Οπλικά συστήματα: Η Τουρκία κατασκευάζει, η Ελλάδα αγοράζει…

Η χθεσινή ημέρα σημαδεύτηκε από νέες επιθετικές αναφορές του Ερντογάν σε οπλικά συστήματα που αναπτύσσει η αμυντική βιομηχανία της Τουρκίας, καθώς επίσης και από την παράδοση συστήματος βαλλιστικών πυραύλων στις τουρκικές χερσαίες δυνάμεις. Αμφότερα προσφέρονται για ειδικό σχολιασμό στην Ελλάδα. Όσο κι αν εκπλήσσει, στο πρώτο η Ελλάδα θα μπορούσε να είναι πολύ ανταγωνιστική.

Το δεύτερο αποκαλύπτει ότι η κατ’ αποκλειστικότητα εξοπλιστική πρόσδεση σε δύο-τρεις χώρες, πάντα με τον ρόλο του πελάτη, είναι τακτική που υπονομεύει μακροπρόθεσμα την αμυντική επάρκεια της χώρας μας. «Με την εμπειρία την οποία αποκτήσαμε από την κατασκευή των μη επανδρωμένων αεροσκαφών, ναυπηγούμε οπλισμένα μη επανδρωμένα σκάφη. Τώρα εργαζόμαστε πάνω στα συστήματα τα οποία, θα κυκλοφορούν σαν κοπάδι στις θάλασσες». Τα λόγια Ερντογάν αφορούν στο μη επανδρωμένο σκάφος επιφανείας ULAQ και το σύστημα εκτόξευσης βαλλιστικών πυραύλων BORA (KHAN).

Ας δούμε επιγραμματικά τα δυο αυτά οπλικά συστήματα και την απειλή που συνιστούν για την ελληνική ασφάλεια. Το τουρκικό USV (unmanned surface vehicle) ULAQ πραγματοποίησε τις πρώτες του δοκιμαστικές βολές κατά τη διάρκεια της άσκησης “Θαλασσόλυκος”. Το ULAQ κατασκευάζεται από την Ares Shipyard και την Meteksan Defence. Το σκάφος ολοκλήρωσε τις δοκιμές τον Απρίλιο και στον “Θαλασσόλυκο” εκτόξευσε κατευθυνόμενο από λέιζερ πύραυλο Cirit δύο φορές.

Αυτά τα θαλάσσια drones ονειρεύεται ο Ερντογάν να επιχειρούν σαν “κοπάδια” στο Αιγαίο, με τη φρασεολογία του να παραπέμπει στην “επίθεση σμήνους” (swarming). Την τακτική αυτή χρησιμοποιεί στον Κόλπο το Ιράν, με επανδρωμένα ταχύπλοα και στόχο τον κορεσμό της άμυνας των εχθρικών πλοίων. Δεν είναι σκόπιμο να αναλυθεί εδώ η “επίθεση σμήνους” και η δυνητική τακτική χρήση του από την Τουρκία στο Αιγαίο με βάση μη επανδρωμένες πλατφόρμες στον αεροναυτικό τομέα.

Διασπορά πυρηνικής τεχνολογίας

Η δεύτερη εξέλιξη είναι η παράδοση στις τουρκικές χερσαίες δυνάμεις του συστήματος βαλλιστικών πυραύλων BORA (KHAN). Η εμβέλεια του πυραύλου, όπως έχει ανακοινωθεί παλαιότερα, ανέρχεται σε 500 χλμ, παρότι σήμερα βέβαια ομιλούν για την πολιτικώς ορθή εμβέλεια των 280 χλμ. Ας μην λησμονούμε ότι βαλλιστική τεχνολογία η Τουρκία φέρεται να έχει εξασφαλίσει από χώρες όπως η Κίνα και το Πακιστάν.

Πρόσωπο με προσωπική εμπλοκή και εμπειρία στον τομέα πληροφοριών της Ινδίας (S. D. Pradhan), έχει κατηγορήσει ανοιχτά την Τουρκία ότι διατηρεί μέσω του Πακιστάν κανάλι επικοινωνίας και με τη Βόρεια Κορέα, διότι το ενδιαφέρον της για βαλλιστική τεχνολογία εμπίπτει στην ευρύτερη κατηγορία της “διασποράς πυρηνικής τεχνολογίας” (nuclear proliferation).

Πρόκειται για σοβαρότατη καταγγελία, στην οποία δεν έχει δοθεί η πρέπουσα βαρύτητα, παρότι ακόμα και ο ίδιος ο Ερντογάν έχει κατ’ επανάληψη αναφερθεί, έμμεσα ή άμεσα, στο ζήτημα της μετατροπής της Τουρκίας σε πυρηνική δύναμη. Υπενθυμίζεται ότι στις 4 Σεπτεμβρίου 2019 –σύμφωνα με τηλεγράφημα του Reuters– είχε χαρακτηρίσει απαράδεκτο το να μην επιτρέπεται στην Τουρκία να αποκτήσει πυρηνικά όπλα…

Η Τουρκία απειλεί

Αυτά για να αντιληφθούν και οι τελευταίοι στην Ελλάδα τη φύση της τουρκικής απειλής. Μιας απειλής που δεν αναπτύσσεται για να στραφεί ειδικά απέναντι στον Ελληνισμό, αλλά στο πλαίσιο της διακηρυγμένης επιδίωξης η Τουρκία να αναδειχθεί σε μεγάλη περιφερειακή και όχι μόνο δύναμη. Η επίπτωση δε στο επίπεδο του ψυχολογικού πολέμου έχει ήδη οδηγήσει ορισμένους στην Ελλάδα να θεωρούν τον επανεξοπλισμό της χώρας μάταιο, διότι η Τουρκία αποτελεί άλλο μέγεθος, ζητώντας “αλλαγή υποδείγματος” και συμβιβασμό που στην πράξη σημαίνει υποταγή (άρθρο καθηγητή Παναγιώτη Ιωακειμίδη).

Το πρόβλημα με αυτή την λογική είναι ότι κρύβεται πίσω από παραπλανητικά ρητορικά σχήματα. Το να ζητάς να μην ανανεωθεί ο πολεμικός στόλος, που αποτελείται από πλοία 40 και πλέον ετών, ισοδυναμεί με πρόταση κατάργησης του Πολεμικού Ναυτικού. Διότι είναι θέμα χρόνου πλέον πολλά πλοία να μην μπορούν ούτε να πλεύσουν. Αν. λοιπόν, ζητούν κατάργηση του Πολεμικού Ναυτικού ας το πουν καθαρά. Και επειδή πρόκειται για έξυπνους ανθρώπους αποκλείουμε το ενδεχόμενο να μην κατανοούν το προφανές.

Η ανακοίνωση της Τουρκίας για ένα ακόμα βαλλιστικό σύστημα που μπορεί να πλήξει στόχους στον ελληνικό ηπειρωτικό κορμό δεν προκάλεσε την παραμικρή αντίδραση στην Ελλάδα. Συζητάμε, όμως, απόψεις ότι δεν πρέπει να τοποθετήσουμε ισχυρά συστήματα πυροβολικού στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου για να μην το εκλάβει η Άγκυρα σαν “πρόκληση”! Όσον δε αφορά τα συστήματα MLRS, εάν τελικώς αναβαθμιστούν, θα μπορούν να εκτοξεύουν βλήματα βεληνεκούς 130 χλμ. Αλλά και γι’ αυτά οι Αμερικανοί προβάλουν αντιρρήσεις στο να αναπτυχθούν στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου. Είναι προφανές, λοιπόν, ότι η Ουάσινγκτον έχει δύο μέτρα και δυο σταθμά.

Όσον αφορά τα τουρκικά “κοπάδια” των USV, έχει παρουσιαστεί στην Ελλάδα εδώ και χρόνια ελληνικό σκάφος κατασκευασμένο από την εταιρία Barracuda σε αναπτυξιακό πρόγραμμα υπό την Intracom Defense που παρείχε και τα ηλεκτρονικά, τα οποία τοποθετήθηκαν και ολοκληρώθηκαν ως σύστημα από τις δυο εταιρίες. Η IDE συμμετείχε μάλιστα με αυτό το σκάφος σε συμμαχική άσκηση το 2019 στην περιοχή της Ιταλίας (OCEAN 2020) με πολύ καλά αποτελέσματα. Σημασία δεν έχουν τα συστήματα που έφερε, αλλά αφενός η ύπαρξη της πλατφόρμας και αφετέρου η αποδεδειγμένη δυνατότητα της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας να αναπτύξει και να ολοκληρώσει οπλικά συστήματα ικανά να πραγματοποιούν τις αποστολές που θα υποδείξει η στρατιωτική ηγεσία.

Ελλάδα και οπλικά συστήματα

Τι έχει γίνει όλα αυτά τα χρόνια; Τίποτε απολύτως. Διότι –κατά πληροφορίες– αναζητούμε το νομικό πλαίσιο που θα επιτρέψει την αξιοποίηση! Ανικανότητα; Αδιαφορία; Αδυναμία κατανόησης της πραγματικότητας στην Ελλάδα και διεθνώς; Ιδιοτελή κίνητρα; Περιττεύει κάθε περαιτέρω σχολιασμός. Έχει πολλάκις αναφερθεί η ανάγκη σύστασης υφυπουργείου Αμυντικής Βιομηχανίας, με δικό του προϋπολογισμό και με την ευθύνη να θέσει σκληρούς κανόνες λειτουργίας της αμυντικής βιομηχανίας, κρατικής και ιδιωτικής, όταν θα συνεργάζεται με τις Ένοπλες Δυνάμεις. Και βέβαια να επιβλέπει την τήρησή τους.

Επιτέλους ας ανακαλύψει και η Ελλάδα τον “τροχό”: Να επιλέγουν οι Ένοπλες Δυνάμεις ποιες τεχνολογίες και ποια συστήματα πρέπει να χρηματοδοτηθούν ως αναπτυξιακά προγράμματα. Επίσης, να υπάρχει μια κρατική πολιτικοστρατιωτική τεχνοκρατική δομή που θα επιβλέπει αυστηρότατα την εξέλιξη της επένδυσης του Έλληνα φορολογούμενου στην άμυνα έως ότου κάθε πρόγραμμα ωριμάσει και αποδώσει στις Ένοπλες Δυνάμεις συστήματα που καλύπτουν σε σημαντικό βαθμό τις επιχειρησιακές απαιτήσεις, σε κλάσμα του κόστους προμήθειας αντιστοίχων από το εξωτερικό.

Είναι κοινός τόπος ότι η άμυνα καθίσταται ολοένα και πιο ακριβή υπόθεση, με αποτέλεσμα να προκύπτει αδιέξοδο στη διατήρηση κύριων οπλικών συστημάτων στα επίπεδα του παρελθόντος. Εάν η χώρα εμφανίζεται παντού σαν “εθισμένος πελάτης”, αποφεύγοντας να εξασφαλίσει σοβαρή ελληνική βιομηχανική συμμετοχή και υποκατασκευαστικό έργο σε προμήθειες δισεκατομμυρίων που πραγματοποιεί, το μέλλον διαγράφεται σκοτεινό.

Πρόκειται για παραλογισμό. Εάν δεν θέλει το πολιτικό σύστημα αξιόμαχες Ένοπλες Δυνάμεις, που σε ένα βαθμό θα στηρίζονται στην ελληνική αμυντική βιομηχανία, ας το πει καθαρά. Γιατί αυτό ισοδυναμεί με μετατροπή της Ελλάδας σε χώρα μειωμένης κυριαρχίας. Τώρα και μας σπρώχνουν προς τα εκεί και δαπανούμε ως χώρα πολλές δεκάδες δισ. ευρώ. Πολλοί κρατούντες συζητούν για τον επί σειρά ετών επικεφαλής του τουρκικού υφυπουργείου Αμυντικής Βιομηχανίας, αποτελεσματικό τεχνοκράτη Δρα Ισμαήλ Ντεμίρ. Όμως δεν ασχολούνται με την εξεύρεση αντίστοιχου Έλληνα με αποστολή τη δημιουργία των προϋποθέσεων για την ανάπτυξη μιας πιο επιτυχημένης εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας.