Οι συνεργασίες και η αναβάθμιση των βρετανικών βάσεων

Οι στιγμές “ηρεμίας”, που… διαφημίσθηκαν από την Άγκυρα και την Αθήνα, ήταν καλοκαιρινή ανάπαυλα (αν και όχι συνεχόμενη), η οποία τερματίσθηκε. Η κατοχική δύναμη έχει μπει δυναμικά στο φθινόπωρο διαμορφώνοντας σκηνικό έντασης. Είναι μια περίοδος, που η Τουρκία αξιοποιεί στρατηγικά κενά που δημιουργούνται αλλά, και την ανακατανομή ισχύος, που βρίσκεται σε εξέλιξη, για να επιβάλει τους σχεδιασμούς της. Ασφαλώς σε αυτό το παιχνίδι δεν είναι μόνη. Δεν παίζει μόνη της.

Επιλέγει, βέβαια, αδύνατους κρίκους, όπως η Κύπρος και αξιοποιεί φοβικές συμπεριφορές, όπως της Αθήνας, για να στείλει προς κάθε κατεύθυνση μηνύματα πως είναι αποφασισμένη να εκπληρώσει το “όραμα” της “Γαλάζιας Πατρίδας”. Το ζητούμενο πάντα είναι κατά πόσο μπορούν να ανατραπούν οι τουρκικοί σχεδιασμοί.

Το ζητούμενο είναι να μπορέσουν Ελλάδα και Κύπρος, να ενταχθούν στη μεγάλη εικόνα, αυτής της ανακατανομής ισχύος που συντελείται. Η κίνηση της Αθήνας να συνάψει συμφωνία με τη Γαλλία φαίνεται ότι διαμορφώνει μια συμμαχία, που επεκτείνεται μέχρι το άκρο της Ανατολικής Μεσογείου, στην περιοχή της Κύπρου. Διαφορετικά θα είναι μια περιορισμένης εμβέλειας και δυνατοτήτων συμφωνία, περισσότερο εμπορικής σημασίας.

Δεν έγινε γνωστό κατά πόσο η Λευκωσία επηρεάζεται από τη συμφωνία αυτή, ή εάν προτίθεται να συνάψει μια ανάλογη, έστω και πολύ μικρότερου βεληνεκούς. Οι συνεργασίες αυτές είναι χρήσιμες στο βαθμό κατά τον οποίον την κρίσιμη ώρα αποδεικνύονται και επωφελείς. Διαφορετικά παραμένουν στη σφαίρα της εμπορικής συναλλαγής. Υπενθυμίζεται πως η Λευκωσία είχε ξεκινήσει μια συζήτηση με το Παρίσι για την κατασκευή ναυτικής βάσης, την οποία θα χρησιμοποιεί το γαλλικό ναυτικό.

Ανησυχούν οι Άγγλοι

Τι έγινε με αυτές τις συζητήσεις; Πρόκειται για μια ακόμη περίπτωση, που επιβεβαιώνει πως οι κουβέντες προτρέχουν της πραγματικότητας; Είναι σαφές πως οι συνεργασίες, περιφερειακές και διμερείς, τυγχάνουν πολλαπλών αναγνώσεων. Πρωτίστως δεν μπορούν να περάσουν απαρατήρητες από κράτη, που διαχρονικά διεκδικούν ρόλο ή και έχουν ρόλο στην περιοχή. Έχει ενδιαφέρον το πώς αντιδρά, για παράδειγμα, το Λονδίνο και πόσο επηρεάζεται από τη συμφωνία της Ελλάδος με τη Γαλλία.

«Τo νέο αμυντικό σύμφωνο μεταξύ Γαλλίας και Ελλάδας θα μπορούσε να προκαλέσει προβλήματα στη Βρετανία στο ρόλο της ως εγγυητή της ειρήνης στην Κύπρο», σημειώνει χαρακτηριστικά άρθρο της βρετανικής εφημερίδας Express. Αυτή η ανησυχία, που φαίνεται να αφορά την ανατροπή της ισορροπίας δυνάμεων στην Κύπρο, αποτελεί μια ακόμη απόδειξη πως το Λονδίνο αγχώνεται” μόνο όταν οποιαδήποτε κίνηση παρουσιάζεται να ενισχύει γεωστρατηγικά τη Λευκωσία.

Σημειώνεται συναφώς ότι δεν καταγράφηκε οποιαδήποτε αντίδραση από πλευράς Βρετανίας όταν εξαγγέλθηκαν τα σχέδια της κατοχικής Τουρκίας για την κατασκευή ναυτικής βάσης στο κατεχόμενο Μπογάζι και την αναβάθμιση και μετατροπή του παράνομου αεροδρομίου στο Λευκόνοικο σε στρατιωτικό, για μη επανδρωμένα αεροσκάφη.

Αναβάθμιση βρετανικών βάσεων

Είναι προφανές πως αυτές οι δύο βάσεις αλλάζουν τις ισορροπίες στην περιοχή, καθώς είναι σαφές πως έχουν σχεδιαστεί για να ενισχύσουν τους επεκτατικούς σχεδιασμούς της κατοχικής δύναμης σε βάρος των γειτονικών χωρών. Όπως έχει υποδειχθεί από τουρκικούς κύκλους, τα τουρκικά drones μπορούν -από τα κατεχόμενα- να φθάσουν μέχρι και την Αίγυπτο!

Οι Βρετανοί έκπαλαι αναδεικνύουν τη στρατηγική σημασία των Βάσεων, διαλαλούν πως δεν θα τις εγκαταλείψουν, καθώς αποτελεί και το μόνο ίσως πλέον, εκτός Βρετανίας, εργαλείο ανάδειξης του ρόλου της χώρας. Στην πρόσφατη -πρώτη επίσκεψη του Αρχηγού του Γενικού Επιτελείου στο νησί σε σχεδόν μια δεκαετία- ο στρατηγός Sir Mark Carleton-Smith επεσήμανε τη σημασία της Κύπρου για τον βρετανικό στρατό.

Ο Στρατηγός μίλησε για την ανάγκη «να διασφαλίσουν τις βάσεις του μέλλοντος» (future-proof the bases) και ότι τώρα χρειάζεται «έναν βαθμό αναβάθμισης των υποδομών». Αναφέρθηκε για τη «γεωγραφία της Κύπρου» δίνοντας στο νησί ένα στρατηγικό πλεονέκτημα, το οποίο προφανώς και απολαμβάνει η χώρα του. Το οποίο χρησιμοποιεί ως εφαλτήριο, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε.

 Στηρίζει την Τουρκία

Το Λονδίνο, για λόγους που δεν χρειάζεται ιδιαίτερη εξήγηση, θέλουν διακαώς τις βάσεις. Γνωρίζουν, όμως, ότι τίποτε δεν θεωρείται δεδομένο. Όλα μπορούν να αλλάξουν. Το μήνυμα, που δεν έφθασε ποτέ στο Λονδίνο -κι αυτό είναι ευθύνη των εκάστοτε κυβερνήσεων της Λευκωσίας- είναι πως δεν μπορεί να τηρεί εχθρική στάση έναντι της Κυπριακής Δημοκρατίας και να μην επηρεάζεται.

Η αλλαγή στάσης έναντι της Κύπρου συνδέεται με τη διασφάλιση των βρετανικών συμφερόντων στο νησί. Έχει συμφέροντα στην Κύπρο, αλλά στέκεται απέναντι της, στηρίζει τις μεθοδεύσεις της κατοχικής δύναμης. Αυτό συνιστά πολιτικά και διπλωματικά ανεξήγητη συμπεριφορά. Αλλά προφανώς συνεχίζει στην ίδια γραμμή πλεύσης καθώς δεν έχει κόστος.

Σε μια περίοδο εξελίξεων στην περιοχή, η Κύπρος μπορεί να αξιοποιήσει για δικό της όφελος τη στρατηγική της θέση και όχι να την απολαμβάνουν τρίτοι. Σε αυτό το παιχνίδι, εκείνοι που θέλουν να έχουν ρόλο μέσω της χώρας, δεν μπορούν παρά να συνεργασθούν με την Κυπριακή Δημοκρατία με όρους διεθνούς δικαίου και πρωτίστως όχι σε βάρος των συμφερόντων της.