Σε επιθετική διάταξη η Άγκυρα για το ψευδοκράτος

Ένα βήμα μπροστά κάνει η Τουρκία και αυτόματα γίνονται δυο πίσω από την Κυπριακή Δημοκρατία. Η τουρκική διπλωματία βρίσκεται σε επιθετική διάταξη και πιέζει προς κάθε κατεύθυνση για προκειμένου να αναβαθμίσει το ψευδοκράτος, με ενέργειες στο παρασκήνιο και το προσκήνιο. Η πρόσφατη απόφαση του Οργανισμού Τουρκόφωνων Κρατών, να δεχθεί το κατοχικό καθεστώς με καθεστώς παρατηρητή συνιστά μια άκρως αρνητική εξέλιξη. Μια κίνηση, που ανοίγει τον δρόμο και για άλλες παρόμοιες αποφάσεις καθώς δημιουργείται προηγούμενο.

Είναι προφανές πως η Άγκυρα στρέφεται προς Οργανώσεις, που ασκεί επιρροή και προς κράτη που έχει μαζί τους σχέσεις εξάρτησης, με στόχο να αποδεχθούν την πολιτική της για αναβάθμιση του ψευδοκράτους. Να αναβαθμίσουν τις σχέσεις τους με το ψευδοκράτος. Στον Οργανισμό Τουρκογενών Κρατών, που συνήλθε στην πρωτεύουσα του Ουζμπεκιστάν, στις 11 Νοεμβρίου, το κατοχικό καθεστώς έγινε δεκτό ως οντότητα, μετά που άλλαξε -με απαίτηση της Άγκυρας- το καταστατικό του. Και έγινε αποδεκτό με την ονομασία “Τουρκική Δημοκρατία της Βορείου Κύπρου” και με την ψευδοσημαία του. Αυτό δεν κατέστη δυνατόν να γίνει, για παράδειγμα, στην Οργάνωση Ισλαμικής Συνεργασίας, πεδίο στο οποίο προσπαθεί για χρόνια η κατοχική Τουρκία.

Είναι, πάντως, σαφές πως η τουρκική διπλωματία, με εντολές του ίδιου του Ερντογάν, έχει εντείνει τις προσπάθειες, αξιοποιώντας και τις διεθνείς συγκυρίες. Κυρίως ενόψει του ρόλου που διαδραματίζει η Άγκυρα στο Ουκρανικό. Ο Ερντογάν, την ίδια ώρα, έχει συνδέσει το εγχείρημα της αναγνώρισης του ψευδοκράτους, αν και δεν είναι καθόλου εύκολο, με τους μεγαλοϊδεατισμούς του για «τουρκικό αιώνα» και «τουρκική άνοιξη».

Η Κυπριακή Δημοκρατία, η οποία είχε ζητήσει βοήθεια από Ε.Ε., ΗΠΑ, Βρετανία, Κίνα, για να αποτρέψει την εξέλιξη αυτή, δεν τα κατάφερε. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως αποκάλυψε ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, επέδωσε ΝΟΤΑ σε όλα τα κράτη-μέλη, τα οποία θα είχαν κάθε λόγο να λάβουν υπόψη τις υποδείξεις των Βρυξελλών. Έστειλαν επιστολές και άσκησαν πιέσεις, σύμφωνα με τον Τσαβούσογλου.

Η Κυπριακή Δημοκρατία, η οποία ζήτησε τη βοήθεια τρίτων, συναίνεσε στην πραγματοποίηση της Συνάντησης Ε.Ε.- Κιργισίας, στις 15 Νοεμβρίου ενώ θα μπορούσε να την σταματήσει και να έχει στα χέρια της τον καθορισμό του επόμενου βήματος αναλόγως και της στάσης του κράτους αυτού ή άλλων τουρκόφωνων. Και δεν είναι μόνο αυτό, πραγματοποιήθηκε και η ετήσια συνάντηση της Ε.Ε. διά του Μπορέλ με τα κράτη της Κεντρικής Ασίας. Συνεπώς, το ευρωπαϊκό εργαλείο, που διαθέτει η Κυπριακή Δημοκρατία δεν αξιοποιήθηκε.

Η παρέμβαση των ΗΠΑ

Σύμφωνα με πληροφορίες, η πραγματοποίηση την περασμένη εβδομάδα της συνάντησης των αρχηγών των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ και της Ρωσίας στην Άγκυρα, έχει καθυστερήσει σχεδιαζόμενες τουρκικές κινήσεις στην Κύπρο, είτε σε σχέση με την περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου είτε στην ΑΟΖ. Όπως είναι γνωστό, η συνάντηση του διευθυντή της CIA, Γουΐλιαμ Μπερνς και του επικεφαλής της ρωσικής υπηρεσίας εξωτερικών πληροφοριών SVR, Σεργκέι Ναρίσκιν έγινε με φόντο το Ουκρανικό και την ανάγκη να μη γίνει χρήση πυρηνικών από πλευράς των Ρώσων. Η συνάντηση σημαντική, η Τουρκία ήθελε να την φιλοξενήσει και εξασφάλισε τούτο με τη συναίνεση και των δυο πλευρών, ΗΠΑ και Ρωσία.

Όπως συναφώς πληροφορούμαστε, ενόψει αυτής της συνάντησης οι Αμερικανοί ζήτησαν από τους Τούρκους να αποφύγουν κάθε ενέργεια, που θα προκαλέσει νέες εντάσεις. Οι Τούρκοι -τουλάχιστον στη διάρκεια των συζητήσεων- απέφυγαν να δεσμευθούν. Εκ του αποτελέσματος φαίνεται πως αποφάσισαν να δεχθούν τις παραινέσεις των Αμερικανών και στην επέτειο της ανακήρυξης του ψευδοκράτους, την περασμένη Τρίτη, δεν υπήρξαν ανακοινώσεις ως αναμενόταν. Άλλωστε δεν υπήρξε και υψηλή εκπροσώπηση από πλευράς Τουρκίας, πλην του Προέδρου της Εθνοσυνέλευσης.

Τούτο δεν σημαίνει πως δεν θα προχωρήσει η Άγκυρα σε κινήσεις, ενδεχομένως και τις επόμενες ημέρες, όπως σημειώνουν ενημερωμένες πηγές. Ακόμη και οι Αμερικανοί γνωρίζουν πως οι τουρκικές κινήσεις έχουν πάρει «μικρή αναβολή», καθώς οι πληροφορίες τους φέρουν την Άγκυρα να επανέρχεται δριμύτερη. Κυρίως σε ό,τι αφορά τρία τουλάχιστον μέτωπα, αυτό της Αμμοχώστου, της ΑΟΖ και της προσπάθειας για αναβάθμιση του ψευδοκράτους. Και στα τρία μέτωπα πολλά αναμένονται να γίνουν από τουρκικής πλευράς.

Το γήπεδο στη νεκρή ζώνη

Σύρμα ύψους έξι μέτρων θέλει να κατασκευάσει η τουρκική πλευρά στο γήπεδο της Τσετίν Καγιά, στη νεκρή ζώνη, για να μη «φεύγει» η μπάλα στη διάρκεια της προπόνησης! Ο λόγος, βέβαια, που θέλουν να υψώσουν το σύρμα είναι για να καταλάβουν το μέρος, που βρίσκεται εντός της νεκρής ζώνης και να αποκόψουν κάθε επικοινωνία. Τα Ηνωμένα Έθνη, που έχουν αγνοήσει τα διαβήματα της Κυπριακής Δημοκρατίας και διευκόλυναν στην κατασκευή έργων στην περιοχή, προσπαθούν να… πείσουν τους Τούρκους να χαμηλώσουν το ύψος του σύρματος (στα 2-3 μέτρα!). Βεβαίως η τουρκική πλευρά προχωρά χωρίς να λαμβάνει υπόψη τις όποιες παραινέσεις, καθώς πλέον έχει την… άδεια της ΟΥΝΦΙΚΥΠ για μια ακόμη παρανομία.

Κινητικότητα διαπιστώνεται  στο παρασκήνιο για το θέμα της τουρκικής αξίωσης για τη σύναψη χωριστής συμφωνίας Ηνωμένων Εθνών και κατοχικού καθεστώτος για τη λειτουργία της ΟΥΝΦΙΚΥΠ στα κατεχόμενα. Η τουρκική πλευρά αξιώνει όπως δίνει τη συγκατάθεση της στην ανανέωση της θητείας της Ειρηνευτικής Δύναμης, κάθε έξι μήνες, όπως πράττει και η Κυπριακή Δημοκρατία. Το κατοχικό καθεστώς έχει υποβάλει τον περασμένο Σεπτέμβριο, στη Νέα Υόρκη προσχέδιο για Συμφωνία για το Καθεστώς Δυνάμεων (SOFA), που αφορά τη “διμερή συνεννόηση”  σε σχέση με τη λειτουργία της Ειρηνευτικής Δύναμης του ΟΗΕ στην Κύπρο και ο ΟΗΕ επιφυλάχθηκε να το μελετήσει.

Νέα φόρμουλα Στιούαρτ

Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, ο βοηθός γενικός γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών κ. Μίροσλαβ Γιέτζια, που επισκέφθηκε προ ημερών την Κύπρο, διαβεβαίωσε πως SOFA υπογράφεται μόνο μεταξύ κρατών και κατά συνέπεια δεν τίθεται θέμα να υπάρξει συμφωνία με το ψευδοκράτος. Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν πως ο ειδικός αντιπρόσωπος των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο, Κόλιν Στιούαρτ, επεξεργάζεται φόρμουλα, η οποία στόχο έχει να κατευνάσει τις τουρκοκυπριακές “ανησυχίες”. Γίνεται λόγος για ένα επιχειρησιακό υπόμνημα, που θα καθορίζει τις υποχρεώσεις και τους όρους εντολής της ΟΥΝΦΙΚΥΠ. Πρόκειται για ένα κείμενο, το οποίο στηρίζεται σε παλαιότερο υπόμνημα της ΟΥΝΦΙΚΥΠ για τη νεκρή ζώνη το οποίο υποβλήθηκε και στην Κυπριακή Δημοκρατία και την τουρκική πλευρά αλλά δεν έγινε αποδεκτό.

Η κατοχική πλευρά θέλει να είναι διμερής η συμφωνία. Η ΟΥΝΦΙΚΥΠ δεν μπορεί να υπογράψει οτιδήποτε, θέλει ωστόσο να  υπάρχει ένα κείμενο που να καθορίζει τον τρόπο λειτουργίας της. Ο κ. Κόλιν Στιούαρτ φαίνεται να κουβεντιάζει με την τουρκική πλευρά για να βρεθεί φόρμουλα, ώστε να ξεπεραστούν οι.. δυσκολίες. Ως τι, όμως, θα αναφέρεται η τουρκική πλευρά. Θεωρείται δεδομένο ότι δεν θα γίνεται αναφορά σε “ΤΔΒΚ”. Κατά πάσα πιθανότητα θα αναφέρεται σε “Τουρκοκυπριακή Πλευρά”, που θα παραπέμπει σε οντότητα. Τούτο προφανώς θα ικανοποιεί την κατοχική δύναμη, αν και ζητά πολύ περισσότερα και όσο θα πλησιάζει η ημερομηνία για την ανανέωση της θητείας της Ειρηνευτικής Δύναμης, που χρονικά τοποθετείται τον Ιανουάριο, τόσο θα εντείνονται οι πιέσεις από τουρκικής πλευράς προς τον ΟΗΕ. Τα Ηνωμένα Έθνη φοβούνται μήπως υλοποιήσουν τις απειλές οι Τούρκοι και εκδιώξουν από τα κατεχόμενα την ΟΥΝΦΙΚΥΠ.

Για τη Λευκωσία είναι μονόδρομος η απόρριψη κάθε συνεννόησης των Ηνωμένων Εθνών με το κατοχικό καθεστώς. Κάθε κίνηση αποδοχής από πλευράς της Κυπριακής Δημοκρατίας, που θα γίνει μέσα από υποβάθμιση της εξέλιξης αυτής, θα διευκολύνει προφανώς τους τουρκικούς σχεδιασμούς για αναβάθμιση του ψευδοκράτους.