυρα, όπου θα έχει συνάντηση με τον ομόλογό του Τσαβούσογλου, ο Μάας τόνισε ότι «το παιχνίδι με τη φωτιά δεν επιτρέπεται να επαναληφθεί» στην Ανατολική Μεσόγειο, επισημαίνοντας ότι η Τουρκία, ως εταίρος του ΝΑΤΟ, «έχει σαφή υποχρέωση να επιλύει ακόμη και δύσκολες διαφορές μέσω της διαπραγμάτευσης, με σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο και να μη θέτει σε κίνδυνο την ειρήνη στην περιοχή».

Το μήνυμα Μάας στον Ερντογάν

Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών πρόσθεσε επίσης ότι η επίσκεψή του έχει στόχο να ενθαρρύνει τον Τούρκο ομόλογό του «να συνεχίσει με αποφασιστικότητα την εποικοδομητική πορεία των τελευταίων εβδομάδων», επαναλαμβάνοντας ότι το Βερολίνο ήταν «ρητά» υπέρ της επανεκκίνησης των διερευνητικών επαφών, οποίες είχαν διακοπεί από το 2016. Χαιρετίζοντας για άλλη μία φορά τις τελευταίες εξελίξεις, χαρακτήρισε «θετικό μήνυμα» από την πλευρά της Άγκυρας τον «πρόωρο τερματισμό των σεισμικών ερευνών στα ανοικτά της Κύπρου με την απόσυρση του ερευνητικού σκάφους “Barbaros”».

Ο Μάας είχε ακυρώσει επίσκεψη στην Τουρκία τον περασμένο Οκτώβριο, όταν η Άγκυρα είχε ξαναβγάλει το “Ορούτς Ρέις”, αν και νωρίτερα, κατά την επίσκεψή του στα τέλη Αυγούστου, δεν είχε κάνει και πολλά. Απλώς άκουγε, σχεδόν άφωνος, τον Τσαβούσογλου και τον Ερντογάν να εκτοξεύουν απειλές κατά της Αθήνας και της Λευκωσίας. Σήμερα πάντως βλέπει θετικές εξελίξεις, με πιο πρόσφατη την αποχώρηση του “Barbaros”» από την κυπριακή ΑΟΖ.

Ο Ερντογάν το συνηθίζει βέβαια, πριν από συναντήσεις και επαφές διεθνούς χαρακτήρα να προβάλλει ένα προσωπείο διαλλακτικότητας. Το είχε κάνει και με την απόσυρση του “Ορούτς Ρέις”, λίγο πριν την Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ τον Δεκέμβριο, το κάνει και τώρα με την απόσυρση του ερευνητικού σκάφους από την κυπριακή ΑΟΖ, λίγες ημέρες πριν την έναρξη των διερευνητικών επαφών.

Αυτό που δεν έκανε όμως η τουρκική ηγεσία τον Δεκέμβριο, και δεν το κάνει ούτε σήμερα, είναι να σταματήσει την επιθετική ρητορική της εναντίον της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας. Μόλις προχθές, και μάλιστα την ώρα που ο Ερντογάν εμφανιζόταν ανοιχτός ακόμα και για συνάντηση με τον Μητσοτάκη, ο Τσαβούσογλου, ενδεχομένως και για εσωτερική κατανάλωση, δήλωνε στους δημοσιογράφους που τον συνόδευαν κατά την επιστροφή του από το Πακιστάν, ότι αν οι συζητήσεις δεν αφορούν όλα τα θέματα, δεν υπάρχει λόγος να γίνουν διερευνητικές.

Ο Τούρκος υπουργός συνέχισε την πάγια επιδίωξη της Άγκυρας να παρακάμψει τους ελληνικούς όρους και να ανοίξει την ατζέντα, επιβάλλοντας στη συζήτηση ανύπαρκτα ζητήματα. Και αυτό την ώρα που η Αθήνα διαμηνύει σε ανώτατο επίπεδο (Μητσοτάκης-Δένδιας) ότι οι συζητήσεις θα αφορούν τη μία και μοναδική διαφορά με την Τουρκία, δηλαδή το θέμα της υφαλοκρηπίδας των νησιών και τον καθορισμό θαλάσσιων ζωνών.

Πάτησε “delete” ο Τσαβούσογλου

Το ίδιο έκανε και σήμερα, πάλι παρουσία του Μάας, κατηγορώντας και πάλι την Ελλάδα ότι «διεκδικεί θαλάσσιο χώρο, άδικα, σε ένα νησί που βρίσκεται σε απόσταση δύο χιλιομέτρων από την Τουρκία», αναφερόμενος στο Καστελλόριζο. Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, με ανυπόστατους υσχιρισμούς, υποστήριξε επίσης ότι η Αθήνα «μιλάει για διεθνές δίκαιο αλλά δεν εφαρμόζει τις αποφάσεις του Διεθνούς Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων» στη Θράκη, προσθέτοντας ότι ο εκεί μουσουλμανικός πληθυσμός πρέπει να αποκαλείται τουρκικός.

Συνέχισε βεβαίως και τις απειλές, ότι αν η Ελλάδα κάνει ό,τι θέλει, δεν θα έχουμε μόνο ατύχημα, αλλά η Άγκυρα θα κάνει από την πλευρά της αυτό που πρέπει. «Η Ελλάδα δεν πρέπει να επηρεάζεται από άλλες χώρες και να κάνει ασκήσεις οπουδήποτε θέλει, και άλλα βήματα, σε διαφορετική περίπτωση δεν θα έχουμε μόνο ατύχημα αλλά θα κάνουμε αυτό που πρέπει» είπε χαρακτηριστικά.

Μήνυμα στην Τουρκία, με καρφιά για την κυβέρνηση Ερντογάν, είχε στείλει νωρίτερα και η Κομισιόν, μέσω του εκπροσώπου της για θέματα Εξωτερικών Υποθέσεων. Ερωτηθείς σχετικά με την πορεία των ευρωτουρκικών σχέσεων, ο Πίτερ Στάνο τόνισε ότι το σημαντικό για την ΕΕ είναι «οι δηλώσεις να μετουσιωθούν σε πράξεις». Έκανε μάλιστα λόγο για «σταθερές πράξεις». Μια άποψη που είναι κοντά στη βασική ελληνική θέση, ότι για να υπάρξει διάλογος θα πρέπει η Τουρκία να επιδείξει «συνέχεια και συνέπεια» στην κατεύθυνση αποκλιμάκωσης της έντασης και τερματισμού των μονομερών ενεργειών.

Παραλλήλως η ελληνική κυβέρνηση, απαντώντας στο άνοιγμα του Ερντογάν για συνάντηση με τον πρωθυπουργό, δήλωσε διά του εκπροσώπου της ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να γίνει μόνον μετά τις διερευνητικές επαφές και εφόσον υπάρξει σύγκλιση. Διευκρίνισε μάλιστα ότι αυτή η σύγκλιση θα πρέπει να αφορά το ζήτημα της οριοθέτησης της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Με τις δηλώσεις του πάντως ο Τσαβούσογλου δεν ακύρωσε μόνο αυτήν την προοπτική, αλλά και όλες τις ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες, με πρώτη βεβαίως την επίσκεψη Μάας στην Άγκυρα.